B11. JOTOLMACH (shegovit tylkoven i etimologichen rechnik /_pone_/ na bylgarskija ezik) -- Copy Me Please -- in Bulgarian
Ivancho Jotata
Tova e, kakto e kazano v podzaglavieto, shegovit tylkoven /_cum_/ etimologichen rechnik pone na bylgarskija ezik (a znachi i na njakoi drugi interesni chuzhdi dumi po sveta, naj-chesto v anglijskija i ruskija), kojto, nezavisimo ot neserioznija ton (za da byde po-interesno chetivo za vseki), e syvsem seriozen nauchen trud, prosto napraven populjaren.
-->
-->
====>*_JOTOLMACH (shegovit tylkoven i etimologichen rechnik /_pone_/ na bylgarskija ezik)_*
-->
==>*_Jotata – Atatoj, 2019 - 2020_*
-->
--> -- -- -- -- --
-->
-->[ -_Rezjume_-: Tova e, kakto e kazano v podzaglavieto, shegovit tylkoven /_cum_/ etimologichen rechnik pone na bylgarskija ezik (a znachi i na njakoi drugi interesni chuzhdi dumi po sveta, naj-chesto v anglijskija i ruskija), kojto, nezavisimo ot neserioznija ton (za da byde po-interesno chetivo za vseki), e syvsem seriozen nauchen trud, prosto napraven populjaren. Izpolzuvani sa desetina chuzhdi ezika, naj-veche drevni (kato latinski, grycki, sanskrit, i prochee), i tova se bazira na edin star rechnik lichno na avtora, razraboten pod drug psevdonim, no oshte ne publikuvan (samo v njakakvi /_preraboteni_/ variacii na anglijski), kojto e rezultat na pone 10 godishna izsledovatelska (makar i amatjorska) rabota. Nared s tova sa dobaveni i njakoi ochevidni kudoshi (za po-lesno "hranosmilane"), citirat se njakolko izmisleni avtora, ima kratki Predgovor i Sledgovor, che i edin /_Sred_/govor (s edna interesna za stranata ni ideja na avtora), i v rezultat na tova tozi rechnik prosto mozhe da se /_chete_/ ej taka, posledovatelno, kato kniga, koeto ne mozhe da se kazhe za nito edin istinski rechnik. Samo deto na bezplatnite sajtove ne smjatam da publikuvam prizhive pylnija tekst, a samo 10-15 procenta. ]
-->
-->[ Ideja za -_iljustracija_- na koricata, po princip, /_njamam_/, ponezhe tova e nauchna kniga, makar i populjarna i shegovita. Ako vse pak v posledstvie stane vyzmozhno da se slozhi njakakva kartinka v ramka, pod zaglavieto i avtora, to neka tja da byde slednata: pokazan e pametnik s kamenen fundament, edna skalichka s izravnena otgore povyrhnost, kydeto ima stol i goljama masa, kojato e otrupana s mnogo knigi (njakoi mozhe i razgyrnati, drugi na kupchini), na stola stoi myzh, kojto pishe neshto s pache pero v edna goljama kniga, no choveka ne se vizhda zashtoto tova e pogled /_otgore_/ (i leko izotzad), samo che na goloto mu teme pishe, kym cheloto "Jo", zad nego "ta", i oshte po-nazad, veche kym tila, oshte edno "ta". Bi moglo da se narisuva i edno gnezdo s ptichenca, njakyde mezhdu knigite, no tova ne e zadylzhitelno, kakto i samata iljustracija ne e. ]
-->
===>*_SYDYRZHANIE_*
-->
-->Predgovor
-->Rechnika – chast pyrva
-->Sredgovor
-->Rechnika – chast vtora
-->Sledgovor
-->
--> -- -- -- -- --
-->
===>*_PREDGOVOR_*
-->
-->Gospoda, dlyzhen sym da vi priznaja, che az njamah nikakvi namerenija da pisha tozi material, misleh (i pak si mislja) kato mi ostane vreme da zapochna edin goljam bylgarski imennik, no ponezhe i tam i tuk neshtata se vyrtjat okolo etimologii na razni dumi, i okolo chuzhdici, i prochee, to eto che izvednyzh v men se prykna idejata da napravja edin smeshen bylgarski objasnitelen rechnik. E, to az taka i go zapochnah, no tyj kato za umen chovek smeshnoto ne vinagi e tova, koeto e smeshno za prostoljudieto, to zapochnaha da se pojavjavat i seriozni neshta, koeto e raznostilie, ne e izdyrzhano njakak. No pyk az imam nuzhda ot intelektualna raztuha (ponezhe druga si njamam, s 3 tramvajni biletcheta i malko otgore dnevna pensija chovek trudno shte go udari na zhivot, nali?), ta vse pak reshih da ja karam po smeshnija pyt, no tuk-tame da ima i njakoi seriozni nameci, taka che ako chovek prosto tyrsi smehoriite, to kazhi-rechi na vsjaka treta vryzka shte gi nameri, no pyk ako oshte ne e izkukurigal ot nasheto demokratichno obshtestvo (na zagnivashtija kapitalizym i prochee), da ima njakakyv stimul, za da si razmyrda akyla. Toest, ne iskam da kazha, che shte govorja samo seriozni neshta, no shte gi /_namekvam_/, taka che, ako chitatelite iskat, da mogat da potyrsjat neshto po Interneta i v razni etimologichni rechnici, a pyk tova, koeto ne mogat da namerjat, znachi sa moi domisli. Kazano po drug nachin, ako neshtata sa ochevidni (pone za men) to az si pravja kudoshi i prikanvam i chitatelite da se smejat s men, no ako sa po-zavyrtjani, to podhvyrljam po njakoja idejka, citiram dumi ot razni, a v redica sluchai i drevni, ezici, no bez prekaleni podrobnosti (dori mnogo ot zapadnite dumi shte citiram v edin ezik ili na bylgarski, a to i po pamet, zashtoto pravopisa zavisi ot ezika i ne dava neshto novo), taka che rabotata shte byde ne tolkova nauchna, etimolozhka, kolkoto diletantska, no zatova pyk interesna za vseki.
-->Sega, kakvo shte izleze ot tova oshte (v juli 2019-ta) ne znam, no se nadjavam da si uplytnja momentite naj-veche na probuzhdane (ili noshtni bodyrstvuvanija) s neshto prijatno. Ostana da resha vyprosa za dylzhinata na rechnika, i reshih, che njama nachin toj da e po-malko ot 1,000 dumi (az kratki neshta ne pisha, a i tova shte byde neshto baja nepylno, i shte dade vyzmozhnost na njakoj drug da me dopylni i da mi otneme slavata), no i tova maj ne stiga, ta se sprjah na 3,000, s nadezhdata da stanat pone 3,333 dumi, koeto veche zvuchi prijatno. Taka, i formata shte byde maksimalno prosta: dumata (ili dumite), i objasnenieto, samo che za da bydat dumite indeksirani to te shte zapochvat sys simvolite J_ (prim. J_Jotata), za da mozhe da tyrsite po dadena duma, ponezhe kogato ezika na izlozhenie e syshtija kato citiranata duma shte popadate na mnogo nenuzhni mesta, a pyk kogato ima prepratki to te shte sa predshestvani ot => (prim => taratanci; a ponjakoga sykrashtavano i samo do I-ta bukva, ako dumata toku-shto e bila citirana, prim => t.), S drugi dumi, formata na izlozhenie shte e neseriozna za edna seriozna kniga, no pyk shte e syvsem seriozna za neseriozna takava, nali taka?
-->E, az shte pisha rechnika kato tablica s dve grafi, za da moga da indeksiram v azbuchen red po pyrvata duma ot dumite, a pyk posle tablicata shte izchezne i shte ostanat prosto malki abzaci. Obache njama nachin nikyde da ne sykratja po njakoja duma, zashtoto vyv vsichki rechnici taka se procedira, taka che tuk ne samo ezicite shte gi sykrashtavam (kato: byl., rus., nem., it., fr., gr., evr. za evrejski, i proch, no i skr. za sanskrit, avest. za avestinski, kojto e dreven pers.), a i njakoi chesto povtarjani dumi (kato: prim. ili proch., drev. za dreven, st. za star, razg. za razgovorno, i mn. dr.), dazhe naj-velikija etimolog, Etymoff, shte go pisha samo kato Ety, i /_chlenuvanite_/ sykrateni dumi shte pisha nakraja ne s tochka, a s "\" (prim., izvest\ Ety, ili sp. avt\, i pr.; dori i kogato njakakvo "to" ne e bash chlen, kakto: kak\, ili koe\, koj\, i dr.), sigurno shte ima i mnogo tireta za propuskane na bukvi, mnogo tochki za sykrashtavane, njakoi masovo izpolzuvani dumi shte bydat pisani samo sys /_syglasnite_/ im (prim.: ztv = zatova, zshtt = zashtoto, zrd = zaradi, prd = poradi, tgv = togava, kdt = kydeto, kgt = kogato, dkt = dokato, pnzh = ponezhe, ndl = nadali, tlk = tolkova, vprk = vypreki), njakolko poredni /_dumi_/ shte sa dadeni kato edna duma (tyjkt = tyj kato , kachli = kato che li , osva = osven tova), dazhe mnogo chesto shte ima i sykrashtenija s glavna bukva (kato: D = duma, B = bukva, Sr = srichka, K = koren, E = ezik, V = vryzka), no se nadjavam vie, vse pak, da imate tolkova "pipe", ta da mozhete da se setite za kakvo stava duma. A, s edinichni kavichki po princip shte oznachavam kak dumata se chete, no tova za bylgarskija ezik ne e syshtestveno, zashtoto pri nas vsichko se pishe kakto se chete, Ami tova e, gospoda, zapochvam, i kato svyrsha shte vi kazha.
-->07. 2019
-->
--> -- -- -- -- --
-->
===>*_RECHNIKA -- CHAST PYRVA_*
-->
-->== Latin ==
-->
-->J_album-graecum, J_izprazhnenie
-->------
-->E, tuk => I-vo kastorka, zshtt tova e ~no drevno "lekar-vo", prilag-o pri vyzpal-ja i infek-i na gyrlo\ (a az predpol-m i kato obshto ukrep-shto, zrd kalcija, kak\ shte razb-te), koe\ se syst-lo ot -- molja za izvin-e -- striti kucheshki kakashki (te ne mogat da se narekat izprazh-ija, pnzh obikn. sa beli, ne sys cvjat na prijatno izpech-o kjufte, kak\ se predpol-a pri nasha\ D, ako ne znaete, de), pljus med i voda! Ta takiva mi ti raboti s njakoi lekar-va.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_anima, J_animal, J_animacija
-->------
-->Animal\ e neshto, koe\ ima anima ili dusha, a pyk tja e 1o anemichno (=> anemija) neshto, koe\, obache, vleze li v njakoe tjalo i zapochva da go kara da myrda.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Bann, J_Banner, J_bandera, J_Bahn
-->------
-->Sega, I-vo => kambana, zshtt i dumkane\ si ima svoja smis. i Bann na nem. e vlast, plen, obajanie, a pyk Banner e flag, zname, koe\ na isp. e bandera (ili bandiera na it.), i t.n. (=> banda). Obache pyk Bahn e pyt i mozhe bi dumkame po nego (s kraka), kak\ pri druma.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bene, J_benevreci, J_Benedikt, J_benefis, J_beato, J_bon, J_bonbon, J_a-, J_ben
-->------
-->Bene na it. tr. da e dobre izv-o, pnzh e ~no i na fr, i ottam e bona, kak\ i bonbona, vse kato hub. raboti (vyv fr\ ima i 1o bon`e, za koe\ ne e jasno koe mu e hubavo\, no sigurno stari\ babi gi hares-t). Ottam ima mn. proizv-ni, kato benefis (blagotv. predst.), b-ciant (blagodetel), Benedikt e njak-vo blagosl-o (ot boga) ime, samo beato na it. zn blazh`en, i proch. Dazhe i 1i shopski benevreci tr. da sa ottam, kato gotini gashti (bene neshto da si /_zavre_/ chovek kraka\). (Deto se vika, mozhe i benzina da se e pozavyr-l okolo tozi K, zshtt e hub. neshto.) Inter-n tuk e ?a: /_oti_/ hora\ sa izbrali tozi K, kakvo mu e hub-to na 1o ... bleene? E, tova si e chisto gadaene, zshtt ako se znae kakvo zn. dad. D, to tja mozhe njakak-si da se objasni, na zashto se naricha tochno taka, a ne inache, e mn. trudno da se razbere (pnzh ima mn. var-ti). Obache izv-ija Beti kazva, che No-a tuk e, che tova e II-ta B (na komaj vsichki azbuki), i I-ta e izraz na nesygl-e, chovek si otvarja usta\ da vyzrazi, ztv naj-chesto Di na a- sa otric-e i za Zap\, a i za drev-te narodi. Ta, zn., shtom ne e a-neshto-si, to be-neshto-si veche tr. da zn. dobre. I da mu se nachudish na choveka, no tova zvuchi ubedit-no! Obache, eto che mladoka Tashi pred-zhi oshte po-dobro resh-ie, toj se seti za st. evr-o\ ben, koe\ na ar. e bin, (a syshto\ e i ibn -- => i., kdt ima pikantni mom-ti). Ta tova ben zn. sin, a sina (=> s.) e gol. rabota, naj-gol-to shtastie na rodit-te si (dori da se okazhe dete-idiotche, ha-ha).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bina, J_bicycle, J_binokyl, J_binaren, J_bivak, J_vila, J_vilage, J_bivol, J_bivouac, J_bigot, J_binom, J_bio-, J_biped
-->------
-->St. evrej-a\ bina kato 2ka lezhi v osnova\ na suma\ Di, prim.: bicycle, binokyl, binaren, bigamija, bimetal, i ama mn. drugi. No da ne zabrav-e tova, che "b" e srodno s "v" (ala zagubeni\ gyrci -- pone v tova otnosh-e -- nikoga njamat i 2e\ bukvi v azbuka\ si, ili 1a\ ili druga\), taka che tuk avtom-no idva i bivaka (kato pone 2a zabuch-i k`ola za palatka), vila\, koja\ e lat. i ja ima po cel\ svjat, t.e. ang-o\ vilage (sys syshta\ ideja za palatki -- ili, inache, nakolni zhilishta, prychki za da zakachat kotleto nad ogynja ili agne\ za cheverme), bivola (prd 2a\ mu roga) i bizona, bivaka (tova se vizhda pone ot fr-ija bivouac-bivak), navjarno ang-ija (i lat.) bigot, kato prestor. nabozhen (klanja se na 2 boga), matem-ija binom (2-chlen -- a pyk myzhe\ imat samo 1o-chleni, za zhalost), i dr., kato ne zabrav-e i bio\, zshtt vs. zhivo se dvoi. Ah, da, kak\ i biped /biped zn. (sp. Tashi) otjavlen (v smis. na dvoen) pederast.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_blame, J_blamiram, J_balama, J_lama, J_blama
-->------
-->Na ang. blame zn. poric-m, no ideja\ e che na njakogo chetem "konsko", uchim go na neshto (na koe\ toj ne shte da go uchim), demek blamirame-lyzhem, balamos-me go, vzemame go za balama. Da, ama cel\ No bil v tova, che nie se pishem za golemi ... l`ami, v tibets-ja smisyl, kdt lama, ili po-skoro blama, znachelo uchitel. Obache Jota\ ne e takyv chovek (deto shte vzeme da vi balam-va, samo mynichko tuk-tame, kdt tova se razbira).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_boss, J_bonza, J_banzaj, J_Bassa, J_pash`a
-->------
-->Bosa e chovek, koj\ mnogo se naduva, i ~na ideja ima i v dr. srodni Di, kato bonza, koe\ orig-no zn. budist. svesht-nik, posle se seshtam za japon-o\ banzaj kato "da zhivee" (bum-, bom-, bam-, neshto takova), posle idva st. nem-o\ Bassa, koe\ se dava za iztoch-k na bosa, no te schitat che tova e izkriv-o ot tur\ pash`a, kdt se chuva njak-vo puftene, no naduv-e pak ima.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_cazzo, J_cazza
-->------
-->I-to zn. onaja myzhka rabota na it-ski, i tyjkt tazi D njama nishto obshto s dr. ~ni zap-ni Di (penis, prick, Schwanz, i pr.) to Tashi dosta vreme se chudi otkyde li e doshla tja pri tjah, no az, Jota\, sled leko poches-ne po glava\ (e, ne pomnja koja tochno) mu kazah da sravni s II-a D, koja\ zn ... mistrija! Demek tezi horica imat v glavi\ si syshti\ idei za zabyrs-ne kak\ i nie, samo che te mu vikat zamazvane.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chap, J_chiappa, J_gepja
-->------
-->Hym, ang\ chap-prijatel mozhe da pravi V s tjahn\ chip-parche, i s razni otchup-i neshta, no syshto i s naj-gol-o\ "parche" v chov-ko\ tjalo, ... zadnika, pnzh v it\ chiappa ('kiappa') zn. tochno tova, i tova e ideja\ na nashe\ gepja! (E, no => i jagoda.)
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_cognosco, J_gnosis, J_gnom, J_gnoseologija, J_znanie, J_know
-->------
-->Lat-o\ znanie zapochva s "gn", kak\ se vizhda ot cognosco, koe\ e ot gr-o\ gnosis, kdt e i gnoma, zshtt toj ne e samo dzhudzhe a duh na znanie\, neshto takova. Tuk ima mn. Di, kato gnoseologija, agnosticizym, i dr., dkt pri nas pyk e na "zn", kato: znam, znanie, znatok-poznavach, i prochee. Pri ang-te pyk nachalo\ stava na "kn", kato know i pr., dkt pri nem-te K\ e drug (wiss-). Vyzm-na e, obache, i var-cija na "mn", za koe\ => mynkam.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_desert, J_dessert, J_deserve, J_desert, J_dissertation
-->------
-->Tuk kopaja malko okolo stran-ta V desert - dessert v ang-ija, koja\ uzh ne sysht-va, no mozhe i da ima njak-vi asoc-ii v glavi\ na hora\. I-to zn. pust, samoten, i mozhe da e neshto razl-no ot sert (kakvo\ i da znachi to), no mozhe da e i ot deserve kato zasluzh-m, pnzh zn. /_oshte_/ i zasluga (v mn.ch.), a pustina\ /_ne_/ e neshto zasluzh-shto uvazh-ie. II-to pyk e sladkish, desert, a sled tova sym slozhim i disert-ja\-dissertation, kato njak-yv vid zasluga, ili "desert" za choveka. Da, ama tova sa baja zavyr-ni objasn-ija, dkt chrez ideja\ za suh\ sladkish (=> kurabija) vsich. mozhe da se svyrzhe, zshtt v pust-ta e suho i goreshto, zaslugi\ mozhe da sa dobre opechena rabota, kak i deserta, kak\ i dis-cija\. Ne e li taka?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_digit, J_score
-->------
-->I-to e cifra na ang., no vsysht-t pryst na lat., t.e drevni\ hora sa smjatali na prysti\ na ryce\ si. Ottam fr-zi\ oshte brojat s 20-ki (prim. 80 e quatre-vings ili 4 * 20), koe\ pri ang-ni\ stava na score. A pyk ako oshte ne ste razb-li zashto prysti\ ni izved-zh stanaha 20, to sednete udobno na zemja\, prim. po tur., i prebr-te i tezi na kraka\ vi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Eber, J_boar, J_aper, J_Iberija, J_tapir
-->------
-->Hm, tozi Eber e nem., ne e kato rus\ jober (=> go), i zn. gligan, boar na ang., aper na lat., no znae li chovek, a? Iskam da kazha, che gligana ima neshto styr-shto otpred i Jota\ e sreshtal v nem\ izraza stinkender Eber v baja prezrit-na upot-ba na, meko kazano, nahal-k. Kak\ i da e, ot epur, ebur i dr. ~ni idvalo ime\ Iberija, kdt sega e Isp-ja, a ima i 1 tapir, koj\ ne e tochno syshto\, no maj izgl-da dosta typo. A => i abat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_elephant, J_elf, J_eleven, J_Elfenbein, J_SHeherezada, J_Alpi, J_Alptraum, J_albern, J_slon
-->------
-->Elephant-a e inter. D, zshtt za nas toj kachli ni vika ... /_el_/a i me /_fan_/i, a? Ta toj e Elefant na nem., elephantus na lat. (i gr.), no tuk No\ e v Sr\ elef- /elf- koja\ zn. neshto vyzvish-o (=> elit), i ni vodi i do izv-ja elf-duh, koj\ e nem. (Elf /-e) i ang. i mozhe da e ot 2a\ roda, a i do chislo\ 11, elf ili eleven; pljus tova nem-te narich. sl-va\ kost Elfenbein, koe\ shte reche bukv-o krache na feja! Da, ama osva 2e\ bivni na slona sa 2e 1ci, koi\ chovek mozhe da nameri i v zabel-no\ chislo 1001, koe\ na vsich-to otgore se deli tochno na 7, 11, i 13 (tova i matem-ci\ ne go znajat naizust), koe\ samo po sebe si e int-sno. 1001 ni vodi do SHeherezada, koja\ syshto uspja s neshto da privl-e vnim-to na Jota\, s tova che pri neja naj-zabel-no\ neshto bil ... kraja na D\, tova -zada -- i ne se smejte, pnzh tja imala 1a sestra, Dinazada, taka che hubavi\ zadnici tr. da sa im bili v roda! A, a pyk elfi\ bili doshli v nem\ ot ... Alpi\-Alps, ot njak-vo staro Alp, ot koe\ dnes e ost-la D\ Alptraum kato koshmar, no imalo i 1o dzhjudzhe Abberich, koe\ na fr. stavalo Oberon, i ot nego bila nem-a\ D albern kato stranen, chudn-t. Eh, a pyk nasha\ D slon bila (sp. etim-zi\) takava, zshtt tova zhiv-no obichalo da se ... prislon-a kym njakoe dyrvo za da si pochiva, koe\, dori i da e vyzm-no, izgl-da naglas-o, dkt vers-ta za slon - siljon ni se vizhda po-prav-pod-na.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_er, J_erectus, J_Ehe, J_Ehre, J_ihr, J_In, J_in
-->------
-->Tuk syshto govorim za kult-ija nem. podhod kym sveta (ako ne broim sluch-te, kgt ot mn. kultura prevyr-t i stavat fash-ti). Er e mestoim-to "toj", i to hem e neshto izprav-o, erectus na lat. (i neka ne objasn-m kakvo e izprav-to pri myzha), hem e srodno s Ehe-brak, Ehre-chest, ihr-nejn ili Vash, i izob. ehej-raboti! E, nared s kult-ta si te sa i realisti, i ne mogat da izbjagat ot drevnija In kato duha na zhena\, i prd tova za tjah in e ne samo predlog, a i ... /_okonch-e_/, i to za vsichki sysht-ni ot zh.r., obraz-ni ot takiva za myzh., prim.: Lehrer - Lehrer/_in_/, Arbeiter - Arbeiter/_in_/, Student - Student/_in_/, i drugi. Ako ne vi e jasno zashto, to da vi kazha: zshtt v takova sysht-stvo mozhe da se vleze, das ist es!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Etymoff = Ety
-->------
-->Toj e naj-golem\ etimolog na nashe\ vreme, harakt-rasht se s proniknov-st na izsledv-jata, dryznoven polet na vyobrazh-to, izkljuch-na origin-st na mislene\, shiroki pozn-ija iz 10-na i > Ei, bogat zhizn. opit, i vseotdaj-st kym izbrana\ nauchna oblast. Ako mozheshe da byde kato nego avt\ shteshe da byde neimov-no shtastliv, no kato ne mozhe e pone 1n ot I-te mu posled-li. Gospod zdrave da mu dava, i dylyg zhivot (dori i na onja svjat).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Frau, J_Fra:ulein, J_Freyia, J_Freude, J_Freund, J_friend, J_frei, J_free, J_Afrodita
-->------
-->Tozi pyt da pogl-m kak nem-te, kato 1 kult-en narod (ako izkl-m momenti\ kgt prevyr-t i pochvat da schitat vsich. drugi narodi za po-dolni i ot hlebarki, prim. kazano), gledat na zhena\. Ami, s 1a D, mn. hubavo, za tjah zhena\ e boginja, nito >, nito <, zshtt za Frau se dava proiz-d ot njak-va skand. boginja Freyia, no i bez neja e jasno, che okolo tozi K sa svob-ta i prijat-vo\. Da pojasnim: Fra:ulein ('frojlajn') e mlado mace (oshte ne poznalo onaja gruba myzh. ... mistrija, pone sp. ital-ci\), Freude ('frojde') e radost, Freund ('frojnd') e prijatel (friend na ang.), frei e syshto\ kato free ili svob-en, a tova zvuchene idva njakyde ot st. gr-a\ Afrodita (se chini na Jota\ -- osven ako pri neja ne se dopusne, che gyrdi\ `i sa ... /_izhvryk-li_/ baja napred, koe\ e sys syshta\ ideja). No => i Missis, she, cazzo.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Fru:hling, J_spring, J_Sommer, J_summer, J_Herbst, J_Erbe, J_Ernte, J_autumnos, J_autumn, J_taman, J_Winter
-->------
-->Tova e prod-nie na V\ na sezon, prolet, i pr., taka che => I-vo tjah. Tuk akcen-me po-skoro na tevt. Di, kato pochnem s nem-o\ Fru:hling za prolet, kdt fru:h zn. rano, a pyk na ang. tja e spring koe\ zn. oshte i skok, pruzhina, i ztv amer-ci\ narichat esen\ oshte i fall. Ljato\ za nem-te e Sommer = ang\ summer, kdt se vizhda tjahno\ "zuzene" (prez ljato\, ne prez zima\, kato pri nas). Posle idva esen\-Herbst na nem., koja\ pravi mn. hub. V s tjahno\ Erbe kato nasled-vo, t.e. kato naj dobr\ sezon (no i Ernte-zhetva e syshto dobra V), kak\ e i v lat\, kdt autumnos e esen, otkdt e i ang-o\ autumn, no tova e prosto vyzkl-ie\ "o, taman"! Da dobav. oshte, che tozi tur. taman pravi V s rus\ tuman-mygla v smis. na mnogo (neshta), ili tjma (prim. "narodu tjma" zn. mn. hora), no za tova ima dr. V. A prez zima\ tam neprek-to duhat vetrove, i ztv tja e Winter na nem. i wind na ang.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_fuck, J_ficken, J_futuo, J_fuga, J_fukam, J_sycamore, J_siktir, J_sikana, J_shikanija, J_javor, J_chvor
-->------
-->Tazi D, kak\ vsich. znaete, e onazi dej-st, koja\ na bylg. se prev-da kato chukane (taka che => chuk). Osn-no\ znach-e, obache, e za neshto kato fukam, otkdt e i fuga\, i kachli po-prov-no bi bilo da se kazhe: da ti go naFukam. Kak\ i da e, na nem. D\ e ficken (i die Ficke e ostar-a D za ... dzhob), a na lat. e futuo, koe\ zn. nator-m i oplozh-m, kak\ ang-o\ fertilize. No tuk mozhe da ima i var-tet sys "s", kak\ biblej-a\ sikamora-sycamore kato smokinja (taka che => fig), koja\ tr. da e baja fickingly zasuk-a, i ottam mozhem da stig-m i do tur-ja siktir, koe\ e bezobid-to "vyrvi po djavoli\", no ako namesim majka\-ana, to tgv sikana veche e gruba psuvnja, no tja e donjak. izv-na i na Zap., kato shikanija-kovar-vo. E da, de, no tazi sikamora (ne kikimora, no komaj neshto ~no), se prev-da na bylg. kato javor, koe\ ne e bash smokinja, no maj e baja chepato dyrvo (t.e. javor - chvor, v smis. na vyzles. dyrvo), i sega si spom-te stih-to na JAvorov (koj\, ako ne gresha, tykmo zrd nego biva narechen taka, inache famil-ta mu bila Kracholov) za 1 JAvor i 1a Kalina (koi\ si bili prepleli vejki\ taka, kak\ prizhive bili iskali da si prep-tat kraka\, khy-khy).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gift, J_Mitgift, J_Trojanski-kon
-->------
-->Tova e inter-na V, zabel-na oshte ot Ety, m-u nem\ Gift-otrova i ang\ gift-dar, koe\ sa Di sys syvsem razl-no znach-e, no V\ e sig-na pnzh v nem\ ima Mitgift kato zestra (a mit zn. sys). Sp. tozi velik etim-log tuk No-a tr. da e v tova, che podar-te mozhe da sa njak-vi podlyg-shti manevri, izmama, kak\, prim., Trojan-ja kon, kato klas-ki primer! I tova dejst-no e taka, taka se lovjat divi zhivotni, taka se lyzhat hora\ s reklami i bezpol-ni neshta (koi\ njakoj, vse pak, plashta), a posled-to jotovo prozr-e e, che v dneshno vreme Gift No 1 (v nem\ smis.) e ... /_usmivka_/\, s koja\ te posresht. vyv vs. magazin (za da te izlyzhat da kupish neshto). Taka che: pazete se ot Trojanski kone!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_girl, J_gyrlo, J_Go:re, J_gurgulio, J_gargara, J_go:l, J_ golos
-->------
-->I tuk vsichko tr. da e jasno, "gyrla"\, e prosto edna dupka, gyrlo, makar che etim-chno tja idva ot nem-ja, kdt i dnes Go:re zn. kreslivo, shumno dete (naj-chesto momiche). Da no nem-te izpolz-t tazi D rjadko, za njak-vo prosto seljanche, a ne za vsjako momiche, oshte > za svoja\ ljubima, taka che tuk ideja\ e po-druga, dupka\ ne e bash usta\, a => i she. Ostan-te Di sa za spravka, che K\ e dobre izv-en, kdt gurgulio na lat. e gyrlen\ shum, a tur-ja go:l ni e poznat, kak\ i glasa-golos.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_goy, J_goja, J_kosher
-->------
-->Tuk stava D za tova, che dobre izv-ta (pone na Zap.) evr. D goy, koja\ te izpol-t za vseki ne-evrein, shte reche (makar che te nikoga njama da prizn-t tova) prosto 1o ugoeno prase, ili govedo, no zhiv-no! Goene\ e drev. D i za da e izv-na pri slav-te, znachi ot njakyde e doshla, taka che Jota\ ne lyzhe, a tuk dori i majtap ne si pravi. I da vi kazha kakvo oshte az ne hares-m pri tezi samoz-ni hora, che te sa sygl-ni, a i propov-t tova, da se ubiva hub-to, kosher zhivotno, za da se izjade (kato pile, riba, agne), no ne i grozno\ (kato prase\). Za men tova e primer za absol-na /_perver-ja_/! Taka che, v opred-na stepen, te sami\ sa si vinovni za tova, che sa goneni ot vsjak-e veche 3 hil-letija.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Gypsy, J_gips, J_gypsum, J_Jeep, J_Egipet
-->------
-->Vse se chudeh s kakvo da svyrzha zap-te cigani, Gypsy, i se okazva, che hich ne e zle da pochna sys ... gipsa. V smis., che tova e mn. byrzo vtvyrd-sht se mater-l (pochti kato onaja rabota na myzha, a?), i e oshte ot lat-i vremena gypsum, a pyk dori samo B\ "dzh" e mnogo "dzhiva" (=> dzhiger); pljus tova tuk e izv-ija Jeep-dzhip. E, ofic-no Gypsy se izv-da ot Egipet, no tova e naglas-o, No-a e v ljubima\ za tjah B.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kalo, J_kal, J_Kali, J_kalimera, J_kalofer, J_kaluger, J_kalaj, J_kalejdoskop, J_kaljavam, J_khalif, J_kalorija, J_Kalfaktor
-->------
-->Tezi neshta sa svyr. (sp. avt\) s ideja\, che kalo\-kalo (tova e st.-gr. D) e neshto /_adski_/ hubavo, zshtt Kali e boginja, no na smyrt\, na podz-to car-vo, a e nalice i ideja\ za kal\, koja\, ami zavisi, mozhe da e hubava (za rast-ja\), a mozhe i da e losha (za nas)! Ztv tykmo kal na /_rus_/. zn. ... izprazh-ija! Ako vi e smeshna V\ m-u byl\ i rus\ kal to smejte se (oshte > "kalolechenie" na rus., ako reshite da izpolz-te tazi D, koja\ za tjah ne sysht-vuva), ako li ne, syzhal-m, che ne vi razsmjah. No da prod-zha: kalimera na gr. zn. dobra sreshta, posle idva bilka\ i grada Kalofer, kaluger\ (dobyr chovek, nabozhen), kalaja (gotin metal shtom sluzhi za kal-dis-ne), kal-doskopa, kaljavam (se), halif\-khalif, kalorija\, no v syshto\ vreme Kalfaktor na nem. zn. obsht. rabotnik.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_lord, J_lady, J_ljudi, J_Leute, J_lo, J_leader, J_Luder, J_lout, J_lud, J_lues
-->------
-->Tuk njama da vnik-m mn., no samo shte ukazha, che izbr-ni\ Di prosto tr. da sa svyrz-i, zshtt imat ~en smis., nezav-om ot filos-tva-ja\ na ang-i\ etim-zi, che lord-a daval hljaba, i neshto anal-no za lady-to, pnzh i nem-i\ Leute-hora zn. syshto\ kato rus-i\ ljude. Tuk le- /lju- zn. neshto vizvish-o, kak\ pri lidera-leader, ili kak\ pri ang-o\ lo (and behold), t.e. eto, vizh (no => i conte). Vse pak, za kontr-st, => ... lajno. Pnzh smis\ chesto se obryshta (osn-no dial-ko vizhd.), i taka napr. Luder na nem. e mosh-ik, lout na ang. e grubijan, tuk e i nash\ slav. lud, a che i lat-o\ lues kato sifilis.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_man, J_manus, J_mano, J_domani
-->------
-->CHe man /Mann (nem.) /manus (lat.) e myzh, a pyk mano e ryka bi tr-lo da znajat vsichki, s ochev-na\ ideja, che myzha-chovek e predi vsichko negova\ ryka. Tova koe\ mozhe da se dobavi e, che manus e i skr-a D, i tam imalo 1 bog Manu kato pra-roditel na hora\; oshte, che ryka\ e ot zh.r. zshtt e mn. hubava i srychna, i tova e taka ne samo pri nas, syshto i v nem\ (die Hand), i v it\ (la mano -- koe\ e osob-o pokaz-lno, zshtt okonch-e -o e za m.r., a chlen la e za zh.); syshto domani zn. utre v it\, zshtt dkt ... mahnesh s ryka i to shte dojde (a mag- maj- e drev. K); e, da ne zadylb-me.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Missis, J_mistake, J_Mispel, J_she, J_her, J_Hass, J_sie, J_See, J_zeja
-->------
-->Tuk Jota\ iska da objasni na njakoi bulki kakvo dyrzhat v glavi\ si uzh kult-ni\ ang-ni. Zshtt tr. da e > ot ochev-no, che tehni\ Miss i Missis, zn-at neshto sbyrk-o (mistake e greshka) ili propus-to (to miss), i takova neshto se vizhda i v nem-o\ Mispel kato mushmula! Tova izob. ne e uvazh-e, ami achik-achik disrespect (kakvo\ i da kazvat etim-zi\ po ?a). No ne e samo tova, dori v tjahno\ mestoim-ie she ('shi') se chuva syvsem jasno prezrit-no sysk-e, kak\ vyv her ('hy') pyk ima neprik-to zakan-ne (nejna\ mama, tyj da se kazhe -- Hass na nem. e omraza), pnzh to njama nishto obshto sys she, nali, dkt he – his sa svyr-ni! Sega, te mozhe da se opravd-t s nemci\, kdt ima sie za "tja", no tam e drugo, tam tova znachi i "te", i e i uchtiva forma, i mozhe da ima njak-vi Vi s dupka\-more (See), ottam i nashe\ zeja (v krajna smetka zhena\ vadi neshto ot dupka\ si, tova ne e lyzha), no to mozhe da zn. i che zhena\ e vidna figura (zshtt sehen e vizhdam). Izob. pri Jota\ greshka njama, no => i girl za po-gol. ubedit-st.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pomme, J_pompa, J_pomarium, J_pomidor, J_pomeranec, J_pommade, J_pomada
-->------
-->D\ pomme e fr., i znachi, ami, prosto neshto napomp-o, naduto, prim-no: kartof, jabylka, domat, abe kakvo\ shtete (kvalif-ra se s dobav. na druga D, prim. pomme frites sa pyrzh. /_ne_/ jabylki a kartofi), i to, estes-no, e lat-o, kdt pomarium e plodna gradina. Tova e taka, i ottam na rus. pomidor e domat, pomeranec e gorchiv port-l, a pomada\-pommade e njak-v krem, koj\ se predpol-a, che e ot jab-ki, ama za rus-ci\ pomada e chervilo!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_quatrocento
-->------
-->Privezh-me tazi it. D za da vidite kolko bambashka sa ponjak. it-ci\, pnzh kato razbivka tja oznach-a IV vek, no se razbira ... 15-ti, koe\ e nashumjal termin za ist-ska starina; tova e zshtt tuk te pravjat 2 greshki (v 1a D), kdt I-ta e, che izpus-t celi 1000 godini (kato gi podraz-t), a II-ta e che brojat vekove\ kak\ te zapoch-t (14hh), a ne kato vsichki ostan-i.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_radix, J_Radieschen, J_rediska, J_radikal, J_root
-->------
-->Zap\ koren (no => i k.) e radix (lat.), ottam e nem-o\ Radieschen-repichka (koja\ D e prieta doslov. v rus\, rediska), tuk sa i radikali\-radical, ang\ koren-root, i dr. Dokolko\ tova, vse pak e raz-no ot korena, to avt\ schita, che tuk No-a e v tova, che koreni\ se zabivat nadolu kato radius (no => r.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sen-, J_san-, J_sanctus, J_senjor, J_Senate, J_Sir, J_monsieur, J_Sarah, J_Sirija, J_senile, J_sano, J_osanka, J_hosanna, J_sari, J_sahib, J_san
-->------
-->Lat-te Ki sen- ili san- kato neshto svjato sa ochev-i i mn- drev., no da dadem vse pak njakoi Di. Prim.: lat. sanctus-svetec (no => saint), isp\ senjor, lat\ Senate, izv-no\ obrysht-e Sir (ottam i surname) i monsieur-mosju, posle bibl-ko\ ime Sarah-Sara, strana\ Sirija-Syria i Asirija, nav-no ang-o\ senile koe\ zn. izkufjal ot starost (zn. prekal-o star), lat-o\ sano-zdrav (sound na ang.), otkdt e pogov-ta "Anima sana in corpore sano" (ili "Zdrav duh v zdravo tjalo"), nasha\ osanka, evr-a\ osanna-hosanna (slava), posle ind-o\ sari, sahib, i dr., jap-o\ san kato uchtivo obrysht-e kym zhena, i resp-no nash\ cyrk. san, i t.n.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_shampoo, J_Schlamm, J_Scham, J_sram, J_srane
-->------
-->SHampoan\ (shampunj na rus.) e 1 vid pjana ili tinja, kal, koj\ idval ot skr-a, no srodni Di ima i pri nas i pri nem-te. Prim.: Schlamm na nem. e kal, Scham na nem. = ang-o\ shame = byl\ sram, i samo da spom-m (zshtt ima i dr. V) nashe\ ... srane, koe\ e estes-no da ni nakara da se zasr-im.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_symbol
-->------
-->Tazi D e naj-dobre da se razbie na sym- kato ot syshto\ seme (=> seme) + bol-goljam (=> bol, kdt ima baja inter-ni i neochak-ni neshta), s ideja\ za 1no\ v mnogo\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_teacher, J_ticham, J_coach, J_kucher, J_Zeichen, J_token, J_tajkuondo, J_tachaiti
-->------
-->Tuk izlagam 1a hipoteza na Beti, koja\ toj ne uspjava da dokazhe etim-no, no ~ni asoc-ii v glavi\ na horata ne mogat syvsem da se izklju-t. Stava D za tova, che ang-ja teacher-uchitel, e chovek koj\ uchi stud-te osnovno da ... tichat! Zashto? Ami, takava e bila trad-ija\ oshte ot Dr. Gyr., kgt v tehni\ u-shta sa se ucheli I-vo na bojni izk-va, i posle na mal. matem-ka i ritor-ka; posle ang-ja coach, koj\ e kochijash (fr. cocher i nem. Kutscher, ottam rus. kucher), e za tjah trenjor na sport-ti. Osva ofic-no za teacher\ se davat tevt. taikus, taik-jan, kato ucha, pokaz-m, koe\ dava dnesh-ja nem. Zeichen = ang\ token kato znak, no tova pokaz-ne e njak-vo ... tikane, butane (s ryka ili neshto dr.), i spok-no mozhe da se prilaga i kym zhivotni, a i ni napomnja izt\ ... tajkuondo (tae-kuon-do), koe\ spok-no mozhe da znachi kak da /_go_/ napravish (v smis. na ang\ do), i koe\ syshto e sport. Pljus tova za tichane\ se kazva che to e st.-slav. i obshto slav., i se dava skr-o takti /takati i avest. tachaiti vse kato bjagam (kato aves-ta D e odrala kozha\ na nashe\ ticham). Taka che tova e obuch-e na njak-yv ritam sys uzh znaci, no te mozhe da sa i prosto zhestove, pobut-nija, a pyk bjagane\ e klas-ki\ sport (koj\ i Jota\ prilaga na stari godini, vednyzh sedmichno, predi kypane, i na 70 god. pravi nad 2,000 podskoka v koridora).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_theta, J_Titte, J_cica, J_tjotja, J_titan, J_stalaktit, J_tri (obraz), J_titla, J_title, J_citiram, J_Ciceron, J_cicerone
-->------
-->Gryc\ theta-teta ili tita, osven che kato kartinka e neshto pyhnato v usta\ -- v sluchaja E --, simvol-ra i tova, koe\ se pravi s E\ i usta\, t.e. sukane\! V tozi smis. ot gyrci\ e doshlo i nem-o\ Titte = ang-o\ tit = nasha\ cica, razb. se (che nav-no i ruska\ tjotja-lelja -- t.e. dete\ ja poznava po "titki\"). I kgt njakoe bebe suchi tvyrde dylgo to stava nakraja cjal ... titan; po sysht\ nachin s mn. kapane se obraz-t i stalak-ti\ i -miti\, deto se sreshtat s tjah. Taka, a pyk kart-ka\ na cifra\ 3 (=> pak tri) /_trjabva_/ da oznach. (zshtt njama drugo objasn., koe\ da svyrz. 2 polukryga s 3jka\) zhen. gryd (i tuk Ety e sygl-n s men)! Ah, da, ama i ... titla\-title e tuk, zshtt chovek gleda da ja dokopa kato "titka" i sled tova cjal zhivot suchi ot neja (pomis-te sami), a i titul\-title (na ang. e syshta\ D, no mozhe bi tozi pyt s obraza na njak-va shtryk-la /_nagore_/ cica), i citir-to syshto e doene na njak-va cica. A che i oshte neshto, imalo e 1 ... Ciceron (i ha kazhe\, che toj ne pochva s cica\), koj\ bil predvod-l, a vodacha pak styrchi kato cica napred, i pnzh it-ci\ ot njakoe vreme sa vzeli da chetat vs. Bi "c" kato 'ch' (e, ako ne trjabva da e 'k'), to tuk e i it-o\ cicerone ('chicherone') kato vodach, gid.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_union, J_onion, J_ljuspja
-->------
-->Hym, tezi 2 Di ochev-no sa svyrz., chrez ideja\ za ljuspa\ ili otljusp-ne\, i tova e oshte drev. vizh-ne, pnzh v lat\ unio zn.: gol. biser, sort luk, 1stvo, brachen syjuz (koj\ lesno se raztrog.), taka che tuk vs. e jasno (no => unitaz).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vacca, J_mucca, J_vime, J_dzhvakam, J_vakuum, J_vakanten
-->------
-->Tuk shte pochnem s tova, che za it-ci\ ima /_2_/ vida kravi, vacca i mucca, kdt I-ta ja ima i v isp-ija, i tja prosto ima ... vime, dkt II e tazi koja\ vika mu-u, i kato taka e dojna krava (zshtt tja ztv vika mu-u, za da dojde njakoj da ja izdoi, mychi se zhena\, pardon, krava\). Dotuk vsichko e jasno, nali? Ostava da izjasnim ?a s vime\. Ami to e deto vika vaka-vaka, ili pyk dzhvaka, t.e. kato go stisnesh i neshto izliza ot nego, kak\ pri ... vakuuma, koj\ e lat., pri vakan-ja\, i prochee, ima vyzduh, duha vjatyr, takiva mi ti raboti. No tova e osn-na\ harak-stika na zheni\ za Zap\, za koe\ => wife.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vario, J_vyrtja, J_variable, J_varietet, J_vertex, J_vert, J_verdure, J_verite, J_vjara, J_proverka, J_veresija, J_alysh-verish
-->------
-->Var- ili ver- za lat-ci\ zn. njak-vo vrytkane, kato vario, variable-promen-va, varietet, vertex-vryh, vertigo-shemet, i dr., kato pri tova dava i novi njuansi, kato fr-o\ vert kato ... zelen (verdure na ang.), che i vjara\-verite, i proverka\ pri nas, koja\ se pravi /_za da_/ imame vjara na tozi chovek ili neshto. A za da ne si mislite, che tova e samo zap. vizhdane, da priv-m i tur-a\ veresija (neshto na vjara, kredit), i alysh-verish\ (tyrg-ija).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_video, J_vid, J_vizhdam, J_visage, J_witness, J_viziram, J_vezir
-->------
-->Tuk njama nishto slozhno, no vse pak da izbroim njak-ko Di, kato: video, vid, vizhdam, visage-fiz-nomija (fr.), witness-svid-l (ang.), viziram, koe\ e tochno nem-o\ wisieren, ar-ija vezir, i dr.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vier, J_viel, J_mehr
-->------
-->Gospoda, v tazi V njama nishto smeshno, tova e napravo tragichno, taka che lejte edri sylzi za glupavo\ chovech-vo kato cjalo, i za njakoi narodi v chastnost. Ta tuk stava D za tova, che rus-ci\ vse oshte kazvat, prim.: 1 chelovek, 2 ch-veka, 3 i 4 ch-veka, no 5, 6, i t.n ch-lovek, potom 21 ch-ve/_k_/, 22, 23, 24 ch-veka, a 25 i > (do 30) ch-vek, i t.n., i ako gi popitate zashto pravjat taka njama da mogat da vi objasnjat svjastno, dkt ideja\ e, che za tjah chisla\ do 4 vkljuch. sa malki, a ot 5 nagore porast-t! Da, ama ako otidete pri nemci\ (i ako ste nabljud-lni kato nepovtor-ja vi avt.), to mozhe da zabel-te, che te imat Di\ vier i viel, kdt I-to zn. 4, a II-to zn. mnogo (i posl-to e javno /_ne_/prav-na D, zshtt sravnit-ta stepen e mehr, a posle meisten -- koe\ e log-no, tam e more\-mare). T.e. gorki\ nemchurja, kak\ i ruski\ seljan-ri v svoja\ masa, sa broeli chesto na prysti, i pnzh chovek ima 5 takiva, to e est-veno do 4 da broi tochno, a koe\ e > da go otbeljazva s paleca (kato po-debel pryst) za neshto mnogo, 1n vid bezkr-st! Te, raz-ra se, njama da vi priznajat tova, no to stoi v podsyz-ie\ im. I ~n smeshen -- pone za avt\ -- rudiment mozhe da namerite na score.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vita, J_vite, J_vitalen, J_vitjsja
-->------
-->Tuk vsichko e svyrz. s viene i vyrtene, zshtt vita v it-ja e zhivot, no i talija, kryst (demek neshto svito), a vite e loza, no i vint, taka che vital-ta se systoi v tova da uspeesh da se zaviesh /zavresh njakyde, kak\ v rus-o\ vitjsja, i ottam vitievatyij (zasukan, slozhen).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Wesen, J_wasan, J_vjazatj, J_vyzel, J_wissen, J_weiss, J_visina, J_vyisj, J_visja, J_visok, J_vicinity, J_vittis, J_visti, J_avestinski
-->------
-->Wesen v nem-ja zn. sysht-vo, ideja, manier, i dr., no ideja\ e za neshto usuk-o (a => i vryv), kato dyrvo\ vjaz, prim., koe\ e neshto kato smokinja\ ili sycamore na ang. (shibano dyrvo, s 1a D), ili kato rus-to vjazatj-pleta, ili nash\ vyzel. Posle idva nem-to wissen kato znaja (koe\ e dalo ang-o\ wisdom-mydrost), koe\ v 1vo lice e weiss, koe\ zn. /_syshto_/ i bjal (svetyl, bles-sht), a pyk pochti bjalo e nebe\, visini\, koi\ na rus. sa vyisj. Tuk, m-u drugo\, se vizhda, che kgt neshto se izdiga mn. nagore to, hym, provisva, t.e. visi, koe\ mozhe da se vidi i pri rus\ v`isok kato slepoochie (kdt kosata provis.), kak\ i v ang-o\ vicinity-blizost (koe\ e lat., tyjkt v it\ vicina e sysedka)! A ako vyrvim po-nazad vyv vreme\ shte stig-m do skr-o\ vittis i avest-to visti kato znanie, a i do samija avest-ki E (kdt tehni\ svesht-ni knigi se narich-i avesti). Tova visti javno sveti tolk. silno, che chak se vizhda, za koe\ => video.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_wife, J_woman, J_femina, J_femme, J_Weib, J_Wabe, J_weich, J_wahinee, J_wymie, J_vime
-->------
-->Tyjkt veche vsich. znajat ot gore na dolu (ili obr-no\) ang., to da pojasnim tehni\ wife-sypruga i woman-zhena, koi\ sa i lat-i (femina) i fr. (femme). Samo che hajde da ostavim mastiti\ etim-zi, zshtt te nishto ne znajat i samo privezh-t njak-vi stari wifmon i dr. ~ni, dkt Beti dava samo nem-a\ Weib, kato zhena, i ja napasva s tjahno\ Wabe kato pchelna pita, t.e. njak-va rodilna kutijka, koe\ e naj-bezobid-to objasn-e. Po-obidno veche e da napom-m za nem-o\ weich, kato mek, koe\ e njak-vo ... vajkane (ah, tezi zheni!), i da dobavim otkrita\ ot Tashi D wahinee ot Hait-te o-vi syshto za zhena (shtoto toj, mladezha, kyde li samo ne e chukal). A oshte po-obidno e da stig-m do nashe\ vime (no => pak v.), koe\ e wymie i na polski. A sega => i Frau.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== A ==
-->
-->J_aba
-->------
-->kysa dreha, koja\ mozhesh da nosish i taka i obratno (aba); syshto i stepan plat, koj\ mnogo e byhtan i ot 2-te strani.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_abazhur
-->------
-->ab`a za /_zhura_/, kato posl-no\ e neshto, deto ne samo sveti (kato iphone), a i zhuri-gree (kato zhezhko mace).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_abanos, J_aebenovoe (derevo)
-->------
-->dyrvo po-tvyrdo ot onaja myzhka rabota, koja\ sluzhi za onaja rabota; izob., rus-ci\ sa dosta otkrov-i v tozi sluchaj.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_abdal, J_budala, J_glupak
-->------
-->I-te 2 Di sa tur-ar., koi\ znachat glupak. Dkt pri glupaka, obache, ideja\ e, che choveka si e glytnal E\ i kazva samo "gl", to pri abdala toj kazva "b-d-l", koe\ nishto ne znachi, t.e. ideja\ e ~na. Syvet\ na avt\ e v takyv sluchaj da nauchite oshte njakoja i druga syglasna, prim. vy, gy, zy, i tgv vasha\ rech shte stane znachit. po-raz-obrazna.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aberacija
-->------
-->neshto kato pedera/_cija_/, otklonenie ot norma\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_abiturient
-->------
-->chovek, koj\ veche ima pravo da go ... /_turi_/, resp., da `i go turjat; ofic-no tuk se namesva habitus-a ili vyzmozh-ta (za neshto), no nikoj ne objasn-a taka podrob. kak\ vash\ Jota.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_abolicija
-->------
-->otmjana na /_e_/balicija\, policija\, poljucija\, i revoljucija\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aborigeni
-->------
-->abort-li /_geni_/, na koi\, obache, ne im puka, i sa veseli i zasm/_eni_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_abrakadabra
-->------
-->zaklin-ie s mn. byry-dyry v nego; t.e. i kato rabradrakabra syshto vyrshi rabota, ili bradakarabra, i pr.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_abreviatura
-->------
-->syshto\ kato brejkakmiseiskavednagadatigoturja, obache e po-kratko.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_abrogacija
-->------
-->otrjaz-ne na roga\ na syprug-rogonosec.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_absoljutist
-->------
-->chovek, koj\ se e otkazal ot /_ljuto\_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_absorbirane
-->------
-->/_syrbane_/, no ne tlk shumno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_abstinent
-->------
-->chovek, koj\ e gotov da bastisa zdrave\ si, samo i samo da se otkazhe ot neshto hubavo, naj-chesto ot alkohol.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_abstrakcija, J_trahatj
-->------
-->I-to e protivno na atrakcija\, otdalech-ne ot obekta na "trakcija", kdt posl\ no rus. e "trahatj" i zn. chukam (no ne orehi, de).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_absurd
-->------
-->tazi D e prav-no\ da se pishe /_ypsurt_/ i ozn-va (sp. Tashi) zhelanie da go zavresh do kraj (/_up_/ na angl., bukv. nagore /dogore) u /_sur_/at\, na koe\ >to macki se opyvat i go schitat za nevyzm-no.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_absces, J_abscisa
-->------
-->Sp. 1o drev. lat. predanie 2ma mladi (Absces i Abscisa) mn. se hares-li, ala mace\ za nishto na sveta ne iskala da mu butne, prot-post-la se, deto se vika, pod prav ygyl, prd koe\ na picha zhelaesht\ organ tlk se vyzpa-l, che pochnal da otdelja bjala "gnoj", ej tyj, ot prenaprezh-ie; tyjkt, obache, tova objasn-e ne e kato za pred deca, to sa ostan-i princ-ni\ idei, no sa gi otdel-i ot plyt-to zhel-ie.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_avgust, J_gusto
-->------
-->avgustejshija mesec na godina\, koj\ it-ci\ i do den dneshen praznuvat v sreda\ mu, na 15.8, kato ferragosto (demek far-pravja agosto), kgt vsich. izlizat na teferich i se otdavat na razni udov-ija; sp. avt\ ime\ na meseca e obraz-no ot au + gusto.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_avoar, J_avere, J_haben, J_haber, J_habilitiram, J_able
-->------
-->Avoar\ (avoir na fr.) e neshto, koe\ imam, t.e. naj-chesto pari (sp. tjah); imane\ pri tjah, i dr. lat-ci zapochva na "a", na ital. e avere, obache na nem. e haben. Tur\ haber pak e neshto, koe\ hora\ imat, no tozi pyt izves-e. Samo che ot tuk e i habilita-ta (abilitazione na it., habilitieren na nem.), i vyobshte ang-o\ able (abile na it.) kato spos-n za neshto.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_adzheba
-->------
-->"abe, az tova neshto moga li da si go pyhna u dzhoba //_dzheba_/", t.e. dali e neshto hubavo, ili e njakakyv bokluk (koj\ mozhe i da se dzhasne nanjakyde).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_administrator, J_ministyr
-->------
-->Admin-tora e chovek ot tezi, deto "ministrirat" (t.e. sluzhat), no No-a e, che minis-ra e /_malyk_/ chovek (K\ mini- e > ot ochev-en), ala v gol. uchrezh-e, t.e. malki\ hora pravjat uchrezhd-e\ goljamo.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_admiral, J_admire
-->------
-->chovek, na kogo\ ne mozhesh da ne se vyzhisht-ash (ot admire). Ne zabrav-te i tova, che v more\ vseki korab e otdelen /_grad_/, nasel. mjasto, taka che toj e ekviv-nt na koron-na glava.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_azhur
-->------
-->bukv., kato (zhureshto) slynce (fr.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Azija
-->------
-->sp.avt\, mjasto kdt ima mnogo "zoe"-ta, t.e. zhivotni, t.e. Indija.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Ajshe, J_aksha, J_oko, J_oculus
-->------
-->Da objas-m 1o tur. zhen. ime, Ajshe, koe\ e mn. hub. ime, pnzh aksha oshte v skr\ zn-lo oko, ottam e lat-o\ oculus ili Auge na nem., taka che tja e 1 vid zenica\ na ochi\ (na njakogo); Ildyz syshto ima objasn-, no za tova => I.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_akademik, -ija, J_kadem, J_kadja
-->------
-->Sp. avt\ tezi neshta sa svyrz-i; mozhe da e imalo st. gr. shkola Akademija i tehen geroj Akadem, no predi tova e imalo tur.-ar. kadene, kato prechist-ne, izvis-ne, t.e. horata ot akad-ta sa vse "okadeni"; a kadema e neshto drebno, no syshto okadeno, taka che takyv chovek mozhe da stane geroj ili akad-ik (a => i kadyr).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_akam, J_kakatj, J_caco, J_kaka, J_kaki, J_defekiram, J_faeces
-->------
-->Kato gledate nachalni\ Di, 1st-no\ neshto, za koe\ bi tr-lo da se zapitate, e kakvo pravi tova "a" v nachalo\ na nashe\ defekirane. E, da rechem, che to e paraz-no, zshtt K\ e lat-o\ caco, koe\ e direkt. vyzprieto i ot rus-ci\ kato kaka (umalit-no kakashka), resp. kakatj kato glag., a dobav-e i cveta kaki /khaki. No kuriozno\ v sluchaja e, che K\ v lat-ija mozhe da mutira i do 'ci', zasht- tova e ... II-ta /_Sr_/ na fekalii\ ili faeces po ang., i, izob., tova e i nasha\ kal, taka che => k. /kalo. Ostava da izjasnim ?a s kaka\, koja\ pri nas e neshto uzh hubavo, no pri rus-ci\ e prosto lajnarka, tak skazatj. E, pone psihol-ki tova e izd-zhano, zshtt 1stv-to neshto, koe\ krasi zhena\ e nejna\ mladost, i osn-ija stimul v dejst-ja\ na zheni\ e zavist\ ili omraza\, taka che po-gol-ta sestra e norm-no da ne obicha <-te si sestri i da im pogazhda gadni nomera (naj-kult-no kazano, tja vizhda v tjah svoe\ minalo, det-vo\ si, kgt e bila syshto tolk. glupava). Anyway, v redica juzhni Ei (v rajona na Pamir i Altaj) D\ kaka /kakish znachela babichka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_akacija
-->------
-->tuk ima 2 protiv-lozhni versii, 1-ta e, che tova e neshto /_akano_/ (zshtt ima bodli, i a-to e za otric-e), a druga\ e, che mozhe da e i neshto hubavo, /_kalo_/ (=> k.), zshtt mirishe hubavo; vyv vs. sluchaj tova e gr. i lat. D.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_akva-, J_acqua, J_akvarium
-->------
-->acqua\ e neshto kdt zhivejat tezi zhivotni, koi\ vikat kva-kva (sp. avt\); v akvar-mi\ kvakane\ ne se chuva, no pyk vie se opit-te da prikaz-te pod voda\; vyv vs. sluch. ribi\ si otvarjat usta\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_akvarel
-->------
-->cjal varel akva; pri vse che v zhivopis\ ima po-drug smisyl.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aklamacija, J_deklamacija
-->------
-->I-to e vyzhvala za II-to, kato "klamane"-to e pljaskane, ili hlopatj po rus. No za da razb-te zashto predst-ta a- (koja\ obikn. zn. otric-e) tuk zn. odobr-e, kak\ i de- (koja\ obik. zn. snemane, svaljane) a tuk zn. povtor-e (na neshto napis-o) tr. da znaete lat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_akomodacija
-->------
-->tazi D tr. da se chete kato /_oko_/..., t.e. naglas-ne na oko\ pri modacija /mutacija (no ne i m/_u_/dacija) na razst-ie\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aksesoar, J_pisoar, J_soir, J_sor, J_matinee, J_sera, J_serum
-->------
-->I-to e ukrash-e za II-to (e, ili za neshto drugo), a pyk fr-ija soir e vecher, kgt nebe\ se /_zasori_/ (na rus.), pnzh sor zn. bokluk. Zasorjavane\ vecher\ ne e neshto izmis-no, pnzh v drevn-ta se e schitalo, che tymnina\ e sybirane na mn. chastici (na cvetove\, mozhe bi) na kup. V tozi smis. fr-ko\ matinee e neshto (spekt-yl) v kysna utrin ili sled obed, kgt nebe\ veche e stanalo matovo (=> matov), a pyk sera\ (na it.) ili soara za fr-zi\ sa neshto, kgt nebe\ e hem bistro (kym vecher\ mygli\ obikn. se vdigat), hem leko zamyrs-o s njak-vi chast-ki, kato ... serum /serum. Vyv vs. sluch. da svyrzh-e it-ska\ sera sys serum-a e kyde-kyde po-dobre otkolk. s tova, s koe\ byl-ri\ obichat da ja svyrz-t, nali?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_akt, J_fakt, J_takt, J_pakt
-->------
-->neshto kachli otrjazano s 1 zamah, kato hak ili shat (na patka\ glava\); syshto\ otrjaz-ne imame i pri okonch-to -akt (prim.: katarakt).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aktiv, J_pasiv, J_pas
-->------
-->Ami, aktiva e neshto aktivno, toj dejstva, dkt pasiva samo si ... pasuva, i kato taka tr. da se "pasne" na njakogo, ako mozhe. I, sega, njakoj shte kazhe, che tova e neser-no, no, I-vo, az predupr-h, che rechnika e neser-no napisan, i, II-ro, nie imahme 1n politik Pasi, koj\ za nula vreme ni /_pasna_/ na NATOvci\, i oko\ mu ne migna.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_akula, J_aquila, J_Ahil, J_igla, J_iglu, J_Igel, J_Blutegel
-->------
-->Tezi 3 Di sa svyrz-i s neshto ostro i porazjav-o, kato kopie\ na Ahil (zshtt inache ne mozhe da svyr-te 1a riba s 1a ptica -- aquila e orel v lat\), a K\ ochev. e 1 i sysht, t.e. pri riba\ tova sa zybi\, pri orela sa kljuna i nokti\, a dogad-ta za Ahil e lichno na avt\ (no => i Ahiles). Taka de, no ima i oshte ostri neshta (i s ~no zvuch-e) , napr-r: igla\, esk-o\ iglu\, nem\ taralezh-Igel (koj\ e pylen s igli), i ottam tjahna\ pijavica-Blutegel (koja\ po-rano e bila Blutigel), a mozhe bi i oshte neshto po sveta.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_alegro, J_alegorija, J_alergija, J_olele
-->------
-->ozhivjavane, vyzbuda, i e poluch-o (sp. Tashi) ot kombin-ne na vyzkl-ie\ 'ale' s 'are', koe\ zn. syshto\ (zshtt 'l' mutira lesno v 'r'); tuk e i kratko\ isp. ol`e, kak\ i po-dylgo\ nashe olele.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aligator
-->------
-->neshto kato a/_g_/itator, na kogo\, obache, mu tekat /_ligi_/\, sp. Tashi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aliluja
-->------
-->bukv-no, da hvanem Alaha (ili Boga) za onaja rabota.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_alineja, J_ahineja
-->------
-->I-o\ mozhe da e nova linija ili red pri zakoni\, a II-to da e njak-va glupost (ahi na gr. zn. "ne"), no za ne-juristi i I-to i II-to sa 1akvo nejasni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_alkalen, J_al-kali, J_alga, J_luga
-->------
-->Etimol-no tuk neshta\ sa jasni, no idei\ sa smeshni. V smis., che alkalno\ e osnovno, to pada na dyno\, stava na utajka vyv vodoemi\ i tam raste kakvo\ mozhe, t.e. vodor-li, kato ar-o\ al-kali kato uzh morska treva, no tova shte reche, che all-vsichko\ e kal, taka che => k. s rus\ smis. na ... fekalii, obache ot tuk e ang-a\ (i proch.) alga-vodor-li, ili luga\ pri nas (s obrysht-e na Sri\). Ta tgv ideja\ e, che osnovno\ ne tr. da e kiselo, i tova nav-no se ustan-va s lakmus. hartija, no nishto ne vi preche da prob-te i s pryst i da ... bliznete, a? Pnzh, majtap ili ne, no lekari\ po-rano dejst-no bili prob-li taka urina\ za nalichie na zahar pri diabet; e, tuk proba\ e po-"ser-na", no kakvo ot tova, zashto vie da ne ste I-ija?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_alpinist, J_pianist
-->------
-->Tezi Di chesto se byrkat prd shodni\ okonch-ja; za da gi razlich-te mislete si, che pianista chesto /_pie_/, i prd tova ne mozhe da se kateri po planini\, a pyk alpinista chesto ... hylca, i ztv ne mozhe da sviri na piano. Tvyrd-ja\ na njakoi kolegi etim-zi, che alp-sta idval ot Alpi\ ne oborva nashe\ tvyrd-e, pnzh tezi planini sa tlk visoki, che kgt chovek gi pogledne (osob. njak-yv /_Matjtvojuhorn_/) ne mozhe da ne se razhylca ot strah.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_amalgama
-->------
-->/_umalena gama_/, s pet tona (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ambicija
-->------
-->zhelanie da nalapash ("am") po-goljam zalyk ot usta\ si (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ambrozija
-->------
-->obraz-no ot am + bre [kolko vkusno], neshto kato, prim. zyrno na zh. gryd (resp., myzh. "molivche"), koe\ kato posmuchesh malko i poticha neshto strashno vkusno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_amnezija, J_mynkam, J_Mnemozina, J_mnitelen
-->------
-->I-to e zaguba na "mnezija\", koe\ e spos-st za mislene, svyrz. s dr. gr-ta boginja Mnemozina; ottam mniteln-ta e neshto kato chesto mynkane, koe\ e byl\ var-nt na "mn". Ponjak. syshta\ rabota vyrshi "gn" (=> cognosco).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_amplituda, J_amplua, J_pljuja, J_pluie
-->------
-->Tova e spos-st za dostig-ne na "plua"-to, koe\ e nashe\ pljuene, izhvyr-me kolko\ mozhem, dkt na fr. pluie ('pljui') zn. vali dyzhd.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_amputacija
-->------
-->bukv-no, pravja "putacija", otrjazvam, maham neshto, kak\ pri zheni\ lipsva neshto, deto go imat myzhe\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Amur
-->------
-->bog na ljubov\, koj\ pravi V hem sys amkane\, hem sys myrkane\, a za byl-ri\ i s 1a 3bukv. D deto zavyrshva na -ur.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_amfora, J_ami, J_phoreoo, J_amphi, J_amfiteatyr, J_amfibija, J_ambivalent, J_ambidextrous, J_ambassador, J_ambactus
-->------
-->Amfora\ (st.-gr. amphora), e inter-na D zrd Ita si chast, koja\ mn. prilicha na nashe\ ... ami (koe\ i shte razgl-me tuk), dkt IIta `i chast e nosene\, koe\ e phoreoo na st.-gr., kato nosja. Taka, no tova ami na gr. e amphi, i oznach-lo nablizo, naokolo, ot 2e\ str., kdt sa Di\: amfiteat. (povdig-t e ot 2e\ str.), amfibija (i na susha i vyv voda\), ambivalent na ang. kato s razl-ni valen-i, ambidextrous kato chovek, koj\ si sluzhi i s 2e\ ryce, oshte ... poslanika-ambassador, koj\ /_snove_/ m-u 2e\ str. (v lat\ ambactus bilo sluga, rob, obsht rab-k, t.e. za razni dejn-i), i drugi. Dokol-to tova ami prilicha na hym, to ottuk mozhem da stignem i do ... himija\ (=> h.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Ana, J_sikana, J_anus, J_anal, J_kanal, J_analiz, J_sort, J_sortir, J_sortie
-->------
-->Hym, Ana\ mozhe da e I-to zhensko ime, ili vyobshte neshto I-vo, a na tur. zn. majka (prd koe\ tjahna\ gruba psuvnja e "aj sikana", no tja ne e dalech ot posl-no\ neshto na tjalo\ ni, t.e. ot anusa)! Zshtt, v krajna smetka, kakvo e choveka, a i vsjaka zhiva tvar, ako ne edno dylgo /_chervo_/ (gut po ang.)? I tgv i predno\ i zadno\ otvers-ja sa vse njak-vi dupki, prez koi\ neshto teche, kato po kanali, ili kato anali\ (na istorija\). I tgv analiza e 1n vid sort-ne, koe\ pyk e svyrz. sys ... sortira, koe\ na rus. zn. primit-n toalet, no toj e fr-o\ sortie, i za tjah sort-ne\ e prosto izvazhd. na neshto, izhod. A i "Ana\", v kraj. smet., tykmo tova i pravi, izvazhda deca\ ot utroba\ si. Taka che vash\ avtor ne greshi, a samo vi prosv-va.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_analogija, J_logo/-s, J_logika
-->------
-->Anal-ija\ e neshto, koe\ samo /_prilicha_/ va logika\, ama ne e, a pyk logika\ e neshto sp. logo\ ili simvola, znaka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_anamneza
-->------
-->prav-no\ e Anamnezija, koe\ e ... geogr. rajon m-u Polinezija i Po/_natam_/nezija (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_anatomija, J_tom, J_som
-->------
-->I-to e nauka za "tomija\" na Ana\, ottam i na Adama, i na vs. tjalo ili "tom", koj\ stava i na /_som_/, pnzh somatichen zn. telesen (resp., som\ e baja telesna riba). Tazi nauka, vsysht., e takava, zshtt provezhda analizi, kato rezhe i maha razni chasti (=> anus, analiz).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_anahoret
-->------
-->otshelnik, ne zhivee s /_hora_/\ (=> hora, horo).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_anahronizym
-->------
-->Tova e greshka na njakoja Ana protiv hronosi\ na bog Hronos, koi\ sa chas-ci\ na vreme\, a boga e taka narech., zshtt se otegch-l ot rabota\ si i chesto hyrkal. Syshtest-at i Pena- i Gana-, i proch. hronizmi, vazhno\ e da se pochva s njakoe zhen. ime, pnzh zheni\ sa tezi, koi\ naj-chesto greshat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_angel, J_anglichanin, J_ingiliz, J_ingelik, J_Angler, J_Engel, J_ygyl, J_aggelos, J_angulus, J_angelus, J_eng
-->------
-->Oshte Ety otbel-va, che angli-ni\ sa svyrz-i sys angeli\, no tova mozhe da se vidi i v tur\, kdt ingiliz e ang-nin, a ingelik e angel (zshtt te prizn-t tezi sysht-va, samo che ne gi pochitat, pnzh sa prosto /_slugi_/ na boga, bez svob-na volja), taka che da razg-me ime\ ang-chani. Ami, dava se st.-ang. oenglish, ot tevt. anglisko, ot angelkin, koe\ shte reche ot roda ili koljano\ na, e-e, ili angeli\, ili inache ygli\, kuki\! Zshtt Angler na nem. zn. ribar (a ribi\ se lovjat s kukichki), a Engel e angel; posle ygyla pri nas ne e ot gr-a\ gonia, a ot tjah-to aggelos kato angel; posle vyv fr-ja angle ('angl') e ygyl (kak\ v ang\), a ange ('anzh') e angel; i v lat\ angulus e ygyla-kukichka, a angelus e bozhest-to syzd-ie (da, ama angellus e dad. kato umalit-no ot angulus). Izob., pylna byrk-ja, no tova e pnzh naj-harakt-no\ za 1 angel e negovo\ krilo, koe\ e kukichka, garga (kato tezi za otmjat-e), obache njak-vo objasn-e mozhe da se nameri, ili kato gol. ribari, ili kato strana s yglovo polozh-e kym Evropa i to dosto blizko -- tochno eng na nem. zn. tesen! --, ili prosto izrybena, ogynata kato kuka (vizhte ja na karta), a mozhe da e i kato osob-ci, ne sa kato evrop-te.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_angina
-->------
-->bolest na gyrlo\, pri koja\, a si si otvoril usta\ da kazhesh 'a' i izliza samo njakakvo 'ghy' ot nego.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_anglosaksi
-->------
-->ang-chani, koito ... svirjat na saks (-ofon); tyjkt te sa doshli kym 6-ti vek ot Germ., ot tova sledva, che saks-na e bil izobr-n znach-no po-rano ot kolko\ se predp-aga.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_andante, J_andare
-->------
-->bukv. "kato /_Dante_/", bavno i spok-no; njakoi etim-zi tvyrdjat, che tova idva ot it-o\ andare kato hodja, no tova samo dokazva, che Dante taka se e dvizhil, bez da byrza -- izvest-st\, vse 1o, njama da izbjaga ot nego -- i ztv e stignal tlk daleche (spom-te si pogov-ka\: byrzaj bavno).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_andzhak
-->------
-->tova, koe\ kazva 1n turchin kgt nameri njakoj badzhak, t.e. tykmo tova e koe\ tyrseh.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_andro, J_andare
-->------
-->I-to na gr. zn. myzh, zshtt hodi po zemja\, ottam e i it-o\ andare kato hodja -- demek, sljazyl e veche ot dyrveta\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Andromaha
-->------
-->mitichna bulka, koja\ myzh\ `i iskal da ja /_maha_/ (no tja se pishela za mn. vjarna).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Andromeda
-->------
-->mitichna bulka, koja\ se ... pre/_met_/nala pri sys/_eda_/, a pyk kato umrjala se premes-la napravo v dr. galak-ka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_anekdot, J_edit
-->------
-->neshto neizdad. (st.-gr., t.e. ne/_dot_/irano, event-no ne-edit-irano -- t.e. edit e povlijano ot tozi gr. K), no hora\ si go razkaz-t zshtt e smeshno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aneks, J_anus
-->------
-->neshto dobaveno, naj-chesto v ... anus\ (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_anemija, J_hemoroid
-->------
-->I-to e bolestno syst-ie, pri koe\ na choveka (dori i zhena da e) mu e malko "hema\" ili kryv\. Kgt na njakoj myzh pyk mu e mnogo, to tja se chudi ot kyde da mu izleze, i ili mu teche prez nosa (prim., dkt si syrba supa), ili mu se pojav-t hemoroidi v anusa.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_anketa, J_kometa, J_raketa, J_bereket, J_kommen, J_kamyk
-->------
-->Tova e vse njak-va "keta", kato bereket\, koj\ e neshto, deto se bere ili sbira ot priroda\; razlika\ e, che pri anketa\ chovek kazva "a-a [, ja da vidja taka li e, ili ne e]", pri raketa\ tja vika "rry", a kometa\ prosto hodi (kommen na nem.), no pyk e i kamyk. Tova posl-no\ implicira misyl\, che kamyk\ e neshto deto mozhe da se /_dvizhi_/, ako go zapratish umelo.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_anons, J_bonus
-->------
-->I-to e njakakyv "ons /onus", koj\ spok. mozhe da e izljazyl ot njakoj anus (=> a.), dkt II-to e neshto 2jno ili nabyb-lo, koe\ naj-chesto gledame da si pyhnem v gusha\. E, mozhe da se kazhe, che anons\ e neshto novo (zshtt nikoj ne tyrsi staro\, avt\ znae tova po sebe si), njak-vo nachalo, no pyk to i nach-to tr. da dojde ot njakyde.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Antigona
-->------
-->mitichna zhena, koja\ ot vsjakyde ja /_gonjat_/ (zshtt e rez-tat na kryvosmesh-ie, vsichki sa "anti" neja).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_antidemokrat, J_dem /-os
-->------
-->Tova e chovek, koj\ e protiv-k na demokr-ja\, zshtt tja e prekal. /_vulgarna_/, koe\ i znachi dema, t.e. rod`ata, v smis., che prevoda na st. gr-ija dem na lat. bi tr-lo da e vulga ili neshto ot sorta. Tipich. predstav-l na antidem-ti\ e Ivancho Jotata, pri kogoto nenavist\ e vzaimna, t.e. syvokupna\ byl. dem-cija ne mu obryshta izob. nik-vo vnim-e, zshtt toja ja izlaga (e, ama toj ja izlaga, zshtt tja e vulgarna i sama se izlaga). V syshto\ vreme antidem-ti\ ne mogat da otrekat /_sveshteno_/\ pravo na vseki narod da /_iska_/ da go lyzhat s neshto, i shtom dem-cija\ go (t.e. naroda) ustrojva, to toj (Ivancho, v sluchaja) syshto ja priema (bez da ja haresva).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_antilopa
-->------
-->trevopasno zhiv-no, na koe\ dyska\ mu /_hlopa_/, no stava za jadene; izvestno e ot dylb. drev-t prd nach-no\ ante (=> anal).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_antre, J_porta, J_port
-->------
-->Antre\ e mynichko vhodche (1n vid ... anusche, => a.), kolko\ da mozhe da vleze 1o ku/_tre_/; porta\ e gol. vrata, koja\ styrzhi po zemja\ kato se otvarja; port\-port e 1n vid porta. V syshto\ vreme tova nazv-ie idva ot podvik-ne\ na konjari\ 'prr', ili "tjpru" sp. rus-ci\, zshtt te (kone\) razbirat samo prosti frazi (nishto ne Vi prechi, obache, da nauchite konja si da spira kato kazvate, prim., transcendentalizym, perturbacija, ili Navohudonosor, opitajte).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_antropologija, J_ander, J_other, J_android, J_anas, J_anemos, J_anemija
-->------
-->Tazi D e jasna, zshtt tja e andro + tropos, t.e. chovek deto "tropa" (po zemja\), nie gov-m za tova (=> andro), no No-a e, che tozi chovek ima dusha, a tja e neshto deto izliza (taka che => i anus), pnzh ima nem. ander-drug (= ang\ other), ima androidi, anatomija, animali, i pr., no ima i skr-o\ anas kato polyh, dihanie (a aniti bilo disham), i st.-gr. anemos kato vjatyr, otkyd. e lat\ animus-duh, i anemija\. Taka che izliza, che antr-logija\ se zanim-a s anem-ni sysht-va, a?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aplodiram, J_eksplodiram, J_plod, J_pod
-->------
-->Kgt ot 1o neshto se nasybere mnogo, to to se prysva ili izpljuva; ottam i nash\ plod e neshto stanalo 'plua' sp. fr-zi\, ili 'ploi' za lat-ci\; ploda e svyrz. kosveno (prez lat\) s ang-ija pod-semennik, no za tova => pod.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Apolon, J_apologija
-->------
-->sp. avt\ tezi neshta sa svyrz., t.e. opravd-ie\ e 1n vid izvisjav., priravn-ne kym krasiv\ Apolon.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_apoteoz
-->------
-->/_podpravka_/ ot roda na magdanoza (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_arab, J_arable, J_ora, J_ar
-->------
-->Vari go, pechi go, no styrgane\ (na zemja\) tuk e neizbezh., zshtt orane\ e lat., ottam i v ang\ arable e obrabot-em. Sega v Arabija\ e dosta suho za zemed-ie, ama pyk kdt ima voda, t.e. okolo Nil, si e mn. dobre, taka che arabi\ hem zhivejat po suhi (kato kurabii, a?) mesta, hem orat ako mogat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_arabin, J_ravin
-->------
-->I-ija e protiv-k na rabina /ravina, i obratno\; nezavis. dali e misleno taka ili ne, no nachalno\ "a" se okazva otric-ie.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_arbuz, J_dinja, J_dyinja, J_pypesh, J_peponia, J_melon, J_meli, J_ljubenica
-->------
-->Tuk shte pogov-m za razni /_jagodi_/, koi\ sa rast-ja pylzjashti po zemja\, te /_ne_/ sa nito plodove, nito zel-chuci. Da pochnem s rus\ arbuz, koe\ e dinja, no e, vsysht., 1 goljam (cjal ar) nadut plod (kato boza, na bu-, tyrsete tezi Di). Dkt nasha\ dinja, na rus. stava dyinja, no tova za tjah e pypesh, pri koj\ plod ideja\ e, che kato go tresnesh o zemja\ i vika "dynn". Sam\ pypesh, ot svoja str., e gr. peponia i ochev. shte reche pypka -- kakvo drugo? --, kato pepoon tam e uzrjal, sochen. Zap-i\ melon-i (na nem. dinja\ e Wassermelone, a pypesh\ e Zuckermelone) sa neshto meli-sladko, a meli na gr. zn. med. Pri nas e izv-na i D\ ljubenica za dinja, kato neshto ljubimo, a => i jagoda.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Ares, J_Mars, J_haresvam, J_karizma, J_harem, J_harmonija, J_krasota, J_karma, J_horosho, J_hubav, J_hu:bsch
-->------
-->Tezi Di, sp. avt\, sa ochev-no svyrz-i, t.e. st.-gr\ bog na vojna\ Ares (Araes na gr.), koj\ pri lat-ci\ stava na Mars-Mars (chrez mutac-ta Ares - Mares), hares-ne\, gr-a\ karizma (i na lat.), tur\ harem, harmon-ta (na vs. Ei), che i krasota\, no No-a tuk ne e tolk. v njak-vo tyrkane, a v skr-a\ karma, koe\ zn. i kryv, t.e. ot dobro poteklo, i prd tova ni hares-t -- da ne mi e ime\ Ivancho, ako gresha! Neka, obache, vmykna tuk oshte rusko\ horosho kato hubavo, i nasha\ D, koja\ vse pak e po-razl-na, no pravi perf-na V s nem-o\ hu:bsch, koe\ zn. syvsem syshto\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ariec, J_Iran, J_ajrjan
-->------
-->Arijci\ sa planinci, bilo to po sklon-te na Hindukush, bilo na Kunduhish (ili Hinkudush, i pr.), koi\ obichat da si podvik-t "are be" (s koe\ se svyrz-t i s arabi\), kgt tr. da se jurnat nanjakyde. No tyjkt sled takyv zor chovek se umorjava, to toj obicha da si pijva i ajrjan. S 2 Di, arijci\ i ajrjana sa etim-chno svyrz, taka zaklju-va Tashi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aristokrat, J_hristijanin, J_kryst J_ariec, J_arista, J_rest, J_arestuvam, J_restare
-->------
-->Aristokra\, osven che e -/_krat_/, t.e. njak-va sila, e raz-chen ot "ristijani\", koi\ idvat ot krysta, koj\ bil /_ljubimo_/ sred-vo za smyrtno nakaz-e pri drev\ evrei. V syshto\ vreme aris-krat\ e i 1n vid ariec (=> pak a.), kato imalo njak-vo st.-gr. arista kato naj-dobyr, prevyzh-n, kato ako priem. che a- zn. otric-e, to ostan-to ni vodi do ang-ja rest kato tova koe\ ostava, drugo\, no pyk tgv: zashto ostan-to tr. da stoi (zshtt ima ang-o arrest kato spiram, a i v it-ja restare zn. ostavam, prest-m, spiram)? Ami, po tozi ?s Beti izkaz. predpol-e\ che nie hares-me samo naj-dobro\ i ostan-to go ostav-e (kak\ kazvat ang-ni\ s lafa si: take it or leave it).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aritmetika, J_aritmija, J_rhythm, J_ritam, J_hit, J_hit
-->------
-->Tova e pouchit-na V, no se izisk-t njakoi matem-ki pozn-ja. Ideja\ e, che po-rano e imalo /_5_/ matem-ki dejst-ja, + izv-ni\ 4 oshte i broene\, i zapoch-ki s nego, no to e bilo ritm-no, vseki pyt se pribavja 1o i syshto neshto (i ne samo 1-a, mozhe da se iska da se pochne ot 7 i da se dobavja po 4, ili ot 1001 i da se vadi po 3, chaktis-te li?). Ta po tazi prich-a arit-tika\ e srodna s aritmija\, a rityma e ot Dr. Gyr., i na ang. e rhythm, koe\ e pochti syshto\ kato nashe\ ritam, koe\ na svoj red e hit na ang. (a tova e i hita, visoko ritnato neshto).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Arktika, J_Antarktika, J_arka, J_arkadash, J_arhiepiskop
-->------
-->Arktika\ e gorna\ arka na zemno\ kylbo, a Antarktika\ e dolna\ takava. Zashto "ark" tr. da zn. arka ne e syvsem ochev-no, no (sp. avt\), tova e taka, zshtt tova e chast ot "crk" (kato /_cirkula_/-pergel). Vyv vs. sluch. arka\ e zakrila, ottam i arhiepis-pa (1n vid "vyzkachen" episkop); arkadasha pyk e svoj chovek (pod 1a arka sme s nego).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_armija, J_Arm, J_armagan
-->------
-->Armija\ idva ot ryka\, koja\ e Arm na nem., no tova zn. syshto i beden (t.e. njama nishto osven 2te si ryce). Pnzh tova e tolk. prosta V, che se sram-am da ja napisha, sym dobavil i armagana, kato neshto, koe\ nosim v ryka (po-skoro v ryka/_va_/), za da ne otivame s prazni ryce.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_artikyl, J_Art, J_ars, J_artist, J_artikuliram, J_chlen
-->------
-->Artikyla e neshto izkust-no, proizv-e na izk-vo\;koe\ e neshto izrab-no sys styrgane (na dyrvo, kamyk, i pr.). Na lat. e ars, a na nem. Art, ottam e i artista, no da dobavim, che na ang. art\ e kato pri nem-te, no ars veche zn. zadnik, koe\ e taka, zshtt toj ... styrzhi zemja\ (=> dirnik). A pyk nash\ chlen se namesva tuk, zshtt toj e 1o veliko proizv-e na izk-vo\ (na Djado Bozhe), i osva toj dobre artik-ira (osob. ako njakoja macka bla-voli da go nalapa), taka che chleno-razd-na\ rech, koja\ e svyrz. s artik-ane, e neshto kato ... vadene na chlenove\ ot usta\ i tjahno\ razd-ne.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_arfa, J_harpija
-->------
-->Tezi 2 Di sme gi slozhili za da razb-te, che arfa\ e instr-nt na koj\ se sviri sys ... nokti, kato na grabl. ptica.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_arheologija, J_arhiv, J_aero-, J_arheopteriks, J_peteoo, J_petel
-->------
-->Tezi neshta ne sa bash svyrzani, no genij kato Jota\ mozhe da si pozvoli da gi svyrzhe, zshtt m-u arhe- i arhi- gol. razlika njama, kak\ i sys arheo- i areo-, aereo-, i prochee. Tova e taka, zshtt kgt 1o neshto raste, to styrzhi (puska kylnove, probiva zemja\), i kato stane goljamo, to veche se ovezhda, kljumva kato arka (=> a.), no zapazva svoja\ vyzvish-st (a i styrzhi nebe\ v izv. smis.). Taka che arheolog-ta hem se zanimava sys stari neshta zariti v prahta, hem te sa vyzvish-i, zshtt sa po-blizo do (bozhie\) Sytvor-ie. Dori i arhiva mozhe da se schita za neshto slozheno v arki, dost-no za uvazh-e, vyzvish-o. A, i arheopteriks\ hem e vyv vyzduha-aereo, hem e i ptica-pteriks (i peteoo na st. gr. bilo letja, otkdt i dnes za tjah peteinos e petel). E, tuk sa i arhipelazi\, i arhimandriti\, i arhitektura\, i arhonti\, i mn. dr. ~no zvuchashti Di.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_arhimandrit
-->------
-->predst-tel na dreven, pochti izcheznal vid mandrili (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_asimptota, J_curve, J_kurva
-->------
-->Asimptota\ e /_ne_/simpat-na /_madama_/, ot koja\ chovek vinagi se dyrzhi na razst-nie, kolko\ tja i da go svalja; ottam izpolz-no v prenos. smis. i v matem-ka\ za njakoi krivi, na koi\ nie ne smeem da kazhem che sa kurvi, no na Zapad go pravjat. Neshto >, dori formal-to polozh-e, che vsjaka prava e vid kriva, e matem-cheska interpret-ja na teza\, che vsjaka zhena a kurva!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_astronomija
-->------
-->nauka za zvezdi\-astri (astra), koi\ sa sys zaost-ni list-ca, t.e. neshto kato /_ostro_/nomija, imenuvane na ostri\ neshta (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_atashe, J_touch, J_tashak, J_Tasche, J_moshonka
-->------
-->Atashe\ e fr. D, koja\ zn. neshto dolepeno, dobav-o, ili, vsyshtn., dokos-to, koe\ na ang. e touch ('tych'). Obache i myzh-ta torb-ka e neshto prikach-o kym chlena, a pyk tochno Tasche ('tashe') na nem. e chanta, koja\ e 1n vid prikach-a kym rykata ni, nali? Osva tazi torbichka e moshonka na rus., oshte moshna, koe\ e meshok-chuval, taka che ideja\ e syshta\ kato pri nem-a\ chanta. Te i sami\ testisi se pipat (prez torb-ka\), no za tova => testis.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_atelie, J_kalfa, J_calf, J_prasec
-->------
-->Atelie\ trjabva da e mjasto, kdt rabotjat ... /_teleta_/, nali taka? I za da ne si mislite, che izmis-m, neka vi napomnja za chiraka-kalfa, kdt calf pone na ang. zn. tele. E, posl-ta ang. D zn. i prasec na krak, koj\ za nas e praseshka rabota, dkt za Zap\ e teleshka (a pyk atel-e\ e neshto otdel-o, no tam e No-a, che delene\ se svyrz. s tele\, => t.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_atlant, J_Atlantida, J_at, J_Atatjurk, J_atlet
-->------
-->Atlanti\ poddyr-t neb-nija svod, sp. dr-te gyrci, ottam Atlantida e ostrov-kontinent kdt uzh zhiveeli mn. snazhni myzhe i zheni (no sigur mn. sa /_natezhali_/ i vzeli, che potopili cel\ kont-nt), obache tazi sila i snazh-st idvat ot tur-ja (koj\ tr. da e i pers.) at, koe\ zn. kon, jak kato kon. A kgt 1o vreme, predi vek i neshto, turci\ izved-zh se usetili, che s po 1o ime sveta njama da gi priznae, te vzeli che si vyveli i familija, i tgvsh-ja im prez-nt (Kemal, no ne camel) se narekyl Atatjurk, koe\ shte reche plem-en zhrebec na cjala\ strana. E, i atleta e njakakyv at.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_atom, J_atmosfera, J_atmen
-->------
-->Atoma po ideja tr. da znachi /_ne_/-tom (nachalno "a" naj-chesto zn. otric-e), kdt II-to zn. tjalo (=> tom), i vyzduha ne e nik-vo tjalo, ne mozhesh da go pipnesh, ne tezhi, i proch., taka che atmosf-ta e njak-vo ne-tjalo; po-inter-no, obache, e nem-o\ atmen, koe\ zn. disham, t.e. izliza che te gyltat atomi!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_atrakcija
-->------
-->-- a sym te vidjal a sym se zalepil za teb s zhelanie za "trakcija" (=> abstrakcija).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_auto, J_avtomat
-->------
-->Tuk ima slozhna ekvilib-ka sys Sr\ avt- ili aut-, kato Io gr-to ipsilon stava na lat. igrek -- koe\ shte reche gr. "i" -- (zshtt si prilich. donjak-e), posle tova igrek stava na tjahno "u", ama igreka pyk prilicha na nasheto "u", i posle lat-o\ "u" se obryshta na tjahno "v", che i na "w" (pri nemci\), t.e. glasna stava na sygl-na (ami, shtom e /_syglasna_/, to zashto pyk ne?), a pri ang-ni\ i na /_polu_/-glasna (zshtt tova e neshto kato polovin "v", to sam`o ne mozhe da se proiz-se, kak\ i "j"\ e takava), i na vsich-to otgore v dr.-gr\ "au" se e chetjalo kato 'aj', a pyk sega se chete 'av', i resp. "ou" se e proizn-lo 'oj', a sega 'u' (zshtt te izobshto /_njamat_/ B 'u' v azbuka\ si). Taka che, sled tlk gl-bolija s razni\ azbuki, neka ukazha, che tgv auto- /avto- se e chetjalo 'ajto'-, i resp. avtomata e bil 'ajtomaton', koe\ Jota\ deshif-ra kato ... "ah, to myrda"!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_afinitet, J_finish, J_final, J_definiram, J_fin, J_fin, J_fine, J_finansi
-->------
-->I tuk Jota\ shte vi nauchi nja njakoi "penizi", zshtt afinitet\ e neshto kato streml-ie na 1o neshto kym drugo, ama chak na finala ili finisha, t.e. ima obshti svoj-va, no pogled-to v perspek-va, dkt pri definir-to go otdel-e ot final\, razlich-me go, pravim go krajno. No zashto final\ tr. da e v bezkraja, a? Ami shtoto kato go gledame ot nachalo\ toj ni se vidi baja dalech, nali? I osva toj e ... /_fin_/, razb. se, zshtt kolko\ po-nadalech otivame, tlk neshta\ izdreb-javat, i tr. da stavat fini, kak\ v ang\ plavnik na ribi\, fin, koj\ e "odral kozha\" na lat-ja kraj, fine! Eh, a pyk sp. Di\ izliza, che i finansi\ sa fina rabota, njama sechene na glavi, samo malko globichki, koi\ na ang. sa pak fine (no cheteno 'fajn')!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_aforizym
-->------
-->neshto, koe\ stoi nastrani ot glavn\ potok na misli\, zshtt na st. gr. neshto ~no bilo otlych-ne ot cyrkva.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Ahiles /-ova peta
-->------
-->Obik-no etim-zi\ razprav. 1a pritcha za tova, kak Ahil bil zakaljav. ot majka si i zashto samo peti\ mu bili ostan. slabo\ mjasto, no tam stava D za mitichna\ reka Stiks, na podz-to car-vo, ala takava reka njama, tova sa izmis-ci. Dkt velik\ Ety izlaga negova syvsem prav-pod-na dogadka, osnov-a na pronik-ni zhitej. pozn-ija (a navjar. i lichen opit), koja\ bih iskal da povtorja tuk za pouka na chit-li\). Znachi, toj tvyrdi, che na Ahil, oshte predi da se nauchi na chetmo i pismo, demek do 4-5 godinki, strashno chesto mu stavala onaja rabota, i toj neprek-to gonel macki\, kato mladi\ go otpyzh-li, no zreli\ matrjoni bili dori polas-ni ot tova i chesto mu pozvol-li da gi "opoznava". Samo che tyjkt toj bil oshte syvsem dreb-chyk ponjak. napravo /_propadal_/ v utrobi\ im! E, tova ne bilo chak tlk strashno, kak\ si mis-la majka mu, zshtt toj mozhel da /_pluva_/ (v takava morska strana deca\ se nauch-t da pluvat oshte predi da mogat da hodjat po zemja\), no majka mu neprek-to go presled-la i v redica sluchai go izvazh-la ot utrobi\ na zheni\ oshte predi toj da bil uspjal da svyrshi kakvo\ i da bilo, koe\ dosta razdraz-lo zhenite, no kakvo da se pravi, majka vse pak. Taka, no nomera bil, che v tazi protiv. kisela i lepkava sreda toj, 1 vid, se ... /_impreg-ral_/, zakal-l se, kozha\ mu zagrub-la, kak\ kgt kozhari\ /_shtavjat_/ kozhi\. I vednyzh, kgt bil popad-l v 1a osob-o gol. i izobil. na technost utroba, koja\ shtjala da go zakali okonchat-no cel\, i majka mu, ne shtesh li, go izdeb-la, i uspjala, s risk i tja da copne v tazi utroba, da go izvadi njakak-si kato go hvanala za kakvo\ mogla, za peti\ mu, i go izmyk-la tykmo v razgara na igra mu (a toj obichal da pluva ot 1ija do drug\ kraj na utroba\, kato se otblys-l s kracheta ot klitora na madama\, koe\ bilo syvsem bezob-no i zdr-sl-no zanim-e). Ta eto kak njakoi majki ot prekal-i grizhi za deca\ si v kraj. smetka im pravjat losho, kato vodjat dori i do tjahna\ gibel po-kysno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Ahmed, J_Mehmed, J_Ma:dchen
-->------
-->Ha-ha, tezi Di, sp. avt\, sa svyrz-i s meda (=> go), kato Ahmed sig-no zn. "ah kakyv pich, kato med", a pyk pri Mehmed, se pojav-a dazhe i njak-v mehlem; anal-no i nem-o\ Ma:dchen-momiche nosi ~na ideja.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== B ==
-->
-->J_badzhak, J_badzhanak, J_baldyr, J_baldyza, J_badjja, J_bina
-->------
-->I-te 2 Di, sp. avt, (a i Tashi) sa svyr-ni, tyjkt badzhana-te sa 1 vid 2a badzhaka, svyrz. chrez 2te sestri. Kato sinonim na badzhaka mozhe da spom-m i baldyra, koj\ tr. da e prosto badzhak, krak, i naj-chesto zhenski (no v njakoi rechn. go davat kato prasec). Da, ama baldyra ni vodi pri ... baldyza\, koja\ e sestra na bulka i tuk tezi 2 sestri pak /_vyistupavat_/ kato 2 badzhaka, a? A ima i 1a ruska badjja kato kofa, i njak-va tur-a /_badzha_/ kato komin, i na Jota\ vzema da mu se struva, che tuk e names-a drevna\ evrej. bina kato 2ka, zshtt tuk stava D za chiftove, te se sdvoja-t, i nishto chudno tova da pravi i komina ili vedro\, sybirat neshto. E, oproverg-te me, de!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_baklava, J_pahlava, J_pehlivan, J_hvala
-->------
-->Baklava\ e tur., tova e jasno, no tja e ot pers. (pahlava) i tam se svyrz. sys ... pehlivani\, koi\ ztv sa tolk. silni, zshtt jadat baklava, i ottam vsich. gi hvaljat (=> evala).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bakshish
-->------
-->Bakshish\ e tur., bakshish, no nikoj ne ti kazva zashto, dkt Beti predpol., che tova e njak-vo obrat. (back na ang.) vryshtane na neshto naduto kato shish (=> sh.), makar che i samo\ bak- e naduto (=> boza).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bal, J_ball, J_balet, J_balada, J_balans, J_balkon, J_balka, J_Balkan, J_balon, J_balistika
-->------
-->Tuk stava D vse za naduti neshta, koi\ po tazi prichina se vyrtjat. K\ e drev. (=> i bolvan), i mozhe da e bal- ili bol-, razlika pochti njama, i tuk sa bala, baleta, balada\ (koja\ sega e vid poema, no po-rano e bila vid tanc), it-o\ ballare kato tancuvam (vyrtja se), balansa (sigurno kato pazene na ravnov-ie vyrhu neshto kryglo), a ottam i v pren-en smisyl. Dali kato neshto goljamo, kato bolvana-kamyk, ili kato neshto povdig-to i dylgo, no tuk e i balkona, i ruska\ balka-greda, ili palka-prychka, i nash\ Balkan, che i balona (kato krygyl) i balistika\ (kato hvyr-ne na kamyni, imalo e starinna rimska balista kato takava mashina). Sega, mozhe da se spori za V\ na kylbo\ s pryta, no Jota\ misli, che tuk nomera e chovek da ima malko vyobrazh-e, i da svyrzhi vyrt-to s negova\ ... ami os, razb. se! Taka che balka\ mozhe da e osta na "bala"-topka, i takiva neshta sa se sluch-li, za koe\ => skverj, a syshto i kol.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_baltija, J_Beil, J_bailey, J_Baltika, J_bichak, J_bicha, J_obich
-->------
-->Tuk ima ~ni idei na sechene\ (=> seka), samo che ot drug K, no i toj e mas. razpr-nen po sveta, kato ima, prim.: tur. balta-bradva, koja\ e baltija pri nas, nem. Beil kato bradva, sekira, ang. bailey uzh kato dvor (nav. v smis. na ograd., otsech.) obache Old Bailey bil centr-ja uglav. syd v London (taka che tam sig-no padat glavi), ottam bailiff e syd-en proc. ili imenie, a ima i 1o baja otsech. (ot D. Gospod kato s gol. sekira) more, Baltij-to (Baltic Sea), posle idva tur\ bichak-nozh, otkdt e i nashe\ bicha, otkyd., ne neprem-o prjako, idva ili e svyrz-a s nego i nasha\ ... obich! Znachi vizhte, obich\ ni e unik-na D, ne e nito rus. nito nem., nito lat., i mozhe da se svyrz. s ... bicha (ili isp-o\ bessa-celuni me), no njama probl-i da e i s bika, pnzh dori Zevs se e predst-l kato bik, za da syblazni njakoja boginja ili dr. macka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bambashka
-->------
-->debela /_bashka_/-glava, tlk debela, che vika "bam" kato ja chuknesh; obichaen izraz v Tur/_kekeke_/stan.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bambuk, J_pamuk, J_bumbak
-->------
-->E, pri nas ne raste bambuk, taka che ne moga da kazha: ako gresha otsech-e mi onaja rabota, no tuk +lno ima njak-vo bumkane, mozhe bi zshtt e kuh vytre i bijat neshto s takiva pryti. Po syshta\ prichina e narech. taka i pamuk\, koj\ kato uzreel se pukal s grym i trjasyk, i njakyde po juga na Rusija se narich. bumbak. E, ~no dumkane ima i pri nash\ tumbak, no za tova dr-de.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_banalen, J_ban
-->------
-->Banalno\ neshto ne e syvsem ... analno, no natam otiva. T.e. to e typo, prost-ko, i ban v lat\ zn. otlychvam, anatem-am, demek bamkam po glava\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_banan, J_pisang
-->------
-->Tuk ne znam kakvo e bamkashto\ (mozhe bi zshtt e kato prychica), no toj chesto prilicha na onaja rabota na myzha, ponjak. ja zamest., i njakyde v Polinezija se narichal pisang, koe\ e samo-ponjatna D.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_banda, J_bandera, J_bandazh, J_bandit, J_bint, J_binden, J_Banner, J_stjag, J_kontrabanda, J_bandura, J_bandzho
-->------
-->Ha kazhete, che tezi neshta ne sa svyrz-i! Tuk K\ band- znachi svyrz-m (obache ban- zn. otdeljam, => ban), i mozhe da stane i na bint (binden /band na nem.), ottam i banda\, bandita, bandera\-zname (bandera rossa, prim., koe\ na nem. e Banner) -- a zname\ obedin-a, ztv ima rus. D stjag sys syshto\ znach. (t.e. /_ono stjazhaet_/-priteglja hora\) -- i tgv kontaban-ta e dej-st protiv ofic-ta "banda" na pravit-vo\! Ako, obache, dobav-e tuk i ukr-a\ bandura, i zap-o\ bandzho, njama da vi se razsyrdja, zshtt te sa s "bandvani"-ob1eni struni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_banka, J_bankrut, J_banket
-->------
-->Ami, banka na rus. zn. burkan, kutija, osven izvest-ta banka, a pyk banket\ mozhe da e na masi, no mozhe da e i na ulica\, i tova e neshto povdig-to, koe\ njakak ni izolira ot sreda\. Srodni idei ima i na bulevard i na bar.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_banja, J_bagnare, J_baptisvam, J_vapcam, J_badjja, J_Bad, J_Bach, J_buhvam, J_basejn, J_bath
-->------
-->Banene\ e zvuko-podrazh-e, i prd tova K\ mozhe da se meni, i na ban- (kato nasha\ banja, no i it-o\ bagnare, cheteno 'banjare'), i na baf- (demek bapt-, kato baptis-m, krysht-m), ottam i na vap- kato nashe\ vapcane (koe\ maj e gr.) kato bojadis-ne, i na bad- kdt e rus-ta badjja kato kofa i nem-i\ Baden-bani (Bad v ed.ch.), i reka\ im Bach, i na buh- (kato nashe\ buhvam, koe\ ima drug smis., no zvuka e sysht\), che i na bas- (sydejki po basejna, i resp. na bat- (v ang-o\ bath-banja).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bar, J_bariera, J_bara, J_bair, J_baraka, J_barabar, J_baram, J_Bargeld, J_barem, J_barzha, J_barel, J_bariton, J_barelef, J_barhan, J_Nachbar
-->------
-->Tuk imame rabota s njak-yv izt. K, koj\ go ima shiroko i na Zapad. V smis., che bara e prosto 1a greda, i ot 1a strana e toja deto dava, a ot dr-ta toja deto vzema (kato dava pari), t.e. bariera, koja\ se vizhda i v reka\-bara (bariera\ e brega na reka\, no i tja sama\ ni pregrazhda pytja), i v tur\ bair, i v baraka\, a kato ima pregrada, to mozhe i da se bara prez neja, ili zhargona baram e obratno\ na otdeljam, no barabar e vid "barane" s drugi\, a nemci\, koi\ ne znajat tazi D, imat tjahno\ Bargeld kato nalichni pari (t.e. mozhesh da gi barnesh), dkt nie, koi\ ja znaem, kazvame barem (da mozheh da go barna)! A ako shtete dobavete oshte i: barazh, barzha, barel /varel, bariton\ (kato myzh. glas po sreda\, mezhdu plytnija bas i iznezh-ija tenor), barelef (syshto se bara s prysti), barhan (pjasychna djunja kato pregrada), nem\ Nachbar = ang\ neighbour kato sysed ("barame" se s nego), i mn. dr., no da sprem zasega.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_baraban, J_daraban, J_balaban, J_kaleoo, J_kalakalas, J_kolokol
-->------
-->Za podrazh-ni Di njama osob. znach. otkyde sa, no vse pak e inter., che nash\ baraban ima bliznaci njakyde v Sr. Azija, kdt imalo tatar. daraban, i krimski balaban (veche kato gol. typan). Tuk po prin. neshta\ sa svyrz. s lat. calo /-are kato zova, vikam, predi tova sys st.-gr\ kaleoo-shumja i kelados-shum, a predi tova ima-lo skr. kalakalas kato divi vikove, no tova ni vodi po-skoro do rus\ kolokol-kambana, otkolk. do barabana.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_barbiturat
-->------
-->kukla Barbi s osyvr-nen ... surat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_barin, J_baron, J_barok, J_barometyr
-->------
-->Tova uzh prilicha na bar\ ama e razlichno, tuk imame neshto vyzvish-o, ili pyk, inache pogled-to, tezhkarsko! Koe\ izgl-da stranno na I pogled, naj-otgore da stoi naj-tezhko\ neshto, no pyk v zhivota e taka, sp. pogov-ta: bolen zdrav nosi. Ta barin na rus. zn. gos-din, no vsysht. edyr pomeshtik, praktich-i syshto\ kato barona, ili stila barok, a i samo baro- v nachalo\ na Di\ zn. neshto tezhko, kato b-metyr\, koe\ e taka zshtt imalo i cigan-o baro v sysht\ smisyl, taka che K\ e dreven.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_barkarola
-->------
-->/_byr_/kani jajca sys ... /_rol_/ca ot /_ra_/ci.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bas, J_bet, J_Wette, J_obet, J_pari, J_scommettere
-->------
-->Bas pri nas, bet na ang., Wette na nem., znachat vse bas, i te zvuchat dosta blizki, za da se dopusne, che tuk stava D za njak-vo ples-ne na ryce\. Obet zn. obesht-ie i ima drug smis., no eto che zvuchi ~no. No na rus. basa idva ot fr-zi\, par`i, t.e. napasvane, kak\ pri paritet\ na valuti\. Dkt v it-ija toj (kato glag.) e scommettere, koe\ zn. da se razdelim (na grupi), i mozhe da se objasni kato bukv-no: da se /_metnem_/ nastrani!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_basta, J_bastare, J_Bastilija
-->------
-->Basta\ uzh e tur. D, no e i it-a, kdt bastare (ottam basta) zn. stiga tlk, no s ideja\ che ne shta >, vryshtam ti go, mahni mi se ot glava\, pnzh tuk, ochev. sp. Beti, e i fr-a\ bastilija, i bastioni\, i prochee.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bastion
-->------
-->/_bastun_/ sys zaost-n kraj (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bahar, J_bahyr, J_bahur
-->------
-->Tuk uzh tr. da ima buhvane, no ne e taka. Sp. Beti, bahr- e arab. gnusene ot neshto neprijat., tyjkt Myrtvo More bilo Bahr Lot; ottam bahara e lesno objasnim (shtipe ezika kato chern\ piper), a i bahura, zshtt koj norm-n chovek shte vzeme da jade kyrvjashti cherva i karantija, koe\ e hrana za kucheta\?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bahcha, J_bohcha
-->------
-->Kolko\ i da ne razbira arab. Jota\ se useshta, che tezi neshta tr. da sa svyrz. s ideja\ che bahcha\-gradina e malka, kolko\ 1a bohcha-pokrivka, a pyk tja tr. da krie njak-vo bahvane /buhvane v neja kato v kesija.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bash, J_bashka, J_bashibozuk
-->------
-->Bash /bashi po tur. e glaven, naj, ottam i bashka\ e glava, no tozi K e shiroko izv-n v juzhna Azija (prim. rus-ci\ znajat lafa "sekin bashka" kato shte ti otrezhat glava\). A bashibozuka sa razhajt-i tur. vojnici, koi\ se misljat za gol. "bashki", no sa 1a skashkana boza (tvyrdi Jota\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_baja, J_bajat, J_bajan, J_bajaderka, J_bajdarka, J_bajaldisvam
-->------
-->Baja e tur., no i izt. laf za mnogo, idva mi do glava\, taka i suh\ hljab e bajat, i bajana e instr-nt sys slozhna klav-tura, bajaderka\ e baja gotina induska tancjorka (-derka sig-no zn. neshto za tjah), bajdarka\ e baja byrza lodka, a bajaldis-m e pripadam, idva mi baja mnogo.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bebe, J_baba, J_baby, J_baba, J_baj, J_babanka, J_babait
-->------
-->I tova e D ot detsk\ leksikon (=> mama i papa), zshtt be- e ljubima detska Sr, i prd tova sa go narekli bebe na 1 bjuljuk Ei, vkljuchaja i ang-o\ baby. Osva baba na tur. ne e nasha\ baba, a imenno tati-bashta (ili pochitan myzh, baj pri nas -- spom-te si prikaz-ta za Ali Baba)! No pnzh tova e D na ba- /bu (=> boza), sym slozhil tuk i zhargona babanka, nared s tur\ babait.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_begemot
-->------
-->tazi D e rus., no idvala ot st. evr-ija i zn-la neshto grozno, v sluchaja hipopotam; behe- tr. da e kato arab-o\ bahr- ili nashe\ byr-, neprijatno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_beda, J_beduin, J_bad
-->------
-->Beda\ idva ot voda\ ili gjola, ot gazene\ v tinja\, taka che => voda i Bad, i po vsich. lichi, che i beduini\ tr. da sa vzeli ime\ si ot tam (t.e. ne che zhivejat po vadi\, koe\ syshto e vyzm-no, zshtt v Afrika\ dr-de i ne mozhe da se zhivee, a zshtt vodjat beden zhivot -- dosusht kato njakoi bylg-ki intel-ti).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bedlam, J_manicomio, J_manija, J_otkachalka
-->------
-->I-to e rus\ D za ludnica, gol. gjurultija, no tja bila ang. bolnica za ludi v London, t.e. neshto mn. bad-losho. Syshto\ neshto na it. e manicomio, koe\ ochev. idva ot ryka\-mano no ne napravo (ima se predvid, che tova e mjasto za hora za vryz-ne na ryce\ im). Sled poches-ne po glava\ Jota\ reshi, che tuk dryzhka\ (manico) tr. da se razb-a v smis. na neshto myrdashto, podskach-o, i aeto che tgv izskacha i nasha\ D otkachalka! Izob., nie imame s it-ci\ > obshti neshta otkolk. predpol-me (ne samo ... zname\ ni). Apropo, po povod na otkach-ki\ i ... zakach-ki\: dkt I-te othvyr-t vsichko chuzhdo (zshtt imat razni idei-fiks v glavi\ si), to II-te pyk priemat, ili "zakachat", vsichko chuzhdo, koe\ im podnesesh (reklama, moda, i proch), `ako to i da e pylna glupost; taka che ako chovek tr. da izbira samo mezhdu tezi dvete, to maj che /_otkach-te_/ sa po-dobri\ -- tyjkt zlatna\ sreda za masi\ e prosto nedost-ma.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bel, J_belja, J_belle, J_bjal, J_beleg, J_belezhit, J_beletristika
-->------
-->Bel\ e prava lopata, zshtt e ... bella, hubava po it. i fr., dkt dr-ta e kriva grozotija. Obache i belja\ ni e tuk, zshtt tja e bella v obrat-ja smis., t.e. vtasahme ja, sr##me na meteno\, stana tja kakva\ stana! Pnzh belja\ ne e izv-na pri rus-ci\, tja tr. da e ot dr-de. Obache ot tova drugo mjasto e nash\ bjal cvjat, koj\ veche e i obshto-slav., zshtt cherno\ ne e hubavo. No tgv i belega e tuk, zshtt toj ne tolk. ni zagroz., kolk. e neshto vidno, belezh-o. I beletris-ka\ syshto, pnzh tja e sykr. ot fr-o\ belle lettres-pisma (ili bukvi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bera, J_berry, J_bereket, J_bhas
-->------
-->Brane\ ne e byrbor-e, no e svet-no izv-en K, kato v ang\ berry e njak-v plod (Beere na nem.), i tgv e jasno, che i tur\ bereket e takova izob-ie, che da beresh kolko\ mozhesh, a skr-ka\ D bila bhas (nav-no zshtt s pylni usta mogat da kazhat samo /_yhy-byhy_/, spodelja Tashi). Vse pak => baram.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_berberin, J_barber, J_beard, J_bart, J_brada, J_varvarin, J_barbarian, J_Heide, J_heathen, J_ezichnik
-->------
-->Berberina e ostarjalo za brysnar, koj\ zvuchi pochti taka na vsich. zap. Ei, i brada\ e syotv.: Bard, beard, bart (po-skoro osil, bodil), i proch., no bliznak s brys-rja e varvarina-barbarian, i za 1n varv-ki narod kato nash\ e vazhno da znaem zashto tova e taka. Ami, sig-no na choveka brada\ mu prechi da govori prav-no, ta nishto ne mu se razbira, ili syshto che oshte ne se e nauchil da se brysne, kato civil-van chovek, i hodi kato v gora\. Podobna e ideja\ za divak i pri dr. zap. Di, kato na nem. varv-na e Heide, no ot zh.r. tova znachi step, pustosh, a v ang-ija toj e heathen. Dkt pri nas ezichnik\ e samo chovek, koj\ govori na drug E (ili si plezi E\, ako tova > vi har-va).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bergamot
-->------
-->/_br_/adjasal ne/_gram_/-en andaluz. seljanin zhiveesht kato s/_kot_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bereket
-->------
-->raznovid-st na turniket (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Beti
-->------
-->Izv-en (v tesen kryg) bylg. etim-og, s pylno\ ime Beniamin Tihomirov, koj\ publ-va osn-no v zap-o\ spec-no spis. "Acta Etymologica" i stava izv-en malko predi kraja na veka. Negovi\ izvodi se harak-rat s dyrzyk polet na vyobr-ie\ i bezprist-en analiz na vsich. vyzm-ni iztoch-ci, prd koe\ ne e osob. pochitan u nas, kato protiv-k na ustan-te vizhd-ja.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_biblija, J_papirus, J_Papier, J_blah-blah, J_byra-byra, J_bibbia, J_Papperlapapp
-->------
-->Abe, biblija\ e mn. drev. D, ot semit. proiz-d, i uzh zn. kniga\, papirus, koj\ dava Papier-a (na nem.) kato hartija, i mozhe bi se pravi ot ... papur (demek trystika), obache Jota\ ima useshtane\ che tuk stava D za njak-vo ... bryshtol-ne, neshto kato ang-o\ blah-blah ili nashe\ byra-byra! I za da ne si mislite, che izmis-m neshto, da dobavja i smeshno\ ital. bibbia (kachli e D za pelenache\), i nem\ ekviv-nt na brysht-neto, Papperlapapp (kdt hartija\ pak ja ima).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bikini
-->------
-->kjuloti za /_dve monahini_/ (nevinni monash-ki razvlech-ja, sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bilka, J_byilj, J_camomile
-->------
-->Bilka\ ili bile\, ili e rus\ byilj, t.e. neshto bivalo njakoga, prikazno, i kato taka praveshto chudesa (no koe\, sp. Beti, e mal. ver-no), ili e sykrat. ot camomile-lajka\, kato /_carica_/\ na bilki\ (t.e. bile – mile, no => lajka).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_biljard, J_pile, J_piljulja, J_Pille
-->------
-->Da, ama tuk ne stava D za 2 neshta, a po-skoro za ... pilci, t.e. I-ta B tr. da e "p", pnzh se igrae s malki topki kato jajca, ili kato tabletki, hapche\ (piljulja na rus., koe\ e lat-o, i na nem. e Pille), i te vlizat v dupki.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bis, J_Biss, J_Imbiss, J_bite, J_bistrot, J_trotten, J_traktir, J_trattoria
-->------
-->E, i tuk No-a /_ne_/ e v 2a\ a v parchence\, Biss na nem. (ottam Imbiss e zakuska), ili bite /bit na ang., a sig-no i vyv fr-o\ bistro(t), koe\ shte reche, da trot-nem ili vlezem vytre za mal., taka che pri bisa hora\ iskat oshte pone 1o "zalyche". A tova ... tytrene na kraka\ uzh e samo nem. trotten, ama aeto, che ima i rus. traktir, koj\ idva ot it-a\ trattoria-restorant (kdt, obache, rjadko shte vi servirat ... tara/_torija_/).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bisektrisa
-->------
-->prava koja\ ... /_sektirdisva_/ edin ygyl na 2 chasti.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_biser, J_bu:sre, J_perla, J_perlamutr
-->------
-->bisera nito e 2en, nito e izs#an, da vi kazha, a e ar.-pers. bu:sre, kato malko topch-ce (a mozhe bi i bles-shto); vyv vs. sluch. bleste-to go ima v perla\ (i na lat. e perla), kdt se /_perelivajut_/ razlich. cvetove (mozhe bi i lazurni), a pyk perlamutr, ochev-no, e chovek s blestjashta kato perla ... mutra -- nali taka?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bitpazar, J_bit, J_fleamarket
-->------
-->tozi pazar ne e /_bit_/ ot nikogo, a e za drebni neshta, bitche\ (bit na ang.), kato na Zap. toj e za drebni /_vyshki_/, ili resp. za vyshljovci, fleamarket na ang. i Flohmarkt na nem.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_biftek, J_beef
-->------
-->bifteka ili -shteksa, ne e 2en tek (kako njakoj lajk mozhe da si pomisli), a e ot meso na tele /krava /govedo, koe\ se naricha beef, a pyk ako pitate Beti zashto, adzheba, tova zhivotno e kryst-o taka, toj shte vi prati pri 2-ta bina i bivola, kato sysht-vo s 2 roga.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bichkija
-->------
-->pochti syshto\ kato chikija, samo che se pravi s ljava\ ryka (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_blago, J_blazhno, J_miro
-->------
-->Blago\ se predpol-a da e vinagi blazhno, nie sme mesojaden narod, a i sveti\ hora, kak\ znaete, gi miropomaz-t (za da stanat oshte po-blagi ili blazhni, ta na chovek da mu se priiska da gi oblizhe). V tazi V Tashi predl. nie da se preimen-me na bl/_a_/gari, kato blagi /blazheni hora, pone za da ne ni svyrz-t s varvari\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_blanka, J_blanch, J_bleach, J_bled, J_blonde
-->------
-->blanka\, ochev-no, e bjal list, blanch (svyrshva na -sh) na fr., ili bleach-izbelvam na ang., ili bled na bylg., na koe\ Jota\ obicha da kazva bl/_ja_/d prd 1a pikant. rus. D; a pyk nishto chudno i rusija-blond cvjat da e ot sysht\ K (no => bjal).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bljadj, J_Blut, J_bloody, J_blo:de, J_blud, J_bludkav, J_blot, J_shljuha, J_schlecht, J_Schlucht, J_Geschlecht
-->------
-->Vprk che veche rus\ ne se uchi v uch-shta\ az mislja, che e redno bylg-ri\ da znajat rus\ D bljadj, zshtt tja e izkl-lno mas. izpol-na u tjah, a i zshtt samo etim-zi\ ot moja\ grupa sa najasno za neja, az ne sym sreshtal njakyde objasn-e (pone ne tova koe\ shte dam tuk). Ta moja\ teza e prosta (kak\ vs. genial., estest.), i tja e v paral-a s nem-o\ Blut-kryv, i ottam s ang-o\ bloody kato, mozhe bi, djavolski e naj-podhod-ta D tuk. T.e. tova e neshto koe\ trygva ot kr-smesh-e\ (pri vse che ... sper-smesh-e bi bilo po-prav-no, nali?), no rus-ci\ ja pril-t samo za dashni\ macki (pnzh te, kurvi ili ne, no im hares-t na pichove\). Ami tova uzh e dostat-no, no tyjkt ima razni aspekti to neka cit-m njakoi Di, prim.: nem\ blo:de kato glupavo (vazhen zhen. aspekt, opred-no), slav\ blud /-stvo, ottam bludkav (tova bi tr-lo da e vkusa na kryv\, e, ne e solena nito kis-la, nito sladka), posle ang. blot-petno ili blotch (mozhe da e ot kryv), i neka podcher-ja, che v ang\ chesto se kazva bloody good kak\ u nas se kazva uzhasno hubavo. E, hajde da vmykna i rus\ shljuha, koja\ zn. syshto\ i tr. da e ot nem-o\ schlecht-losh, no ima i Schlucht kato propast (na poroka, prim. kazano); i pak da vi obyrna vnim-e na tova, che za nem-te vsich. svyrz. s pola e losho i sam\ pol za tjah e losha rabota, Geschlecht, dori i ako tova e gram. rod (koe\ e 1 tipich. prim. za nem\ /_ogran-st_/, tochno kato kone s kapaci, no kakvo da se pravi, vsichki narodi ne mogat da sa kato nas, hym, varvari, ta da sa inter-ni, ima i skuchni i typichki v opred. smis.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_boabab
-->------
-->tova e 1o mn. naduto dyrvo, tolk. ogromno, che ne se znae dali ne b/_ao_/bab (no => boza, baba).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bob, J_fasul, J_fys, J_Bohne, J_bean, J_faseole, J_bakla, J_phaselus
-->------
-->Eh, dori i nash\ bob ili fasul mogat da ni nauchat na neshto, ako znaem kak da podh-m kym ?a. Iskam da kazha, che nie imame 2 Di, a v dr-te Ei e 1a, i v zavis-st ot tova koja e D\ mozhe da se sydi za tova dali hora\ hares-t tova jadene, pnzh boba e neshto hubavo, nabyb-shto (kato kokal\-bone na ang., => bol i boza), dkt fasula e 1o fys i tova e. I tgv na nem. boba e Bohne (zn. hub. neshto -- bon na fr., => bon), resp-no bean na ang., na rus. e fasolj i na fr. e faseole i tezi narodi ne si padat mn. po boba (za rus-ci\ sym sig-n), na tur. toj e syshto fasulye-fasul i izliza, che te syshto ne go obichat mn., kato predpoch-t bakla\ (tja e na bo-, i e ar. bakla), dori i v lat\ mozhe da se nameri D\ phaselus, no ne samo kato fasul, a i kato ... byrzo pluvashta lodka (t.e. kato 1a pr#dnja).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bog, J_baga, J_bhagas, J_bogat, J_Bagdad, J_Bogen, J_Boden, J_god, J_good, J_godere
-->------
-->Nash\ bog e pers-ija baga, koj\ idva ot skr\, kdt bhagas zn-lo davasht na vsichki, upravl-sht nad vsichki, i tgv ot tuk idva i nashe\ bogat-vo, a mozhe bi i ar\ Bagdad (kato daden ot boga, neshto ~no, az arab. ne znam, a pyk Tashi e opozn-l samo dolni\ chasti na ar-ki\ i tam takiva dylboki pozn-ija ne sa skriti). No tova ime ni govori za neshto gol. i naduto (=> boza, boss), ili oshte nadvis-lo nad nas, i v tazi V e polezno da spom-m nem-i\ Bogen i Boden, kdt I-to e dyga, gorna izvivka, a II-to e pod, neshto otdolu! Tova e 1a syvsem razum. predst-a za boga, i po tazi prich-a nishi\ otdavna sa arhit-n elem-t v cyrk-te. Dkt za tevt-ci\ boga e svyr-n s dobro\, tova e trivial. ideja i v nem\ Di\ sa Gott & gut, a v ang\ God & good; za lat-ci\ tova uzh ne e taka, tam ideja\ e za boga-2-ka (=> deo), no pyk v it-ija ima 1o godere kato radvam se, naslazh-m se (a imashe i 1a fr. kniga kdt prez cjalo\ vreme chakaha njak-yv Godo da dojde) i tova tr. da e ot sysht\ pers. K.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bozhur, J_peon, J_pionka
-->------
-->Bozhur\ e bozhes-no cvete, razcyft. ej-tyj ot nishto i nik-vo malko topche, dkt naprashti kato pishtna zhen. gryd; izpolz. se za okrasa pri razni /_zhur_/ove. Na Zap. e peon, t.e. 1a pionka (koja\ obache mozhe da stane carica).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_boza, J_buza, J_byz, J_buzina, J_bozajnik, J_bob, J_bosom, J_basuto, J_bosaltim
-->------
-->Tazi V e ochev-a, no ja davam zshtt tja ne e izv-na v etim-te sredi, i na Izt. i na Zapad. V smis., che tezi neshta tr. da sa svyrz-i, zshtt se proizn-t s naduv-e na buzi\, kak\ i boba, mezhdu vproch., boza\ e dobra za kyrma\, t.e. za bozaene\, ottam i boz-nika, oshte v skr-a imalo neshto ~no kato gniesht plod, a tuk e i ploda byz, resp. buzina na rus., zshtt se prepor-va za kyrmachki (opred-no, no Jota\ si pravi i mn. hubav konf-jur ot negovi\ plodove), i v lat\ bosom zn. gryd, naj-chesto zhenska, dazhe i v jap-ja imalo njak-vo basuto (vzeto ot 1 jap. rechnik translit-ran s rus. Bi) kato syshto\, a pyk bosaltim na tur. zn. ... fekalii, t.e. veche razlozhil se plod! Da, no nashi\ etim-zi ne znajat tova, zshtt te prevezh-t ot rus-ci\, koi\ ne poznavat bozaene\ (tam e molokosos, mlekopitajushtie), a pyk v lat\ hora\ ne poznavat boza\. Tuk ima i dr. Di, no az spiram do tuk.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bozdugan, J_bozuk
-->------
-->Io\ e "dugan", koj\ pravi vsichko na boza, smachkva go, a pyk bozuk na tur. zn zle.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_boj, J_baton, J_battere, J_batareja, J_baterija, J_batak, J_bastun, J_bataille, J_batrak, J_voj, J_vojna, J_war
-->------
-->Tova sa vse batalni ili bojni Dichki, i K\ e pone lat., batuo, ottam e it-o\ battere-bija, fr-i\ baton-prychka, batareja\ i baterija\ (zshtt se systoi ot grafit. prychki), batak\, che i bastuna, koj\ e bastone na it., a pyk mozhe da se pojavi -j na kraja pokraj fr-o\ /_izkilifincheno_/ -aille, koe\ se chete -aj (i bataille-bitka se chete 'bataj', resp. -eille, stava -ej). E, a batrak\-rataj mozhe bi chesto jade boj (kazva Tashi). Nared s boja idva i voja, otkdt tochno e vojna\, koe\ e i ang. vizhdane, war (cheteno '(v)uo').
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Bonapart, J_bonvivan
-->------
-->kak\ mimohodom spom-va Beti, tozi gospodin ztv e stanal tolk. izv-en, zshtt e bil s tova ime, koe\ bukv. zn. dobra partija (taka kak\ bona fide pyk zn. dobra syvest), a bonvivana e chovek, koj\ obicha dobre da po/_vivee_/, zshtt lat-ci\ oshte ne sa se nauchili da kazvat "zh".
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bor, J_pinus, J_penis
-->------
-->rastenie-burgija; njakoi pronicat-ni (no naivni) chitat-i mogat da svyrzh. posl-no\ s penis-a, no tova ne e syvsem taka, zshtt naj-posl-ija e leko zariven, kato kanelka na cheshma (za da mozhe zheni\ po-lesno da go lapat).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_borsa, J_tyrkam, J_trade, J_tyrgovija, J_byrkam, J_borch, J_tradire, J_tradure
-->------
-->Borsa\ e parichen pazar, no mozhe da e i chanta, portmone, i tuk tr. da chuvate tyrkane\ na ryce\, kak\ pri trade-tyrgovija\, pri predav-e\ na neshta\, koe\ mozhe da e i byrkane v nechij (svoj ili chuzhd) dzhob, koe\ dava tur\ borch. Obache pri tova predav-e chesto se sluchvat izmami, kak\ e pri lat-o\ tradire-preda-m (dosusht kak\ pri tyrg-ja\), koe\ pyk e bliznak s tradure, koe\ zn. prevezh-m (ot njakoj E).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bos, J_Fuss, J_foetus, J_Bosfor, J_pora, J_porja, J_nora, J_botanika, J_botanae, J_bosis, J_bozki, J_bois, J_boscus, J_Baum
-->------
-->Tuk e dobre da tryg-m ot nasha\ D bos, koja\ e ob.-slav. (bosoj na rus., bosy na pol., i pr.), i koja\ tr. da zn. syshto\ kato ang\ foot, koe\ e nem\ Fuss, t.e. krak. Sega, tuk etim-zi\ mal. ni obyrk-t, pnzh reshavat, che njak-vo got. fotus idvalo ot lat-o\ foetus, koe\ zn. ... embrion, v smis. che tova mozhe da e taka, no tr. da se pojasni, che to e s ideja\ na ... pederasta, koj\ "libi" tezi deto sa visoki 1a pedja ot zemjata, i pnzh pedja\ e kato styp-to na kraka, to zn. che i embr-na e neshto mal. kato styp-o, tyjkt inache kraka njama nishto obshto s embr-na. No natat. e po-inter-no, pnzh ?a e v tova, che hora\ ne hodjat bosi, i shtom njakoj e bos to tova e zhivotno, i tgv, prim., Bosfora-Bosforus (ili Bosporos na st.-gr.) zn-l kozi brod! E, ama to ne e tochno brod, to e njak-va ... pora, kanalche, kak\ i nash\ glag. porja, taka che ottuk mozhe da stig-m i do para\ (i zap-o\ per /pre, => par), i do nora\-dupka, i proch., no ideja\ e, che zhiv-ni\ jadjat razni rast-ja, otkdt idva i botanika\ botanicus na lat. ili botanae na st.-gr., koe\ idvalo ot tjahno\ bosis-treva! Ta eto kak stigame i do ... bozajnici\ (a => i boza), ili pone do nash\ zhargon bozki, koe\ hem e tova, koe\ mal-te "mamalche\" suchat, hem e tova, koe\ gol-te takiva si bozkat ot rast-ija\ naokolo, pnzh sig-no ste chuvali za fr-o\ bois ('bua') kato dyrvo ili gora (ot bulonska\ takava), ili za it-o\ bosco = lat\ boscus kato syshto\, koe\ dyrvo na nem. stava Baum. Taka che eto kak nash\ bos krak ni dovede do blenuv-te (dori ot Jota\, vse oshte) zhen. bozki, i do ploda v utroba\ na bozaj-te ot zhen. pol.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bosilek, J_basiliskos, J_bazilika, J_basis, J_baza, J_world, J_Welt, J_walten, J_vladeja, J_vlast, J_velitj, J_vasilevs, J_Vladimir, J_Walter, J_valuta, J_wollen, J_will, J_volja, J_volare, J_volan, J_Wonne, J_win, J_gewinnen, J_wohnen, J_vylna, J_Wolle, J_Welle, J_vonja, J_blagovonen, J_Wort
-->------
-->Eh, tuk ima strashno mn. Di, i az prosto ne znam otkyde da pochna, no tyjkt vse ot njakyde tr. da e, to neka e ot trevich-ta bosilek. Tja e hubava s tova, che ni vodi do nashe\ slav. velichie, pnzh toj e carica na bilki\, ima strashno fin aromat, i tova vel-ie ne e lat-o\ potere ili magnum, makar che ima i mn. tevt. Di. Ta da zapoch-m: tova e st.-gr\ basiliskos kato mlado carche, ili njak-va ptichka, ottam e lat-ija basilisk kato njak-v mitol-n zvjar, syshto i cyrk-ta-bazilika (tochno basilica), i predi da smenim Ita B na 'v', kato po-podhod-a, neka ukazhem i lat. basis, zshtt tova e bazilika\, baza na relig-ja kult. E, s tazi B e lesno, tova e ang\ world = nem\ Welt kato svjat (i m-u dr-to da vmyk-m, che v nem\ sveta e ot /_zh.r._/ zshtt e krasiv, tam e taka, vsich. hub. neshta sa ot zh.r.!), oshte walten e gosp-vam, vladeja, taka che i nasha\ vlast, vladika\, povelit-ja (velitj), ili vasilevsa, ime\ Vladimir v razl-ni var-ti (vkl. i Walter), i v skr\ ima ~ni imena (Sarasvati, Amaravati, kdt vati-e vlast\), valuta\, posle nem-o\ wollen-iskam (will na ang.), nasha\ volja, ... letene\ kato volare (ottam volana i pr.), zhelanie\-Wonne (spomn-te si za ... Vonegut, chii\ pradedi sa zhel-li samo hubavi raboti), pobeda\-win /won (gewinnen na nem.), zhiveene\-wohnen na nem., ... v`ylna\-Wolle na nem. (tja topli, a vseki iska da mu e toplo), kak\ vyln`a\-Welle (wave na ang.), i tezi Di ne naprazno sa bliz-ci u nas, te sa takiva i v nem\ , dori i ... vonja\, kato silna mirizma -- ako ne beshe taka nie njamashe da kaz-me bl-vonen --, a sig-no i dr., no da prikl-m sys ... D\-Wort (resp. word; a i nashe\ st. velitj zn. govorja), zshtt znaete, che v bibl-ta se kazva, che v nachalo\ be slovo, t.e. slovo\ vladee, koman-va (koe\ znajat prekr-no vs. politici, zshtt ni lyzhat kak\ si iskat, i nie im vjarvame, zshtt sme laici). Eh, umorih se, da vi priznaja.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_botanika
-->------
-->tazi D ne trygva ot nik-yv bot-, a ot bio\ ili /_vio\_/, no pusti\ gyrci.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bocman
-->------
-->vdetinen starec, koj\ kogo\ i da sreshtne obicha da mu pravi "boc" s prysta v korema (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bravo, J_bravo, J_brej, J_bravura, J_evrej, J_Avraam, J_Ibrahim, J_braman, J_Brahma
-->------
-->Tazi V e pokazat-na za tova, kak pokraj zvuch-to na neshto obikn-no, na njak-vo vyzklic-e, v sluchaja bre(j), se nalepvat suma\ Di, i pridob-t naricat. znach-e. Pnzh bravo za ital-ci\ ne e samo pohvala, a naj-veche ... naemen ubiec; ottam bravado-samohval-vo, bravura-smelost, i dr. No tova ne e vsich., zshtt ako vyrvim nazad vyv vreme\ shte stignem do evrei\, i do ime\ Avraam, koe\ sp. njakoi etim-zi bilo syshto\, kato mjusjulm-ko\ Ibrahim, a che i toj si imal drevni Ki, v ... bramani\, i boga Brahma, koj\ ne e tlk smel i hrabyr, kolko\ bog, koj\ kara vsichko da /_brymchi_/ (sp. Ety i dr.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_brat, J_brat, J_breed, J_bread, J_brauen
-->------
-->Ha-ha, malcina sa tezi deto sa sypost-li byl\ brat s ang-o\ brat, koe\ zn- izrod, izchadie, koe\ e vse ot roda na razmnozh-to-breed, kdt e i hljaba-bread (na ang., pnzh buhva), i bira\ (brauen na nem. e varja bira), i dr., no vse pak 1o takova sravn-e e smesh-ko, a?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_briti, J_Brajton, J_britjsja, J_breit, J_bris, J_brich
-->------
-->Briti\ sa -tanci\ ili ang-ni\, no zashto te tr. da sa /_brityi_/-obrys-ti, ne stava jasno. Ima 1n grad Brajton, no neshto takova ima i vyv Fran-ja (Breton i Brest), taka che i toj ne objasn-a neshta\, osven ako se ima predvid (sp. Beti) D\ breit na nem. ('brajt'), kato shirok, no v smis. na otvyd proliva. Obache i v brysnene\ ima rezon, zshtt se rezhe neshto kgt to stane dylgo, i tova syshto e drev. K, tyjkt evrej-to obrjazv. se narichalo bris, taka che sega te pyk mozhe da sa "obrysnati" ot Evropa\ (ot Djado Gospod). Da dobavim oshte i brichove\ (breeches na ang.), koi\ syshto sa zaostr. nadolu, 1 vid otrjazani. No nishto ne e sig-no (dori za Ety), osva, che i sami\ brit-ci ne znajat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bryinza, J_bryisj, J_bronz
-->------
-->E, tuka V njama, ama pyk mozhe i da ima, sp. Tashi. V smis., che rus-ci\ (ili po-skoro ruskini\, s koi\ toj e kontak-l), ne ja obichat. A-a, ama vie mozhe da ne znaete kakvo e tova. E, to e sirene, ne kashk-l, koe\ te hich ne ljubjat, i go narich. taka kak\ kazvat /_bryisj_/ na kucheta\, da se mahat ot tjah. I sled tova, kato se ima predvid, che bronz-ta epoha e sled kamen-ta, to tova e njak-va dylb. drev-st, i sig-no tezi izdelija sa bili baja grozni; sega bronza mozhe da e lyskav, no mozhe i da stava na buchki, kato sirene\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Buda, J_bydeshte, J_bhutus, J_SHiva, J_Shiva, J_schieben, J_shibam, J_shiver, J_sick, J_sic, J_shiksi, J_Schicksal, J_shock, J_shove, J_siganutj, J_shatter, J_Schach
-->------
-->Sega, v ind. mitol-ja ima 3 boga Brama, Vishnu, i SHiva, pljus 1 Buda, koj\ /_ne_/ e bog a prosto buden chovek (kato vash\ Jota) i buditel na hora\, kato gi karal, ne neprem-no da se sybudjat i otkazhat ot bog-te, a da zapoch-t da se zamis-t za sveta (i bogove\) i tjahno\ mjasto v nego; ot tuk, obache, idva i nashe\ bydeshte /budushtee, koe\ imalo skr-i Ki, kdt bhutus zn-lo bitie, dobro syst-e, preusp-ne (t.e. tova, koe\ opred-ja byd-to ni). Za Brama ima V (=> B.), za Vishnu syshto (=> V.), a tuk shte pogov-m za Shiva-SHiva, koj\ e bog na razrush-e\ ili, s 1a D, na ... shibane\! Eto suma\ Di: nem. schieben kato butam, tikam, vrytkam (ottam e shibyra), ob. slav. shibam (pone chesh. i pol.), ang. shiver-treperja (che njakoj shte me shiba), evr. shiva kato sedm-ta za oplakv-e sled pogreb-to (shibana sedm.), i posle oshte 1 kup ~no zvuch-i Di, kato: ang. sick-bolen, tur. sic kato psuvnja (resp-no siktir i dr, => s.), lat. sic kato bezob-no\ "taka" (no to e 1o udrjane po glava\ s tojaga, da vi kazha az, tak /hak), evr. shiksi kato /_ne_/evrejka (demek shibana macka), nem. Schicksal-sydba, cikyla, sikamora\ (bibl\ smok-ja), ang. shock-shok i shake-klatja, ili shove-butam, rus. siganutj-udrjam (zharg-no), shatter-klatja (ottam e geroja Porazjav-ta Ryka, Shatterhand), shejh, shah (Schach na nem.), i sig-no oshte mnogo.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_buk
-->------
-->dyrvo, v koe\ /_buchi_/ vjatyra, izpol-no e predi za naprava na bukvi za azbuka\, no posle sa vzeli da gi pravjat metalni, che i vyobshte izpljuvashti se (v syvrem\ printeri).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_buljon, J_bullion, J_bouillon
-->------
-->Hym, toku vizh ne go znaete tova, t.e. che buljona ne e techen, a /_tvyrd_/, i spec-no ang-o\ bullion zn. kjulche (obikn. ot zlato), kdt ideja\ e za neshto naduto (=> bol), dkt sam\ buljon e fr-ija bouillon (tam mozhe bi ot neshto kipnalo), i to e taka, buljoni\ se prod-t na kubcheta.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_burkan, J_barattolo, J_barahlo
-->------
-->neshto, v koe\ mozhe da se brykne, na ital. e barattolo, a na rus. barahlo oznach. drebolii (za slagane v burkan, mozhe bi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_burkanche
-->------
-->/_bur_/ma za /_kanche_/, za da se zavinti to, prim. kym masata; po-rano vsichki kanche\ se zavint-li njakyde (tvyrdi Tashi), za da ne gi otnese njakoj pijnal gostenin.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bus, J_bus, J_omnibus,
-->------
-->Tazi V ne e s mn. Di, no e pouchit-na. Vseizv-ja bus /avtobus se dava kato idvasht ot lat-ija omnibus, kato sred-vo za vsichki, komun-no prev-no sr-vo, pnzh tam imalo izv-ni frazi: omnia omnibus kato vsichko za vsichki, i oshte omnibus horis kato po vsjako vreme. E, Jota\ ne vjarva bezrez-no na tova, zshtt samo\ bus e neshto naduto, inache hora\ njama da vzemat da izpol-t padezhno /_okonch-e_/ kato samost-na D, no misyl\ mi tuk e, che to trjabva da e dostyp. za /_vseki_/, a ne kak\, prim. kazano, 1 1stveno biletche sega (2020) u nas struva /_poveche_/ ot tova koe\ vashija avtor harchi za jadene i /_piene_/ za cjal edin /_den_/ (istina, istina vi kazvam!), i toj e dlyzhen taka da zhivee, zshtt pensija\ mu vse oshte e /_pod_/ 4 takiva bil-che\ dnevno (ne e za vjarvane, ala e taka, vizhte Otvoreno\ Pismo). Taka che pone v tozi smisyl nasha\ nekad-na demok-ja e po-losha ot rim\ uprav-e predi gore-dolu 2000 godini, ne bash za vsichki, no za 1o 20-tina % ot nasel-to (i to naj-chesto po-intel-ni\ ili prosto po-dobri\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_but, J_buttock, J_okorok
-->------
-->Buta e D izvest. na Zap. (ang-ja buttock), no ne i na Izt., pri rus-ci\, tam toj e okorok. No pnzh posled-to e mn. stranno za nas -- mozhe bi neshto ukorocheno, otrjazano, no mozhe bi i ... okureno-opusheno, za da mozhe da se zapazi -- i chesto se zabravja, to bylg-na mozhe i da se zapita "kak e but po ruski"; e, /_ne_/ go pravete pred rus/_kini_/! A pyk ako ne razbir-e zashto, to proch-te, ama vnimat-no, tova deto e v kavichki\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_butilka, J_butcher, J_but, J_butler, J_Flasche, J_laguna, J_puzyirjok, J_shishe
-->------
-->Tuk shte pogov-m za razl-te vidove butilki. Sama\ tazi D idva ot buta, razb. se, zshtt ima takyv vid, zaostr. gore i razshir. dolu. Buta e but i na tur., a pyk na ang. butcher e tozi, koj\ pravi butcheta\, kasapin, no ima i butler, koe\ e sluga, ala ot spec. vid, toj na st. fr. e neshto kato butijer, i shte reche otvarach na butilki\. Sled tova idva ploska\ but-ka, koja\ e Flasche na nem. (flask na ang.), i lesno se pyha vyv vytr-en dzhob. Imalo lat. lagena pak kato but-ka, koe\ shte reche neshto kato legen, syd za voda, kato laguna\. Ima i rus. puzyirjok, t.e. mehurche -- s lafa "razdavitj puzyirjok". A ima i tur. shishe (shishe, ako ne razkras-me "s"-ove\), koe\ prosto tr. da e naduto kato shish, njama kak inache.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Bucefal, J_kefal
-->------
-->Bucefal e ime\, koe\ konja na Al-dyr Maked-ski bil dal na stop-na si. E, ili obratno\, veche vzeh da se obyrk-m. Vyv vseki sluch. tova ne e kato kefala, koe\ e riba s gol. glava. Osven ako Sasho Maketo e bil s glava kato buca, resp-no konja mu.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bushon, J_tirbushon
-->------
-->I-to e tapa, zapush-ka, ili goljam zalyk, ako pitate fran-zi\, i ottam II-to e tova, koe\ pravi tyr-tyr na bushona.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bylgari, J_Bylgarija, J_bolvan, J_bjuljuk, J_bull, J_bik, J_big, J_bolka, J_bol, J_bulgur, J_ball, J_Schwanz, J_mudozvon
-->------
-->Tova e int-sna V, za chie\ razjasn-ne spomagat kak\ Jota\, taka i Beti i Tashi. Prinosa na I-ja e triv-len, kato toj otbel-va, che K\ e bol- /bul- , pnzh -ar e izv. okonch-e za mn.ch. (pone v nem\ -er e chesto sresht-no okonch. za m.r. v mn.ch.), a pyk bol- e tip-en predstav-l na D na bo- /bu- (=> boza), i mozhe da se cit-t: bolvan kato gol. kamyk (no => i bal), tur-o\ bjuljuk, bivola (koj\ e lat.) ili ang\ bull, nash\ bik i ang-o\ big (pnzh bika e gol. zhiv-no), bumtja, ... bolka\ (kato neshto gol-o), tur-o\ bol-mnogo, i proch.; predvid na kamyni\ tuk mozhe da ima i troshene, kato pri bulgura, koj\ e "odral kozha\" na bylg-na. Da, no kakva e V\ s varvari\, koja\ vsich. narodi pravjat, ne stava jasno, nito kakvo ni e goljamo\ ili bumtjashto\, schukano\ ili schuk-shto\.
-->Sled tova njakyde okolo novija vek Beti, s prisyshta\ mu pronic-ost, pravi elegan-ta V s topka\-ball (chetena 'bol'), kdt se vizhda, che dali e bol- ili bal- ne e syshtes-no. I tgv toj zakljuch., che -- razb. se, sp. nego -- goljamo\ neshto sa imenno /_topki_/\ na myzhe\! T.e. nie sme narod s gol. topki, a kato se vzeme predvid i tova rymzhashto -gr- izliza, che nie sme gotovi da /_pregrizem topki_/\ na drugi\ kato 1o\ nishto, nali taka? I prd tova nie, proto-bylg-te, sme bili hrabyr narod i sme razv-li zname s konska opashka -- zshtt konski\, resp. bivolski\, topki sa gol. rabota.
-->OK, vsichko tova e genialno, no eto che i Tashi uznava za tezi skoroshni otkr-ija, i reshava, che, da, razb. se, che nie shte razv-me konska opashka, njama da vzemem da razv-me konski chlen ja! Zshtt, za koj\ ne znae, myzh\ chlen e, vsysht., 1a opashka (Schwanz na nem. znachi i 2e neshta), obache nie razv-me opashka zshtt tja e po-trajna, ako zakachish 1i testisi na pryta vmesto zname, to te shte se vmirish. za 0 vreme, ne e li taka? Ili, che zname\ ni sega e takova, zshtt zelen\ cvjat e morava\, na koja\ pravim seks, cherven\ sa golemi\ ni topki, a belija e altern-va na nebosvoda (koj\ pri oblachno vreme si e napravo bjal). I oshte, che nie ztv tlk sme si hares-i lyva za simvol, zshtt toj ima dylga "opashka" (t.e. i istin-ta, ama i onaja)! I chupene\ i dumkane\ idvat ot udrjane\ na topki\ ni 1a v druga, ot tyj narech-ija na rus. /_mudozvon_/! Taka che, eto, vizhte kakyv velik narod sme nie, a sveta ne ni uvazhava samo zshtt si razv-ame onaja rabota na ljavo i na djasno (a pyk dr-te narodi se chuvst-t unizeni, zshtt tehni\ myzhki atrib-i sa kyde-kyde po-mal. ot nashi\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_bjurek, J_bjuro
-->------
-->I-to e raz2en ... direk, a II-to (bureau na fr.) e /_bur_/no ... ho/_ro_/; a pyk tyjkt v nego uchast-vat gol. /_masi_/ hora, to tazi D se izpolz. i kato rabotna masa.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== V ==
-->
-->J_Vavilon, J_Babylon
-->------
-->Vavilon, kak\ znaete, e neprav-no nazv-e, nas sa ni obyrkali gyrci\, prav-no\ e Babylon, koj\ grad e narech. taka (sp. Tashi), zshtt tam zhiveeli osnov. ... babi (v rus\ smis. na zheni) i malki bebe\; myzhe\ bili malko, pnzh chesto se vodeli vojni i tjah vse gi izbivali.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vagina, J_vagina, J_vague, J_vagabond, J_vagarec, J_foreskin, J_praeputium
-->------
-->Vagina\, kak\ znaete, e lat. i izv-a po cel\ svjat, i tja e neshto smytno, myrdashto i nejasno, kato ang-o\ vague, ili kato ... vagabonda! Pri vse che az sym chuval i D\ /_vagarec_/, i to namirasht se naj-chesto v zadnika, pri koe\ chovek (naj-chesto nemirno dete) neprek-to myrda. Taka, a pyk tova deto se slaga v potajno\ zhen. mjasto obikn. ima 1a kozhica otpred, koja\ se naricha foreskin na ang., krajnjaja plotj na st. slav., i praeputium na lat., bez majtap, koe\ Jota\ prevezh. kato /_preputica_/!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vada, J_voda, J_vodja, J_Wasser, J_was, J_venire, J_quo, J_che, J_koj
-->------
-->Tova che vada\ e malka rekichka, i v neja ima voda, e jasno na vseki, no D\ e arab. (vadi), i za tjah tova ne e tlk reka, kolko\ dolina, mjasto kdt njakoga /_mozhe_/ da poteche voda (ako D. Gospod ja izlee), taka che tja prosto ni /_vodi_/! Ottam ja ima pri tevt-ci\, kato Wasser na nem. (water na ang.), kdt pyk pravi ochev-na V s tjahno\ "kakvo" -- was i what resp. --, kachli tova e I-to neshto, koe\ chovek mozhe da popita! Obache vodene\ e ost-lo njak-vi sledi na Zap., zshtt v it\ venire (vado, vai, va, andiamo, andate, vanno -- /_vyrlo_/ neprav. glagol) e pristigam, a pyk pitane\ za lat-ci\ e vinagi na kvo- /kva- ili ko- /ke- /ki- (prim. lat. quo-kyde i it. che-zashto ili che), kato tova sa kvakashti zvuci svyrz-i s naliche\ na voda; nashi\ koj, koja, i pr., mozhe da prilich. po-skoro na kudkud-ne, no sig-no sa doshli ot lat-ci\. Mozhe bi ideja\ e, che hora\ obichat da bryshtol-t, kak\ zhabi\ da kvakat, no nikoj ne ti kazva tochno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vaza, J_vaso, J_vasco, J_vazomotoren
-->------
-->Vaza\ ni e it-a, il vaso, a pyk vasco e basejn, koe\ dava vazomotorni\ ili kryvonosni sydove, no s "v" neshta\ izgl-t stranni, dkt kato buh, bah, basejn, baptis-ne veche e po-jasno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vafla, J_fyflja
-->------
-->tezi vkusni sladki mozhe da sa nem. (Waffel), no tova ne promenja proizh-a im, koj\ e ot ... fyflene\ na tozi koj\ gi jade, taka che prav-no e da se kazvat /_f_/afli.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Venera, J_venerdi, J_veneration, J_vena, J_venale
-->------
-->Venera\ e prosto boginja, koja\ vsichki pochitat, uvazhavat, obozhavat (a i e#avat ot vreme na vreme); ottam venerdi na ital. e petyk, demek vreme za chukane! Pochit\ tr. da e svyrz. i s vena\, pnzh vena na it. zn. zhilka, t.e. dyrpa ni s neshto, priteglja ni; obache zashto tova priteg-ne izved-zh stava i prodazhno, venale, ne e syvsem jasno, no ochev-no tova e v reda na neshta\ ot dylb. drev-st.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_veto, J_veteran, J_veterinar, J_vetus, J_vecchio, J_vek, J_vehi, J_vedi, J_vetchina, J_vehicle, J_veto
-->------
-->Tezi Di sa achik-achik lat-ki /it., no istina\ e baja pozavyr-na. Veterana e star chovek, a -rinari\ se zanim-t sys /_stari_/ tvari, zhivotni\, koe\ nav-no e v smis. na syzdad. predi choveka; vyv vs. sluch. vetus na lat. zn. star, koe\ e vecchio ('vekkjo') na it., ~no i na fr., i ottam njakoi etim-zi schitat, che idva i nashija vek, no pone za st. slav-i\ vehi (na istor-ja\) tr. da e taka, a mozhe bi i za skand-te vedi-skazanija i nashi\ zaveti, no tuk se primesva K\ na znanie\ wiss- i vizhdane\. Tuk tr. da e i rus-a\ vetchina-shunka (t.e. neshto ot njakoe dobiche), kak\ i ang-o\ vehicle ('viikyl'), kato prev-no sredstvo, no viene\ na dobicheta\ napravo se chuva! E, ama Beti schita, che i veto\ tr. da e tuk, zshtt tova e logichno da e pravo na starej-ni\, da se protivjat na njakoi pribyrz. resh-ija na mladoci\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vigvam
-->------
-->tazi D sp. Tashi se prev-da na rus. kato /_figvam_/, a za detajli => fig.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vikarij, J_vice, J_vice, J_vikont
-->------
-->Vikarija e cyrk. svesht-k, no predi vs. zamest-k, II-i, pnzh vice (sega 'viche', a predi 'vice') zn. II-i (no vica… veche shte se chete 'vika...'); ottam i vikonta shte reche II-i vyv neshto.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vila, J_vilica, J_bio
-->------
-->neshto raz2oeno, zshtt "b" (beta /vita) e IIta B na azbuka\, s koe\ mozhesh da sybirash seno, ili da si bocvash salatka ili kebapche, ako e po-drebno; ottam idva i vsichko zhivo, bio, pnzh to se dvoi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_virtualen
-->------
-->tova zn. skrit, prividen, no to e zshtt e zavyrtjan (=> vyrtja).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_virus, J_virus, J_virja, J_zavira, J_virilis, J_verh, J_vireja, J_vireo
-->------
-->E, taka veche tr. da e jasno, che virusa hem se viri, hem se zavira, ottam virulenten, i proch., no e tvyrde vyzm-no tova vi- da e v smis. na bi-, t.e. neshto zhivo, dvojashto se; no njama greshka za vir-to, tyjkt virilis v lat\ zn. myzhki, kato vyzr-en myzh, a mozhem da dobavim i rus\ verh, i nashe\ vireja, koe\ zn. sysht-vam, no to e pnzh se vie i vyrti nagore, kato neshto zeleno, tyjkt v lat\ vireo zn. zelen sym (=> i vita).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vic, J_Witz, J_Zitze
-->------
-->taka se vizhda, che vica ni e nem., no dali stana jasno, che toj se vyrti i pokraj ... cica\-Zitze, kato neshto ushtipano?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Vishnu, J_vyrsha, J_vyrsheja, J_Krishna, J_krushitj
-->------
-->E, zn., => Brama i SHiva, a Vishnu-Vishnu e boga vyrshitel, ili oshte vyrshach, toj\ izvyr-a takt-ko\ uprav-e (v ind\ mitol-ja neshta\ sa obmis-ni, ne sa naparf-ni kak\ v hrist-vo\), no pnzh vyrshene chesto e svyrz. s razrush-e to toj ima i prjakor Krishna, koj\ krushitj-rushi (na rus., za da mozhe da syzdade neshto novo). Tuk na Zap. izob. njama Di (pak dobre, che pri slav-te namer-me njak-ko), no pozvol. mi da nableg. na 1 osob. vazhen moment, a im.: che nie umeem da gradim, no /_ne umeem da rushim_/, kak\ tr., planovo, i samo po tazi prich. idvat vs-te ni neshtas-ja v glob-n mashtab, t.e. nie ostav-e na /_haosa_/ da vyrshi nasha\ rabota (i mn. se gordeem s tova, narich-e go svoboda, a to e prosto plit-umie -- vzemete za prim. paz-no\ stop-vo, koe\ ochev., /_ne_/ e resh-e, no nie go hares-me i hvalim)!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vlagalishte
-->------
-->Tuk ima 2 vyzm-ni versii, ili che tova e vlazhno mjasto, ili che tam neshto tr. da se vlozhi (za da go dopylni, ot estet-ki syobr-ija, predpol-m), no koja ot 2e\ tezhi > taka i ne e jasno; posl-ja pyt, kgt se vkl-h v 1 etim-ki chat na rus. chuh che oshte se karat po tozi ?s; az lichno schitam, che tuk e vjarno\ ... nito 1o\, nito dr-to, a che hora\ sa si nagodili D\ s 2e\ idei 1ovrem-o, kato sa tryg-li ot lat-a\ vagina (taka che => v.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vreme, J_vyrvolica, J_vreteno, J_verto, J_vyrtja, J_vartma, J_vyrvja, J_Zeit, J_ziehen, J_cigara
-->------
-->Sled kato vidjahme kakvo se krie zad ang-o\ vreme-time (=> t.) neka hvyrl. pogl. i na nashe\ vreme, no tova, ochev-no, tr. da e vyrvolica, vryv ot njak-vi chastici; ili vzemete vreteno\ (deto se vyrti i prede), koe\ prez lat\ verto-vyrtja ni vodi do skr-o\ vartma kato pyt, demek neshto iz/_vyrvja_/no. Anal-no i nem\ vreme e Zeit, i to se svyrz. s tjahno\ ziehen kato teglja, dyrpam, otkdt idvat i cigari\ (=> pak c.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vchera, J_sound, J_vecher, J_cher, J_utre, J_zavtra
-->------
-->E, tuk mozhe moi\ tvyrd-ja da ne sa etim-ki zdravi (sound -- ideja\ na tova zvynene e v pochuk-ne s njak-va prychica, kak\ se prover-t krist. chashi), no pone e prosta, i tja e sledna\, vecher\ (a ottam i vchera) e kgt nebeto veche e stanalo cherno, dkt na utre\ (a ottam i na rusko\ zavtra kato zautrom) e kgt slynce\ se ... jurne (=> jurush). Etim-ii\ za utre sa baja zasuk-i, i hora\ trygvat ili ot joutr- (koe\ vodi, v kraj. smetka do jurvane\), ili pyk ot oist- kato iztok (=> i.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vylk, J_lisica, J_lupus, J_Wolf, J_volpe
-->------
-->Po vsichko lichi, che tezi 2 zhiv-ni sa obyrk-ni otdavna, pnzh vylka e lupus na lat., pri vse che na nem. e Wolf, dkt lis-ta e volpe na it. (vulpes na lat.); ot 1a str. vylka tr. da e na v-, zshtt toj, nav-no kato kuche\, kazva po-skoro "vuuf", no pyk ot dr. str. lisicha\ kozha e po-kras-a i se izpolz-a za oblekla, taka che tja tr. da e na v- ot Wolle-vylna; ne che tova e sysht-veno, de.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vypros, J_vypreki, J_vprochem
-->------
-->Vypros\ tuk e otkyde e ?a. Ami, tova e neshto napreki (na techenie\ na misyl\), kdt e D\ vypreki, ili vprochem i prochee, koe\ e 1o ... pras-ne ili fras-ne (=> fraskam); no ot dr. str. tova e vnik-ne /_vyv pro_/\ (lat\ predlog za, otnosno, i pr.), taka che izliza, che v kraj. smet. e vjarna sent-cija\, che ?a e kakyv e ?a, i ako toj e jasen, to otgovor lesno shte se nameri.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_vjatyr, J_vint, J_vento, J_ventre, J_ventrilokvist, J_Wind, J_Wand, J_vetro, J_vitrina, J_window J_vine, J_vintage
-->------
-->Tuk sme nasyb-li suma\ Dichki svyrz. s vjatyra, koj\ vie i se izviva, dosusht kato vint. Taka v it-ija vento zn vjatyr, a ventre e korem, koj\ puska "vetrove" chat-pat, no ako te izlizat na njakogo prez usta\ vmesto iz otzad, to toj se naricha ventrilokvist. V nem\ vjatyra e Wind, i toj obikn-no se spira s njakoj Wand, koe\ e stena, ili pyk sys styklo sp. lat-ci\, kdt vetro (v it\) e styklo, i ottam e vitrina\; da ama pyk za ang-ni\ window izpyl-a i 2e roli, i na stena i na styklo, bidejki prozorec, i otvynka wind-a mozhe kolko\ si iska da vika –ow, na tjah im e vse taja. A njakoi neshta mogat i prosto taka da si se vijat, kato loza\-vine ili vintage (grozdobera).
--> -- -- -- -- --
-->
-->== G ==
-->
-->J_gabardin
-->------
-->lyskav plat za kostjumi, kachli naboden s ... gabyrche\ (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gadzhe, J_gage, J_guadagnare, J_gaga, J_gega, J_engage
-->------
-->Nashe\ gadzhe tozi pyt e ... cig-o! Gadzho na cig. zn-lo neshto zakach-o, dobav-o, vynshen chovek (za roda), i ottam gadzhal zn-lo naemen vojnik. Nezav-mo ot tova, obache, "gagene\" e masovo razprost-no v lat-i\ Ei, kato gage ('gazh') na fr., ili guadagnare ('guadanjare') na it. za poluch. pari, pechelja neshto, i tova e zshtt hora\, si vadjat pari\ sys ... gagi ili kuki, resp-no s gegi! Ottam e fr.-ang-o\ engage ili angazh-m v neshto.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gaz, J_gyz, J_gejzer, J_gazzosa, J_guzka, J_trjasoguzka, J_guzen, J_gyizo, J_gizdav
-->------
-->Sega, vie, razb. se, mozhe da si mislite, che gaza ne e svyrz. s "bratovched\" mu sys "y", no nezav-mo ot tova suma\ hora gov-t za g/_y_/zoprov-i, a syshtest-t i gejzeri\, i ital-a\ gazzosa = gassosa kato gaz. voda (ili /_gaz`e_/ za po-puntov-o). Ot dr. strana ima guzka na rus. kato trytka (ottam trjasoguzka ne e tochno klatigyzka na bylg., no e styrchiopashka), guzik na pol. kato njak-vo kopche, izdutina, a pyk sega se setih i za nashe\ guzen, koe\ mozhe da ima sysht\ smis. na nadut (zshtt to e taka, guznija chovek edva li ne se fuka sys svoja\ greshka). Obache ima i oshte neshto, v 1n E ot rajona na Pamir imalo gyizo /gizo kato cv-na pypka, otkdt tr. da e nashe\ gizdav, koe\ e syvs. log-no, no po-inter-no\ v sluchaja e, che zadnika mozhe da prilicha na pypka (nadut e, no => jagodicyi, pypesh, a i popa v tozi smis.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gazela, J_gazja, J_gahate
-->------
-->Gazela\ e vseprizna\ arab. D, i tja bila mn. byrzo zhiv-no, mozhela da vdiga do 100 km/ch (koe\ az ne moga da si go predst-ja), no az (sam\ Jota) ja davam tuk, zshtt reshih, che tja /_tr._/ da e svyrz. s nasha\ D gazja. Tova e inter-no i zshtt gazja ne e slav. D, nito e zap., i tgv tr. da e drevna, i eto che otkrih njak-vo st. ind-o gahate. A ideja\ mi e, che tja mn. leko gazi, pochti ne stypva, neshto takova.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gajka, J_majka, J_Mutter, J_bolt, J_boltaetsja
-->------
-->Tuk iskam da kazha, che gajka\ e zhen. rabota, kato cokyla, i dejst-lno v nem-ja die Mutter zn. majka, no i gajka, njama majtap. A pyk bolta, estest-no, se zaviva v gajki\ /majki\, no ne syvsem stegnato, da ima po njakoj aralyk, koe\ se vizhda ot rus-o\ boltatjsja kato klatja se, shavam, snova (kdt vie mozhe da si mislite, che tova ne idva ot bolt-, ama pyk ot kakvo drugo?).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gal, J_gull, J_gallus, J_galina, J_Galina, J_gullible, J_Gyliver, J_galka, J_galjka, J_kaljcij, J_papagal
-->------
-->Vseki znae, che na gali\ ili fr-zi\ im vikat petli (i hora\ ne se obizh-t), no to tova bilo naist. taka, zshtt gull po ang. zn. chajka (glarus), i tova e lat-o, kdt gallus e petel, i galina kokoshka (i prd tazi prich. rus-ci\ mn. sa hares-i ime\ Galina, nali?). Posle si struva da se spom-e ang-o\ gullible kato podlezhasht na lesno budalk., ottam dobre izves-ja Gyliver, rus\ galka-ptichka, zaedno s galjka-chakyl (koe\ mozhe da e vid /_kaljcij_/, zshtt ptici\ kylvat dreb. kamycheta), oshte papagal\, koj\ mozhe da e popugaj na rus., no e svyrz. s gali\, i sig-no i drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gala, J_lakta, J_galaktika, J_galanten
-->------
-->E, tova e jasno, gala oshte ot st. gr\ zn. mljako, che i lakta\ e pak syshto\, ima mlechni nishki laktani, a ottam e i galaktika\ ili Mlechnija Pyt, kak\ i galant\ chovek, fin kachli mlechen, i galant-ija\, i dr. ~ni, no vse pak e inter-no, che gyrci\ sa obyrn. Sri\ i gala = lakta (zshtt se razteg-t, stavat elast-ni).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_galera, J_galerija
-->------
-->I-to e dylyg korab, kato II-to, s grebci, koe\ e baja tezhka rabota, i tam obikn. sa slagali prestyp-ci, i prd tova e sinonim za katorga.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_galilejci, J_Galilej
-->------
-->zhiteli ot selo\ na Galileo Galilej, i pnzh toj e 2 pyti galileec, a i hrist-nin, to izpolz-no i kato sinonim za hrist-ni\ (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_galosh
-->------
-->sykrat-o ot "/_ga_/ vreme\ e /_losh_/o", syotv. obuvki za takova vreme.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_galstuk, J_Krawatte, J_Krawall, J_kramola
-->------
-->Rus-ija galstuk e syshto\ kato nem-o\ Krawatte, kato i 2\ Di vodjat kym gali\, i tova zn. neshto kreshtjashto i nenuzhno (osven ako choveka ne se kani da se obesi na V\ si). Po otnosh-e na shuma srav-te s nem-fr-ija Krawall kato gjurultija, kramola. Vyv vs. sluch. Krawall /_ne_/ e karnaval (no => k.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gama, J_kamila, J_gamma, J_cambiare, J_gameta, J_game, J_ohota, J_Kama, J_sutra, J_gamen
-->------
-->Tuk ima mn. neshta za kazvane, zshtt gama\ e baja stara D, pone st. gr., i tr. da shvanem ideja\ `i. Ama pyk tja e prosta, slepvane, bilo na tela, bilo na chastici, koi\ pravjat stylb-ki, kak\ notni\, a che i skali (=> s.). E da, de, no pyk shtom se kachvat, to tr. njakoga i da slizat, ili se poluch. hylmche, babunka, gyrbica, kak\ pri ... kamila\. No da ja ostavim neja zasega, i da vidim it-o\ cambiare, koe\ e = tochno na ang-o\ change, t.e. smenjam, i tezi 2 Di gi svyrzva maj samo B\ "g" (sys "sestra" `i "k"), demek gamma! Posle da ne zabrav. gameta\ kato oplodena jajcekl-ka, a v st. gr-ja i kato brak (gamos), syprug (gametes), -a (bez -s). Obache kdt e gama tam e i "game", t.e. ang-o\ game, koe\ e lov, no mozhe da se razgl-da i kato silno zhelanie, ohota na rus., taka che to ni lepi kym obekta na zhel-nie\. A predi Dr. Gyr. e skr-ta, ot kdt idva izv-na\ Kama Sutra, kdt kama zn. ljubov (e, onaja rabota, de), e pyk s gl. B e boginja\ na ljubov\. Sutra\ pyk e prosto glava, maj che sura na tur., i njama nishto obshto s mutra\, nali? (Ama sys surat\ mozhe i da ima obshto.) Taka, a gamen\ e nevyzpit. momche (kopele, so to say), gamin na fr., i to e taka narech. zshtt prikazva vse za gameti i seks-ni "gejmichki".
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gamashi
-->------
-->obuvki za gameni (=> g.); vyv vs. sluch. tova e naj-lesno\ objasn-ie, zshtt inache stava D za njak-v grad Gadamasi v Afrika, koj\ veche maj i go njama po karti\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gambit, J_gamba, J_kambi
-->------
-->Hym, tova e prosto neshto, no hora\ maj ne go znajat. Gambita v shahmat\ e 1n vid ... ritnik (otzad), koj\ te tlaska da vzemesh predlag-ta figura (za koe\ posle naj-chesto shte syzhal-sh), pnzh gamba v it-ja zn. tochno krachen muskul, ottam sig-no ste chuvali da se govori za viola da gamba, koe\ e chelo\ (zshtt se slaga m-u kraka\). Da, ama "g" lesno stava na "k", i prd tova tuk e i ... chushka\ kambi (koja\ ja vidjah v 1 star etim-chen rechnik kato gambi). No sam\ krachen muskul e svit kato kuka, ili se sviva, taka che tuk se ima predvid sama\ ... gr. B gama (=> g.)
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gara, J_garazh, J_gara, J_varda, J_garant, J_garga, J_karkatj, J_garrulos, J_garson
-->------
-->Hym, gara\ ili garazha /_ne_/ sa mjasto za spirane, a mjasto za systez-ija! Tova e taka, zshtt i vyv fr-ija i v it\ gara zn. systez-e, no za fr\ D se kazva, che tja idvala ot ... vika garr, ili neshto ~no, koj\ pri nas stava na varda! Obache kakvo obshto mozhe da ima garanta s tova vikane, ne e hich jasno, no pyk njama kak inache da e, mozhe bi 1o vreme hora\ prosto sa se nadvik-li za vsichko. E, ama tozi nachin na vikane e harakt-n za ... gargi\, koi\ i ne vikat tochno "garr", a po-skoro "/_k_/arr", i prd tova v rus-ja (a maj i v tur.) syshtes-va D\ karga (i vorona karkaet). Taka ili inache tova e zvuko-podrazh-e, i v lat-ija ima garrulos kato grymoglas., a mozhe bi i fr-ija garson-garson kato kelner nosi ideja\ za njak-vo provik-ne ta da go povika chovek.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gastrit, J_gastronom, J_kastron, J_kastrjulja
-->------
-->Gastrita e vyzpal-e na "gastero\" ili stomaha, ottam e i g-nomija\ kato ljubov kym pylne-to na stomaha. No sp. Jota\ tam e i kastrona, kak\ i rus-a\ kastrjulja-tendzhera, zshtt te sa vse sydove, koi\ sluzhat za ugazhd. na stomaha (no => i kastrja).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gaubica, J_howitzer
-->------
-->tazi D /_zapochva_/ neprav-no, tja tr. da e s "h", zshtt vika hau-hau i na ang. e howitzer.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gaf, J_laf, J_baf
-->------
-->e, svyrzhete si gi njakak-si.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gashti
-->------
-->Ha, tazi D Jota\ chak sega ja pogl-na, za tozi rechn., no objasn-to e tolk. obyrk., che ndl neshto shte shvanete, ta neka /_jazeka_/ da vi go ob`jasnim. Znachi, imalo razni st. slav-i 'gati' i 'gachi', i to na dosta mesta, taka che nasha\ D ne e chak tolk. unik-na, no te svyrz. tova s nem-o\ gehen kato hodja (t.e. etim-zi\ izob. /_ne_/ kazvat tova, no stigat do njak-vo aves. 'gaat' kato otide, koe\ mozhe da e kultiv-n izraz za dij, neshto takova); na men, obache, mi se struva, che tova ne e bash taka, ami che e njak-no /_nahak-ne_/ na kraka\ v neshto (gac, gjac), t.e. che the bottom line e razchek-to na chetala (kgt se pyha v neshto\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Gea, J_geologija, J_geometrija, J_Erde, J_Hera
-->------
-->Gea ili Geja, koja\ se e pozavyr-la okolo gena, e boginja\ na Zemja\, i ottam suma\ proizv-ni Di kato: geologija, geografija, geometrija, geodezija, geo-politika, i proch., no i nem-a\ zemja, Erde, idva ot gr. boginja (sp. Beti), Hera. Osva vs. tezi Di sa ot zh.rod, kak\ i nasha\ zemja (=> z.)
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gej, J_gejsha, J_hej
-->------
-->Tova e naj-prosto\ objasn-e, v smis. che neshto tr. da e nakaralo ang-ni\ da vzemat da izpolz-t bezobid-ta D gay, koja\ se vyrti okolo guy, i e po-skoro 1a veselo vyzkl-ie, hej, i za pede..., sorry, /_homita_/, t.e. che te sa myzhki gejshi!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_genitiv, J_genitalii
-->------
-->Genitiv\, est-no, e rodit. padezh, no No-a e, che toj se izpol-va ne samo kgt neshto se izvezhda ili porazhda ot neshto drugo, a i kgt neshto go njama, kak\ e pri otric-e v rus\ (prim., net jablok, malo zhenshtin, i pr.), sys smesh-ta nadezhda, che kato go slozhim v rodit. padezh, i to izved-zh shte se pojavi, ili shte mu poras-t genitalii.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_geran, J_zherav, J_Kranich, J_lebedka, J_skripec, J_geranj, J_mushkato
-->------
-->Tuk sa sybrani njak-ko podemni prispos-ija, koi\ narodi\ si gi oprilich-t na zhivotni, predimno ptici, kato: zherava, koj\ stava neshto kato "gerav", i ottam na geran, t.e. pri klad-ca se ima predvid pryta otgore, koj\ kima kato zherav, Kranich na nem., crane na ang., i pr.; lebedka\ pyk prilicha na lebed (mozhe bi po izjasht-vo, znam li, koj\ inache trygval ot bel\ cvjat, alphos); i skripec\, koj\ skyrca kato crow-garga. Ah da, i geranJ na rus. e mushkato, sig-no zshtt raste pokraj kladenci, kdt ima voda, a pyk nasha\ D zn., che mushnesh li vryh na styblo ot nego i to se hvashta.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Germanija, J_Germanicus, J_Alemania, J_Majn, J_Deutsch, J_Teuton, J_deuten, J_Dutch, J_nemci, J_shvabi, J_Schabe, J_Schwabber, J_swap, J_shvabra
-->------
-->Nemci\ sa okazva, che imat dosta imena, taka che da gi spom-m beglo bez mn. zadylb-ne. Germanija i -ci e lat. K, kdt Germanicus e i rim. imper-r, no zn. i sroden, bratovched, t.e. lat-ci\ sa schitali nem-te za svoi hora, i te i dnes sa naj-strikt-te ot vsichki evrop-ci. Alemania e fr-a izmish-tina, i shte reche tezi m-u Dunav, Rejn, i Majn, ili vsichko okolo Main-Majn, a i sama\ tazi reka, makar i nas da ni prashta na ... majna\ si, za tjah e prosto neshto glavno (mein-'majn' na nem. zn. moj, no main-'mejn' na ang. zn. glaven). Deutsch se vyrti okolo Teuton, koe\ se svyrz-lo s deuten (-eu- se chete vinagi -oj-), koe\ zn. ukazvam, objasn-m, no sp. Beti se svyrz. s boga Deus /Theos; ottam idvat i holand-te, koi\ sa Dutch, i imat dosta sroden E. I naj-setne nemci e slav-o ime, i shte reche, ochev-no, /_nemi_/ hora, ne ni razb-t E\! A-a, no ja ima i D\ shvabi, koja\ si bila tjahna (Schwabe), i tam pravi perf-na nryzka s tjahno\ Schabe kato ... hleb-ka! CHe i oshte 1 majtap s nemchurja\: pri tjah Schwabber e byrs-ka ili kor-na metla, i tozi K ne e samo tehen, imalo dat, zwabber kato dvizh-e nasam - natam, koe\ pri nemci\ e schwabbeln, a pri ang-ni\ e swab, no nared s tova ima i swa/_p_/, koe\ za program-ti\ zn. razmen. mesta\ na 2 kletki, a che i rus-ci\ imat tjahna\ shvabra kato parcal za miene na poda, i ha kazhete sega, che tova ne prilicha na shvabi\!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gilotina, J_kilvam, J_guillotine, J_kill, J_keel, J_cul, J_kjuloti
-->------
-->Gilotina\-guillotine, e instr-t za "kilvane" na glavi, nali taka? Tuk e i ang-o\ kill kato ubivam, i kila-keel na lodki\, zshtt toj e skosen, a i samo\ ... dupe-cul na fr., otkdt sa tehni\ culottes-kjuloti! Kilnati glavi na zhiv-ni ni vodjat do kolbasi\, no za tova dr-de.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gimnazija, J_gymnasium, J_gymnastics, J_gymnos, J_gumno
-->------
-->Gimnazija\ e svyrz. betonno zdravo s gimnas-ka\, ako shtete samo zrd igreka v dve\ Di -- na ang. gymnasium i gymnastics -- a ottam i s ... goli\ neshta, tyjkt gymnos na st. gr. zn. gol, koe pyk ni vodi i do D\ gumno (zrd lat. "y" -> byl "u", => auto), koe\ e neshto kato harman. A V\ e prd tova, che v Dr. Gyr. v gimnaz-te sa ucheli samo sinove na znatni hora, i te ne tlk sa ucheli neshto, kolko\ sa igraeli razni uprazh-ija za razv-ie na tjalo\, i to predim. goli, ili s leko bojno vyoryzh-e; estest-no che /_i_/ po tazi prich. tam ne e imalo momiche\ (no => himen).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_glas, J_golos, J_gyltam, J_glad, J_gul, J_guljaj, J_ghul, J_augury, J_gula, J_gorge, J_guljash, J_guru, J_glagol, J_Gurgel, J_garrulos, J_gol /-yij, J_glava, J_Golgota, J_goal, J_goljam
-->------
-->E, i nash\ glas /golos, sig-no ne e neshto novo, gyltane\ e podrazh-e, no vse pak neka hvyrlim 1 pogled. Ami tuk sa: glad /golod, rus\ gul-shtum, guljaja, 1 ar. ghul kato losh demon, ang-o\ (i lat\) augury-predskaz-e i ottuk auguration kato kletva pri vstyp-ne v dlyzh-t, lat. gula kato gyrlo ili gyltam, fr.-ang-o\ gorge-lapam-lakomo, ung\ guljash, izt-o\ guru, nash\ glagol, nem-ja Gurgel-grycmul, 1o lat. gurgulio kato glytka (no => g.), ang.-fr-o\ garrulos-shumen, i mn. dr. Syvsem blizo stoi i nash\ gol /golyij, ako go razgl-me kato gola glava, pnzh imalo 1a Golgota, koja\ e kato gola glava, syshto i ang-o\ goal-gol, i goljam (koe\ ne e rus., tam e boljshoj), no neka sprem do tuk.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gluten, J_klejkovina, J_klej, J_glue, J_kleben, J_lepja, J_lepa, J_hljab, J_hljabj
-->------
-->Za sved-ie na neposvet-te gluten zn. bukv-no lepilo, i na rus. toj nosi otkrov-to ime klejkovina, koja\ idva ot tehn\ klej-lepilo, koe\ e glue na angl. ili kleben-lepja v nem-ja. Nashe\ lepja e ne tol-va kleitj, kolko\ vaja, model-m, otkdt e sryb-o\ lepo /-a. Pokraj tezi Di se prilep. i nash\ ... hljab, kato neshto /_lepkavo_/ (srav-te hleben s kleben), koj\ na rus. e hleb, no hljabJ e neshto kato blato, kisha, propast, koja\ te zasmukva.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gluharche, J_oduvanchik, J_Lo:wenzahn, J_dandelion
-->------
-->Gluh-che\ kato nasha D ne e inter-no, no na rus. e oduvanchik, zshtt deca\ mu duhat semenca\, na nem. e Lo:wenzahn ili lyvski zybi (lista\ mu izgl-t kato zabiti zybi -- koe\ idva ot st.-gr\ mitove za njak-vi mirmidoni, a tuk lyvche\, pnzh e zhylto), a na ang. e dandelion (kdt lyva e zapazen, no sa go napr-li na dandy-dendi, zshtt im haresva).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gnezdo, J_nosja, J_nesti, J_Nest, J_nerest, J_nidus, J_nudis, J_snemam, J_nieder, J_nachalo, J_nachati, J_nasaiti
-->------
-->Nashe\ gnezno ne samo se svyrz. s nosene\ (v chast. sluch. na jajca), no e bilo prenes-o prez nas na Zap. s leki izmen-ja. Po-konkr-no imame: nesti kato ob. slav., Nest na nem. i ang. kato gnezdo, nerest kato izhvyr-ne na hajvera na rus., nidus na lat. kato nest (koe\ hem prilicha na nudis-gol, t.e. snel drehi\ a snemane\, vsysht-t, e snasjane, hem e slag-e na neshto nieder-dolu na nem.), no ot dr. str. snas-to na jajca e 1o nachalo (koe\ e tuk ako smenite nashe 's' na 'ch'), i tuk e vreme da cit-me skr-o\ nachati kato vzemam ili dost-m neshto, i aves\ nasaiti kato dost-m. Prochee, => natura, kdt syshto ima nosene kato obnov-ne (koe\ tam obikn. stava vyv voda\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gnet, J_gnet, J_gnida, J_Gnatze, J_gna:dig, J_merci
-->------
-->E, tuka shte kopnem mal. okolo frapan-ta V m-u nash\ gnet i sysht\ ang. gnet ('net') kato komar, vzemajki posl-ja za vsepriz-t ugnet-l na hora\, a mozhem da dobav. oshte i nasha\ gnida. Ofic-na\ etim-ja e za njak-vo tevt. gnet, ot kdt imalo Gnatze kato strupej na rana, koe\ dnes e Gnatz, i to mozhe da e kak\ ot njak-vi tegla ili iztez-ja, taka i ot uhapv-e ot nasek-i. Kak\ i da e, po-inter-a e tjahna\ D gna:dig kato uvazh-mi (naj-chesto za zhena), no v smisyl na milostiv, kyde\ nachina na izpolz-ne na protiv-to znach-e kato da /_ne_/ ste takyv e ~n na fr-o\ merci kato smilete se (nad men, ottam v ang\ mercy zn. veche milost, systrad-e), i tova se potvyrzh-va i ot glag. im begnadigen kato amnist-m. Nie njama da zadylb-me > tuk, no ideja\, v kraj. smet., e v njak-vo ogyvane, za koe\ => goonia.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_govedo, J_zagovjavam, J_gaucho, J_Gaul, J_Gauleiter, J_Vieh, J_vehicle, J_govno, J_gu:thas, J_iguana
-->------
-->I nashe\ govedo (govjado na rus.) shte ni nauchi na neshto. Ami, eto: govetj /zagov-m, isp. gaucho-govedar (no se dava kato opiten, srychen, zshtt ne e lesno da se pasat goveda, shte znaete), nem\ Gaul-kon (e, prilicha na gov-o, i tova e Ita /_Sr_/ na govedo\), a i Gau-oblast (no tova sig-no tr. da se razb-a kato pole kdt pasat kravi i tele\, zshtt ot fash-ko vreme ima Gauleiter kato vodach, demek "muletar"), posle nem-o\ Vieh-dobityk (rogat) i fr\ viande kato tel-ko (koe\ na ang. e veal) i tova e IIta Sr na govedo\, posle prevoz-te sred-va na ang., vehicle (ili veicolo na it., no viene\ na volove\ se chuva javno), i dr. Da, ama ima oshte, pole kdt pasat kravi se poznava otdalech po ..., ami po tehni\ "tortichki"! Taka che se nalaga da dobav. oshte i dobre izv-no\ govno na rus., givno na ukr., ili gu:thas na skr. (i resp-no guvati kato defek-m -- sled zagovjav-to, tyj da se kazhe). A ako pitate Jota\, to nav-no i iguana\ tr. da e tuk (bilo to kato njak-vo meso, bilo to kato govno, pnzh e grozna, bilo i 2e\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_godezh, J_venchavka, J_brak, J_marriage
-->------
-->Zn. samo obyr-te vnim-e na mydr-ta na drevni\ chrez sypost-ne\ na tezi Di: godezha e kgt chovek veche e goden (t.e. stava mu onaja rabota, da vi kazha, ili pyk macka\ veche syshto ja biva da razhda), venchavka\ e /_veneca_/ na vsich., sjublim-ja moment, i sled tova, kato dojde braka, to s nego zhivota svyrsh., choveka veche e brakuvan, ne stava za nishto (t.e. godenika veche ne e goden, otpishi go). Dkt na Zap. vs. e skuchno, njak-vi merry-veseli "mariazhi"-marriages; vizh, pri nemci\ e po-inter-no, te napravo bogotv-t tazi instit-ja (koja\ veche izchezna prd typotija\ na emanci/_patki_/\, kak\ az sig-no njakyde sym objasnil), no za tova => Ehe.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_godina, J_goden, J_sgodjavam, J_gut, J_Jahr, J_year, J_rok, J_gu:ltig, J_hodja, J_hodina, J_gotvja, J_letyi, J_lata, J_latyi, J_ladno, J_urok, J_srok, J_prorok, J_rekvam, J_den, J_Tag, J_shag, J_tauglich, J_Tugend, J_tugo, J_sedmica, J_Woche, J_week, J_weak
-->------
-->Malko asoc-ii za godina\ (god na rus.) u nas i po sveta, a posle i za dr. porcii ot vreme. Ami osn-na\ ideja, e che god-ta e neshto gol. i zdravo, godno (goditjsja na rus.) -- aeto zashto, zrd tazi D, ili sgod-m, godezh, i pr. --, i tja pravi V s nem-o\ gut-dobro i boga God (v ang\), koe\ ni e nuzhno, za da razl-vame dr-te po-dreb. chasti ot vreme. Eto njakoi Di: Jahr-godina na nem. (koe\ sig-no se svyrz. s tjahno\ ja-da), anal-no year na ang. e ot yes, posle rok na pol. i chesh. e godina, no tova e skala na ang. (rock), oshte e vyzm-na V na god-ta s nem-o\ gu:ltig-goden, syshto i s hodene\ kato njak-vo stab-no dvizh-e, tyrkal-e (pnzh na chesh. hodina e godina), posle imame gotvja, prigot-m, kato vyrsha neshto (dkt to stane godno), posle pri ruski\ letyi ili pol\ lata tja veche tr. da leti, no pyk ima i latyi kato dospehi (zshtt sa neshto ladno, koe\ se svyrz. sys sladko\), a i samo\ 'r' v slav-te Ei e neshto tvyrdo (ne e kato v ang\), i tuk ima dosta proizv-ni, kato: urok, srok, prorok, porok, i pr., koi\ ne e recheno, che sa svyrz. neprem-o s god-ta, no s njak-va kazana /_D_/ (rekvam), koja\ tezhi kato kamyk (spomn-e si pogov-ka\). Sled tova da pogled-m kym denja, za koj\ gov-m dr-de (=> d.), no koj\ na nem. e Tag, a tova e 1 ... shag (stypka) na rus., i pri tjah toj e godnija, tauglich (sinon. na gu:ltig), kdt mozhe da se dobavi oshte i Tugend kato dob-detel (tja e neshto koe\ /_tezhi_/; ili ja svyrzh-e s rus\ tugo kato steg-to). A pyk sedm-ta e neshto slabo, pone v tevt-te Ei, kdt na nem. tja e Woche (koe\ se svyrz. s weich-mek), a na ang. e week (no weak e slab).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gonja, J_goonia, J_triguna, J_trigonometrija, J_Pentagon, J_petolychka
-->------
-->Nashe\ gonene e vid /_ogyv_/-e, na gn- (=> gnom), koe\ e taka, pnzh ako te podgon. tr. da bjagash s chupki, ne napravo, tova go znajat i zhiv-te! Ottam natat. e po-lesno, tyjkt goonia v st.-gr\ zn. ygyl (pri nas e ostan-a samo B\ "g"), i tgv tuk sa vsjak-vi trig-met-i, triguni, tetragoni, pentagoni, i proch. -goni (kato neka spom-m, che Pent-on\ ili pent-al\ e, po sysht-vo, ... /_petolychka_/ s otrjaz-i lychi (tyjkt ot dylb. drev-t se e vjarv-o, che tazi figura predpaz. ot demoni i zli sili)!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gorila, J_gorilla, J_guerrilla, J_guerre, J_war, J_Herr J_Heer, J_ger, J_geroj, J_hero
-->------
-->Gorila\ e grymoglas. zhiv-no, koe\ nalita i na boj, i po tazi prich-a sysht-vat Di\-bliznaci gorilla-gorila i guerrilla-buntovnik, ot fr-o\ guerre-vojna, koja\ na ang. e war, i e pak 1 vik (no => boj). Obache tova e rymzhene, i ot gor- /ger- to mozhe da stane i na her-, koe\ se vizhda dobre v nem\, kdt Herr e gos-in, a Heer e veche armija, vojska, i tozi Herr na rus. stava ger/_r_/, dkt ger e ... onaja rabota na myzha (i po tazi prich-a te slagat 2 "r"-ta na gos-na), a tgv tuk ochev-no e i izv-ija geroj-hero.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gost, J_Gast, J_hostis, J_hospital, J_hotel, J_hostija, J_gospel, J_Gospod, J_gospodin, J_lazarette, J_bolnica
-->------
-->Okazva che, che gosti\ i ... stopani\ chesto se obyrk-li (nav-no sled kato se napijat), zshtt nash\ gost, e nem-ja Gast (= guest na ang.), no tam e i ang-ja host-domakin, i bolnica\-hospital, pnzh v lat\ hostis bilo chuzhd-c ili vrag, a hospes bilo i 2e\ neshta, gost i stop-in. Gos-priem-ja hospital mozhe da stane i na hostel /hospis i na hotel, i tuk se pojav-a i hostija\ (fr. i lat.) kato uzh hristovo\ meso (za hris-ni\-/_kanibali_/). Po-inter. e D\ gospel-evangelie, za koja\ avt\ izkazva predpol-e\ che tova e "Gospod spel", i izliza, che v obshti linii bilo neshto ~no, ot ang-o\ spell (proizn-m po B ili zaklin-e), a pyk za God-Gospod nikoj ne go osporva. Ot tozi Gospod (no => i bog) idva i gosp-na i gosp-rja, prd koe\ avt\ ne zachita osob-no tova obrysht-e (da velich-m vseki kato Gospod). Hym, i po otnosh-e na boln-ni\ zaved-ja izliza che te sa /_3_/ vida: hospital-gospitalj (posl-to e na rus.), zdravnica-lazarette (ot vyzkrys-ja Lazar), i bolnica (kato mjasto za bolni).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_grabja, J_graf, J_grif, J_gravjura, J_grafika, J_grafit, J_contadino, J_conte, J_contare
-->------
-->Tuk stava D vse za njak-vo draskane ili styrzh-e, i to s nokti, kak\ e pri grabl-te ptici, pri grifa (izmisl. zhiv-no, lyv s orlova glava, ili drug var-nt), gravjura\ ili grafika\, grafita, i mn. dr. Edinst-no pri grafa e nuzhno da se pojasni, che toj e 1n vid grabl. ptica, dyrzhi seljani\ jako v ryce\ si. CHe tova e taka kazva i Beti, kato citira it-ija seljanin, koj\ e contadino, a tehn\ graf e conte, i toj e takyv zshtt samo toj ... se broi za chovek -- contare zn. broja!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gram, J_gramatika, J_grano, J_granit, J_granula, J_gradus, J_grade, J_grand
-->------
-->CHe grama e neshto drebno znajat vsichki, no No-a e che ottam idva i gr-tika\, koja\ izmislja njak-vi drebnavi pravila za govorene, kachli bez tjah chovek ne mozhe i 1a D da obeli, ne e li taka? E, ztv az osob. ne ja hares-m. No tuk e it-o\ grano, granita (kato zyrnesta skala), granula\, dreb-ja gradus ili grade, i mn. dr., no obyrn-e vnim., che dolepen do tozi K e i goljamo\ neshto, granda! E, takiva primeri ima na mn. mesta, kdt protiv-te ponjatija se doblizh-t, za da mogat lesno da se pomnjat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_grim, J_grimasa, J_grim, J_maskara, J_make-up
-->------
-->Grima i gr-nichene\ e krivene, no i macotene, maskarene, i v ang-ja grim zn. tyzhen, pechalen, 1 vid kljumnal., koe\ spom-m zshtt vyv fr-ja i ang\ se ispolz-a D\ doopravjam, dopylvam, make up.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_grum, J_bridegroom
-->------
-->I tuk ima smeshna ideja, zshtt groom na ang. zn konjar, prisl-nik, dkt bridegroom veche e ml-zhenec, t.e. toj e 1n vid prisluzh-k na bulka\, pravi tova, koe\ tja poiska, no i ja poddyrzha (tyjkt zhena\ samo onaja rabota ja podd-zha vyv forma -- ako ne znaete, de).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_grupa, J_trupa
-->------
-->Ha-ha, tova uzh sa sinonimi, i 2e Di sa pone fr. (groupe i troupe), no vse pak ima malka razlika i tja e v tova, che trupi\ obik-no ostavjat ... trupove sled sebe si (!), njama majtap; kachli 1stv-no\ izkljuch-e sa teatr-te trupi, koi\ sa syvsem bezob-ni (da, ama sega, no v minalo\ maj ne e bilo taka, i te sa bili po-skoro banda razboj-ci, misli Jota\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gubernator, J_guvernjor, J_guberka, J_gavrja (se)
-->------
-->Tova e inter-na V, koja\ pokazva che kak\ gub-nator\ upravl-a 1a strana, taka i guver-tka\ komandva deca\; tuk mozhe da se dobavi nasha\ ostar-a D guberka (gol. igla), no i ... gavrja se, zshtt tova e neshto, koe\ 1n nachal-k chesto pravi s podchin-te si.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gyst, J_gustoj, J_gusto, J_degustiram, J_fu:llen, J_fu:hlen, J_Gefu:hl, J_fill, J_feel, J_Erfu:llung, J_izpylnenie, J_chuvam (+ zhivotni), J_chuvstvam, J_chutj, J_chucha, J_chuchelo, J_chuchvam, J_kurdisvam
-->------
-->Hym, tuk stava ?s za tova kak hora\ useshtat neshta\, i se okazva, che tova stavalo s pylnene! Naj-trivial-ja primer e nashe\ gyst /gustoj sravn-i s lat-o\ gusto-vkus (otkdt e nem-o\ degustieren-degust-m, koe\ na fr. e gustation), i lafa "gusto majna" e osob. popul-n sred plovdiv-ni\. Syshto\ neshto imame v nem\ m-u fu:llen-pylnja i fu:hlen-chuvst-m (i Gefu:hl e chuvstvo), koe\ minava mo-ta-mo v ang\ kato fill i feel /feeling; no tova ima i proizv-ni, kato Er/_fu:ll_/ung na nem. = iz/_pyln_/enie na byl. (na ang. e performance, koe\ e drugo, formir-e). Dotuk si pyln-me osn-no stomaha (ili dusha\), no mozhe da e i ushite, kak\ e pri nashe\ chuvam sravn-o s chuvst-m, kato neshto ~no ima i v rus\, kdt chuju, chueshj e = chuvstvuju, oshte chutko e vnimat-no, a chutj e edva (se chuvs-a). V krajna smetka mozhe njak-vi anal-ni idei da ima v dialekta ni chuvam zhiv-ni, ako se ima predvid che slushame kak sa te, chuvst-me gi blizki, no ot dr. str. imalo avgan. chucha kato mal. zhiv-no ili detence, kdt se namesva kupchina\; ot tuk mozhem da stignem i do ... chuchelo\, kak\ i do oshte 1 dialekt (njakyde ot cent-na Bylg.), chuchvam se, znacheshto kurdisvam se, pyham se njakyde na tjasno (a spec-no tur-o\ kurdis-ne idvalo ot tjahno\ kurmak kato postavjam, ustan-m -- makar che Tashi kazva, che to pyk mozhe da e njak-vo raz/_mah_/-ne na onaja rabota s 3-te Bi, deto zapochva s k-).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gjuvech, J_gjuvendija
-->------
-->I-to e smesica, a II-to e leka zhena na tur., t.e. mesha gi pichove\ kak\ se smesvat razlich-te zelen-ci v gjuvecha (no => i chuk).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_gjaur, J_giaour, J_gevura
-->------
-->Hym, nie kato gjauri tr. da znaem neshto i za tazi D, ta az da dopylnja neshta\. Tja, syvsem jasno, e i fr-o\ giaour ili giaur v dr. Ei i ima drev. ar. i pers. Ki, no tova, koe\ kazvat etim-zi\ ne e taka inter-no, po-vazhno\ e moe\ mnenie, che tova se svyrz. s njak-vo izt-o (mozhe bi jap-o) 'gjaj', kato div vik ili krjasyk, pnzh taka pravjat divaci\ (ili pyk tgv vik za podkar-ne na dobityk\, => goja za ~na anal-ja). E, ima i po-konkr-na V, sys st.-evr-a\ gevura kato 4-ka, kdt. tazi cifra simv-zi-la sila\ i hrabr-ta, pri koe\ polozh-e nie izved-zh mozhem da se pochuv-me dazhe gordi, no to ne e taka, zshtt tuk stava D za njak-va /_zla_/ sila, za koe\ => cheverme (t.e. tova e neshto usukano, prevyr-lo).
--> -- -- -- -- --
-->
-->== D ==
-->
-->J_daktil
-->------
-->zhitel na shtata Dakota v SASHT, harakt-n s tova, che se projav-a naj-chesto kato katil (sp. Tashi); njakoi etim-zi tvyrdjat che tova e vid takt, osob. v stih-te, no te se zabluzh-t.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_daktiloskopija
-->------
-->kak\ se vizhda ot analiza na tazi dylga D, tova e metodika za skopjavane na daktili\ (=> d.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dalaj-lama
-->------
-->lama (=> l.). s mn. dylyg chlen, ochev-no.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dalak, J_dylyg, J_dalavera, J_dylbok, J_dalech, J_dalaj-lama, J_dylg, J_indulgence, J_duly
-->------
-->I tuk ima inter-ni neshta, prim-no, che dalaka e ... dylyg! A ima i dr. ~ni dylgi neshta, i na izt. i na zap., pri vse che za Zap\ dylzh-ta e ot dr. K (lang /long), prim-no: tur-a\ dalavera (neshto deto e na vjara, pri tjah cel\ biznes e na vjara, kak\ i alysh-verish\, no baja dylgo ili dylb., zaplet-o), nashi\ dylbok i dalech /dalek`o (pak dylgo, no prostir-o se i vyv vreme\), posle onja tib-ki dalaj-lama (kato gol. nach-k, nadalech, izvyn moreta\, pnzh 'dalaj' zn-lo more), posle nash\ ... dylg (koj\ ne e dylyg v neposr-n\ smis., no e kato neshto deto se vlachi dalech podir nas, ottam i zadylzh-e\, a dori i na Zap., v lat\ ima indulgence kato indulg-cija, koe\ nie ne razb-me mn. dobre, no to e dokyde mozhem da si pozvolim, da si /_prot-nem_/ ryce\, a ima oshte i ang-o\ duly kato navreme (da ne go otlag-e >), a sig-no i dr. Di.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_damadzhana
-->------
-->damadzhana e leko izkriv. ot d/_o_/madzhana, /_dzhana_/, za /_dom_/ashno vino ili rakija, ako ne e domashno ne se naricha taka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_danni, J_danj, J_dar, J_data, J_data
-->------
-->Tuk uzh vsichko e jasno, che danni\ i danyci\ i darove\, i na izt., i na zap., sa neshto deto sa dava, i shtom ti go davat -- vzemaj (shtoto posle mozhe i da ne ti go dadat veche), no neka pojasnim zashto e tova dum-ne. Ami, hipot-ta na Beti (i Jota\) e, che stava D za ... kesija s zhyltici, koi\ drynvat, kato gi trysnesh na masa\. A pyk data\ e neshto, nav-no, dadeno ot boga.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_danyk, J_tax, J_taxi, J_hak, J_Steuer
-->------
-->Tova e pouch-lna V za danyci\. Nasha\ D, ili rusko\ danj, e chisto i prosto udar po glava\, dann! Ang-o\ tax e obshto vzeto bezob-no, tova e pylnene, pnzh taxidermist zn. prepar-r na zhiv-ni, t.e. pylni gi sys slama, a i kratko\ taksi shte reche polz-ne sreshtu njak-va taksa. No nie sme chuvali i za 1 dish-hak kato zyben danyk, kdt hak (ili hag) na ar. e danyk, i tova e pak udar po glava\; osva neka Jota\ vi otvori ochite zashto turci\ sa izmis-li tova ime: ami zshtt hora\ vse sa pitali zashto, i e tr-lo neshto da im se kazhe, a i pljus tova tur-te nachal-ci sa otsjadali pri mestni bog-shi, ne pri pros-ljud-to, taka che ako ot tjah ne poiskat dzhob-parasy, to ot kogo drugigo? Taka, a sega da pogled-m pri nem-te, kdt danyk i kormilo e /_1a_/ i syshta D, Steuer, samo che danyka e ot zh.r. kato neshto po-fino. E, vie si vadete zakl-nija\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dafina, J_Dafna, J_pahnutj
-->------
-->Kakvo e tova dafina znaete, a imalo 1a Dafna v gr-a\ mit-ja, koja\ mn. si dyrzh-a na devstv-ta, i za da se spasi ot picha Apolon se prevyr-la v daf-vo dyrvo. Tova me kara da si mislja, che i onaja `i rabota e mirish-a na daf-v list, ili kak\ se pee v 1a nasha nar. pesen (ako ne me lyzhe pamet\) "da lizhesh, lizhesh, lizhesh, ga sakash"! A, imalo oshte i 1 Dafnij, ovcharin, koj\ pyk bil vljuben v 1o ... /_hila_/vo (ili hlench-o) mace, Hloja, i na nego sig-no syot-na\ rabota syshto e mirish-a taka gotino. I pnzh tova daf- za nas zvuchi baja shantavo, jazeka si mislim, che ot tam e doshlo rus-o\ pahnutj, t.e. mirisha.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dve, J_Theos, J_deo, J_duo
-->------
-->Teza\ che 2jka\ e bog, ili obrat-to, idva pone ot dr. Gyr. (kdt toj e Theos) s ideja\, che chovek e egoist i misli samo za sebe si, no bog misli za vsich. (inache njama kak da syzdade takyv vzaimo-obvyrz. svjat). I obyr-te vnim-ie na tova, che 2 znachi i 200, sp. nasha\ pogov-ka, t.e. mnogo. Vse pak => dvor, a za obraza na 2-ta => ... kokoshka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dvor, J_dverj, J_vrata, J_dvoja, J_two, J_zwei, J_zwingen
-->------
-->Izv-no sred etim-zi\ e tvyrd-to, che dvora prosto raz2java prostran-to, taka kak\ i ruska\ dverj-vrata (koja\ pri nas samo se vyrti, no sys syshta\ cel; na rus. ima i vorota kato gol. vrata); na Zap. tozi K mutira ne samo do ang-to two, no i do nem-to zwei (cheteno 'cvaj', kdt se krie njak-vo stisk-e, zshtt zwingen zn. prinuzhd-m, no => i cvjat).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dvornik
-->------
-->Za rus-ci\ tova e ne samo portier, ami i chistachki na kola (ako ne znaete), zshtt metat styklo\, obache => dvor.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_debel
-->------
-->Hym, tazi D ne e rus. (tam e tolstyij), taka che tr. da ima dr. ideja, i tja e zap-a, che ne e ... bell /-a, taka che => bel (koe\ e prava lopata, ne e kriva i grozna).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_debil, J_kreten, J_creature, J_tvarj, J_tvorog, J_tverdj
-->------
-->Debil\ ne e (h)abilen, ne go biva za neshto (naj-chesto za onaja rabota, ili pyk, obrat-to, /_samo_/ za onaja rabota); kreten\ pyk e ... bozhie tvorenie-creature, taka kak\ nasha\ tvar /tvarj e syshto\ neshto (a samo\ tvorene e ot 1a str. varene i zatvyrd-e, pnzh ima rus. tvorog-izvara, koja\ pri nas izvira, koe\ e ~na ideja, a tvyrdo\ neshto, kato zemna\ tverdj, e dobyr obraz za neshto syzdad., no ot dr. str. tova se svyrz. s ... bika Tauros, => T.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_devet, J_nine, J_nono, J_devjatj
-->------
-->Tuk, ako si mislite, che 9 kato kartinka e obyrna\ 6-ca to se lyzhite! Nishto kato ~no, 9-ka\ e obraz-na ot /_dve_/ cifri, ot I-te dve, 0\ i 1ca\. Za da ne se symn-te v tova neka vi napomnja, che na Zap. to zvuchi navsjak. kato "ne", t.e. na ang. e nine, koe\ se chete 'najn', a pyk /_syvsem_/ syshto\ nem. nein-'najn' zn. "ne"; oshte na it. nono zn. 9-ti, i mn. dr. primeri, kato ideja\ tuk e triv-lna, s tazi cifra svyrsh-t cifri\! A ako i tuk se symnjav., to da vi objasnja, che rus\ devjatj /_trjabva_/ da znachi "kuda po/_deval_/isj aeti cifryi?". E, tova ne sym go sreshtal dori pri Ety.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_deka-, J_kapa
-->------
-->Tuk ima tlk mn. Di, che izobshto ne mislja da gi izbr-vam, a samo da obyrna vnim-e na tova, che deka- zn. deset, i ottam: dekada, dekan, djakon, i dr., no pyk 10-ta B v gr-a\ azbuka e kapa, i ottam sa vsichki kapitani, kapitoli, kapitali, stolici, i mn. mn. dr. Obache vm. deka- mozhe da e i deci- (tova zavisi ot chetene\ na lat-o\ "c").
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dekoracija, J_dekolte, J_collo, J_kol, J_delegacija, J_degustator, J_debarkacija, J_delirium, J_deklaracija
-->------
-->Predst-ka\ de- v 1 bjuljuk Di zn. mahane na neshto, i taka dekoracija\ e prikriv-e na "kor\" (jadro\ ili syrce\, no na byl. mozhe da se kazhe i s "u"); e, dekolte\ tozi pyt e /_raz_/kriv-e na "kolo\", koe\ na it. e collo i zn. vrat ili shija (izbora e vash). "Kolove\" se pravjat s kapane ili slepv-e na drebni chastici, obache te mogat da dadat i kolosi. Anal-chno, delegacija\ e neshto ne syvsem spored "legisa"-zakon, degustator\ e chovek koj\ mn. umelo razdelja "gusto\" ili vkusa, debarkacija\ e slizane ot barka\, deliriuma e prikazv-e na ne syvsem lirichni neshta, i prochee. E, ponjak. za mahane\ tr. da se tyrsi po-zasukano objasn-e, kato pri deklarac-ta ili deklamac-ta, obache hich da ne vi puka ot tova, lat-ci, sa si znaeli rabota\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_delo, J_dejnost, J_do, J_deal, J_busy, J_biznes
-->------
-->Da kazhem njakoja i dr. D za dela\. Ami vs. dejn-ti sa neshto deto se pravi v smis-a na ang-o\ do /did (pravja), koe\ e njak-vo ... djalkane (=> delja), razdav-e, ottam e i ang\ deal-sdelka, dealer-tyrg-c ("vyrshach" na neshto, bukv-no), i dr. (ima dynkane i pr.). V tozi duh na prav-e na neshto (bez da se kazva kakvo, t.e. prosto pravejki se na zaet) e i ang\ busy-zaet (neshto brymchi), i business\-biznes.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_demagog, J_goga
-->------
-->I-to e chovek koj\ mozhe da /_menti_/ demosa kak\ si iska, pnzh na kraja goga\ e mn. "pekan" chovek, majstor, i taka e v rus\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_demokracija, J_election, J_erection
-->------
-->Demokr-ja\ e upravl-e na demosa (chrez budalk-e, zshtt drug\ nachin e s kamshika), i tova mal. po mal. e hares-o na hora\, pri vse che I-nach-no v Dr. Gyr. te /_ne_/ sa ja iskali! A che stava D za budal-ne e jasno pone ot tova, che izbora otdolu nikoga /_ne_/ mozhe da byde kompet-n, toj e hvyrljane na prah v ochi\, koe\ se vizhda bles-shto ot paralela election - ... erection, koe\ Jota\ objasn-a taka: naroda pravi "elekshyna", a politici\ poluch-t "erekshyna"! CHe e smeshno, smesh. e, no lyzha njama, ili s dr. Di, naroda go ... dyrvi na polit-te, a pyk te se kefjat. Ztv dem-cija\ e i zhen. uprav-e, myzhe\ kato pravilo ne obichat da go dyrvjat na drugi. Ne e zle da si pomis-te nad ?a, zshtt tja ima i njakoi /_otnos-ni_/ predim-va, kato tova che otdolu mogat da se prokarat vsjak-vi promeni, stiga naroda da ima malko > akyl, a ne samo da e gotov da poddakva.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_demon, J_djavol, J_devil, J_evil, J_Lucifer, J_lucere, J_lucertola, J_ljucerna
-->------
-->Demona e zyl duh, no toj e duh ili bozhestvo, samo che ne tova mono-1stveno i dobro, ami naprotiv. Neka napom-m tuk, che djavola, koj\ e izv-n navsjak. oshte ot Dr. Gyr., ot ang-ni\ se razbira kato deo + evil; osva starsh\ djavol, Lucifer, e ... lychist, ili nositel na svet-na, pnzh na it. lucere e svetja, blestja, Lucifero e tozi djavol, lucertola e gushter, razb-no nav-no kato vid zmija-zmej (kakyv\ e i Luc-r), a i ljucer-ta e tuk zshtt cveta `i e kato svesht-ka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_den, J_dies, J_dinam, J_de-, J_den
-->------
-->Sam\ den (no => poned-k) e dosta stara D i na lat. e dies, a na skr. dinam, no po-inter-no\ e, che posl-no\ bilo ot dan kato gorja, t.e. tova e goreshto vreme. Ot tuk natat. mozhe samo da se gadae, no kato se ima predvid razpr-no\ fr. de- kato premah-ne na neshto, a i gr-o\ den kato otric-e, e tv. vyzm-no da se podrazb-a, che neshto e izgor-o; dumkashto\ zvuch-e prodylzh. da ozad-va, no mozhe da se ima predvid hvyrl-e na grymove i mylnii (ili tyten na vulkani, lava i zhupel, taka che da stane naist-a goreshto).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_denjgi, J_denaro, J_money, J_moneta, J_mangizi, J_penny, J_Pfennig, J_soldi, J_pari
-->------
-->Da pogov-m malko za pari\. Ruski\ denjgi sa ital-te (i lat.) denaro (no => danj); ang-i\ money sa lat-a\ moneta (s ideja\ za neshto 1-nno, mono, => m.), ottam i mangizi\; penita\-penny sa nem-ija Pfennig (ochev-no kato "pfu", zshtt sa syvsem drebni); it-i\ soldi sa neshto solo, pak 1-nno, i tur-i\ pari sa kato fr-o\ pair-2ka, t.e. vseobsht ekviv-nt (paritet). I vsjaka strana si im dava svoi nazv-ja, koi\ sa tvyrde mn., no >\ sa lesno objas-mi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_deset, J_kapa, J_duzina
-->------
-->Neka ne zadylbavame tuk, desjatka\ e 1n vid "kapa\" na vsichko, i tja se pada 10-ta po red B v gr-a\ azb., i na st. evr. bila keter (ako ne gresha). I pnzh blizko do neja stoi i drevna\ 12-setka, to i duzina\ zvuchi ~no, t.e. ima njakakvo 'de /du' otpred (prim. deudenum e 12-prystno chervo). Za 1n matem-k tova shte reche, che 10-ta e neshto kato 2-ta, t.e. sravneni 10-tichna\ i 2-na\ brojni sis-mi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_deskripcija, J_skrizhali, J_skyrcam
-->------
-->Tuk az neshto ne razb-m, pnzh I-to zn. opis-ie, koe\ se pravi s draskane po list hartija, kak\ pri skrizhali\, ili sys skyrcane na pero\, i zashto s tova de- v nachalo\ shte se otricha tova pisane, ne e jasno -- osven ako fr-zi\, ne sa obyrk-i neshto (s drugo znach-e na de- kato "ot").
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_detelina, J_clover, J_detajl
-->------
-->Detelina\ e /_klyvnato_/ cvete, zshtt na Zap. e clover /klever (na rus.). Zashto na bylg. e taka se spori, pnzh tova e 1 ot redki\ bylg. Di. Tashi tvyrdi, che tova e taka zshtt neja obichat da ja sybirat /_deti_/ i da tyrsjat s 4 lista, no Ety schita, che tova e prenas. na ideja\ na clover-a v/u fr\ detajl, t.e. lista\ se systojat ot otdelni detajli.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dzhadzha, J_dzhudzhe, J_dzhanka, J_dzhonka
-->------
-->pone I-te 2 Di sig-no sa svyrz-i, a i dzhanka\ e drebna (i nepotr-na) sliva, a pyk kolko gol. e kitaj-ta dzhonka n`e znam.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dzhamija, J_dzham, J_dzhan, J_dzhin, J_adzhamija
-->------
-->Dzhamija\ e neshto, koe\ (sys svoja\ ideja) e lyskavo i hubavo, kato dzhama, resp. kato dzhana (koe\ e dusha, skypa, na tur. -- ottam i dzhanym), a ako shtete i dzhina ot ar\ prikazki. Adzhamija\ pyk e chovek, koj\ nikoga ne e stypval v dzhamija (i ztv nishto ne razbira, zshtt tam pouchavat).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dzhidzhi-bidzhi, J_zhivot, J_dzhiger, J_dzhoging, J_dzholan, J_dzhip, J_dzhigit
-->------
-->I-to e neshto kato zhivot\, a dzhiger\ e cheren drob na ar., kato simvol na zhivot\. Sr\, dzhi-, izob., e ljubima za cigani i arabi, che i za ital-ci; srav-te sys: dzhoging, dzholan, dzhip, armen\ dzhi kato kon, ottam dzhigit\, i mn. dr.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dzhin, J_dzhingibi, J_dzhas, J_gen, J_gineka, J_ginaika, J_zhena, J_zhenshtina
-->------
-->Dzhina e neshto zhivo (ili /_dzh_/ivo!) i nevidimo, ottam i dzhingibi kato prjakor na V. Levski, t.e. za nas tova e 1o dzhask-e. Posle pochti syshto\ e i gena (zshtt i do den dneshen it-ci\ chetat ge- kato -dzhe-), a gineka v rus-ja e zhargon za zhena, koj\ idva ot st.-gr-a\ ginaika, cheteno tochno 'gineka', ottam veche mutirala idva zhena\, koja\ kato zhenshtina (-shch-), ili zhinka v ukr-ija, e oshte po-blizo do gr\ orig-l.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dzhob, J_ceb, J_job, J_jibbah, J_pocket, J_push
-->------
-->Nash\ dzhob, koj\ e tur. no tam se pishe ceb (ala se chete tochno taka) prosto e /_dlyzhen_/ da e sysht\ kato ang\ job, a i kak\ staro\ ar. jibbah ili jaib, taka tvyrdjat i Ety i Beti, samo deto tova trjabva da se objasni, pnzh znach-ja\ se razlich-t. Job-a e rabota, no tova tr. da se razb-a kato 1 vid ... nisha, kdt choveka e uspjal da se pyhne; a staro\ ar. jibbah zn-lo ... gryd, no to se izpolz-lo predi da vyzn-ne lat-ja sinus, taka che => s., zshtt tam ideja\ e na njak-va gynka, padina, hralupa, tochno kak\ pri dzhoba. Dokol-to tova zvuchi pochti kato ruska\ zhopa, to => i neja. A pyk i ang-ija pocket-dzhob, ot svoja strana, syshto se svyrz. s pyhane na neshto, s tjahno\ push, koe\ bilo fr-o poshe (cheteno 'posh').
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dzhongyl, J_joint, J_dzholan, J_jungle, J_jangala, J_Junge, J_young, J_giovane, J_igo, J_joga
-->------
-->Az njakyde kazah, che shtom neshto zapochva s dzh- to tr. da e mn. byrzo, ili zhivo, no mozhe da e i mlado, steg-to, svyrz-o, taka che tuk sym podbral razl-ni izt-i i nashi i lat. Di v tozi duh. Dzhongyl\ e tur., no tova zn. i ang-ja joint, koj\ e fr. i tam se chete 'zhuan', koe\ pri nas e dzholan. Posle idva dzhungla\-jungle, kdt hem vsich. e preplet-o, hem ti prechi na dzhong-te kato hodish, a pyk jangala e st. skr. i syvr-na ind. D za pust-na mest-st ili dzhungla. Sega, po princ. ima razl-a m-u dzhungla i pustinja, tova e taka, no sig-no pust-te v Indija sa pokriti s njak-vi hrasti, v tazi vlazhna zhega tam navsjak-e neshto raste, taka che hora\ ne greshat. A sled tova idvat mlad-te, kdt e nem-ja Junge ili ang\ young, ili it-ija giovane ('dzhovane'). S ideja\ za vyrzv-e se objasn-a i igo\, koe\ e lat. (jugum), kak\ i joga\, koj\ mozhe da si kachi dzhong-te dori na glava\ (gorna\, of course).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_diabet, J_diarija
-->------
-->bukv-no dvoen zalog-/_bet_/, ottam dia-tik\ e chovek, koj\ pravi nenuzh. visoki zalozi; II-to pyk e 2jno izpyln-e na njakoja arija, 1n pyt otpred nazad, i II-ja pyt na obratno (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_diagnoza, J_zanoza
-->------
-->I-to e dylboko zabita ... zanoza, koe\ na rus. zn. trynche; ako njakoj vi govori za zadylb-no pozn-ie-gnozis, ne mu vjarv-te hich.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_diagonal, J_diametyr, J_diagrama, J_diadema, J_dialekt, J_dializa, J_dialog, J_diamant, J_diaspora, J_diastola, J_diaphanous
-->------
-->Vsichki\ tezi Di oznach-t neshto 2no, v opred-n smisyl. Diagonal\ syed-a 2a "gona" na "mnogogona", diametyra e 2 pyti po-dylyg ot metyra (nali taka?), diagrama\ e 2merna grama (zshtt ima i monograma, nali?), diadema\ e "dema" koja\ obhvashta glava\ ot 2e\ strani, dialekt\ e 2jnst-n "lekt" v smisyl na E, dializa\ e razdel-e na 2 na njak-va smes ot vesht-va, dialoga e razg-r na 2 lica (dkt analoga e razg-or sam sys sebe si, nali?), diamanta e 1 vid s 2na mantija, mn. tvyrd, di`aspora\ e razsejana na strani spora (naj-chesto ot spermen har-ter), diastola\ e raztjag-ne na syrce\, diaphanous e tlk tynyk, che se vizhda zadnija fon, i mn. drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dialektika
-->------
-->tazi D e vyzpr-ta neprav-no po cel\ svjat, prav-no\ e da se naricha dia/_lastika_/, ili di/_e_/lastika, zshtt nejna\ osn-na teza e, che vsich. e zakach-o na njak-vi, 2 za uprost-ne, lastika, elast-ni nishki, i kato taka to se dyrpa i ot tuk i ot tam, i e prinud-o neprek-to da pulsira i da tyrsi tochka\ na =vesie.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dibidjus
-->------
-->Tova e mn. hub. D, koja\ mozhe da nakara chovek da vzeme da uchi tur., samo deto toj e osoben E, i ako mahnem 1o 5-10 % arab. i pers. Di to ostan-te izobshto na nishto ne prilichat -- pogled-te imena\ na rykov-vo\ na DPS i shte se ubedite!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Divan + chapraz
-->------
-->Tova e mjasto kdt sjadat visshi tur. sanov-ci kgt si pijat kafe\, podnas-no ot topless belly-dancers, samo s leki plikche\-prashki, koi\ gi chakat divan chapraz da si go izpijat za da im predl-t uslugi\ si; ottam stanalo naric-no za udobna mebel (kdt mozhesh i da sednesh, i da legnesh, i da ##nesh).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_divane
-->------
-->mlado momche sviknalo da sedi po cjal den na divana (=> d.)
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_diversija, -ant
-->------
-->obratno\ na inversija; ottam div-nta e razlich. i ot komers-ta i ot transpar-ta i ot negocianta, da ne gov-m za restoranta ili muzikanta (vse pak => divertimento).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_divizija
-->------
-->dvojna, i naj-chesto prot-rechiva, /_vizija_/ po njakoj vypros; sreshta se obikn-no vyv voeniz-ni\ podel-ja, i ztv za postig-e na 1nna vizija tam vazhi pravilo\: molchatj, ne rassuzhdatj!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Didona
-->------
-->mitich-ka madona, izvest. s tova, che ot vsjaka gryd mozhela da izdoi do ... 2 bidona (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dizenterija
-->------
-->obryshtane na cjala\ /_ente_/rija, izkarv-to `i prez dirnika (=> d.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_diktatura
-->------
-->Tova e vid upravl-e, koe\ idva na smjana na demokrac-ta (no => d.), kgt tja se ... okyka; ili pone taka e bilo predi 25 veka, no sega, pod /_diktata_/ na silni\ ikonomiki kato amer-ska\, mozhe da se nalozhi da ja tyrpim dostat-no dylgo (tolk. dylgo, che "kako\" da ni zasyhne na zadnici\ i da sviknem s neja).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dilaf
-->------
-->instr-nt za ... jadene na pilaf, koj\ uspeshno zamenja prysti\; tyjkt u nas pilaf rjadko se gotvi, to toj se izpol-va za drugi celi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_diplom, J_aplomb, J_diplomat
-->------
-->Tuk diploma\ (ili diplom\) ne samo sa neshto 2jno, a i prot-no na aplomba, pri koj\ se govori s patos i ubed-st za neshto; da no pri dip-ma\, i osob. v dip-macija\, No-a ne e da se govori samo za 1o neshto, a i za prot-no\, t.e. /_pro i contra_/, pnzh da se iztyk-t samo pljus-te na neshto mozhe i 1 debil!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dirizhabyl
-->------
-->upravl-m ... zhabok, narechen -zhabyl zshtt e tvyrde goljam.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_disident
-->------
-->chovek, kogo\ ne puskat da /_sedne_/ na njak-vo hubavo mjasto, prim. na dyrzh-ta sofra.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_diskusija, J_kusok, J_kys, J_cut, J_kyt, J_kat, J_kus-kus, J_kusur, J_kysmet, J_disput
-->------
-->I-to e razkys-ne na neshto (problem, prim.) na kysove-kuski, ot njakolko dushi kato glut-ca vylci -- vseki gleda da zahape po-gol\ parche (t.e. da zashtiti svoja\ teza); kysa, ot svoja strana, e neshto otrjazano, kak\ pri ang\ cut, a i nash\ kyt e syshto neshto takova (ili othapano). Kgt se syberat njak-ko kysa te mozhe da se slozhat na /_kat_/ove, koe\ e i gr. D, a pyk kusa-kys e arab. (kato kus-kusa /couscous-a), otkdt, sp. avt\, idva i tur\ kusur, koj\ shte reche che neshto styrchi i tr. da sa othape-kusne. Ot tuk mozhe da se izvede i tur.-ar\ kysmet, kato neshto otkys-to i metnato (ot D. Gospod). A, po-tezhka forma na disk-ja e disputa-dispute, pri koj\ cel\ e njakoj da byde napravo svalen v kal\ (v ang-ja mozhe da se razbie na dis + put (down) ).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dograma
-->------
-->dyrvod-ki mater-li, koi\ tr. da se izpolz-t ... /_do gram_/!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dolar, J_dollar, J_Taller, J_tarelka, J_Teller, J_piastri, J_piatto
-->------
-->Dolara idval ot holan-ija Taller, kato moneta, no v smis. na sples-na kato chinijka-tarelka, koja\ na nem. e Teller (t.e. ot -rel- do -ler-); syshta\ ideja se krie v isp-i\ piastri, kato v /_it-ja_/ piatto zn. chinija, a piastro e plochka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dom, J_domos, J_home, J_Dom, J_dominus, J_domestic, J_dominiram, J_domain, J_Haus, J_hozjain, J_hodzha, J_hazna, J_hizha, J_casa, J_kaaza, J_kazemat
-->------
-->Nash\ dom ne e nash, a e lat., domus, koe\ zn. dom, kysha, chiflik, semej-o, i proch., i idva ot st.-gr-ija domos s ~ni znach-ja, dazhe i otech-vo, taka che i ang\ home e tuk, syshto i nem\ Dom-katedrala, i lat-ija dominus-gospodar (i rum-o\ domnule), i domestic-vytr-ni\ linii, i dominir-to, i domena-domain, i mn. dr. Ako ot "d" minem na nach-no "h" se pojav-t i: nem-ja Haus-kysha, i rus\ hozjain, i tur-ja ... hodzha, i hazna\-kazna, i nasha\ hizha, a i dr. A ako minem i na "k", tuk vlizat: it-a\ casa-kyshta, ar-a\ kaaza-okolija, tur\ i fr. kazemat-zatvor, i dr. Ako even-no minem i na "ch", stigame do shvejc-o\ chalet kato selska kyshta, no neka tova da e na dr. mjasto.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_doroga, J_dera, J_dere, J_runo, J_tropinka, J_tropam, J_ulica, J_uluk, J_utca, J_bulevard, J_bulwark, J_street, J_strivam, J_strada, J_strato, J_shari, J_river, J_road
-->------
-->Tuk shte razg-me njakolko razl-ni Di za pytishta (no => pyt), kdt svyrz-shta\ ideja e ili za neshto utypk-o, ili za prodrano, ili za reka (koja\, vsysht. si propravja pyt). Rus-a\ doroga e neshto prodrano, koj\ K go ima i v drev-te Ei, tyjkt tuk e tur.-pers-o\ dere (a i runo\ e neshto, deto se odira). Posle tropa /tropinka e mjasto po koe\ tropat hora i zhiv-ni. Sled tova ulica\ ochev-no (pone za Beti i avt\) e svyrz-a s tur\ uluk, i dori na ung. (koj\ e osob. E) tja se naricha utca, taka che tova mozhe da e i neshto utypk-o (tova e zvuka kgt neshto se pyha dkt mozhe, za tova => ud, ili srav-te s ang-o\ up). Posle bulevarda neshto vardi, tova e ukrep-a ulica (boulevard e srodno s bulwark koe\ e krep-na stena), sled tova street\ (syvsem) ochev. e neshto strito, i tja e strada na it., a strato e plast, sloj. Posle imalo njak-vo ang-ar-o shari pak kato ulica i po neja neshto tr. da shurti, no tova se vizhda dosta po-dobre pri paral-a river-reka – road-pyt.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_docent, J_doktor, J_doceo, J_decken, J_doxy, J_paradoks, J_kvint-esencija
-->------
-->Sega, I-vo => deka-, prd razl-no\ prochit-e v lat\ na B\ "c", kato tuk shte kazhem neshto za doktora, koj\ e i /_doka_/-majstor na rus., i krat-to doc na ang., i ofic-no se izvezhda ot lat-o\ doceo kato ucha, obache decken na nem. zn. pokrivam (kato s kapa), a doxy oshte ot Dr. Gyr. zn. teza, neshto vazhno, i ottam sa paradoksi\ (paral-ni doksi) i ortodok-te (tochni, prav-ni doksi). Da de, no pri docirane\ ima neshto i ot ... doene\, v krajna smetka (=> doja), i tyjkt K\ e skr., to nishto chudno i dr-te gyrci da se imali predvid neshto "izdoeno", kvint-esencija, s tjahno\ doxy. E, a pyk tazi /_V-ta_/ esenc. (kvinta) shte reche, che tja e neshto razl-no ot 4te "elem-ta" ot koi\ se systjal sveta: voda, vyzduh, zemja i ogyn, t.e. neshto po-bazisno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_drag, J_drugar, J_druzhe, J_dorogoj, J_darling, J_dear, J_drtas, J_Durga, J_prijatel, J_Prijadarschana, J_tovarisht, J_gospodin, J_Gospod, J_mister, J_mist, J_mystery
-->------
-->Nasha\ D drugar, koja\ nie, masovo, cel\ narod, othvyr-me kato kom-ska, si e mn. hub. D, koja\ idva ot drag\ chovek (sryb-to druzhe), i naj-malko\ govori za njak-vo tyrkane (na ryce, kraka, tova s onova), za koe\ => tyrg-ja, i etim-ki ima drev. Ki, tja e ne samo rus-o\ dorogoj, no i ang-o\ darling-mili ili dear-skyp, i njak-vo st. prus. darge, i v kraj. smet. se stiga do skr\, kdt drtas bilo zasluzh-sht uvazh-e, a Durga bila bulka\ na bog SHiva, i bila izv-na s tova, che imala mn. lica. Taka che nikoj ne ni e vinoven che ni e bil malko akyla, sega, deto se vika, da ni e zdrav gyrba, s nekadyr-ta ni demok-cija, deto ni dokara do kujruka na ES. Anal-no, prijatel\ syshto e chudna D, ob. slav., koja\ Ety prosled-a do njak-vo skr-o ime Prijadarschana (v nem. pravopis) kato prijat-ski-izglezh-shta\, koe\ e syvsem log-no, pnzh scheinen na nem. e svetja, blestja, a sehen e vizhdam. Dkt, vizh, rus\ tovarisht e dr. neshto, tova e typa D, otkrov-no kazano, zshtt idva ot tovara-tjazhest, t.e. tja shte reche, che vsichki sme robi na truda! Ama dori i v tozi smis. tja pak e po-dobre ot gospodin /-zha, pnzh, ako stava D za rob-vo, to nie tykmo /_sega_/, pri demokr-ja\ sme zarob-i, dkt po-rano ne bjahme, v poveche\ sluchai si klat-me kraka\ (i ztv ikon-ka\ ni beshe slaba). A Jota\ ne har-va gosp-na, pnzh tova e presil-o, da vikash na 1 mango (ili hlape, ili izkuk-gal dyrtak, i proch.) Gospod, podrazb-ki gosp-ar, ne e mn. udachno. V ang\ var-nt, obache, kato mister p`o biva, zshtt tova e ot klystera na mygla\-mist i misterija\-mystery. T.e. hora\ 1o vreme sa imali predvid, che da uprav-sh e neshto slozhno, mister-zno, vseki ne go mozhe, ama sega, v dem-tichni usl-ija, izliza che vseki, stiga da e rekyl, i mozhe i Prez-nt da stane, da ne gov-m za Nar. Pred-tel (koe\ i stava, raz-ra se, zshtt Parlam-ta ni se napylni sys Suljuvci i Puljuvci). Ta, ako iskate, pomisl-te nad tezi Di, ako ne shtete karajte taka, dkt strana\ ni vse oshte ja /_ima_/ na karta\ (zshtt sme s chezneshti funk-i kato dyrzh-a).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_drakon, J_kon, J_dragun, J_dragon, J_draco, J_connect, J_kinutj, J_kinzhal, J_mech, J_mechitj, J_ispokon, J_konec, J_zakon, J_drenazh, J_kentavyr, J_centaur, J_Tauros, J_tavro
-->------
-->Drakona e prosto vid "bodliv, derjasht" /_kon_/, konj na rus, i /_aetim vsjo skazano_/! Tova e taka pone zshtt sysht-vat draguni, koi\ sa konnici, i na ang. 1o e dragon a dr-to e dragoon, a pyk v lat\ draco e zmej ili drakon, taka che i ?a s draki\ se izjasni. Obache konja se okazva inter-no zhiv-no, zshtt to prosto /_svyrzva_/, connect na lat., i v rus\ tova mozhe da stane s hvyr-ne, koe\ e kinutj pri tjah, ili kinj kato hvyrli; ottuk mozhe da stig-m i do kinzhala kato kinj + zhalo! A ako njakoj si misli, che s kinzhala Jota\ veche se izsili, to neka vi napomnja i za mecha, koj\ izliza che syshto mozhe da leti, zshtt mjatam na rus. e metatj, no i /_mechitj_/ (i pone onazi pogov-ka, da ne se hvyrljat perlichki na prasenca\, kak\ i az chesto pravja, zvuchi taka: "Ne mechite bisera pered svinjami", taka che greshka njama). Neshto >, tuk e 1o ostar-o iskoni ili ispokon vekov v smis. na ot samo\ nachalo na vreme\, kdt tova nachalo e, vsysht-st, ... koneca-kraj (i na chesh. do kona zn-lo do kraja)! I pokraj konja, shtem ne shtem, izskacha i ... zakona, nav-no v smis. na neshto kinuto-hvyr-no (a i na ukr. toj e tykmo /_zakin_/), ili pyk, inache, kato neshto otdavna ustan-no. Za derene\ da ne se kahyrim osob-o tyjkt ima i fr-i drainage-drenazh, no pyk ako konja stane na ken- to tgv se pojav-a ... kentavyra, razb. se, centaur na lat. i kentayros na st. gr., a samo tayros e bik, Tauros, otkdt do nas e dostig-la D\ tavr`o kato klejmo za dobityk (razb-j, edyr i rogat), taka che ken-vyr\ e "konski bik", so to say!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dresiram, J_dress, J_obnoski, J_adres, J_von
-->------
-->Dresirane\ e 1 vid "oblichane" na zhiv-ni\ s novi drehi, pnzh dress zn. dreha, a pyk, ako chovek se zamisli, to i nashi\ obnoski ni kazvat tochno tova, neshto za nosene! Posle da dobavim i adresa, address na ang., koj\ e achik-achik ad + dress, t.e. neshto dobav-o kym dreha\, zshtt, nali, po drehi\ posreshtat, a po /_adresa_/ izprashtat, t.e. kyde zhiveesh, ot kyde si, von ili van ili de (ili ibn, za koe\ dr-de).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_drochitj, J_drotik, J_chikija, J_onanizym
-->------
-->Ruski\ myzhe drochat, koe\ zn. syshto\ kato bija chikii -- ah, sorry girls! --, no s ideja\ che go pravjat na kyso kopie-drotii, a pyk nasha\ D, koja\ e tur., e drug vid dejs-e, zatoch-ne; ofic-ta stara D idva ot Onzi-njakoj-si, ili onanizym (no "onzi" mozhe da e i ot one).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Dulcineja, J_muci, J_sugar
-->------
-->Dulcineja\ e mn. dolce (no na isp.) macka, Muci 1 vid, Sladurche, Zaharche, Sugar, SHekerche, i dr. (no ne rahat-lokumche, lokum\ e myzh. atribut).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_duma, J_thymos, J_dim, J_dhumas, J_duh
-->------
-->Eh, pokraj duma\ minavame njak-ko pyti (=> um i tuman), no ne se spirame tochno na neja, taka che da go napravim sega. Vizhte, tja ne e tochno slovo, tja e misyl, ot neja idva rusko\ dumatj-mislja (ili obr-no\). Ta za neja se dava st.-gr. thymos kato duma, misyl, dim, koe\ idvalo ot skr. dhumas, koe\ e syvsem dobro napas-ne. Tova, koe\ ozadach-a pri duma\ e tova dumkane, no pyk nego ima i v duha, i v dima, taka che tgv njama vyzrazh-ja.
-->tuk => I-vo kastorka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dupe, J_dupka, J_duplo, J_dupa, J_dip, J_deep, J_tief, J_dupe, J_dopo
-->------
-->Ama, razb. se, che ne biva da izpus-me dupe\, nali? Koe\ e obshto slav., no ne samo, i go ima i na Zap., dazhe v lat\ no v mal. po-drug smis., obache shte vidite, che toj e svyrzan. Ta eto njakoi Di: nasha\ dupka, rus-o\ dupl`o-hralupa, pol-a\ dupa-dupe, tur-o\ dip kato dupe ili dyno, i dr. ~ni, posle ang-o\ deep-dylboko, koe\ na nem. e tief, posle fr-o\ dupe ('djup') kato glupak, kak\ i duper = ang-o\ dupe = nem-o\ dupieren kato izmam-m, a nav-no i it-o\ dopo kato sled, posle (v smis. na sled dupe\ na njakogo), a oshte i dub /dyb kato dyrvo s nadupch. lista (no => dyb).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_durak, J_durus, J_procedure, J_endure, J_dauern, J_bedauern, J_Du:rre, J_dry, J_duru
-->------
-->Duraka (koja\ D ja ima i v rus\ i v pol, i pr., samo ne v byl\) e chovek, za koj\ njakoi kazvat: ga se rodi beshe malko tele, sega stan`a golemo govedo! T.e. ne se promenja, ne poumn-a, stoi si vse 1 i sysht (resp. dura za zhena), durus na lat., otkdt imame: procedure (neshto za da -- pro --se povtarja vse taka, da izdyrzha), endure-traja, dauern (pak syshto\ no na nem.), bedauern (e te tova e inter-no, pnzh zn. /_syzhal-m_/, a zashto njakoj shte syzhal-a ako neshto e izdyrzh-vo, osven sys spom-ta\ ideja na duraka?). Posle idvat drugi svyrz-i idei kato nem-o\ Du:rre-pustinja, t.e. vsich. e izsyh-lo (i njama kak da se promenja), ang-o\ dry-suh, i 1o tur. duru kato bistyr, proz-chen, koe\ mal. ozadach-a, no No-a sig-no e v tova, che veche vsichko izmen-vo se e utailo na dyno\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dyb
-->------
-->dyrvo s "nad/_yb_/cheni ", t.e. nadup-ni lista; ot negov\ sok na vreme\ si sa dobiv-i dybilni v-va, za da pravjat kozhi\ jaki kato dyb, no sega kozhi\, pone svinski\, ne se dybjat, a gi ... izjadame kato /_emulsija_/ v salami\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dyrvo, J_dentro, J_doyra, J_dent, J_durable
-->------
-->Dyrvo\ mozhe da idva ot st. gr-o\ dendro /dentro, no to e dosta po-blizko do ... treva\ (=> t.) -- ako gledame samo na sygl-ni\ to 'drv' e syshto\ kato 'trv'! Neshto >, v st.-gr\ ima i 1o doyra kato dyrvo, planka, greda, strela, koe\ e malko po-razl-no, no ne mnogo. Osva tuk e i zyba-dent, i vs. dentisti, raz-ra se. No kato se ima predvid, che dyrvo\ e neshto jako, i e razl-no ot lat. silva, to ottuk mozhe da se stigne i do ang-o\ (koe\ e fr. i lat.) durable kato trajno, neizm-no, i ottam do rus\ durak, no za nego na dr. mjasto.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dyrvodelec
-->------
-->raznovid-st na kylvacha (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dyrt, J_dirty, J_dirnik, J_drit, J_darn, J_Dirne, J_drjanj, J_derjmo, J_dera, J_drisyk, J_dert
-->------
-->Dyrt\ chovek, za razl. ot star\ (=> s.), e ne tolk. star, kolko\ neprijat., mrysen, v unison s ang-o\ dirty, i tova e pod vlijanie na ... zadnik\, pod forma\ na tur\ dirnik, ili fr-o\ derriere (=> gi). Tgv mozhem da cit-me: njak-vo norv. drit kato ekskr-nt, ang-o\ darn kato kyrpja, no i skapan, losh, nem-o\ Dirne kato razval-o momiche, koe\ na rus. stava drjanj, posle rus\ derjmo-govno, derene\, nash\ drisyk, tur\ dert-neprija-st, i dr. Ot dr. str. s ~no zvuch-e e K s tochno protiv-no znach-, za koe\ => drag ili drtas.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_dyshte, J_dochka, J_daughter, J_Dotter, J_dot, J_tochka, J_doja, J_doitj
-->------
-->Tuk Io => sin, zshtt neshta\ sa prot-pol-ni. Tozi K e baja drev., i vodi do kym skr\, zshtt inache trudno shte objas-te kak nashi\ dyshte, dyshterja, dochka, dochurka, i proch. sa stig-li do ang-ni\ (bez namesa\ na NATO, a?), pnzh za tjah tja e daughter, cheteno 'dotyr'. Da, no Ety, Beti, i dr., svyrz-t tazi ang-a D s nem-ija Dotter, koj\ njama nishto obshto s dyshterja\, ami zn. ... zhyltyk na jajce! Did you get it? T.e. bulka\ e snesla njakoe jajce, nishto > ot tova, dkt sina e gol. rabota. Ili pyk ideja\ e za /_sdelal ochko_/, po rus., t.e. razpisal se e choveka, koe\ se vizhda ot paralela s voenn\ termin dot, kato ogneva tochka. Eh, ama ima oshte, na red e sanskr-ta, kdt imalo njak-vo duu ili dhu ili neshto ~no, koe\ znachelo ... doja /doitj. Ta takiva mi ti raboti s dochki\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== E ==
-->
-->J_ebane, J_aedonae, J_yabyum, J_Iblis, J_Sheytan, J_Satana, J_jober
-->------
-->Tuk I-vo => eda, kdt stigame do st.-gr\ aedonae koe\ e achik-achik nashe\ eb#ne, stiga da objasn-m zashto gr. "d" stava na nashe "b", no za tova pitajte ... Kirila i Metodija! Nali? Pnzh to se /_pishe_/ tochno kak\ nashe "b" (ili obr-no\), i osva v takiva Di njakoja B obikn-no se zamenja, za zavual-ne na neshta\ (kak\ nie kazv-e "ega ti"). Blestjashto, epoh-no otkrit., no ima i oshte po-epoh-no. To e che v njakoi budis-i manas-ri se prakt-val obichaja na relig-no syvokup-ie, koe\ se svezh-lo do tova mladi (stari\ gi zarezhete, a i svesht-te obichat mladichko) myzhe i zheni da se syblekat spok-no i bez da byrzat (kak\ podob-a da se pravi v cherkva) i myzhe\ da sednat v poza lotus, a mycki\ da se nastan. v skuta im, da se pregyr-t i da pochnat da ... medit-t, t.e. da si stojat i da se opit-t da se post-jat v centyr\ na Vsel-ta, kato mozhe i da pomryd-t lekichko prez njakoja i druga minuta, i taka si sedjat i se otpus-t i se raztv-jat vyv vsemira, dkt po njakoe vreme ne izvikat ... yabyum (na ang., /_jaaabuum_/ na byl.). Did you get it? I Jota\ ne izmis. nishto, prochel go e v 1a kniga (i to proch-na). Vyv vs. sluch. tozi K ili vyzkl-ie e izv-en ot dylb. drev-t, i ztv Satana\ na tur., osven Sheytan, se naricha Iblis. A, i rus-ci\ chesto izpolz-t D\ jober, koja\ na byl. bi tr-lo da se prevede kato pich, no e po-gruba (ala => i trahatj).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Eva, J_evala, J_ave, J_evangelie, J_kef, J_evtanazija, J_evharisto, J_evgenika, J_euforija
-->------
-->Hym, Eva\ polozh-no e bila gotina macka, takava na koja\ se vika evala, ili ave po lat., a ottam evan-lie\, sp. Beti, shte reche neshto kato Eva i angeli\! E, ofic-no to se dava ot st.-gr-o\ eyaggelion, no tam angeli\ (=> a.) se vizhdat syvsem jasno. Bilo to prd Eva\ bilo prd ... arab-ija kef, no ev- v nachalo\ na Di\ zn. neshto hubavo (angel-o, tyj da se kazhe), kato evtanazija\, e kefska tanazija-smyrt, evharisto e blag-rja (za hariz-ne\, nav-no), evgenika (podobr-ne na geni\), euforija\ e hubava "forija"-furija, i dr. (vizh, za ... evnuha ne sym sig-en, zshtt toj e tur.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_eventualen, J_event
-->------
-->event-st\, event na ang. (i proch), idva ot ... vjatyra-vent, t.e. sp. kak\ duhne vjatyra!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_evoljucija, J_revoljucija, J_reakcija, J_poljucija
-->------
-->Evol-ja\ e hubava (=> Eva) kriva i izobshto "ljucija" (kakvo\ i da e tova), revol-ja\ e revjashta i izprav-a (re-, => erectus) ili obyr-ta (reakcija\ e obratna akcija v lat\), dkt poljucija\ e mrysna (zamyrs-shta - polute) takava. Eto kak svyrz-me 3 nesvyrz. neshta.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Evrazija, J_Rusija, J_CIS
-->------
-->Evrazija\ e nito Evropa, nito Azija, a po-skoro velik\ i nerushim (kak\ se peeshe 1o vreme) Syv. Syjuz, ili Rusija sys sateliti\ si, koi\ dyrzhavi sega nosjat ... /_kiskashto_/\ se ime CIS (Commonwealth of Independent States).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_egalitaren, J_totalitaren
-->------
-->princip osnov-sht se na /_ega-ti_/-raven-vo\, prot-no na totalit-ja, koj\ se osnov-a na tutti-sa-ravni (no njakoi sa /_po_/-ravni ot drugi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_eda, J_Edem, J_jadene, J_edoo, J_edesma, J_estj, J_aedonae, J_aedomai, J_ebane, J_hedonizym, J_Adam
-->------
-->V tazi V shte padne mn. rabota. Tuk shte zapoch-m ot jadene\ i ot raja-Edem (za Zap\, ili Eden za rus-ci\, makar i v 1o pre-hrist-sko razb-ne) i shte stignem, hykata-mykata, do ... eb#ne\! Zshtt to e taka, i dori Tashi mi spodeli vednyzh, che toj otdavna chuvst-l neshto takova, no vprk tova bil silno iznen-n ot ubedit-ni\ argum-ti na velik\ Ety (kym koi\ Jota\ se prisy1java bezrez-no). Ta eto, rus\ eda e nashe\ jadene, kato glagol pri tjah e estj -- koe\ e /_sysht_/\ glagol i za sym, sysht-vam, t.e. jam, znachi sysht-vam --, a pri nas e jam, no i v st.-gr\ edoo (2 "o"-ta znachat omega, koja\ se chete kato malko po-dylgo "o") zn. jam, i dr. pod-ni Di, a v nov\ E edesma e jadene, bljudo. Taka che po ?a za proiz-da na jadene\ vsichko e jasno, ostava samo da obyr-te vnim-e na Bi\ "e" pnzh te imat 2 takiva, 1a\ e tazi, koja\ izpolz-me do sega, epsilon, a druga\ e eta, koja\ te sega narichat ita, i kato taka tja bi tr-lo za zvuchi p`o kato 'ie', po-meko, kato rus. "e" (a I-ta e kato nashe "e" ), no za da ne se chudja po kakyv nachin da ja ozna-m (a i tja se sreshta po-rjadko) az shte izpolz-m rus-o\ "ae" za neja (nezav-mo ot tova che to e > kato nashe e, no pyk te mu vikat obratno, taka che i az go izpolz-m v obr-en smis.). Ta sega, ako zapochnem s tova "ae" (eta /ita) v st.-gr\ shte namerim aedonae kato udov-ie, kef, udovlet-ie (t.e. stigame do onaja nasha D), i v nov\ E aedomai kato naslazh-m se, kefja se. Dotuk dobre, no trjab. da objas-m zashto tova e 1 vid "e/_d_/ane", ala za tova potyr-te pak na taja nasha D, a tuk shte prodyl-m s tova, che "edone\", razb. se, e zap-ija hedonizym (hedonism), koj\ e tykmo tova, tyrsene na naslazh-ija! E, njakoi etim-zi tvyr-t, che Edem bilo ot njak. st. ar. Adem, koe\ idvalo ot Adam, t.e. Adam bil chovek ot Eden, koe\ mozhe i da e taka, no nas takiva podrob-ti ne ni inter-t, na nas ni trjab-t idei\, a te sa takiva, che jadene\, hedon-ma, i eb#ne\ sa prakt-ski 1o i syshto neshto.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_edno, J_one, J_o:de, J_ad, J_odd, J_jod, J_Odhen
-->------
-->Edinica\ (oshte odin, one, eins, i t.n.), osven che e myzhka\ cifra, simv-ira i uedin-ie\, ili pustota\, zshtt tova zn. o:de v nem\ (a kato sysht-no e pustinja), v tozi duh e i nash\ ad, odd-necheten v ang\ (njama si drugarche), navjar. i joda (zshtt izgarja, opust-va vs. zhivo, a i boga Woden /Odhen ot skand-ta mitol-ja (no => deo /duo); e, tazi cifra mozhe da e samotna, no ne e nula (shtom se names. i 1n bog).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ekvator, J_tropik, J_tropam
-->------
-->Ekvator\ e jasno che deli kylbo\ na 2 ravni chasti, no neka spom-a, che tova equa- zvuchi pochti kato acqua-voda, taka che sig-no se ima predvid che vezni\ stojat kato vodna povyrh-t, vodor-no (resp. horiz-lno); ot druga str. tropika-tropic tr. da e narechen taka, zshtt tam, predvid na naklona na zemna\ os, slyn-te lychi "tropat" perpen-no vyrhu glavi\ ni (ofic se kazva, che na st. gr. tova znachi zavyr-ne, tochka na smjana na posoka\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_eklektizym
-->------
-->prigot-ne na ... ekleri chrez mehan-no smes-ne na systav-te (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_eksploatacija
-->------
-->vadene na vsichko (ploi-'plua' na fr.), naj-chesto na dusha\, no Jota\ kachli I-i stiga do izvoda, che tja /_trjabva_/ da sysht-va, ako e zhelana i ot 2e\ strani.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ekstaz
-->------
-->bolez-no ili vyztorzh-o syst-e, naj-chesta\ prichina za koe\ e oblast\ na ... /_taza_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Elada, J_Helios, J_elen, J_hele, J_elej, J_eluo, J_ela, J_Egeja
-->------
-->Elada e staro\ nazv-ie na Gyr., Ellaenos na st.-gr., za koe\ se schita che e svyrz-o sys Slyn-to-Helios, no Tashi izdiga smela\ hipot-a, che tova e taka zshtt tam v minalo\ sa se vydeli mn. eleni (=> pak e.)! Tova che sega tam njama tolk. mn. ot tezi zhiv-ni se objasn-va s glob-to zatop-ne, prd koe\ te sa zabjag-li na sever. Tyjkt redica etim-zi ospor-t tova tvyrd-e, a i prd vyztor-no\ zvuch-e na tova ele- /hele, toj izdiga posle hipot-a\ za strana kdt, se e proizv-l mnogo elej, eluo na lat., koe\ syshto izgl-a mn. prav-pod-no. Sled tova toj biva osenen ot oshte 1a gen-na dogadka, toj reshava, che tova ime idva ot obich-no\ im `ela-`ela, koe\ pri nas stava na el`a, no ne e slav. (njama go v rus\), taka che e ot tjah, i te chesto go izpol-t kgt iskat da viknat njakogo da si pijnat (t.e. da /_gi_/ pocherpi), a i suma\ gyrkini sa go vikali taka dkt se e podviz-l pri tjah (=> Tashi). Ideja\ za provik-ne\, obache, ne e nova, i dazhe Beti izvezh. po tozi nachin Egejskija p-ov, kdt breg-ta ivica e dosta nachup-a i hora\ chesto se vikat taka ot 1ja brjag do drug\. Prochee, => skandal.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_elen, J_ellaenos, J_Elch, J_olenj, J_lanj, J_elan, J_elevated, J_elit, J_elysium, J_elek, J_lakyt, J_Elle, J_elbow, J_jolka, J_ell
-->------
-->Tuk shte pogov-m za eleni, lakti, i ... ang. bira. Znachi elen\ po vs. ver-st, nav-no prd tova che e kras-o i vyzvish-o zhiv-no, go ima po cel\ svjat ot dylb. drev-st, kato: st. gr-o\ ellaenos, nem-ja Elch kato los, rus\ olenj, kak\ i lanj kato syrna, arm-ja eln-elen, i mn. dr., a pyk toj e vyzv-n zrd fr-ja elan kato zamah, vyodush-ie, elevated kato vyzv-n, izv-ja po cjal svjat elit, gr-lat-ja elysium, kato ekviv-nt na raja, i dr. (nav-no i nash\ ... elek, kato kras-a dreha). Lakyt\ e ob-slav. (lokotj na rus.), Elle na nem., elbow na ang., i proch., kato mozhe da se dobavi oshte i elha\-elj-jolka, koja\ syshto raste navis-o i e kras-a. Ostana samo ang-ja ell-bira, za koj\ objasn-to bilo prd njak-va /_objava_/ v ang-te krychmi za "bira prodav-a na ... lakti", t.e v dylb. chashi!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_elipsa, J_lipsa
-->------
-->kriva na koja\ neshto i /_lipsva_/, za da stane krasiva kato kryg.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_emanacija, J_emancipacija
-->------
-->I-to e izlych-ne, edva li ne s 1o mahvane na ryka\-mano; II-to, kak\ vizhd-e, e svyrz-o i s njak-va /_cipa_/ (na zheni\) i shte reche 1o takova "manirane", che izob. mani-mani! Tova dvizh-e e naj-gol-ta /_glup-t_/ v soc-ta oblast, sled demokr-ta, pnzh da se gov-i za =vo tam, kdt D. Gospod e syzdal naj-gol-to /_ne_/=vo, e =silno na debil-st! Kak\ i da e, takiva zheni e prav-no da se narich. emanci/_patki_/, pone v bylg\ E.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_embargo
-->------
-->izhvyrli go ot ... bara, ili inache mahni mu barka\-lodka-korab ot nash\ port.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_embolija
-->------
-->goljama "bolija" ot koja\ hora\ ponjak. i si umirat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_emocija, J_promocija
-->------
-->vid "mocija"-dvizh-e, samo che na chuv-va\, ottam promocija kato preporych-na em-ija.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_epikureec
-->------
-->prav-no\ e epikur/_ec_/, chovek koj\ si gleda onaja mu rabota da e dovolna, i ne mu puka za bogove i moral; razbiva se na epi + kurec, kdt epi zn.: na, vyrhu, pokraj, i se razbira v smis., che vsichko se vyrti okolo onaja rabota; tyjkt D\ e gr., tova shte reche che nasha\ 3-Bna D e bila izv-a oshte v Dr. Gyr. (no => kur).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_epitaf, J_taphos
-->------
-->Tuk ima 3 svyrz-i Di, koi\ se otnasjat za daden chovek v razl-na vyzrast i predst-vat njak-v kratyk nadpis za nego, a imenno: epibaf, epigaf, i epitaf. I-to se pishe nad ljulka\ na novorod-to, tyjkt vseki mom-t se ochakva da kazhe I-to /_baf_/ /dzhaf, t.e. da progov-i. II-to mozhe da se pishe prez cel\ mu zhivot, zshtt chovek vinagi pravi /_gaf_/ove dkt e zhiv. A III-to se pishe sled smyrtta mu, bilo to nad groba, bilo v njakoi vyzpom-lni teks-ve, zshtt chovek\ veche go e /_taf_/il Djado Gospod (tafja sega u nas zn. kradvam, no v st.-gr\ taphos zn-lo grob, ala pak s ideja\ che nego veche sa go tafili ot tozi svjat).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_estj, J_sono, J_ist, J_essen, J_obed, J_pranzo, J_lunch, J_dinner, J_minestra, J_mina
-->------
-->JAm, znachi syshtest-m, nali taka? Ochev-no tova e vek-na myd-st, koja\ e otraz. v redica Ei, oshte > che tova e lat. K, infin-a e sono, no v it\ imame sono, sei, e (prav-to e "`e", za da se razlich. ot "e" kato ili, tochno kato nashe\ "e" za 3to lice ed. ch. -- koe\ ne mozhe da se kazhe, che e rus., pnzh te izob. /_ne_/ izpol-t formi za tozi glagol, izpus-t go kato podrazb-sht se), siamo, siete, sono (kdt neshta\ syshto mn. si pril-t, srav-te s nashi\: sme, ste, sa, a ako shtete i sys: sym, si, e; obyr-te vnim-e na tova, tyjkt to uzh ne se vizhda, zrd okonch-ta, no e taka, a pyk rus\ e oshte po-latin-ran ot bylg\, zshtt nie imame i dosta gr., tur., ar. i pers. Ki, koi\ lipsvat v rus\); i 3to\ lice obikn. e is ili ist v tevt-i\ Ei, koe\ pak prilicha na estj-jam. Ta tova e ot 1a str., no ot dr. imame nem-o\ essen kato jam, hranja se, a v rus\ glag-a estj znachi i 2e\ neshta, kak\ jam, taka i sym! Nared s tova e int-no i kak hora\ narichat objada, pnzh tova opred. i nachina na izpyln-e\ mu, t.e. /_kolko_/ te jadat tgv. Tuk e jasno, che nie prosto se ojadame /obyedaemsja ili pylnim tumbaka kolko\ mozhem, i tochno tova pravjat i bratja\ (pone po zname, a i po klimat-n pojas) it-ci, koi\ kazvat pranzo, kdt prysva-to e ochev-no; nemci\, ot svoja str., kazvat prosto Mittagessen ili Abendessen za objad ili vecherja, no v ang\ objada im e lek, naricha se lunch, i mozhe da se svyrzhe s lunge kato mushkam (neshto nabyrzo), dkt ojadane\ im na vecherja, kgt te se ... dynjat kolko\ mogat, i ztv go narichat dinner. Kak\ vizh-te tezi nabljud-ja sa inter-ni, anal-no i sys zakus-te, no tova shte go presk-m, kato vi go ostavja za dom-no (nali mozhe?). SHTe prik-cha s 1a it. D, koja\ ot suma\ vreme prosto ne mi dava pokoj, zshtt ne moga da razb-a skrita\ v neja /_ideja_/, i tova e tjahna minestra kato supa. Dejst-no, ne e jasno, zshtt 1stv-ta blizka D e mina-mina, no shto shtat mini v supa\; ima njak-vo star-no Minne v nem\ kato skaz-ie za ljubovi i proch. (Minnesinger e trubadur), no i tova ne se vryzva; ot dr. str. Tashi spodelja ideja\, che mozhe bi hora\ tykmo tova i pravjat pri supa\, /_dylbajat_/ chinija\ s lyzhica, koe\ mi se vizhda tvyrde vyzm-no, no pyk znae li chovek (Tashi mozhe da razbira ot macki, no inache e mladok, mozhe i da greshi)? Tova vi go kazvam za da ne si mislite, che Jota\ znae napravo vsichko, ne, /_tuk-tame_/ se sreshta njakoja Dica po sveta, koja\ da go hvyrli v razmish-ja.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_efekt, J_defekt, J_fakt, J_fashkija, J_factotum, J_Kalfaktor, J_fekalii, J_faeces, J_fakir, J_deo, J_ideja, J_teorema, J_theory
-->------
-->Hym, tuk sa sybrani dosta neshta, s njak-va vodeshta ideja. Efekta e rezultat no njak-v "fekt", koj\ mn. prilicha na fakta (a njakyde se pravi razlika i mezhdu aferentna i eferentna reak-ja), obache fakta, vprk moe\ uvazh-e kym nego, e gadna rabota, ... fashkii, 1 vid! I ne si mislete, che az neshto byrkam, zshtt factotum zn. obsht rabot-k na lat., a pri nem-te e Kalfaktor (=> kal), a fekalii\ sa faeces v mn.ch. a inache 'feks', i tova, syvsem ochev-no, e 1o fuu; pljus tova sig-no ste chuvali za izt-ni\ fakiri, koi\ ne tlk sa praveli fokusi, ami sa se -- ama ne se smejte -- mazheli s krav-ki l##na, koi\ schitali che sa lechebni! I to e taka, fakti\ sa nashite dela, a te vsichki sa s neshto sbyrk-i, sama\ dejst-st e kalpava, syvsem ne e kato ideja\, koja\ -- njama kak inache -- e neshto bozhest-no, idva ot deo! S tazi ideja za boga e i D\ teorema-theorem, a i vyob. theory-teorija\ (t.e. taka kak\ e bilo zamis-no ot boga-Theos).
--> -- -- -- -- --
-->
-->== ZH ==
-->
-->J_zhivo, J_vivat, J_ZHivkov, J_Vivaldi, J_vivisekcija, J_dzhiger, J_dzhigit
-->------
-->Tuk prosto sravn-me bylg-ija s it-ija, zhivo - vivo; a sled tova i s ar-ija s izmisl-ta D /_dzh_/ivot, i realna\ dzhiger kato cher drob, syshtina\ na zhivota, neshto deto myrda, bogato e na kryv, posle s naj-krat\ D dzhi na armen., koe\ zn. kon, otkdt sa i dzhigiti\. (No => i srodnija dzhin.)
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_zhylt, J_zhjoltyij, J_zelen, J_zlato, J_zielony, J_jaune, J_giallo, J_yellow, J_yolk, J_gelb, J_gold, J_zaranua, J_zairi, J_Zair
-->------
-->Znachi, po ?a za zhylt\ cvjat, toj I-vo ne e tolk. zhylt, kolko\ e ... zelen, i II-ro, na Zap. obikn. e na dr. B. I dejst-no imame: zhylt no /_z_/laten, zlato /zoloto, pozlata, ili na pol. toj e zielony, no se chete s 'zh', na fr. toj vse oshte e s 'zh', jaune ('zhon~'), na it. stava giallo ('dzhallo'), na ang. e yellow i yolk e zhyltyk, obache na nem. e gelb, a zlato\ i na ang. e gold, i chak v drev-ta se vrysht-e na 'z', zshtt na aves. zaranua bilo zlato, a zairi bilo zlaten, taka che nishto chudno ot tuk da e i strana\ Zair, pone pjasyk tam sig-no ima dost-no (a mozhe i tur\ hayir-hair da se e zavyr-l ottuk, kato neshto zlatno).
--> -- -- -- -- --
-->
-->== Z ==
-->
-->J_zalupa, J_zalp, J_sljunka, J_saliva, J_Salbe, J_salvation
-->------
-->Ah, uvazh-mi chit-li, az mnogo molja za izv-ie, che zapochvam V s rus. D, pnzh tozi E nie go otrek-me za1o s kom-ma oshte s idvane\ na dem-ja\, osnovno pod vlija-e na vidni SDS-i, no zalupa\ e inter-na Dchka, za bylg-o\ uho, koja\ i men me ozadach-she predi 50 god., no tgv az njamah nik-vo etim-no mislene, dkt neshta\ sa syvsem prosti. Tova e organa koj\ dava zalpove\, a pyk sama\ D zn. ... k`urova gl`ava, if you'll pardon my French. No D\ e baja drevna, pnzh I-ja zalp e bila ... sljunka\, koja\ e saliva na ang. (fr., lat. i proch.), na nem. Salbe zn mehlem, tuk e i izv-o\ spasenie-salvation, a v drev-st\ stoi izv-ja ar. salaam (=> s).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_zamyk, J_zamok, J_Schloss
-->------
-->Tova e elem-no, no da go spom-em: zamyka e z`amok na rus., no zam`ok e katinar, zshtt se zatvarja (zamyikaetsja), po sysht\ nachin kak\ i v nem-ja Schloss e zamyk, a zatv-m e schliessen /schloss.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_zar, J_zarzala, J_zarar, J_zarzavat
-->------
-->Zar\ e pers., nared sys ... zarzala\, koe\ shte reche che za tjah zar- e simvol na vyrtene\, i e vyzm-no tova da e v smis. che vika zyrr; ottam e i zarar kato zaguba (na zar, predpol-m); => syshto i kjar, a osva kato njak-yv valchest plod e i zarzavat\, koj\ bil pers\ zarzavat (taka che => i chukundur).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_zahar, J_sahar, J_Sahara, J_sugar, J_Zucker, J_sheker, J_sukkar, J_sharkara, J_shukarija
-->------
-->Zahar\ e razpros-na po cel\ svjat pochti bez izmen-ja, prd drev\, chak skr. proiz-d, i osva tja znachi hem zahar, hem pjasyk, a ottam i ... Sahara, shte ne shte, vliza v tozi kjup. Neka cit-me vse pak njakoi Di: sugar na ang., Zucker na nem., sheker na tur., zucchero na it., sukkar na ar., i sharkara na skr. i kato zah. i kato pjasyk; ~no e pers-o\ shu:cku:r, kato blagod-st, udovlet-ie, i cig-a\ shukarija kato veselie, koja\ ja znajat i nem-te.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_zvezda, J_hvezda, J_gwiazda, J_svet, J_svjat, J_cvyk, J_chvetas, J_spaeta, J_spit, J_gvozdika, J_cvjat, J_kwiat
-->------
-->Nasha\ zvezda e inter-na s tova, che zv- mozhe da var-ra kak\ si iska, a i s idei\ si na neshto koe\ visi (=> visja), no e i bjalo, i zabito kato piron, i izpljuto! Eto njakoi Di: hvezda na chesh., gwiazda na pol., njak-vo pre-slav-o gvaigzda, vse za neja, posle svet (syshto ob.-slav., sys st.-slav. svitati kato svetja -- i da spom-a, che okonch-e -ti idva ot skr\), svisatj, cvyk, svjat (toj e svetyl vinagi, inache e dolna\ zemja), skr. chvetas kato bjal ili jaryk, avest. spaeta i spithra kato syshto\, i ang. spit-pljuja (za sravn-e). A za tova, che zvez-ta mozhe da prilicha na gvozdej neka napomnja rus\ gvozdika-karamfil; osva cveta, koj\ e neshto kato sveta /-lina\ na pol. stava kwiat i e neshto cvykna\ ili izpljuto.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_zvjar, J_thaerion
-->------
-->Nash\ zvjar e ob-slav. D, no etim-zi\ davat neshto mn. zaplet-o, kato stigat do njak-vo gr. thaerion kato divo zhiv-no, koe\ mozhe da ni navede samo na zemja\-terra, no ne tova e ideja\ tuk, sp. avt\, a razmnozh-e\ chrez dvoene (=> dverj i cveklo).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Zevs, J_Zeus, J_zoo-J_zoo-, J_zeugen, J_zeigen, J_zajak, J_Azija, J_spermatozoon
-->------
-->Zevs mozhe da e glavn\ bog na gyr-te, no toj e i syzd-l na vs. zhivo, otkdt e predst-ka\ zoo- /zoo-, pljus deto na nem. zeugen ('cojgen') zn. porazh-m, (i erzeugen e syzd-m; che i zeigen e pokaz-m). Primer za neshto zhivo e ... zaeka, a sp. avt\ i cjala\ Azija, zshtt tam gymzhi ot "zoeta", kak\ i ot spermatozoa-sperm-zoidche\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Zemja, J_zamsha, J_chameau, J_Samt, J_chamois, J_velur, J_humus, J_hamai, J_hamal, J_ham, J_zam, J_avesti, J_shampoan
-->------
-->Vyprosa za Zemja\ e malko zavyrtjan, prd I-ta B, koja\ e po-redno da e "sh" ili pone "h". Do tozi izvod stiga Beti kato sravn-a tazi D s rus-a\ zamsha kato velur, kadife. Tuk smis. e syvsem razlich., no shte vidite, che podhoda e opravdan, pnzh zamsha\ se dava ot fr-o\ chameau ('shamjo'), koe\ v nem\ stava Samt ('zamt'). E, tazi fr. D zn. ... kamila, no kakvo ot tova, ima i srodna chamois ('shamua') kato syrna ili antilopa, t.e. zhiv-no s hubava, well, kozha, otkdt idva velura ili rus-ija veljvet-kadife. A sega za Zemja\, koja\ mozhe da se svyrzhe i s lat\ humus, i sys st.-gr. hamai koe\ zn-lo hodja po zemja\, otkdt stigame i do nashi\ ... hamali, ili rus-ja ham kato grubijan, koj\ kato ime idva ot biblija\ (Afrika bila dadena na njak-v Ham). No ima oshte, imalo njak-vo st. prusko semme i avest-o zam imenno kato zemja (izob. avest-ci\ ili iran-te, njakyde tam, obichat B\ "z", a avesti\ sa sveshteni\ knigi na drev-te iranci., koe\ shte reche i pers-ci). A pyk sys "sh" ili "ch" mozhe da se citira v tazi V ... shampoana-shampoo (=> sh.), tyjkt imalo skr-o /_chchampo_/ (taka tr. da se chete) kato vzemam kalna banja! E da, de, no zemja ili kal e 1o i syshto, i tuk veche slagam tochka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_zet, J_zestra, J_snaha, J_svojachenica, J_svat, J_tjoshta
-->------
-->Znachi ideja\ na vs. rodnini e, che tova sa hora vzeti otvyn i naprav-i svoi, taka che, prim-no: zet zn. che choveka e vzet, zestra e neshto deto zhena\ vzema sys sebe si, snaha\ idvala ot svoha, svojachenica, svat\ syshto stava svoj chovek, kuma e asoc-ran (=> kum), gadzhe\ e izteg-no ... s kuka (=> g.), tyshta\-tjoshta (sp. Beti) e ot svoe t`esto (ili inache "tazi", a tysta e "tozi"), i dr., kato njakoi mozhe da sa i 2jni (=> ... badzhak).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_zub, J_zamba, J_zombi, J_zobam
-->------
-->Sp. Beti tezi Di sa svyrz., zshtt zyba (zub na rus.) e vid zamba, a samo\ zombi e ozyben skelet, neshto ot sorta, i Di\ tr. da sa ot Izt\, zshtt ne sa ot K\ dent- ili zahn (abe, na tova posled-to mozhe i da prilicha); v tozi duh na njak-vo kylvane s zybi tr. da e nashe\ dial-no zobam.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_zjumbjul, J_izjum
-->------
-->Syvsem ochev. (sp. Tashi) e, che D\ zjumbjul se razbiva na 2 Sr-i, kdt zjum- e kato rus\ izjum (stafida), ili pyk kato malko zvynche, a bjul- e neshto hubavo, kato gjul (=> g.); obache tova, che bjul- e neshto hub., ne zn., che i bul- ili bulg- syshto e hub., zshtt na Zap. hora\ hich ne ni obichat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== I ==
-->
-->J_ibn, J_ben, J_ebane
-->------
-->hym, tuk vsichko tr. da e jasno, nali, t.e. sina ibn ili ben (na ar. ili evr.) se pravi samo s onaja rabota, no => pak ebane.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_iva, J_izviva, J_willow, J_ivy, J_ibex, J_ivory, J_eboreum, J_boar, J_abu, J_ibhas, J_ibrik, J_ibrishim
-->------
-->Tuk shte pogov-m za njakoi izvivki, koi\ se sreshtat pri slonove, kozi, i njakoj dyrve\, i, shtem, ne shtem, sydyrzh. nashe\ iv-, `ako i da sa na Zapad. Prim.: rus\ iva-vyrba (ochev-no se izviva, hora\ pletat koshnici ot klonki\ `i), ang\ ekviv-nt willow, ang\ ivy-bryshljan, posle lat. ibex kato koza (roga\ sa `i krivi), posle slon-ta kost kato ang-o\ ivory, dadena ot st. fr\ ivoire, a predi tova bilo lat\ eboreum, samo che sys znach-e na ang\ boar-gligan (no toj syshto ima njak-vi styrch-i zybi), a pyk slona na st. ar. (egip-ki) bil ab /abu (pri vse che syshto\ abu na st. semit. zn-lo bashta, no ne se pritesn-te osob. ot tova, zshtt bashta\ mozhe da byde opril-n i na zhrebec ili bik, i pr.). a na skr. slona (nav-no pak prd bivni\ mu) bil ibhas. Taka che izviv-to naist. go ima pri slona i dr. zhiv-ni prd bivni\, syshto i pri njak. vieshti se rast-ja, a i pri hora\ prd, hym, ami tova deto zap-va s "e" i svyrsh. na "ne", kato gi ima i Di\ ibn i ben (=> ben) kato sin, a pyk dali tova sa dylzhi na njak-vo izviv-e po vreme na akta, ili na vyztorzh-to "je" s koe\ zap-va tazi nasha D, neka ne dylb-m. E da, de, ama da dobav. oshte i tur\ ibrik i ibrishim\, pnzh i te sa izviti, razb. se.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_iglika, J_primula, J_Schlu:sselblume
-->------
-->Cvete\ iglika za nas e kato igla, (zabod-a v zemja\), no v >to Ei e primula ili primrose, pnzh izliza Ia, ala za nemci\ e Schlu:sselblume, kdt nachalo\ e kljuch, a kraja e cvete; tova se objasn. s razl-te vidove igliki, kdt njakoi sa shtryk-li nagore, a drugi sa kljum-li kachli kl-nce.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_igumen, J_abat, J_abbot, J_Abt, J_abstineo, J_ibis, J_Ebbe, J_ebonit, J_ebonite, J_ebony, J_abanos, J_Ebenholz
-->------
-->Igumen\, da vi kazha, ne e gumen, no toj sig-no uprazh-va njak-vo ... igo (=> i.) nad monasi\, pnzh gr-a\ D bila aegoymenos i kato se sravni s lat-o\ jugum shte izleze, che gi dyrzhi baja zdravo (nik-vi ... sado-mazo i tjam pod-ni, samo obikn-na masturb-ja, predpol-m). Obache po-inter-ni sa zap\ Di, kato ang\ abbot, ili nem\ Abt, koi\, vjarno, idvat ot lat-o\ abstineo, koe\ zn. vyzdyr-m se, no /_tem ne menee_/ za nas tova zvuchi smeshno pnzh ni napomnja neshto, nali? A ima i dr. takiva 2-smis-ni Di, kato: ptica\ ibis /ibis (koja\ mozhe bi njakak-si se izviva, t.e. shija\ si, => iva, no vse pak)., nem-o\ Ebbe kato priliv (koe\ mozhe da e ot eb- /up- nagore, i posle nadolu, ama pyk to i v onaja rabota ima up & down), izv-nija ebonit /aebonit /ebonite kato njak-v lyskav cheren mater-l (no pyk se sreshtat i cherni "patki", nali?), ~no\ po zvuch-e no inache syvsem razl-no e abanos-o dyrvo (ili aebenovo derevo, ili Ebenholz, ili ebony), no pyk i na onaja rabota `i vikat "dyrvo\", taka che znae li chovek?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_idiot
-->------
-->chovek /_s ideja_/, samo che 1a 1stv-na.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_iz, J_ex, J_ekspert, J_eks-
-->------
-->Nash\ predlog ili p-stavka iz- e lat-o\ ex, koe\ it-ci\ sykrasht-t do 1 B, s- (prim. scusate = excuse); ottam eksperta e njak-v izskochil "pert", koe\ na ang. (pert) zn. nahalen, zavira se navsjak., po tazi prich. eksp-ti ima obikn. v takiva otrasli, kdt /_njama_/ nachin za tochno opred-ne na kvalif-ija\ na hora\, no njakoi tr. da bydat otlich-i s neshto; syshto eks-neshto-si znachi bivsh, zshtt veche e izhv-n ot njakyde.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_iztok, J_zapad, J_sever, J_severe, J_jug, J_east, J_estuary, J_ustie, J_Estonija, J_west, J_ouest, J_north, J_south, J_Su:d, J_zud
-->------
-->Iztoka e posoka\ otkdt Slynce\ izticha (ili se vyzkachva pri rus\ vostok), zapada e kdt to zapada, severa e kdt vse vee (sp. Beti) ili vreme\ e severe (strogo, surovo), a juga e ujutno mjasto (ili srav-te s rus-o\ ugu kato aha). Resp-no i za ang-i\ Di: east e pak iztichane -- ottam estuary e ustie /usta, i syotv. ... Estonija e takava strana, razpol-na v zaliv-ustie --, west e ouest na fr. i occidente na it. i tr. da ima ~na ideja na ... /_ovezh_/dane natam pri zalez, north /Nord sig-no kazva "no-ne natam", a south e po jasen kato nem. Su:d ('zjud'), koe\ sp. Ety tr. da e zap-ija ekviv-nt na zhivota, na "z" vmesto na "zh", i v rus-ja ima tochno D\ zud, kato netyrp-ie, syrbezh, 1 vid /_ZuZene_/!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ikonostas
-->------
-->ikona /_s tas_/ (za hvyr-ne na moneti).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Ildyz, J_iljuminacija
-->------
-->Hym, ildyz na tur. zn-lo zvezda, koe\ e izopach-ne na Sr\ el- ili hel- (elektron, Helios, i pr.), ili pyk se svyrz. s iljuminacija\, no tyjkt Tashi ima opit i s tur-ni i s ar-ki, i s ind-ki, toj tvyrdi che naj-otlich-ija im beleg sa gol-te im zadnici. E, Jota\ kato /_pekan_/ chovek ima objasn-e za vsichko, i toj e ubeden, che tova e zshtt za da ima 1a zhena gol-i gyrdi, to tja tr. da ima i gol. zadnik (inache shte se katurva napred), a pyk za da razhda mn. deca tja trjabva da ima dobre razvit taz, a v topli\ strani hora\ osnov. s tova sa zaeti, i razmn-ie\ se propov-va i ot relig-ta im (ot nasha\ syshto, no nie ne sme relig. narod), taka che D. Gospod e naglasil neshta\. Kak\ i da e, az lichno chesto sym go chuval (Tashi, de, ne Gospoda) da si tananika "Ah Ildyz, Ildyyz, imash chuden g##z", i da vi kazha, go razb-m i nego, zshtt chovek svikva s kakvo\ ima pod ryka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ime, J_nomen, J_imam, J_numen, J_numerare, J_njamam, J_nehmen, J_niman, J_genehm, J_nemein, J_Nemezida, J_nomad, J_nomas, J_nai, J_ne, J_nicken, J_nota, J_node, J_need, J_ohi
-->------
-->Da pogov-m i za imeto\ a? Zshtt to e lesno da kazhem, che eto, na ang. e name, na nem. e Name, na lat. e nomen, a che dazhe i na skr. bilo nama i na avest. naman, i sl-no tova e svet. izv-na D i tochka. Koe\ e taka, no idei\? Tova 1odushie tr. da se bazira na neshto, i nie tr. da sme imali neshto na um, za da mahnem "n"-to. Ami da, nie si go imame (=> i.) ime\, chovek kato se rodi i mu davat ime, i na zhiv-ni\ (stiga da mozhete da gi poznaete; az, prim-no, ne si krysht-m ... hlebarki\ pnzh ne gi razpozn-m, no inache shtjah da im davam imena). I v lat\ do nomen stoi numen kato zhel-ie, sygl-ie, vyzpr-mane, koe\ ni vodi do numerare kato broja (tova koe\ sme imen-li, chisla\ imat imena), a te imat i pogov-ka\ "Nomen est numen", koja\ zn. "Da nazovesh zn. da opred-sh". No ima i oshte, pnzh kgt njamash neshto to si tyrsish i vzemash, nali, i tochno taka misljat i nemci\ s tjahno\ nehmen-vzemam, koe\ ima formi nahm, genommen, taka che lat-o\ numen mozhe da korel-a s nem-a\ D, t.e. che veche e vzeto, tyjkt shtom vzemem neshto, to nego veche go imame, no i go njama tam otkdt sme go vzeli, ima i njama sa svyrz. (kak\ v onaja igra za balami deto ja igraeha cingeta\ kym 91-2 god.). I za da ne si mislite, che Jota\ vi budalka, to eto vi njakoj var-ii na nehmen: got. niman, isl. nema, i dr. kato vzemam chast ot neshto ili delja, posle ima nem. genehm kato prijaten (t.e. az bih go vzel, vzemam go), ima st.-gr. nemein kato delja (nav-no ottam e i gr\ bogina na vyzmez-to, Nemezida, koja\ dava spored zasluzh-to), a ima i nomadi, koi\ sa gr.-lat. nomas (nav-no s ideja\ che te vzemat kakvo\ mogat ot priroda\). A go ima i tozi moment, gr-o\ nai (cheteno 'ne'), koe\ zn. "da"! Po tazi prich. nie si klatim glavi\ naopyki, ne kato cel\ svjat, zshtt -- dogadka i na Beti -- iskame da pravim /_napuk na gyrci\_/, koi\ kimat kato kazvat nai-da, i nie kimame, ama kazvame "ne". A za ~no na "ne" zvuchene v smis. na priem-e na neshto na Zap. ima razni Di, prim.: nicken na nem. kato kimam, lat. nota = ang\ note kato bel-ka (obikn-no vazhna), vyzela-node v ang\, tjahno\ need-nuzhdaja se, i dr. Ami tova e, tuk idei\ se prepl-ha, no sa vse vazhni. (=> syshto i neljzja.) A pyk za gr-o\ "ne", to e ohi i sig-no shte reche "oh (ne)", nali?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_import, J_eksport, J_port
-->------
-->import\ i eksport\ sa neshto deto vliza ili izliza prez ... porta-port!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_imunitet, J_munire, J_municija, J_Mund
-->------
-->Imun-ta "munirva" po njak-v nachin, tyjkt munire na it. zn. ukrep-m, snabd-m, otkdt sa i munic-te; zashto, obache, tova tr. da stava s muchene ne e mn. jasno, t.e. ima nem. Mund kato usta i tja se zahr-va s "municii", mozhe i da muchi, no tevt-e Ki chesto sa izt., a kakvo e predi lat\ ne sym tyrsil.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_inversija, J_vyrzvam, J_vryv, J_verse, J_versare, J_versatile, J_versus, J_Universe, J_universitet
-->------
-->Inversija\ e obrat-to na "versija\", t.e. na prav-no\ navyrz-ne, na njak-va vryv, koe\ e pone lat. K, ot kdt e ang-ija verse-stih, i it-o\ versare kato nalivam, sipvam, teche, a versatile e vyrtjasht se, no ndl shvasht-e zashto shtom neshto teche, to se i vyrti. Ama to e taka, kato naliv-e neshto na tynka nishka, to struja\ se zavyrta (a it-ci\, kato ljubit-i na vino\, chesto sa nabljud-li tova), i taka i stiha e usukan kato vyzhe! V osnova\ na vs. tova stoi lat-o\ versus, i Universe-Vselena\, i univers-ti\, i vice versa kato obratno, no tuk ima dylb. filos. idei, che vsichko e vzaim. obvyrz-o. Prochee, ottuk s izpus-ne na r-to, koe\ za Zap\ slabo se chuva, stigame i do po-drev. Ki, za koe\ => Wesen ili vyisj.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_individ
-->------
-->individuum shte reche indivisible-nedelim (ako go razd-sh shte spre da zhivurka).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_inzhener, J_engineer, J_generator, J_genij
-->------
-->V osnova\ na tezi Di stoi ... dzhina ili gena, razb. se, ima go i v en/_gin_/e (i en = in, t.e. vytre ima "dzhin"), i v /_gene_/rator, a i v genie; izob., vsjaka po-dylga ot 1a do 2e Sri D e redno da se razlaga na Sri za da se anal-ra.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_insinuacija
-->------
-->zavirane vyv vs. vyzm-ni sinusi (=> s.)
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_intelekt, J_enteleheia, J_enteleia, J_enteleteoo, J_en = J_in
-->------
-->Tuk shte raznishtim konci\ na intel-ta, pnzh oshte Ety objasn. tova, no to ne e kazano ofic-no. No ideja\ e prosta, shtom takava dylga D (4 Sri v lat\ intellectus) syvpada prakt-ki idealno s dr.-gr-a\ enteleheia, kato termin izpol-n ot Arist-l za vid energija, zn. tja tr. da idva ot tam, ostava samo da objas-m kak i zashto. Ta tazi en-gija (sp. Ar-l) bila neshto vyv vyzm-st, neshto skrito v obekta, koe\ mozhe da se projavi, no mozhe i da ne se projavi, tja ne e nito kinet-na, nito stat-na ili dr. en-gija (energeia na st.-gr.), i ako chovek se razrovi v tozi E, to shte otkrie: enteleia kato pylnota, enteleteoo kato vyodush-m ili vyzbuzh-m, i dr., no kato se ima predvid oshte, che en = in e predlog\ vyv, a teleoo e njak-vo tjalo (=> t.), to neshta\ stavat oshte po-jasni, tova e tykmo neshto skrito v tjalo\, koe\ hora\ obikn-no ne vizhdat, a /_trebe_/!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_interes, J_terra, J_terakota, J_terasa, J_teritorija, J_terlik, J_tyrkam
-->------
-->Interesa (osven che klati fesa, kak\ sa kazv-i 1a vreme, kgt sa noseli fesove) e neshto skrito /zarito v ... zemja\-terra (za koja\ => Hera). E, hajde da dobav. oshte njak-ko Di: terakota, terasa, terarij (mjasto za pylzjashti po zemja\ zhiv-ni), terapevtika (kato osn-na medic-ka disc-na), terier, teritorija, a che i tur\ terlik; e da de, no ne zabrav-te i obik-no\ tyrkane.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ipoteka, J_theka, J_hipopotam, J_potamus, J_hippo, J_hipodrum, J_equus, J_loshadj, J_lozhe, J_hipotenuza, J_katet, J_katitj, J_hipoteza, J_hipofiza, J_hypodermic
-->------
-->Ipoteka\-hypotheca e slagane otdolu-ipo-hypo-hippo ne tochno na tek v nash\ smis., no na gr-a theka-neshto-si (sklad, magazin, kyshta, koj kakvo\ ima, ako shte i zadnika si, v krajna smetka), i tryg-ki ot tuk shte spom-em njakoi Di na hipo-, zapoch-ki ot hipopotama-hyppopotamus. E, toj e neshto deto se krie pod "potama"-potamus, koe\ zn. reka, ili voden kon, begemot na rus.(=> b.), nilski kon za nem-ci\ (Nilpferd). Hym, no 1o vreme hora\ sa jazdeli kone, kak\ znaete, taka che ottam dr-te gyrci schitali, che edva li ne vsichko deto e otdolu prilicha na kon, t.e. che hippo-ippo zn. oshte i kon, otkdt syvsem est-veno idva i hipodruma. Tozi "dolen" kon za lat-ci\ stava raven, horiz-len, pnzh te go narich. equus, a pyk pri rus-ci\ se pojav-a D\ loshadj, za koja\ Beti kazva, che tova tr. da se razb-a v smis. na ... lozhe! Tova e vazhno, pnzh inache njakoj mozhe da si pomisli, che tja (1a loshadj -- mozhe li myzh da sedne na neshto myzhko, a?) e neshto losho (=> losh), a pyk pri nash\ kon ima dr. ideja (=> k.). Taka, druga hipo-D e hipo-nuza\ deto se uchi v mat-ika\, koja\ shte reche bukv-no "opynata (ili nateg-ta, opnata, pros-ta, i proch.) otdolu"! I ne si mis-te, che Jota\ si izmis., zshtt i drev\ gyrci sa si onagle-li matem-ki\ obekti, a syshto 2a\ kateta (-kadeta, so to say, mladi momche\), deto ja opyvat-natjagat, aha shte se stov-jat. otgore `i (stiga da se sporaz-jat koj da e 1i -- zshtt pravoyg-ja 3ygyl-k se risuva legnal na hipot-za\), pnzh katitj na rus. znachi raztoch-m (=> katok)! E, tuk ima oshte Di, no shte sprem sys hipoteza\ (pod teza\), hipofiza\ (njakyde pod glav-ja mozyk), i sprinc-ka\-hypodermic (zshtt se zavira pod derma\-kozha).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_iris, J_ira, J_iron, J_error, J_ironija, J_Irish, J_eradicate
-->------
-->Kato pochnem s irisa-iris shte stignem do dosta Di, kdt ideja\ e za neshto shtryk-lo, draz-shto, pogr-no, i proch. er- /ir- neshta, zshtt irisa e neshto pystro, cvet-te "shtrykvat" 1 sled drug, ira e gnjav na lat., iron e zheljazo (tvyrdo i probiv.), error-a e greshka, ironija\ e 1 vid bockane, irlan-te-Irish (Ire na nem.) sa vechno nedov-ni osob-ci (i v nem\ te sa bliz-ci s Ir/_r_/e-zabluzh-e), posle ima i 1o Ejre, i dr.; vse pak trjab. da se vnim-a za tova koe e K i koe predst-ka, zshtt pri eradicate-izkor-m Ka e radix.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_iskam, J_ishtah, J_istina, J_iztok, J_izticham, J_istafa, J_Mustafa, J_Ishtar, J_ustie, J_usta, J_usta, J_ausculum, J_estuary, J_Estonija, J_aus, J_aurora, J_Avrora, J_zora, J_east, J_Oziris, J_Azorski (o-vi), J_Zoroastyr, J_eoos
-->------
-->Da obyr-m vnim-e i na nashe\ iskam, zshtt to ne e bash nasho a drev. i izt., tyjkt vsich. ste chuvali pone tur\ ishtah-ishtah. Ideja\ tuk e nakrat. v tova, che iskane\ e svyrz. s tyrs-to na istina\, a pyk tja idva ot izt\, mozhe bi ot Slyn-to, i 1 vid izticha ili iztichva ot tam. Eto sega njakoi Di: v korana imalo ponjatie istafa kato izbor na neshto chisto i vjarno (a ottuk spok-no mozhe da stig-te i do ime\ ... Mustafa kato mn. dobrodet-n), posle v tur\ ima istek-zhel-ie, istem-volja, i dr. (t.e. ishtaha ne e sluch-no popad-l tam), osva imalo asiro-vav-ki bog na ljubov\ Ishtar, kak\ i star shumer. bog sys syshto\ ime. A po otnosh-e na iztich-to tr. samo da smenim Ita B i imame: ustie /ustje, usta, tur. `usta-gosp-r (nav-no che tr. da go gledash v usta\ i da lovish vs. neg-a D, ottam ustabashi), lat. ausculum = osculum kato usta ili celuvka, estuary-ustie, ottam str-ta Estonija, nem-o\ aus-ot, lat-a ausosa = aurora kato zora, east-iztok, egip-ja bog Oziris (na Sl-to i podz-ija svjat), Azorski\ o-vi, ako shtete, pers\ bog Zoroastyr (ochev-no, zora + zvezda), a v st.-gr\ eoos e sutr-na svet-na.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Ispanija, J_Spain, J_Spanne, J_Portugalija
-->------
-->Hym, strana\ Ispanija ni podnasja 1 sjurpriz, pnzh ime\ `i (vse 1o dali kato Spain, Espan~a, Spagna ili po drug nachin) se svyrzva sys ... pedja\, kojato e Spanne na nem, span na ang., spanna na it. i proch., taka che tuk pitane\ ni e: zashto, adzheba, e taka? Ami, znachi, obyrnete djasna\ si ryka nadolu i naopyki i tgv paleca `i predstav-va Isp-ja, posle, ako broim o-vi\ Sardini i Korsika, kato falangi na pokaz-ca, III-ja ili /_srednija_/ pryst se okazva Italija (no => I.), sled tova e Syrbo-slavija, i na kutre\ se pada drebna\ Gyrcija, nali? (No => i Skan... .) E, neka vmyk-m i Portugalija, za koja\ ima 2 inter-ni mom-ta, I-vo che tova e "galski port" i tehn\ E e po-skoro fr. otkolko\ isp., i II-ro, che te za nemci\ sa porto-/_gyzijci_/, t.e. 1n takyv myzh e Portugieser.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_istorija, J_isterija, J_hysteria, J_ystera, J_histerezis, J_utroba, J_uterus
-->------
-->Oshte velik\ Ety, koj\ be zabel-l V\ m-u anali\, analizi\, i ... anus\ (=> a.), be otbel-l V\ i m-u istorija\ i ... ist/_e_/rija\, koja\ smjatame da izjas-m tuk. Zshtt istor-ta ne e dost-chno samo da izticha (kato izvor), tja e neshto nasybr-o kato v torba, otkdt byrkame i vadim razni ist-ii. Na st.-gr. I-to e istoria, a II-to e ysterismos (hysteria na lat.), koe\ njama kak da ne idva ot tjah-ta ystera, koe\ veche e utroba! Za tezi, koi\ oshte se symn-t (a i za dr-te, de) neka pripom-m tehnich-ja termin histerezis-hysteresis, koj\ se nabljud-a v njakoi inerc-ni procesi, kgt pri dvizh-e v 1a\ posoka kriva\ minava otgore (ili obr-no\), a v druga\ posoka otdolu (zshtt njak-va ener-ja se akum-ra njakyde); ta tazi kriva e na prak-ka tochno 1a "utroba" (za da ne izpolz-m D\ budka s p-), samo che sys zaviti krajche\, gorno\ nadjasno, a dolno\ naljavo)! E, belkim se ubed-te, che i ucheni\ imat vyobr-e. A sama\ nasha D utroba e lat-ija uterus (pochti se vizhda che e taka i zn. syshto\), koja\ tr. da e imenno ot tazi gr. ystera.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Ifigenija
-->------
-->drebno gradin. /_cvete_/, ljubimo\ cv. na kralica Evgenija (JUchbunarska, kak\ e nauchil Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ishleme
-->------
-->rabota za pishleme (=> p.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->== J ==
-->
-->J_Jehova, J_JAhve, J_Jesus, J_Allah
-->------
-->Tuk izbro-me njakoi imena na bogove, za da podchert-m vyztorzh-to vyzkl-e skrito v tjah: jee, ah, aa, (no => ariec).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Jotata, Ivancho
-->------
-->Tova e izv-en bylg. liter-en geroj, koj\, obache, se radva na takava ljubov sred naroda, che chesto se prerazh., 1 vid, v drugi lica. Poredno\ prerazh-ne na Jotata nastypva v kraja na 2016 godina kgt 1 bylg. potoms-n intel-nt sled kato se pens-ira stiga do 1 never-ten paradoks v pens-na\ ni s-ma, i pokraj nego napisva 1o ogrom. (kym 80 str. ot kniga) pismo do cjala\ nasha obsht-nost. Da, no sled kato tazi /_cjala_/ nasha obshtest-st -- polit. partii, Parlam-t, Prezid-t, medii, i prochee -- /_izobshto_/ ne go broi za sliva, deto ima 1 laf, to toj reshava, che po-dobro dokaz-vo ot tova (da se zaglush-t umni\ mnenija) za nasha\ varvar-na trudno mozhe da se nameri, i reshava da "izoka" i toj, no taka che da go chujat ne samo u nas, a i v chuzhbina. Taka za 3 godini toj uspjava da "interne/_ti_/ra" 30 syvsem ne kratki proizv-ja i to na /_4 Ea_/, i na > ot duzina sajtove po sveta (no /_ne_/ i u nas, tuk ne go shtat). Tova sa, prim-no: Otvoreno\ pismo, Il Commu/_nio_/nismo, Sladkijat apokalipsis, Cyrkva na zhenska\ troica, i dori i 1a partija, NAPUK, sys svoi Manifest, Programa, i Kodeks, pljus njakoi drugi materiali samo na bylg. kato silno privyrz. kym Ea. Nared s tova ime toj si izmislja i njak-ko kloningovi psevdon-i, kato: Ochnavi Atatoj, Nostradamus Buladamus, Jotabash Gjaurdzhi, i dr., a pyk tuk se e hvanal da napishe 1 nepodrazh-m rechnik, koe\ i pravi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== K ==
-->
-->J_kaba, J_kabak, J_kabak, J_kabare, J_pub, J_mehana, J_cab, J_cubicle, J_kabinet, J_cub, J_kub, J_Kugel, J_kylbo, J_kaban, J_Ku:rbis
-->------
-->Eh, tuk shte zapoch-m 1a V s turc-ma kaba-kaba, kato neshto mesesto, naduto, otpus-to, i shte vidim dali shte ja dovyr-m, zshtt Di\ sa mnogo. Naj-napred stig-e do rus\ kabak, koe\ zn. krychma, a kabachok e tikvichka, no syshto i mal. krychma, obache /_syshta_/\ D v tur\ (kabak), veche zn. tikva. Obache ako njakoj se kani da kazhe, che tova sa razl-ni neshta neka I-vo se pocheshe po glava\, zshtt ideja\ e che v kabaka hora\ sedjat nagysto kato semki\ na 1a tikva, i toj kachli se naduva ot hora\ vytre. Pnzh znaete, che na Zap. sysht-va i D\ kabare, i ang-ja pub mozhe da idva ot public, no nav-no i ideja\ za naduv-e se krie v nego, i mehana\ e st. ar. meyhane, no I-ta `i chast e nash\ meh (ili pone nie tyj si mislim), a II-ta e hana-khan, a ima i ang-i cab-fajton, cubicle i cabinet kato staichki, a che i kuba kato neshto koe\ mozhe da se nadue do cub-zverche\ (i ne sporete s Jota\, zshtt kak\ hora\ otdavna sa se mychili da naprav. kvad-ra na kryga, taka i kuba mozhe da se obyrne v Kugel-kylbo -- a i kakvo drugo e nashe\ kylbo ako ne kylb-, koe\ e syshto\ kato kyb?). A da vi napomnja i onaja prik-ka deto Pepel-ka si izgub-a pantof-ta i ja vozila njak-va kaljaska kato tikva. Tyj, da dobav. i rus\ kaban (diva svinja), koj\ ima baja kaba mesce, i nem-ja Ku:rbis-tikva (i go sravn-e s kylbo\, t.e. krb- s klb-), i kato zapom-te izviv-ta na kylbo\ posle => ... kaval.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kaval, J_kaval, J_kabluk, J_cobble, J_obluk, J_kab, J_kaphas, J_hoof, J_kobelj J_kobila, J_kobur, J_kobra, J_kobilica, J_kabil, J_kavaler, J_caballero, J_kabala, J_cabbala
-->------
-->E, tuk e redno I-vo da vidite kaba, a nie zapoch-me ot kavala, no b - v se zamenjat ot kraj vreme. Ta kavala za nas sviri, no zvuka e vylna, koja\ se vizhda na struni\ (t.e. e izv-na ot dylb. drev-t), a v pers-ja /_tochno_/ syshta\ D kaval zn. ... kon za jazdene (i v ar\ i tur\ imalo ka:va:l syshto kato kon), no pyk v /_alban_/\ kavala se narich. kaba! Taka, zn. veche se pojavi i kon-ja gryb, koj\ e 1a /_izvivka_/, koja\ se sreshta kyde li ne, prim-no vyv: kabluka (tok na obuvka na rus.), lat-ja cobble kato klas-ija rimski kamyk za paveta (c. stone na ang.), no kabluka ne e zabrav. zshtt cobbler na ang. e obushtar, posle imalo st. rus. obluk kato dyga na shejna, v ar\ kab znach-o sysht\ tok, a pyk v skr\ imalo kaphas = nem\ Huf = ang\ hoof, t.e. kopito, koe\ e za konja tova, koe\ sa tokove\ za nas! Pljus tova ima rus. kobelj kato ... kuche (=> k.), koe\ obikn-no ljaga izvito, no ima i kobila /kobyila, ima kobur kato 1 vid "obuvka" za oryzh-to, ima zmija kobra (ochev-no izvita), ima nasha kobilica, ima tur.-ar. kabil kato vyzm-st (pak krivene kato kobil-a, no v pren-en smis.). Ami vsich-te kavaleri /kabaleri (cavalier, caballero, cavallo, i dr.). I ako sled vsichko tova ne priem-e ... kabala\ (cabbala, st. evr. gabbalah, i dr) to izob. se otkazh-e da chetete natatyk.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kadija, J_kadyna, J_kadyr, J_kadish, J_khidr, J_kydrav, J_curly, J_kedyr, J_kadka, J_syd, J_sydba, J_kaducej
-->------
-->Kadija\ e okaden chovek (=> kadja), kak\ i kadyna\, che i vseizv-ija kadyr /cadre /Kader, koi\ idvat pone ot tur.-ar\ kadir. Obache ima i oshte, ima evr-i kadish kato tjahna tradic-na molitva, ima ar-i khidr kato zelen, 1n vid ... kydrav (kdt sa ne samo rus-te kudryi, a i ang-o\ curly), kak\ i skr-o bozh-vo narech. Zelen\ bog. Da napom-m che pri kadene\ dima se vie kato kydri nagore, a za da ne se chudite kakvo pravi tuk zel-ija cvjat to neka spom-m i kedyra /cedar, koj\ e kachli pokrit s kydrici. Posle ima ruska kadka kato saksija, a pyk ot kad- ne e trudno da se stigne i do nash\ ... syd /sud veche ne kato kontej-r, a kato mjasto za njak-vo kadene (prechistv-e na obsht-vo\ !), posle i sydba\, a i mutac-ja\ k - s ne e nikak stran. ako se vzeme za lat. "c". I syvsem naskoro Tashi mi spom-a, che v Dr. Gyr\ imalo 1 kaducej, koe\ bil zhezyl s 2 zmii i 2 krila, simvol-sht borba\ na dobro\ sys zlo\ i kato taka simvol na mira.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kazino
-->------
-->tova e prosto vid kyshta-casa, vno za it-ci\ v pren-en smis. oshte i sumatoha.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kajmakamin, J_kajmak, J_kajma, J_kiymak, J_kajme, J_Keim, J_Keil, J_kylcam
-->------
-->Kajmakamina bil okol-i nach-k pri tur-te, no toj, ochev-no, prosto obira kajmaka, nali? Obache tazi D e malko neshto obyr-na, i prav-no e da tryg-m ot kajma\, koja\ e tur\ kiyma, a kiymak zn-lo rezha ili kylcam, taka che razbiv-e\ na kajmaka se oprilich-a na kylcane. Tuk mozhem da vklinim tur-o\ kajme kato pachka pari, no K\ javno ne e samo tur. (tur\ e osoben E, toj e inter-n s tova koe\ e /_popil_/ ot drugi\ Ei, ne sam po sebe si), zshtt na nem. Keim ("kajm") e kyln, a do nego e Keil kato klin, koe\ veche dava i nashe\ kylcam.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kakao, J_cocoa, J_caca
-->------
-->tuk njama nuzhda ot objasn-ja.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kalambur, J_kalem, J_bourde, J_burda, J_burleska
-->------
-->Za D\ kalambur /-a ima mn. obyrk. etim-ija, za njak-v izmislen gr. Kalember, ili neshto ~no, no Beti pravi sledna\ razbivka (vyv fr-ija) na calem + bour, kdt kalema tr. da e tur., no kakvo ot tova (ili tgv mozhe da e neshto kalno, => kal) , a II-to tr. da e neshto kato bourde, koe\ na fr. zn. bosh-laf, glup-ti, no v rus-ja burda e pomija! Sega, tuk bjagame po Ei\, no vsichki ste chuvali za burleski\ (fr. i it.), taka che za Zap\ grubija smjah e neshto kato brr. Taka, neka sega vi dam i primer za 1a kalam-ra ot 1 star rus. vic, kdt 1n gusar-husar (no v nik-v sluchaj ne g#zar) objas-va pred mladi dami kakvo e tova neshto i kazva, che e prim-no kato tova toj da kazva "H#j vam v ro-, h#j vam v ro-", no da ne e rot-usta, ami "h#j vam v rozovyie gubki". E, predpol-m, che veche mozhe da si kalam-rite kolko\ si iskate vyv vsjako obsht-vo.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kalendar, J_koloda, J_januari, J_JAnus, J_fevruari, J_mart, J_april, J_juni, J_juli, J_avgust, J_septemvri, J_dekemvri
-->------
-->Za kalendar\ obikn. se objasn-a koj Papa go e vyvel, i se gov-i za kalendi no tova ne pravi neshta\ mn. jasni, dkt Beti se seshta za D\ koloda, i kazva, che toj se systoi ot koloda meseci. I kakvi sa tezi meseci? Ami: januari e ot ang-o\ yeah-jaa, new year (i dazhe da ne e taka, zshtt tuk se names-l lat\ bog Janus-JAnus s ideja\ za nachalo i kraj, to se pravete che e), fevruari /-bru- e ot fjuu + brr (ot stud), mart e ... nachalo\ na /_marsha_/ (koi\ Di v nem\ se razl-vat, no v ang\ vsich. e march), april e apre-predi naj-hubav\ mesec maj, maj e goljama rabota (=> m.), juni i juli sa eh /ah /uh /juh kakvi hubavi mes-i, avgust e cars\ ili avgust-shija mesec, septemvri e sept-7ja mesec i veche sys brr, i t.n. do dekemvri. Did you get it? E, ostana samo da se doobjasni zashto tr. da se pochva ot mart, i ako se pochva ot nego, to tgv (i samo tgv) sept-ri shte byde sedm\ mesec, nali? Ami zshtt e taka, tgv denja pochva da raste, na 22 mart, tova e nachalo\ na sinus-da\, a dek-vri e poredna\ hrist-ska typotija!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kalinka, J_Kalin, J_kalina, J_bozhjja-korovka, J_ladybird, J_Marienka:fer, J_bogomolka, J_praying-mantis
-->------
-->Abe ja da kazhem neshto i za nasha\ kalinka, zshtt D\ e samo byl-ka. Ami, naj-ver-no nie si mislim, che e kato naprys-na s kal (cherno v-u cherveno\), no ne e izkl-n i njak-v +len smisyl na K\ kal (=> k.), pnzh. imame njak-v Kalin kato hubav chovek (a i njak-v car v rus\), no nishto ne e sig-no, tyj kato ima 1a kalina v rus\ kato dyrvo s malki cherveni topchenca (pri nas e ofika, i nie ja mislim za otr-na, no rus-ci\ ja jadat, i Jota\ syshto, samo che prez zima\, kgt. uzree i izmryzne), ama pyk v kazah-ja i turkm-ja kalyn zn-lo debel i glupav chovek (mozhe bi njak-yv kaltak!). Kak\ i da e, na rus. tja e bozhjja korovka, a i pri nas bozha kravichka zn. dobyr, bezobiden chov-ec, na ang. e ladybird, no syshto i ladybug (glavno na amer-i, zshtt tja ne e bird-ptica), a pyk na nem. e Marienka:fer ili marijkin brymbar, i ako se ima predvid Deva\ Marija, to tgv stava jasno zashto v rus\ e bozha krav-ka. Taka, no neka dobavim oshte i bogom-ka\, koja\ e tochno praying mantis na ang. i mantis religiosa na lat., po prosta\ prichina, che obikn-no stoi v poza na bogom-ka, obache tova hich /_ne_/ e taka, tja si sybira ryce\ zshtt te sa mn. dylgi, i stoi taka chakajki da gi protegne i dokopa njakoe drebno nasek-o.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kalkulator, J_calculus, J_kalcij, J_Kalk, J_chalk, J_talk
-->------
-->Ami ot tozi razbor izliza, che kalkul-ra raboti s ... kamyche\, pnzh calculus v lat\ zn. kamyche, no pyk ot /_tuk_/ v tozi E calculator bilo ... uchitel po mat-ka, taka che hora\ sa smjatali s kamyche\ (ottam nash\ kalcij, nem\ Kalk-var, ang\ chalk-tebeshir, i dr., ako shtete i talka); e, hajde, shte vi /_otkrehna_/ malko, ot kamyche\ sa bili I-te smetala-abaci, s koi\ do predi 50 god. rus-ci\ vse oshte smjataha v magaz-te.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kambana, J_kolokol, J_calare, J_call, J_kankanas, J_kynti, J_chan, J_canon, J_Hahn, J_kant
-->------
-->Kambana\ e hub. D, zshtt i 2\ `i Sri neshto ni kazvat. Kam- mozhe da e njak-yv priziv (kommen na nem.), a ban- /bam- e vdig-e na shum, no i kam- mozhe da e kato bam-, taka che neka vidim njakoi primeri. Na rus. tja e kolokol, kdt go ima lat-o\ calare kato vikam, zova (ang-o\ call); na it. e campana /campanella, koe\ e kato nasha\ D; v skr\ imalo njak-vo kankanas kato kryglo bizhu, obrych, no toj kynti, i sega se dobavja i tur\ chan, i lat\ kanon /canon, a che, v krajna smetka, i ... petela Hahn /Huhn na nem., zshtt i toj zove (pone svoi\ "macki"). Tuk neshta\ se prepl-t, taka che njama da zadylb-me, no obyrn-e vnim-e na tova, che zvuci obikn-no se izdavat s ... kantove\ na neshto!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kamila, J_camel, J_gamla, J_verbljud, J_verblu:ffen, J_dromedar
-->------
-->Kamila\, ili camel-a (otkdt e nasha\ pogov-ka, izv-na i na ang., kato: /_JA dy kemyl, ja dy kemyl-drajvyr_/) e baja grozno zhiv-no i tja bila gamla na aramejski (koe\ /_ne_/ zn. armejski zhargon, ako taka ste si pomis-li, a neshto hem afro- hem aziat-o, kato E). Ta ideja\ e, che kamila\ ima gyrbica kato B\ gama, i na rus. (a i na dr. slav. Ei) e verbljud, za koja\ D ima mn. obyrk. etim-gija, no Beti ja svyr. s nem-o\ verblu:ffen kato slisvam se, sashtisv. se. Eh, obache za nas ima 1a D za tozi "dzver", dkt za Zap\ camel-a e 2-gyrb, dkt dromedara-dromedar e 1-gyrb, koe\ i za Beti zvuchi obyrk-shto, tyjkt posl-o\ ochev-no idva ot druma i shte reche "dar za pytuvane" ili neshto ~no, dkt kak se jaha 1-gyrba kamila na men ne mi e mn. jasno (mozhe bi otkym shija\), a 2-gyrba\ e njakak-si po-prilich. da ja jahnesh, no navjarno tova e ?s na pari, t.e. v Arabija\ naj-evtini sa 1-gyrbi\ drom-ri.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kampanija, J_Kampf, J_campo, J_campare, J_Kampari
-->------
-->Kampanija\ mn. prilicha na kambana\ (i v it-ja te sa Di bliznaci, campana => c., i campagna, 'kampanjja'), no No-a tuk e v borba\, koja\ na nem. e Kampf, no stava na lat-o\ pole-campo! Tova e taka, zshtt po-rano e bilo taka, hora\ sa izliz-i da se bijat na bojno pole, ne kdt im padne, i ako chovek mozhe da prezhiv. na pole\ tova se naricha na it. campare (kdt e mesto\ da spom-m nasha\ pogov-ka "Traj konjo za zelena treva", koja\ se okazva tochno it-ka, "Campa cavallo che l'erba cresca"), otkdt idva i izv-no\ ... Kampari (kato osvezh-shto pitie).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kamyk, J_kamenj, J_kamina, J_komin, J_chimney, J_caminus, J_komnata, J_common, J_kamera, J_kameja
-->------
-->Kamyka, ili kamenj na rus., uzh ne e izv-n na Zap., no mozhe da se objasni na ang. kato come + in (sp. Ety), i shte vidite che njak-vo dvizh-e navytre ili navyn obikn. se predpol-a. Zshtt eto, idvat kamina\ i komina, chimney na ang., koi\ sa chisto lat. (caminus), i prez tjah izliza dima, posle => kometa, posle v it\ camino /-are e hodja, posle e nem\ kommen-hodja, rus\ komnata-staja (zshtt v neja se vliza, na lat. tja e caminata ), ottuk stigame i do obshti\ ili komun-i neshta (common, koi\ se sybirat na 1o mjasto), kdt sa 1 bjuljuk Di (kato kamera, kambuz, komitet, i t.n.). Nakraja shte spom-m i kameja\, koja\ e vid kamyk, samo che graviran.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kana, J_kanja, J_han, J_Kanne, J_can, J_kanjon, J_Ganesha, J_canna, J_kanu, J_kanon, J_kanonada
-->------
-->Tuk iskame (az sys Beti) da vi ubedim, che kana\ e svyrz-a s kanene\, a i s hana! Samo che K\ e drev. i izt. (koe\ se vizhda i ot tova, che na rus. ne kanjat, tam priglashajut), tyjkt oshte v biblija\ imalo 1a Kana Galil-ka, no ima njakoi sledi ot nego i na Zapad. Ami prim-no na nem. tja e Kanne, na ang. can e tenekijka, kutija, a v isp\ ima canyon-kanjon, koj\ mozhe da se schita za gol. "kana". Hana-khan (ili hane na pers.), pyk e mjasto kdt kanjat (za da ti vzemat pari\), a v skr\ imalo 1 Ganesha, koj\ zavezh-l dvor-va\ svita, t.e. kanel kogo\ trjabva. Prakt-ki syshto\ zvuch-e ima lat-a\ canna, koe\ e blatna trystika (koja\ e kuha vytre), syshto i kanu\-canoe (izdyl-no kato kana), i ottam ima suma\ kanoni kato orydija, dula na neshto, i nishto chudno te njakak da sa svyrz-i s kana\ (kato izdyl-ni), no ne s kanene\ (a po-skoro s gonene\); vyv vs. sluch. te i kyntjat (=> kant), kato pravjat kanonadi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kanarche, J_canis, J_kinematika, J_cinema, J_Kain, J_Abel, J_kanski, J_kanalija, J_kanibal
-->------
-->Tova uzh e jasno na vs., no sig-no, koj znaj, taka che da spom-m, che kanar-ta\ idvat ot Kan-te o-vi, no posl-ni\ sa narech. taka zrd divi\ kucheta-canis, koi\ se vydeli po-rano, i ottam idva i kinemat-ta, che i cinema-ta-kino. No pyk samo\ kuche v tozi vid ima bibl-ki Ki, ot 1 losh chovek, Kain, koj\ vzel che ubil i izjal brat si, krasiv\ i nevinen Abel-bello\-dete; ottam i kanski\ myki sa kainski, i kanalija\ e kuchi sin, a i kanibali\ sa jasni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kantar, J_centenarium, J_kaentema, J_cento, J_cent
-->------
-->Tuk ?a e zashto kantara kynti? Ami, zshtt e njak-v goljam topuz, pnzh imalo st. ar. i pers. mjarka za teglo okolo 45 kg., 1 vid gjulle, koja\ se narich-a tochno taka! Posle v lat\ toj stava centenarium ('cen...'), a predi tova v Dr. Gyr. bil sys k-, no kantara, kak\ znaete, e dylyg lost, koj\ e pryt, i gyr-te reshili, che tr. da go izvedat ot tjahno\ kaentema kato bodil ili kraj. Dobre, no zashto stotar-ta tr. syshto da drynchi, po svoemu, zshtt na it. 100 e cento ('chento', kato chin-chin)? E, Beti predpol-a, che tova e pnzh 100 e gol. chislo, i mozhe bi e ekviv-nt na tova st. ar. gjulle; no posle kato moneti cent-te, naistina, drynchat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kapa, J_kupa, J_cap, J_cup, J_chapeau, J_caput, J_kapitulacija, J_kapo, J_capital, J_captive, J_capire, J_kafa, J_kafana, J_kafard, J_kapsula, J_kupol, J_kube, J_Kupidon, J_kuvshin, J_kypja, J_kupec, J_kaufen, J_Haufen
-->------
-->Sega, tuk => kapa, koja\ e 10-ta gr. B (a na st. evr. keter bilo 0, kato korona, 1 vid posl-na\ cifra), no nie shte razgl-me natrap-va\ V vyv mn. Ei mezhdu kapa i kupa, resp. cap i cup, koja\ e bila zabel-na oshte ot Ety. SHTe izbr-m njakoja i druga duzina Di, kato: fr-o\ chapeau ('shapjo') i nasha\ shapka, lat-ja caput-glava za1o s kapit-cija\, kapo\ pri belota, Kapitolija, kapitala (i kato capital-stolica v ang\), plenjav-no\-captive na ang., kak\ i it-o\ capire /capisco kato razb-am, tur-o\ kafa (glava, gl. tochka, smis.) ili oshte kafi /kafana (mlykni be, dojde mi do glava\), oshte 1o ar-o kafar kato da se otkazha ot relig-ta si, fr-o\ kafard kato dosada, myka, donos-k, licemer, izv-na\ kapsula (capsule na lat.), kupola (na vs. Ei), tur.-ar-o\ kube, Kupidon (kato svodnik, svyrz-sht 2ma dushi), kupe\ (coupe na fr.), kupi\ (syrca) v karti\, i oshte /_kup_/ neshta (kofa, Kufe, kuvshin, kupatj-kypja, i t.n.). No po inter-no\ e, che i kupuvacha e tuk, ili po-tochno rus\ kupec /kupchij, zshtt toj sybira stoki\ na kupove, koe\ ne e samo rus. vizh-ne, tyjkt i na nem. kup-m e kaufen, a pyk kupa e Haufen. E, maj stiga, a?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kara, J_karagjoz, J_karakachanin, J_karakondzhul, J_karashik
-->------
-->Kara na tur. zn. cheren, koe\ objasn-a ostan-te Di (karagjoz e chernook); da de no v syshto\ vreme tova zn. i razbyr-no, pnzh vsichki sme chuvali D\ karashik (obikn. karma-kar-k), koe\ mozhe da zabludi njakoi, no vs. e prav-no, pnzh chern\ cvjat v drev-ta se e smjatal za smes ot vs. cvetove.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_karam, J_car, J_karuca, J_carrozza, J_Ikar, J_kehren, J_Verkehr, J_kyrma, J_kormilo, J_karavan, J_kjar, J_arabi (pisane)
-->------
-->Karane\ na neshto go ima pri nas i pri ang-ni\ (car), a che i pri it-ci\ (zshtt nasha\ karuca tam e carrozza), koe\ shte reche che tr. da tyrsim drev. K, i tova mozhe da stane chrez izv-ja ... Ikar, nezav-mo ot tova, che toj ne e bash karal a letjal. Tuk e i nem-o\ kehren kato obryshtam /_i_/ meta (t.e. obrysht. metla\), ottam Verkehr e dvizh-e, a i nasha\ kyrma ili kormilo, pnzh imalo st.-gr. kormos kato syshto\, posle st.-evr-i ker, kereme, i dr., koi\ vodjat i do pers\ karavan-seraj (kdt da obyrnesh kato dojde "sera\"-vecher). A pyk ako pitate Jota\ tuk e mjasto\ da se spom-e tur\ kjar, zshtt toj e tova deto go ... pribir-e (pomit-e, 1 vid) s ryka! V tazi V moga da objasnja i zashto arabi\ ... pishat na obratno, ot djasno na ljavo, i ot dolu na gore? Ami, No-a e v tova, che te si misljat che /_sybirat pari v kesija_/, ot njak-va masa, kato zapoch-t ot tova koe\ e naj-blizko do tjah. I tova e osob. prav-pod-o, tyjkt e jasno, che taka se prechi na napis-to, to se razmazva, i za da se pravi /_vprk_/ tova, to tr. da ima neshto po-silno v glavi\ na hora\, neshto instink-no, a che tyrgash-ija duh e vroden v drev-te narodi njama zashto da se ubezh-me.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_karbon, J_vyglerod
-->------
-->tova e neshto cherno, kato vyglishta (=> kara), ili sydyr-shto vyglerod (koj\ razhda vygleni, no zashto e taka pitajte njakoj himik).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kardeologija, J_cardiac, J_hard, J_heart, J_Herz, J_herc, J_hearth
-->------
-->Kardeo-neshto-si se otnasja do syrce\-cardiac, kdt ideja\ tr. da e za neshto tvyrdo-hard, i na ang. to e heart a na nem. Herz, i pnzh 1 Herc se e sluchil da se kazva taka, to i toka se meri v hercove, koe\, obshto vzeto, e podhod-o nazv-e, zshtt toka pulsira; shto shte tuk, obache, ang-o\ hearth kato ognishte ne e mn. jasno (mozhe bi kato naprav-o ot pryst-earth).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kare, J_kardinal, J_kardiram
-->------
-->tova e pofrench-a chetvorka (=> quatro), i nav-no po tazi prich. kardi-neshto-si (kato cardinal) znachi kvadr-no po-goljam; mozhe bi i kardir-to e v tozi smis., kato razchepk-ne v 2e\ posoki.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kares, J_korist, J_haresvam, J_cara, J_caress, J_kara
-->------
-->Kares zn. da imam na njakogo zyb, a pyk korist\ e da e gledam samo polza\ si, no i 2e\ Di sa variant na haresva-to, ili na ang-o\ caress, koe\ zn. grizha, vnim-e, i koe\ ima lat. Ki, kato it-a\ cara-skypa. E, to e taka, de, no pyk takova prevyr-ne che ot ljubov i grizhi da stignem do egoizym i zloba ne e prav-na reakcija, a oshte > pri ruska\ kara, kato nakaz-ie (prim., karateljnyij otrjad e nakaz-n o.)! Obache, za syzhal-e, tova e imenno /_po-chestija_/ sluchaj na premin-ne ot 1a\ krajn-t v druga\, no v nik-yv sluch. do sreda\, t.e. do bezrazlich-to.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_karikatura, J_caricare
-->------
-->karik-ra\ e neshto ... pretovar-o, presil-o, pnzh caricare na it. e tovarja.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_karnaval
-->------
-->kare valeta v belota, ottam v pren. smis., gol. shtastie, pesni i tanci (e, pone taka mi kaza vednyzh Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_karnaval, J_carne, J_carnelevarum
-->------
-->Karnaval\ se dava kato idvasht ot lat-o\ carnelevarum, koe\ zn-lo "da namalim -- levo, levare -- meso\-carne", zshtt se provezh-l predi njak-vi relig-ni posti. Obache tezi neshta taka hares. na hora\, che te pochnali da gi pravjat i predi posti i sled posti, s meso ili bez nego, stiga da ima dzhambure s gotini macki i burni tanci.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kasa, J_kastrjulja, J_casserolle, J_casso, J_kasacija, J_kasapin, J_cach, J_castro, J_kastrja, J_kasta, J_castor, J_kastriram, J_kastorka
-->------
-->Sega, gospoda, kasa\ e mjasto za kysove (=> kys), samo che hart-ni, taka kak\ i kastrona, i rus\ kastrjulja-tendzhera, koja\ e fr-o\ casserolle (zshtt tam se hvyrljat razni parcheta da se varjat), a samo\ casso v lat\ zn. klatja, objav-m za neval-en, kak\ i kasac-ija syd! Pnzh K\ e drev. to tuk e i tur\ kasapin, i ang-o\ cach (nalichni pari), i lat-o\ castro kato kastrja, orjazvam (vizh, za tovarisht Kastro, ne sym sig-en), i kasta\-caste (kato chista nevinna, 1 vid otrjazana ot losh\ svjat), i razpred-nie\ na roli\-cast (vyv V s koe\ moga da citiram lat\ pogor-ka: Don't cast pearls before swines, samo che na ang.), i fr\ castor-bobyr (zshtt kastri dyr-ta\), i kastri-ne\, a che i rus\ kastorka, koja\ e fr., lat. (castoreum), i st.-gr. kato, e, ne tochno racin-o maslo, a kato bobrova "piknja" -- sorry -- koe\ shte reche 1a gadna smes ot urina i sperm-idi (kak\ pri kotar-te, predpol-m, samo deto ne razbrah dali sa ja vzemali ot zhivi bobri ili post mortem), koja\ i bez da ja gyltate shte vi nakara da izkarate vsich. i ot zadnija, i ot pred\ otvor!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kasapin
-->------
-->chovek, koj\ raboti s /_kys_/a sabja i tvyrde chesto (no ne zadylzh.) e cher kato /_arapin_/ (dogadka na Tashi, no tja e ochev-na).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Kaspichan, -in
-->------
-->zhitel ot rajona na /_Kaspij_/sko more.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_katok, J_katil, J_kata, J_katastrofa, J_katerja
-->------
-->Katok na rus. e valjak, zshtt toj se tyrkalja-k`atit, kak\ pri fig-no\ katanie, koe\ mozhem da vidim i ot D\ katil kato glavorez, svalja glavi\, a kata e tolk. masovo izpolz-n predlog /-stavka v gr\ za njak-vo byrzo turkul-ne nadolu (no ponjak-a mozhe i nagore), che ne si struva da se gl-bolim s nego (katarakt, katastrofa, katalepsija, katerja, kat-richka, i pr.); po inter-no tuk e staro\ predl-e (ot vreme\ na byl-syv-ka\ druzhba) da se preimen-a katoka-valjak na ... /_putetyipkachka_/!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kvalitet
-->------
-->prav-no\ e /_H_/valitet, neshto prehvaleno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kenef, J_kenos, J_kseno-, J_ksenofobija
-->------
-->Kenefa, gospoda, e mjasto za izpraz-ne, pnzh toj e ne samo tur. D, no i v gr\ ima kenos kato prazen (a => i sortir); v tozi duh tr. da e i izv-ija predlog kseno-, kato ks-fobija\, koj\ zn. chuzhd (v smis., che se otdryp-me ot chuzhdo\ neshto).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kereste, J_karotin, J_carrot, J_koren, J_rog, J_kora, J_korniz, J_horn, Cornucopia, J_aroganten, J_rogue, J_moshenik, J_mushkam, J_Su:ssholz, J_nadyrvjam, J_ud
-->------
-->I-ta D e dyrvo, dyr. mater-l, na tur., no tova e izv-en K, kdt e karotina (/_morkovin_/, tyj da se kazhe), i morkova-carrot (na ang.), ili gr\ kerato = keras kato rog (taka che i tazi D), ottam koren\, koj\ pri nas dava i kora\, sled tova korniza, ang-ja horn-rog, roga na izobil-to Cornucopia, a sp. Beti i arogant-ta (koja\ e fr.) i ang-ija rogue-moshenik, pnzh mushka (kato s rog). Obache, kato pochn-me ot kereste\, to ~na idei ima i v nem-o\ Su:ssholz reiben (styrzha sladko\ dryvche), i v nashe\ nadyrv-e, a i v ar-ija ud, koja\ D rus-ci\ chesto ja izpolz-t za da ne kazhat onaja D s 3 Bi deto pri tjah zapoch. s "h" (no inache tova zn-lo dyrvo ili dyrv. muzik-n inst-nt).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kiosk, J_kjosk, J_Kjoshkove, J_kosh /-nica, J_koshara, J_razkosh, J_kosher, J_kosen, J_cozy, J_kocham
-->------
-->D\ kiosk e rus. i nem. i zn. budka, no v pers\ kjosk e ljatna kyshta ili pavil-n, a u nas v SHumen ima 1 park, Kjoshkove\. No tova, vsysht., e kosh\ ili -nishta, koshara\, che i ... razkosh\ (cjal kosh radosti)! Ot tezi nasladi lesno stig-e do evr-o\ kosher kato odob-na za tjah hrana (v nik-v sluchaj praseta), i do nem\ kosen kato milvam, galja, otkdt e ang-o\ cozy-ujuten, che i do chesh\ kocham kato obicham.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kiprja, J_kiparis, J_cypress, J_Kipyr, J_Kapri, J_kipram, J_kapron, J_capronae, J_koprina, J_prikja, J_cipria, J_kopyr, J_ukrop, J_kopriva, J_krapiva, J_caper, J_kapra, J_kapriz
-->------
-->Nashe\ kiprene, koe\ ne e slav-o, e svyrz-o sys ... kiparisa, koj\ e mn. "nakip-no" dyrvo, cypress, i pri tova polozh-e, shte ne shte, trjabva da se vydi na o-v Cypres-Kipyr, ili oshte v Kapri-Capri. Obache K\ bil baja star, zshtt v skr-ta imalo kipram kato mustak, i tuk veche ima ne samo kiprene, a i /_nishki_/, koi\ posle stavat kapronovi, no predi tova v lat\ ima capronae kato perchem, taka che eto otkyde idva nasha\ koprina! (Ne e izkl-no i ostar-to prikja-cheiz da idva ottuk kato obyr-ti Sri.) Da dobavim oshte it-a\ cipria kato pudra (za kiprene), a i bilka\ ... kopyr (kato 1 vid silno umalen kiparis!), koja\ na Zap. e dill, no na rus. e izopach-a do ukrop. Pokraj tozi K fonet-no se zavyrta i ... kopriva\, koja\ nito e za kiprene, nito pokriva neshto, ami naprys-a kozha\ s kapki, kropit ruki, tja e krapiva na ruski. I na vsichko\ otgore tuk izskacha i it-ja ... kozel (mozhe bi zrd skr-ija kipram, no ne bash kato mustaci a kato brada), koj\ e caper, ottam i kapra\ na karuci\ (kozlyi na rus.), a che i kaprizi\-caprici, zshtt tezi zhiv-ni hvyrljat kychove!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kirpich, J_brick, J_briket, J_tuhla, J_tuhlyij
-->------
-->Tuk shte objas-m rus. D na bylg. i obr-to, t.e. rus\ kirpich-tuhla e 1 vid krypka, neshto drebno, kakva\ e ideja\ i na fr\ bric = ang\ brick (a i na briketa). Nasha\ tuhla pyk sig-no e neshto tuhloe ili protuhloe na rus., koe\ zn. vmiris-o, ako se imat predvid tuhli\ ot kal i slama (a maj che i oborska tor).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kiten, J_kitka, J_kichur, J_Kitezh, J_Kitsch, J_kitten, J_kitelj, J_kitchen
-->------
-->Hym, kitni\ neshta i kitka\, a i kichur\ uzh sa samo byl. Di, pnzh. gi njama v rus\, ama neshto, vse pak, e ostan-o tam, tyjkt imalo njak-v prikazen grad Kitezh (koj\ uzh bil potynal v ez-to Svetlyij JAr -- rus. var-nt na Atlan-da). No i na Zap. se namira po neshtichko, kato nem-ija Kitsch-kich (koj\ e plyznal po cel\ svjat), syshto kitten = ang\ kit kato kit/_osvam_/, madzhun-m, zaglazh-m, oshte tehn\ Kittel kato bluza, kurtka, koj\ e minal dosl-no v rus\ kato kitelj; ima i ang-o kitchen-kuhnja, a tam e mjasto\ za naj-razl-ni kuhn-ki "kitove" (pri vse che tova tr. da idva ot nem-o\ Ku:che-kuhnja, no e baja razl-no). Taka che K\ naj-ver-no e drev. i izt-en.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kifla
-->------
-->izopacheno, ot /_chifla_/, proizv-na ot chift, zshtt ima 2 rogche\, i obikn. e pylna s marmalad (=> m.)
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kleptoman, J_kylva, J_klauen, J_kljuch, J_kljun, J_klavish, J_key, J_kleidion, J_klever, J_clover, Klee, J_cloven
-->------
-->Kleptoman\ obicha da ... klyvva vsichko koe\ mu padne, kato njakoja ptichka, ili pyk da sgrab-a s nokti, koe\ na nem. e klauen, i tozi K go ima po cel\ svjat, zshtt tuk e i ... kljucha! No toj pyk hem e "klyvnat" (t.e. tuk sa kylva i kljun), hem se e slepnal njakak-si (=> klej). Ta kljucha ili klavish\ e key na ang., clef na fr., i kleidion na st.-gr., ama tuk e i detelina\ (ala => d.), koja\ e klever na rus., clover na ang., i Klee na nem., no do neja v ang\ stoi clove kato karamfil, koj\ syshto ima zaost-ni lista i cvetni listche\, a i cloven, kato razcepen (kakvi\ sa kopita\ na djavola, ako ste go sreshtali njakyde).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kletka, J_cell, J_cellula, J_chelo, J_selo, J_chalet, J_cellar, J_ceiling, J_cielo, J_cjalo, J_celuloza, J_sheluha, J_shell, J_shjolk, J_silk, J_shellow, J_sherstj, J_otshelnik J_kilija, J_shal, J_Shaluppe
-->------
-->Tuk syshto ima 1 bjuljuk Di za neshto zatvor-o, napr.: kletka, cell (syshto\ na ang.), cellula ('chelula', syshto\ na it.), chelo (da vi napomnja, che na ang. templ e hram + slepoochie), selo, chalet (shvejc-a selska kyshta), cellar-(maze, izba, na ang.) ceiling (tavan na ang.), posle => chedo, posle cielo ('chielo', nebe na it., zshtt nebos-da zatvarja nebe\), cjalo (neshto zatvor-o v njak-va kletka), celuloza (v kletki\), sheluha (rus., cipa, shushljupina), shell (cherupka na ang.), shjolk (rus.) = silk (ang.) = koprina za nas (za koja\ => kiprja, no za dr-i\ Di e ot Kitaj i se poluch-a ot cherupki\ na bubi\), shellow (plityk, na ang. -- kato che v cherupka-shell), sherstj (vylna na rus., pnzh pokriva zhiv-to, a zvuka 'l' chesto mutira do 'r'), otshelnik, kilija, shal, nem-o\ Shaluppe kato vid lodka, i sig-no mn. mn. drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_klecam, J_podkleitj, J_bugger, J_duham, J_sosatj, J_blow-job, J_blasen, J_lutschen, J_lukcheta
-->------
-->Abe, shte izvin-te, no neka dobavja i njakoi zharg-ni Di za onaja rabota, zshtt nnache njakoj shte me obvini v povyrhn-st. Ta klecane\ mozhe da si mislite, che idva ot klechene\, no nadali e taka, tuk tr. da ima njak-vo prilep-ne ( => klej, a i cazzo), i osva na rus. se kazva podkleitj (devchonku) v smis. na podcepitj (da hvana, namerja). Posle ang-o\ bugger idva ot bubol-ka\-bug i e peder-ka rabota (otzad), no e chesto izpolz-no (prim-no bugger me zn. da se shibam). Posle idva red na duhane\ v onja smis., kdt rus-ci\ kazvat samo sosatj (v prek\ smis.), dkt na ang. e blow-job, a na nem. e ili blasen-duham ili lutschen-smucha, koe\ opred-no mi napomnja za nashi\ ... bonboni lukcheta, zshtt te sa smuchashti, ne sa bash kato lukche\ (taka che avt\ schita, che te sa doshli ot nemci\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_klimaks, J_clime, J_kljumam, J_klimat
-->------
-->Klimaksa /-teriuma (climax na ang.) e njak-vo kachvane po njak-va slepena stylba (=> skala), sled koe\ chovek zapochva da ... klima ili kljumva, zshtt po-nagore njama nakyde da se hodi, ostava samo nadolu (tova e losho\ na vyrh-te). A klimat\ e tuk zrd prilev-ne\ kym dad. oblast.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kloaka, J_klozet
-->------
-->Naj-prosta\ defin-ja tuk e mjasto ot kdt /_klokochi akata_/, dkt klozeta-closet e prosto 1a zatv-na staichka, kato vyv st. Anglija tam sa si slagali drehi\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Kovachev, J_Schmidt, J_Schmiss, J_smile
-->------
-->E, tova e drebol-ka, no da ja spom-m. Stava ?s che Kovachev e naj-razpr-na\ familija, samo che za Zap\, bilo to kato nem-o\ Schmidt, bilo kato ang\ Smith, pnzh kovane\ e vazhen zanajat (v nem\ schmieden e kova, posle Schmiss e rana ot nozh, posle na fr. imalo njak-yv kamen-ki chuk kato smille, i tgv se seshtam i za ang-o\ smile kato usmih-m se, t.e. "schupvam" fizion-ja\); dokolko tova e vazhna prof-ja sledva i ot it-o\ fabbro (=> f.) kato kovach, t.e. tipichen "faber".
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_koz, J_kauza, J_causa, J_cosa, J_kazuistika, J_because, J_excuse, J_guzen, J_pokazvam, J_kazhetsja, J_kazak, J_casa, J_skazka, J_kachate, J_chasitan, J_casta, J_chaktisvam
-->------
-->Nash\ koz ili rus\ kozyirj, e lat-a\ causa ili it-a\ cosa (otkdt e i izv-a\ Cosa Nostra kato Nashe Delo), koe\ sa vse neshta, no vazhni takiva, kato, prim., kazuistika\. I sega veche se zapochva. Zshtt tuk e ang-o\ because, syshto accuse-obvin-m, excuse-izvin-m, koe\ na it. stava scusate, i tuk javno se pojav-a njak-va "kuza", kdt tr. da e i nashe\ ... guzen (kato "akkjuzen")! No kauza\ e neshto vidno, neshto deto se ... pokazva, ili rus-o\ kazhetsja (struva mi se), zshtt tova ne e kazvane /prikaz-ne, tova e izpykv-e, kak\, hym, kak\ kazaka, a? T.e. kaz- veche zn. neshto deto se vizhda -- a i kyshta\-casa syshto se vizhda, /_esli na to poshlo_/ --, no po-inter-o e, che tuka e i ... skazka\, skaz-e za neshto vazhno (ili inter-no, => interes), i che tozi K bil baja dreven, zshtt imalo skr-o kachate kato pojav-am se, bljasvam, ili oshte akachya kato vidjah, = na aves. akasat, posle st. pers. chasitan kato ucha ili obuchavam, otkdt mozhe da se stigne do lat\ casta, che i do byl-o\ chaktisvam.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kozunak, J_kosa, J_koydoynaki, J_wecken
-->------
-->Kozunak\, ili k/_oso_/nak\, e opleten na kosa vkusen hljab, koj\ stava i za koza i za junak; pnzh izliza baja skyp toj se jade samo na Velikden. Majtap ili ne, no tuk se dava njak-vo novo-gr. koydoynaki (cheteno 'kudunaki'), koe\ bilo vyv forma\ na /_zvynec_/ (i tuk etim-zi\ se seshtat za nem-te hlebche\-Wecken, kdt kato glagol tova zn. sybuzh-m, a Wecker e bud-nik), no nie, ochev-no, sme si go preveli po svoemu (zshtt nikoj u nas ne se /_budi_/ s koz-ci).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_koki, J_coccus, J_kuka, J_cock, J_koketka, J_kukuvica, J_kakadu, J_cuca, J_cocktail, J_kokos, J_coccyx, J_cook, J_kochen, J_cocere, J_kuhnja, J_Ku:che, J_cocslina, J_kulinarija, J_koks
-->------
-->Koki\ (coccus na lat., i v mn.ch. cocci) sa bacili, no se ima predvid, che te sa njak-vi kukichki, koi\ pyk idvat ot ... kljuna na ptici\, i po tazi prich. petela-cock e izv-n navsjak-e (coq na fr., ottam coquette-koketka, cuckoo-kuk-ica na ang., papag-a kakadu-cockatoo, cuca na isp. kato lichinka, suh plod, badem, chapla, i dr., a tuk e i koktejla-cocktail v smis. na pystyr kato petl-va opashka). No ima li nak-va krivina to tja mozhe da prod-zhava oshte i da stane i na krygche ili topka, taka che tuk e kokos\ (coco, cuco, cocoa), a i lat\ coccyx kato posl-nija grybn-n preshlen, kdt zapochva opash-ta. Sega, ot tuk mozhem da stig-m do korka i kora\, no da se vyrnem na petela, koj\ e navjar. osn-no\ neshto, koe\ se gotvi vyv vs. kuhnja, i ztv gotve-to e ang-o cook = nem. kochen = lat. cocere, che i sama\ kuhnja-Ku:che-cocslina (= culina, otkdt e i kulin-ja\), a i koksa, tyjkt toj se izp-va v ognishta\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kokoshka, J_kopulacija, J_korelacija, J_kuplung, J_copy, J_kopie, J_kopj, J_s, J_cum, J_kum
-->------
-->Hym, az misl/_im_/, che na vsichki tr. da e jasno, che kokoshka\ e simvol na kopulac-ta, zshtt domash-te ptici sa vinagi pred ochite ni, i te pravjat osnov. tova (ako ima vakan-n petel nablizo), i sled kato snesat jajce\ se obryshtat da proverjat dali e taka, i vednaga izvest-t na sveta kakyv e rezulta\ ot tjahna\ kopul-ja (resp-no kuplun-ne), t.e. ot tjahno\ "ko-ko". Kolko\ i da e stran., kato vid kopul-ja e i ... kopir-to, copy na ang., ili kopie pri nas, kato neshto deto se hvyrlja i taka se prenasja vyv vreme\, tova e ideja\ na kino\; pljus tova ima i st. rus. D kopj, kopi v mn.ch., kato rudnik, t.e dylbae se nadolu kato s kopie! Ot tova "ko /co", idva i lat-to cum, koe\ zn. syshto\ kato nash\ predlog s /sys. Tuk chovek ako vzeme da kopae shte izljazat 100-ci Di vyv vsich. Ei, prim. i nashi\ kum /kuma, kato asoc-ni hora v semejs-to!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kola, J_kolezh, J_kolega, J_kolektiv, J_kolonija, J_colla, J_colonis
-->------
-->Tuk vsichki\ Di idvat ot kola\-lepilo, koja\ e lat. i st.-gr. (ako ne i po-stara), a i dnes v it-ja colla e letilo, no pyk kolona\ se poluch-a ot slep-ne na ... kapki (kak\ stalagmiti\), i ztv medici\ znajat che colonis e lat. termin za debelo\ chervo (koe\ hem stoi pravo kato kolona, dkt dr-te se izvivat, hem ot nego kape njak-va "kola").
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kolbasa, J_kylbo, J_kolja, J_klobasa, J_kielbasa
-->------
-->Tuk govorim spec-no za kolbasi, koi\ mozhe da sa kylbesti neshta, no ne vinagi, i sa svyrz. po-skoro s "kilvane\" na njakoja zhiv-ska glava. Zshtt tja mozhe da e klobasa na chesh., ili kielbasa na pol., a imalo i tur-o kjulbasti, i st.-evr. kolbasar, kato njak-vo parche meso ot zhiv-no.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kolelo, J_kolebanie, J_koliba, J_kol, J_kolovoz
-->------
-->CHe kolelo\ se vyrti, i ottam e koleba-to (ili kol/_eba_/vane\) e jasno, no kato se ima predvid slepv-to na Sr\ ko- (=> kokoshka), to mozhe pri posled-to naistina da ima njak-vo e##ne, a? SHToto eto, imame D koliba, koja\ se pravi ot kolove, ama pyk svyrshva na -iba! Obache, nejse, tova beshe za raztuha, no shto shte tgv kola v tozi kjup, a che i kolovoza, koj\ e prav, ne e kriv? E, kola mozhe na Zap. da e ... pol (=> p.), no i tam toj se svyrz. s osta na kylbo\ ili s ravnina\ ot koja\ styrchi, a i tuk kol\ e osta okolo koja\ kolelo\ se vyrti, a kol-za e ot vyrt-to se kolelo, taka che drevni\ hora sa mis-li kgt sa "kovali" Di\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kolhoz, J_kibutz, J_kiebitzen, J_kibik
-->------
-->Kolhoz\, sp. 1a shegov-ta rus. formul-ka, e "delo dobrovoljnoe -- ne hocheshj, zastavim", no ~no neshto e i evr\ kibutz, a i nemci\ imat glag-a kiebitzen kato stoja naokolo i se vra v chuzhdi\ raboti, koe\ pravi i nash\ kibik.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_koljano, J_klon, J_kolona, J_klas, J_kloonos, J_child, J_Kind, J_Knie, J_kin, J_kniga, J_konchov, J_kjunec
-->------
-->Koljano\, klona, kolona\, klasa, i suma\ ~ni Di idvat ot Dr. Gyr., ot tjahno\ kloonos i nie spom-me na razni mesta srodni Di. Tuk iskame osn-no da objas-m, che `ako i ang-o\ dete-child da e form-no ot nem-ija Kind, to v smis. na zvuchene tova e dosta razl-no. Vyv -kl- ima slep-ne, a vyv -kn- ima chupene, i nem-o\ dete-Kind e koljano, koe\ e Knie na nem. i knee na ang., kak\ pri ang-ija kin-rod. A che dazhe i kak\ pri nasha\ ... kniga, koja\ e obshto-slav-a, no se dava ot njak-vo st. tur. kjuinig kato svityk, a i ot dr. izt-ni Di (knigvi, kjoniv, konov, a az bih dobavil i nash\ konchov-podgyv na pant-n), i stigat do njak-vo /_asir_/-ko knukku kato podpech-no i zatvor-o i arm. knik kato pechat (t.e. njak-vo shtrak-ne), koe\ ne e chak tolk-a stranno pnzh pokloni\ i prikljak-ja\ sa drev. izt. obichaj. Syvsem spok-no tuk e mjasto\ i za nash\ ... kjunec, koj\ e pers. kjunk, kato komin, no sig-no se ima predvid njak-va chupka, dkt se stigne do prav\ komin.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_komar, J_hummen, J_shum
-->------
-->D s trudna etim-ija; naj-tochno, sp. avt\, zvuchi objasn-to na izvest\ Ety, che tova e sykr-no ot "kom[munisticheskij komiss]ar", koe\ toj motivira sys snimki na zhertvi na kom-kija teror, bukv. celi\ pokriti s komari; objas-ija chrez prehoda kom – hym – hum (s nem\ hummen kato brymcha) – gum – shum (event.) i proch. izglezhdat tvyrde neser-ni; citira se syshto i D\ kumr na drev\ /_kumrij_/ski, oznach-shta neshto svito kato jumruk; syshto i tur. kjumjur v smisyl na neshto mrysno i gadno, no tova sa samo dogadki.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_konspirator
-->------
-->stopiran (vyrzan s bukai) kon (e, pone sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kosmos, J_kosym, J_kozmetika, J_kosmeoo
-->------
-->Tova e inter-na V, samo che ndl izv-na izvyn etim-zhki\ krygove, t.e., che kosmosa e krasiv kato 1a hub. pricheska, sresan, podreden, pnzh kosmeoo na st.-gr. zn. syzd-m, ustan-m, uprav-m, i predvid na tova imalo 1o lat.-gr-o cosmoe (Kosjmyi na rus.) kato 1 ot 10-te chlenove na Uprav-ja Syvet na o-v Krit; nared s kras-ta, obache, tuk se krie i drevno dial-sko vizh-ne, che vsich. e obvyr-no s njak-vi nevid-i Vi, kachli kosmi, na koi\ sega kazvame sili i pole\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kost, J_kokal, J_cote, J_kotleta, J_coast, J_Ku:ste, J_kosten, J_kotzen
-->------
-->Tuk shte pogov-m za kosti i kokali. Zshtt njak-va razlika ima, prim., che kost\ e izvita kato rebro, tova e fr-o\ cote, ili kato ang\ coast-krajbr-e, ili fr-ija kotlet-cotelette (koj\ za ang-ni\ stava /_cut_/let, zshtt go rezhat), ili ang-\ cot (leglo, kojka, koliba), ili nem-o\ Ku:ste-brjag, i dr. ~ni. Rebro\ zashtitava meso\ (a i brega e 1n vid zashtita ot more\), i po tazi prich. oshte ot Dr. Gyr. tova e neshto cenno, kak ang-o\ cost = nem-o\ kosten = struva za nas. Vse pak tr. da se vnimava s tozi K da ne stignete do njakoja ... kakashka (za koe\ => kot i kuche) i tgv kotzen na nem. e povryshta mi se. Kokala, ot svoja str., e neshto zakriv-o kato ... koka, i go ima samo v novo-gr\ kato kokkalon.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kotarak, J_kot, J_Kot, J_Ko:ter
-->------
-->Kotarak\-kot e drebno dom. zhivotno, 1 vid bokluk (Kot na nem.), koe\ obicha da si pohapva razni ptichki, na koi\ se vika "kyt-kyt", obache na nem. Ko:ter /_ne_/ e kote, a kuche (taka che => k.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_koch, J_koch, J_cochon, J_kjushe, J_coach, J_coucher, J_cocher, J_porno, J_porca, J_porkan
-->------
-->Kocha hem e nash, hem go ima po cel\ svjat, i ne samo kato oven (no => o.), a dori i kato prase, napr.: tur\ koch, isp-a\ cochina kato prase, ili fr-o\ cochon pak prase, i dr., i pnzh tezi zhiv-ni se dyrzhat v njak-vi zagrad-i "koshnici", to se pojav-t i koshari\ (=> kosh), koi\ mogat da stanat i na kjushe\ ili fr-o\ couche = ang-ija coach kato fajton (a na ang. i kato obuch-m, 1 vid tren-m konche\), no svin-te neshta ne sa zabrav-i, pnzh vyv fr\ coucher e ljagam (na neshto kato kushetka), no cocher e ... snosh-m se! Pri tova tezi svin-ni idvat oshte ot Dr. Gyr. kato D\ porno-porno, i posle porca na lat. e svinja, a razb. se ottam e i nasha\ D porkan (kato svinja).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_krevat, J_krov /-lja, J_baldahin
-->------
-->Krevat\ sp. Tashi sluzhi ne tolk. za ljagane (za tova ima lozhe i leglo), kolko\ za ... skriv-e pod strjaha, pnzh na rus. toj e krovatj, a krov /krovlja e strjaha, t.e. ima se predvid leglo s baldahin, koj\ pyk (pak sp. tozi mladezh, da mu se nenad-sh) zn. da se chuvs-sh kato navrjan m-u 2a ... baldyr\ (=> b., a i baltija)!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_krenvirsh, J_sosiski, J_sausages, J_salame, J_salsiccia
-->------
-->Ej Bogu, Jota\ oshte ne razbira zashto tova na/_vire_/no neshto ne se pishe s kre/_m_/- zshtt kren nishto ne znachi (osven naklon)? A taka e i v sosiski\-sausages. Dkt pri salami\ se trygva ot /_sol_/\, pnzh na it. te sa salame (na rus. saljami), a salsiccia e naden-ka. No => i kolbasa.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kriv, J_gorchiv, J_curly, J_curve, J_garj, J_garstig, J_gorchica, J_ogurec, J_gherkin, J_Gorgona, J_grif, J_gore, J_grjah, J_greshka, J_gorja, J_gryb, J_gora, J_agora, J_giris, J_bair, J_oros
-->------
-->Tuk shte pogov-m malko za krivi i gorchivi neshta, koi\ donjak-e sa shodni. Znachi, krivo\ go ima i na zapad, po-skoro kato kydravo, ang-o\ curly, izv-a\ curve-kriva (koja\ ponjak. stava i na kurva), a ottam e 1n, hym, razst-ie do gorchiv /gorjkij, koe\ mozhe da e prosto pregor-o, kato ruska\ garj, ili nem-o\ garstig kato gaden, mrysen, tjahna\ Garku:che kato evtina krychma, posle gorchica\, i posle ogurec\-krast-ca na ruski. Da de, no ogur-a ne e samo rus., tuk e i ang\ gherkin kato syshto\, i v mn. dr. Ei, zshtt D\ e gr., i sega mozhem da dob-m oshte: mitich-ta Gorgona, grif\ (vkl. i na cig-ka\), myka\-gore na rus. (neshto gorch.), greha i greshka\, gorene\ (gorchivo\ ni gori gyrlo\, ili pone ljuto\, no na rus. gorjko e i ljuto, a syshto\ na ang. e hot ili goresht), i stigame do gyrba kato rus\ gorb. No kakvo e gyrba ako ne 1 vryh, maks-m za matem-ci\? Koe\ shte reche, che tuk tr. da e ruska\ gora kato planina, no i nasha\ (zshtt tja i gori), i tgv i st-gr-a\ agora-agora (tehn\ Parl-t, koj\ e vyzvish-o mjasto), i taka mozhem da stig-m chak do skr\, kdt giris bilo planina (i nishto chudno tuk da e i tur\ bair), a v gr\ ima oshte i 1o oros kato mn. neshta, no vse sgyrch-i, a imenno: planina, izvara, brazda, che dori i ... zadnik.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_krokodil, J_coccodrilo, J_crokae, J_kroshka, J_drilos, J_drelj, J_chervjak
-->------
-->D\ krokodil se okazva inter-na s tova, che po-prav-no\ bilo da se naricha taka, kak\ e v it\ (i v st.-fr\) coccodrilo, kdt I-to coco e v smis. na njak-vo parchence, na st.-gr. crokae bilo kamyche, koe\ mi napom. ruska\ kroshka, a II-to e gr. drilos kato chervej, no tova e izv-na\ drelj ili drelka i proch., kato neshto deto se vyrti i probiva, otkdt e D\ chervjak (no za tova, zashto cherveja se vyrti => ch.). S dr. Di /_koko_/drila bil kam-en chervej, ha-ha.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kromid, J_crocus
-->------
-->Tazi D sp. Tashi e leko izopach-a ot krumit /kurmit, koe\ shte reche che toj mirishe kato ... k#r /_ne_/mit (pnzh. sami razb-te, che kur/_ne_/mit stava izlish. dylga D i ztv se priema, che toj e pone izmit); tova, che etim-zi\ trygvat ot njak-v lat. crocus kato lale (t.e. lukov-no rast-e), za nego ne e v sila, zshtt tgv shteshe da se naricha, prim-no, krokusit, a to ne e taka, ergo, Tashi e prav.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ktitor, J_ktaetor, J_klitor, J_klitzeklein, J_klitschig, J_klycvam, J_kyt
-->------
-->Ktitora bil ktaetor na gr. i zn-l osnov-l, no /_jaz_/ mislim che toj ne e daval ot svoja dzhob, a po-skoro e tyrsel ot kogo neshto da sybere i e pylnel njak-va "ktitura"-torba. Pri tova polozh-e az za1o s Tashi stig-hme dz izvoda, che toj e v izv-en smis. sroden sys ... klitora, koe\ e 1a klitzeklein (na nem.) byziknja (koja\ ja ima vs. gineka-zhena), pnzh klitschig zn. klisav, lepkav, no pyk klyc-ne\ se chuva jasno. I shtom klitora e neshto, deto se byzika za da pusne neshto, to nav-no i ktitora e byzikal taka znatni\ gospoda za da "snesat" ili "kihnat" neshto za njakoj hram. Ili pyk, pri druga versija, toj vika ... kyt-kyt na hora\ kato na pilci da se syberat, pri koe\ pak ima njak-vo slep-ne, no za tova => cyipljonok.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kur, J_cura, J_kurort, J_Kurdirektor, J_kurator, J_prokuror, J_kuriozen, J_manikjur, J_cara, J_caress, J_kares, J_korist, J_caro, J_Mahl, J_Gemahl, J_kara, J_kurnaz, J_kurnosyij, J_cur, J_Hure, J_kursiv, J_curro, J_kurs, J_kurier, J_current, J_skoro, J_kurare, J_kurshum, J_Kyrios, J_kurija
-->------
-->Tazi V prosto tr. da se napishe, inache shte ima gol. propusk v mater-la; osva az njamam predvid samo prjako\ znach-e na D\ kur, a predi vs. asoc-ii\ s dr-te Ei. Pnzh I-to koe\ idva v glava\ na chovek (estest-no myzh) e zashto na lat. D\ cura zn., ama 1 bjuljuk neshta, kato: grizha, vnim-e, ser-na rabota, izsled-ne, lechenie, strast, ljubov, i pr., a pri nas tja zn. samo tova deto ne e za pred hora? E, da kazhem zasega, che tova e pnzh tuk imame rabota s dosta ozhiven klyster, koj\ pravi V i s karma\, i s chara, i s harakt-a, i sys slede-to, i s dvizh-to, i s laski\, i s meso\, i s omraza\, i s kakvo li oshte ne. Ta da cit-me njakoi inter-ni svyrz. Di, ili pone ~no zvuch-i, kato: lat. cura osn-no kato grizha i vnim-e, nem. Kurort (Ort zn. mjasto), ottam ljubop-no zvuch-ta za nas D Kurdirektor kato uprav-l na njak-v sanat-um, chara-charme, karizma\, tur-o\ chare-cjar, ottam rus\ charodej, syshto kurator kato nauch. rykov-l (mozhe bi za da go dyrpa ako ne za ushi\, to za onaja rabota, a?), prokurora-procurator (za da se grizhi za zdrave\ na naroda), fr-o\ curieux-kuriozno (dost-no za izsled-ne), manikjura (kato sred-vo za /_mahane_/ na kura, nali?), it-a\ cara-skypa, ang-ija caress-miluvka, nash\ ... kares (na njakogo, kato prevyrt. ljubov!) a i korist\ (ljubov no za sebe si), lat-o\ caro-meso (otkdt sa kareti\ kato pyrzh-i; i neka tuk podchert., che tazi V m-u jadene\ i e##ne\ mozhe da se otkrie i v nem\, kdt Mahl zn. jadene, a Gemahl veche e syprug!), i da slozhim zasega tochka. Po-natat.: ima rus. kara kato nakaz-e (ottam karateljnyij otrjad e nakaz-n), na tur. ima razni tvyrdi neshta kato kurnaz (gord, napreki na dr-te), kurak-sushav (=> k), ottam kurabija\, ima rus. kur- kato neshto kato pri kuri\-kokoshki (prim. kurnosyij, koe\ ne e chovek s kur na nosa, ami sys zakriv. nos, gr. tip), posle ot tuk lesno se stiga do urina\ (lat. urina, => u.), kdt uro zn. syshto dosta neshta kato palja, vyzbuzh-m, vyodush-m, i dr., otkdt e i plan-ta Uran (Urania e muza na astron-ta), posle imalo njak-vo norv. curr kato rymzh-e ili laene, otkdt se izv-da ang\ cur-pes, posle ima nem. Hure kato kurva (i huren kato chukam, no ne orehi), posle ima cursivus-kursiv koe\ e nakl-n shrift (no to e kato byrz), koe\ idva ot curro kato kurs-m, t.e. bjagam, byrzam, minavam pokraj, ottam sa i kurieri\, cursor\-kursor, ang\ current-techenie, kurs, karam, skoro, ima i otrova\ kurare (s ideja\ za: olele kolko byrzo dej-va), ima kurshum (koj\ e tur. kurshum -- kursira i vdiga shum, prim.), a sig-no i drugi. A sega za konkr-nija proiz-d -- ami ot st.-gr-o\ Kyrios = Kyrros kato gosp-r, povel-l (prim. Hris-s), koe\ e ob. balk. D i otkdt e kurija\-vlad-ie. Taka che tova e balk. D, ne e slav. i ne e zap., i ideja\ `i e syvsem bezob-na, mojat gosp-r.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kurabija, J_kurak, J_Kuchen, J_pechenje, J_biskvita, J_bisquit
-->------
-->Kurabii\ sa arab., pnzh tam kurak zn. suh (a koj\ iska mozhe da si misli, che i vtvyr-n kato onaja rabota), na nem. sa Kuchen (no to idva ot kuhnja\-Ku:che, koja\ ima i fr-o i lat. prisyst-e), a na rus. sa pechenje. Biskv-te\ pyk sa fr. i na ang. sa bisquit (za koe\ => bis).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kurtizanka, J_kurvalanka
-->------
-->Kurtizanka\ e D sys sporen proiz-d, tyjkt sp. levi etim-zhki sredi tova zn. /_p_/artiz-ka (sravni s JAnka-kur-ka\), sp. desni tova tr. da se chete kato kurval-ka (izopach. ot kurva, => k.), a njakoi naivni kolegi ja izv-dat ot fr-ja court, no shto shte byl. k#r vyv fr\ dvor?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kuche, J_kuchka
-->------
-->dom. zhivotno, koe\ obikn. ljaga svito na kupchina (kucha /kuchka po rus.); kato go vidish chesto ti se iska da mu teglish njakoj /_kych_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kylchishta
-->------
-->neshto splys-no, kato vylna\ m-u zhen-te /_kyl_/ki (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kyrma, J_korm, J_krychma, J_karmak, J_cremor, J_krem
-->------
-->Zn. ima kyrma na korab, za koja\ gov-m dr-de, a tuk stava D za hrana\, rus\ korm, koi\ idvat ot skr\ karma (=> k.) s ideja\ che osn-ta hrana e mryvka\. Tgv mozhe da dobavim oshte: nasha\ krychma (koja\ e i ob.-slav.), tur-o\ karmak-hranja, ili kirma-hrana (tochno 'kyrma'), lat\ cremor kato gyst sos, t.e. cream-krem, tur. karma kato neshto smeseno (i ottam chrez sharman-n minav-e na drugi\ idei na skr\ karma).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kyshta, J_kukja
-->------
-->E, nasha\ kyshta e jasna, no vse pak da ja spom-m. Zn. tova e njak-va kupchina ili kupa, koe\ se potvyrzh-a ot st\ kukja, taka che => kuka i kiosk.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_kjorkjutjuk, J_kjorav, J_kjutjuk, J_kjuchjuk, J_kjutek, J_kjuchek
-->------
-->Razbiv-ta na I-to e jasna, kjorav-sljap kato kjutjuk-pyn, no ideja\ ne e jasna, zshtt 1 kjutjuk /_ne mozhe_/ da prog-da (osven ako ne se ima predvid neshto baja zavyr-o, kato, prim., che njakoj-si ot kjuchjuk-malyk e jal chesto kjutek-boj, zshtt ne e iskal da se nauchi da igrae kjuchek, i sega kgt drugi\ tanc-t toj stoi kato kjutjuk, kachli e kjorav i ne vidi kakvo tr. da pravi).
--> -- -- -- -- --
-->
--> -- -- -- -- --
-->
===>*_/_SRED_/GOVOR_*
-->
-->Tazi glava e syvsem seriozna i njama /_nishto obshto_/ s tozi rechnik, tja mozhe da byde samo /_Prilozhenie_/ kym nego, no az reshih da ja slozha v sredata, s nadezhdata po tozi nachin da privleka vnimanieto na chitatelite kym zasegnatata tema, kojato e izkljuchitelno vazhna za celija svjat, i v syshtoto vreme e edno narodo-polezno delo za bylgarite, no az njamam nito kapitali, nito polezni kontakti, za da privleka vnimanieto na nuzhnite instancii; dori i da mozheh po njakakyv nachin da stigna do syotvetnite nauchni sredi, to te ne biha mi obyrnali vnimanie, tyj kato az prosto ne sym specialist v tazi oblast (kojato i da e tja), az sym vynshno tjalo, na tjah ne im plashtat za da se zanimavat i s tova (vizh, ako njakoj im plati, t.e. ako se nameri finansirane, to togava mozhe bi, no ne i taka po tjahno zhelanie).
-->Samata tema me zainteresuva predi 10-tina godini, pod osnovnija mi psevdonim, i az imam publikuvana populjarna, no i nauchna, statija po vyprosa (vsyshtnost njakolko materiala), no tja ne e na bylgarski, i pljus tova izmina dosta vreme i edna nova redakcija, vyzmozhno nakratko i populjarno, bi bila umestna. Zaglavieto, koeto postavjam tuk e:
-->
===>*_OT BYLGARSKIJA EZIK KYM SVETOVNA AZBUKA_*
-->
==>*_1. Bylgarskijat ezik naj-dobyr ot slavjanskite ezici_*
-->
-->Predpolagam, che vseki ne-bylgarin shte se zaeme da osporva gornoto tvyrdenie, a vseki bylgarin shte byde pristrastno neobektiven, no az, vypreki che syvsem sluchajno stignah do nego, prosto ne vizhdam v kakvo mozhe da gresha -- osven prekalenata novizna i poradi tova utopichnost na tezata --, no az sym podhozhdal ot napylno bezpristrastni i nauchni pozicii. Pod naj-dobyr tuk az razbiram hem lesen za izuchavane, hem predlagasht pravilen podhod kym vsichki ezici, t.e. prez bylgarskija e lesno da se mine kym vseki drug ezik (v njakakvi razumni granici), i kato taka, toj e naj-podhodjasht za /_svetoven ezik_/, nito poveche, nito po-malko!
-->Tuk i po-nadolu az shte izlagam neshtata maksimalno /_oprosteno_/ i na redica mesta bez nuzhnata obosnovka, no i moite chitateli ne sa specialisti, i edno po-skoro intuitivno dokazatelstvo v redica sluchai bi trjabvalo da e dostatychno (oshte poveche, che v nauchnite sredi v redica sluchai syshtestvuva raznoboj, prosto njama vseobshto prieti polozhenija -- primerno, edni govorjat za indo-evropejski ezici, a drugi za indo-germanski, koeto zvuchi dosta smeshno, taka kakto gyrcite narichat turskoto kafe, grycko). Taka che mojata cel e da postavja /_vyprosite_/ za reshenie, a dokolko az sym prav ili ne, e drug vypros; dori i da gresha, e vazhen podhoda, chrez kojto mozhe da se stigne i do drugo reshenie, t.e. ne nepremenno ezika da e bylgarskija, no takova, v koeto bylgarskija shte zaema bazisno polozhenie. Neka dobavja i edno obshto pravilo za citirane, koeto e v tova, che az izpolzuvam '' kavichki za tova kak neshto se chete, i "" za tova kak to se pishe, koeto razlichie ponjakoga mozhe da e dosta vazhno.
-->
=>*_1.1. Fonetika_*
-->Fonetikata na vsichki ezici /_trjabva_/ da ima obshti polozhenija, ponezhe vsichki hora imat ednakvo ustroen rechev aparat, i poradi tova vsichki razliki sa vyvedeni umishleno, za da se razlichavat narodite, no tezi razliki ne biva da promenjat osnovnite polozhenija. V tazi nasoka, i izhozhdajki -- ochevidno -- ot moja majchin ezik, bylgarskija, az stignah do izvodi za /_osnovni_/, /_modificirani_/, i /_kombinirani_/, predimno glasni, no i syglasni, i tova sa /_vsichki_/ vyzmozhni varianti za vsichki choveshki ezici po sveta, koito vizhdanija az shte izlozha v t.3., no zasega e vazhno, che nashija ezik vyv fonetichno otnoshenie e /_naj-pravilnija_/, kydeto az imam predvid (kakto se motivirah po-gore) edin nauchen podhod. Pri takyv podhod se vizhda, che dori i italianskija, kojto se schita za vsepriznat paragon na ezicite, kato naj-melodichen, vypreki tova e po-slozhen ot nashija. Primerno, italiancite njamat chisto 'e', tjahnoto e leko (ne kolkoto ruskoto) modificirano 'ie', njamat chisto 'zh' (a kombinacijata 'dzh'), i njamat, prakticheski osnovnata glasna bukva, "y" (koeto shte reche, che ima dumi koito ne mogat da se zapishat pravilno na italianski, no na bylgarski mogat). Nashata fonetika se harakterizira s tova, che nie imame /_vsichki osnovni glasni_/ (te sa 6 spored men), prakticheski vsichki osnovni syglasni, vkljuchaja toplite "zh, ch, sh", i tova, koeto ne izpolzuvame, no go imame kato bukvi e samo "j" i njakoi gyrleni zvuci ("gh", "bh", i dr., koito mozhem da imitirame chrez "h"); njamame syshto i nosovki, no te mogat da se oznachavat pone s "n" sled glasnata. Posle modificirani glasni (a i syglasni) nie njamame, no rusnacite, primerno, imat tjahnoto "yi", koeto e chista modifikacija (dori i bez da sme dali tochna definicija za tova, koeto shte napravim v t.3). I posle dori i s kombiniranite glasni nie sme mnogo ikonomichni kato imame osnovno tezi s 'j' ('aj', 'jo', i dr.), no sme dalech ot tezhkite sluchai kato frenskija ili anglijskija.
-->Tova e osobeno vazhno, zashtoto slozhnoto se gradi ot prostoto, a ne obratnoto (i zatova, primerno, edin rusnak nikoga ne mozhe da govori pravilen anglijski, ponezhe ne mozhe da otdeli zvuka 'y'). Neshto poveche, nie njamame i slozhni kombinacii (ili po-skoro posledovatelnosti) ot bukvi kato, da rechem, ruskite "uju", "aja", i drugi, koeto ulesnjava proiznosa; njamame i udylzheni glasni (koeto go ima v romanskite ezici, kato nasledstvo ot sanskrita, i zatova go ima i v ciganskija), njamame dusheshti syglasni, njamame neproiznosimi natrupvanija na syglasni (kato "srpsk", ili "ndrzh", i dr.). Tova sa ochevidni neshta, no na nikoj narod ne mu puka ot tova, che negovija ezik e slozhen, i se gordee s tova; kogato stava duma, obache, za populjarizirane na edin ezik sred drugi narodi neshtata ne stojat taka, togava prostotata e ot pyrvostepenna vazhnost.
-->
=>*_1.2. Gramatika, padezhi_*
-->Ami to tuk prosto njama kakvo da se govori, zashtoto nie gi njamame! Ima edin zvatelen padezh, kojto hem e mnogo lesen (kogato mozhe da se izpolzuva), hem veche pochti ne se izpolzuva. Razbira se ima i drugi ezici bez padezhi, vsichki romanski (t.e. italianski, frenski, a sigurno i ispanski i portugalski), arabskija imal maj che samo 2 ili 3, nemskija ima 4, no vyv vsichki slavjanski ezici -- az proverjavah pone za 5-6 -- te syshtestvuvat, i sa 6, a njakyde maj i 7, no ne i pri nas (a pyk v ungarskija, ne znam kak tova e vyzmozhno, no te bili 20-tina). Padezhite iziskvat predvaritelno mislene, nastrojka za tova, koeto shte kazhesh, tam se izmenjat okonchanijata, te stavat tvyrde mnogo, tova trudno se uchi, ima redica /_syvyrshenno_/ (ama syvyrshenno) nenuzhni idei s prehodnite ili neprehodni glagoli i dvizhenieto ili pokoja, koito promenjat korenno okonchanijata, no takiva neshta pri nas njama. Taka che ako ne gresha v tvyrdenieto za slavjanskite ezici, to izliza, che pone za vsichki slavjani nie sme naj-lesnija i naj-dobrija ezik, a tova sa poveche ot polovin miliard hora! Ponezhe nie sme slavjani, to se doseshtame za padezhite, ako slushame drugi slavjanski ezici, no za edin zapadnjak tova ne e taka. Osven tova, kato gledam kompjutyrnite prevodachi, to te razbirat dosta dobre i frazi s nepravilna upotreba na padezhi, i shtom tova e taka to eto vi oshte edno dokazatelstvo che padezhite sa izlishni. Az dori ne znam, ako te trjabva da se mahnat, kak e po-dobre da se procedira, dali po malko (primerno, pyrvo da gi napravjat 4, kakto pri nemcite), ili izvednyzh vsichkite (kakto sa procedirali latincite), navjarno poslednoto e po-pravilno, no mozhe da se spori po vyprosa.
-->
=>*_1.3. Gramatika, vremena i glagoli_*
-->Tuk po sravnenie sys slavjanite nie njamame nishto razlichno, posle naj-obyrkanija v redica otnoshenija anglijski ezik pyk ima naj-prosti vremena, no v latinskite ezici e tragedija, tam (v italianskija) ima /_14_/ vremena (bez zalozi, nachini za izrazjavane na prodylzhitelni dejstvija, modalnosti i prochee), i samo minalite sa celi 5. Pri tova za men e vazhen broja na /_tablicite_/ s formite na glagolite, a ne vremena koito se obrazuvat chrez dobavjane na njakakva duma ednakva za vsichki lica, takiva momenti mozhe da ima, no te ne uslozhnjavat izuchavaneto i upotrebata na ezika. A pri nas tablici ima samo v 2 sluchaja, za segashno vreme, i za minalo, bydeshteto e s chastica "shte" i ne se broi, minaloto vreme s "bjah" ili "bil" syshto e s chastica, a pyk za razlikata mezhdu "bjah hodil" i "bil hodil", to tova e modalnost (v nemskija ima celi 6 modalni glagola, a pri nas prakticheski njama ni edin). Tova, koeto mozhe da obyrka edin zapadnjak (ne slavjanin) e nalichieto, ne na prodylzhitelni ili ne vremena, a na nesvyrsheni i svyrsheni glagoli, no i tuk neshtata ne bi trjabvalo da sa slozhni, poradi obichajnite sufiksi (-ava i drugi) kakto i na predstavkite (primerno, rabotja e kratko, izrabotja e pak kratko i se podchertava ednokratnostta na dejstvieto, a izrabot/_va_/m veche e udylzheno, i kato che li s tova se kazva, che neshtata ne svyrshvat v momenta); vyv vseki sluchaj az lichno nikoga ne sym imal takiva problemi.
-->Za smetka na tova nie njamame sprjagane s haben ili sein, njamame, ama izobshto, slozhni glagoli (tuk-tame ima osobenosti, pri njakoi mnogo kratki glagoli, no tova e za da mozhem njakak-si da gi proiznesem; t.e. nie njamame, primerno, bjagam, b/_i_/gam, b/_o_/gam, ili neshto takova). Pri nas njama dori i slepvane na vyzvratnata chastica s glagola (kakto e na ruski, primerno vozvrashtaet/_sja_/), koeto mozhe bi e dori lek nedostatyk, tyj kato inache stava po-kratko. A i oshte neshto, nie njamame dori ... infinitiv, kazvame glagola rabotja, no i az rabotja (dokato na ruski e rabotatj, i ja rabotaju), t.e. imame edna glagolna forma po-malko. I modalnosti mozhem da si syzdavame kakto si iskame, primerno: mislja da, vyznamerjavam da, bih iskal da, hubavo bi bilo ako, i tyj natatyk, no bez shabloni. ( Pri tova az ne sravnjavam s "izkilifincheni" ezici kato anglijskija, kydeto se narushavat dori obshtoprietite gramaticheski /_kategorii_/, smesvane na glagoli i syshtestvitelni, ili otsystvie na rodove, ili ednakvi formi za sumata lica, i poradi tova nuzhda ot chesto izpolzuvane na mestoimenija, nito navyrzvane na 4-5 pojasnenija kym dadeno syshtestvitelno, koito sa syshto syshtestvitelni, i drugi perverzii; no nie njamame i drugata krajnost, da ne mozhesh da si razmestvash dumite v izrechenieto kakto si iskash, kakto e v nemskija; t.e. az sravnjavam s njakakyv hipotetichen sreden ezik, kojto ima po-skoro po-lesnoto ot edno osnovno mnozhestvo ezici, otkolkoto po-slozhnoto. )
-->
=>*_1.4. Gramatika, rodove_*
-->I tuk neshtata pri nas stojat prakticheski prekrasno (koeto e normalno za slavjanskite ezici, s leki izkljuchenija, primerno, s mjagkija znak v ruskija), kato rodovete ne e neobhodimo da se zauchavat naizust, te se opredeljat ot okonchanieto, dokato v zapadnite ezici ne e taka (ako ne broim anglijskija, kydeto pylnoto otsystvie na rodove /_ne_/ oblekchava a uslozhnjava neshtata), kato v nemskija, primerno, roda /_njama_/ vryzka s okonchanieto (s malki izkljuchenija), toj ima vryzka s njakakvi veche zabraveni oduhotvorjavanija na predmetite ot realnija svjat (primerno, sveta e ot zhenski rod, zashtoto e hubav, vilicata syshto, zashtoto e elegantna, dokato lyzhicata e kato nadut debelanko i zatova e toj, i drugi takiva). Dori v italianskija, kydeto roda se opredelja ot okonchanieto, ima nedorazumenija v redica sluchai po syshtata prichina predvid na njakakvi pochti naludnichavi idei. Realno poglednato naskoro az obyrnah vnimanie, che i u nas ima /_ne_/ malko takiva sbyrkani syshtestvitelni, chijto rod e razlichen ot nuzhnoto (primerno edna mosht, tezhest, i prochee), koeto se dylzhi na izcheznal mjagkij znak, pri kojto inache stavat byrkotiite (t.e. po vina na ruskija), no v koito sluchai neshto, polozhitelno, bi moglo da se napravi, ako reshim che trjabva (primerno da kazvame edin mosht, ili edna moshta -- ne mislja che tova shte zvuchi za nas po-smeshno ot njakoi srybski dumi s razmeneno, ja udarenie, ja korenna glasna). Taka che nashija ezik ne e syvsem bez kusuri, no e s naj-malkoto vyzmozhni (ot tozi sreden ezik, kojto ne syshtestvuva).
-->
=>*_1.5. Drugi gramaticheski momenti_*
-->Osnovnija kurioz za sumata drugi ezici e nasheto slivane na opredelitelnija artikul s glagola, i to otzad (a ne otpred, kakto toj inache se namira -- kydeto se namira, zashtoto v ruskija takiva chlenove prosto /_njama_/, tam i da tyrsite njama da namerite). Obache tova ne samo, che e edno semplo i udobno reshenie, no i nikak ne e trudno da se nauchi, a i ne e chak chudo-nechuvano, zashtoto podobni neshta sa se sreshtali po-rano, a i dnes v italianskija horata slivat ne samo vyzvratnata chastica, a i mestoimenieto (primerno: smetetela e "prestanete vie s tova"). (Tova, che nie imame dva vida chlenove za myzhki rod, -yt i -a, e neshto, koeto dori njama nuzhda da spomenavam, ponezhe veche nikoj ne obryshta vnimanie na tova, a i to ne e syshtestveno.) Inache nie imame razlichni okonchanija za umalitelni, kakto v redica ezici, no dalech ne navsjakyde (pone v anglijskija takiva neshta izobshto njama), ala mozhe bi v tova otnoshenie italiancite ni bijat leko (po tochki, tyj da se kazhe). Da, i slovoreda ni, razbira se, e svoboden, kakto e redno da byde, no ne vyv vseki ezik e taka. No pyk uchtivata forma u nas e samo vyv II-ro lice mn. chislo, koeto e naj-lesnija sluchaj, dokato v nemskija e v III-to lice mn. chislo, koeto e obyrkvashto, a v italianskija ima njakolko varianta; sega uchtivata forma po sveta uzh zachezva (pod zlovrednoto vlijanie na anglijskija), no tja v redica sluchai e neobhodima.
-->E, nie prodylzhavame da izpolzuvame dvojno otricanie, no tova /_ne_/ e chast ot ezika, tova e vypros na malko disciplina i akyl (no ima i po-tezhki sluchai, kato italiancite, ako ne gresha, mogat da izpolzuvat i trojno otricanie, ako tova tolkova se nalozhi). No pri nas ima drugo izkljuchitelno vazhno polozhenie, s koeto malko ezici mogat da se pohvaljat, i to e, che nie /_chetem taka, kakto pishem_/, vinagi, osven ako ne potymnjavame njakoi glasni dialektno, ili izpuskame njakoj bukva, slivame dumi, varirame leko pravilnija variant, no i v tova otnoshenie sme naj-dobrite ot vsichki ostanali narodi (dori rusnacite imat izkljuchenija s -ogo cheteno kato 'ovo', francuzite sa tezhyk sluchaj s izpuskane na prakticheski vsjaka krajna syglasna, anglijskija e oshte po-tezhyk sluchaj ponezhe pri tjah prosto njama pravila, /_vsjaka_/ duma trjabva da se zauchava i kak se chete i kak se pishe, a nie veche baja otdavna si premahnahme i e-dvojnoto, taka che sega se pishe, primerno, bjal i beli). Tova shte reche, che u nas vyzmozhnostite za pravopisni greshki sa silno reducirani, ponezhe edno e nepravilno dialektno proiznasjane, a drugo e zapisvane na edin zvuk po razlichni nachini, i, sledovatelno, kogato trygnem obratno, ot chutoto, to izliza, che tova mozhe da se zapishe po razlichni nachini; tova e vypros svyrzan s azbukata, za kojato shte govorim po-natatyk, no edinstvenija sluchaj kogato nie sme prinudeni da slozhim njakakyv znak nad njakakva bukva e pri mestoimenieto za zhenski rod `i (koeto e "ej" na ruski, taka che nie spokojno bihme mogli da kazvame taka, ili pyk "ij", i njama da imame problemi -- dokato dori v italianskija ima syvsem ednakvo zvuchashti dumi kato "e" kato "ili", i "`e"kato nasheto "e" za III-to lice ed. chislo). Nie njamame dori i njamo "e" (t.e. nasheto staro "y" deto izglezhda kato "zh"), a takova neshto ima v redica ezici.
-->E, mozhe bi vyprosyt s udarenijata bi obyrkal njakoj zapadnjak, ponezhe u nas njama pravilo kyde da e udarenieto (primerno v italianskija kato pravilo e na predposlednata srichka), no tova si e chast ot dumata, i to sigurno lesno se nauchava (osven deto ponjakoga mozhem i da go promenim, shtom se nalaga). Taka che v otnoshenie na gramatikata az ne vizhdam kakvo principialno neshto bi moglo da se /_zhelae_/ ot bylgarskija, osven: korigirane na izkljuchenijata za rodovete, dobavjane na dumi s "j" (koeto bi napravilo rechta ni po-melodichna), eventualno njakakvo lesno reshenie za prodylzhitelni vremena vmesto glagoli (v koeto se symnjavam), i mozhe bi po-chesto izpuskane po na njakoj predlog za oprostjavane (kato "na" naj-chesto, koeto veche i se pravi).
-->
=>*_1.6. Slovesen zapas_*
-->Na bazata na moeto poznanie na njakolko ezika az smeja da tvyrdja, che ne e pravilno da se govori za bogat ili beden ezik, /_vsichki_/ ezici sa dostatychno bogati za da izrazjat tova, koeto iskat, a ako njakoja duma lipsva (primerno ... "boza") to tja ili se objasnjava opisatelno s njakoi dopylnenija kym neja, ili se izpolzuva chuzhdata duma (a to i dvete neshta). Taka che az njama da vi ubezhdavam, che nashija ezik e po-bogat ot njakoj drug, no shte vi ubezhdavam v tova, kakyv e nashija slovaren zapas, dokolko toj e ponjaten za drugite narodi, i za koi po-tochno. Pri vse che tuk njama kakvo tolkova da objasnjavam, nie sme slavjani, i to /_juzhni_/, koeto e za predpochitane (ponezhe jadroto na slavjanstvoto v drevnostta e bilo na jug, polozhitelno te sa se pridvizhili na zapad prez po-topli oblasti), no slavjanskite ezici sa vazhen klas ot indoevropejskite ezici, i tova ne sa arabski ili drugi iztochni ezici, tova sa syvsem syvremenni i moderni ezici, koito imat ne malko (a dori i dosta goljamo) latinsko prisystvie v tjah (samo deto to e maskirano ot okonchanijata i ne se zabeljazva). Po-tochno kazano nie imame syvsem ne malko (mozhe bi 5 do 10 %) drevni arabski i persijski dumi (i koreni i fonetichno rodstvo), edno osnovno slavjansko jadro (koeto e, apriori, napolovina latinsko, a koeto ne e takova, to v redica sluchai e oshte po-staro), 3-4 % direktno grycki dumi (kato nashi preki sysedi), pljus novovyvedenijata ot poslednite 1-2 veka, sega osnovno anglijski. Taka che nie ne sme osoben ezik (kakto, primerno, ungarskija, ili finskija, i drugi), no horata, koito go govorjat sa edno izkljuchitelno /_malcinstvo_/ v svetoven mashtab, koeto mozhe da se okazhe vazhno predimstvo (za koeto shte govorja v sledvashtata podtochka). Ot vsichki slavjani nie imame naj-blizyk do staro-slavjanskija slovesen zapas (i fonetika), kato mozhe da ni konkurirat samo syrbite (ili ukraincite, kato syshto juzhni slavjani), ako ne bjaha tehnite nedostatyci (kato samo nalichieto na padezhi pri tjah veche naklanja veznite v nasha polza). Nie dori imame edno trudno ulovimo shodstvo s nemskija (kato tevtonski ezik, prez njakakyv dreven arijski), koeto az syshto schitam za predimstvo za Zapada, a za Iztoka e dostatychno nasheto prisystvie v Evropa i obshti, predimno slavjanski, no i persijski, koreni i zvuci.
-->
=>*_1.7. Politicheski momenti_*
-->Tova e neochakvana, no spored men dosta vazhna podtochka, kojato ima za cel da podchertae predimstvata na edin takyv malyk i samobiten narod kato nas (ako shte tazi samobitnost da se svezhda osnovno do varvarshtina v redica sluchai). Tuk az tvyrdja, che I-vo, vseki edin narod (ili chovek) trjabva da uchi (i znae, i govori) pone edin ne-materen ezik, zashtoto tova razviva mozyka mu, ottam logicheskoto mislene, tova e polezno i neobhodimo, i II-ro, che ezik na njakakyv dreben narod, za kojto nikoj ne bi pomislil seriozno, che toj mozhe da predjavi njakoga pretencii za gospodstvo nad drugite narodi koito go izpolzuvat, e za predpochitane pred ezik na silna nacija! Tova che dosega ne se e postypvalo taka, ne oborva mojata teza (primerno, tova che do predi izobretjavaneto na samoleta horata ne sa mozheli da letjat, ne oznachava, che te ne bi trjabvalo da iskat da mogat tova), t.e. che neshto, koeto e vazhno i zhelano ot vsichki -- a kakvo po-zhelano neshto ot edin obsht ezik za goljama syvkupnost ot narodi, ta tova e bazata na biblejskata pritcha za Vavilonskata kula? --, e hubava cel, kym kojato vsichki trjabva da se stremim ako mozhem (s nadezhdata vse njakoga tja da se osyshtestvi).
-->S drugi dumi, dori i /_samo_/ za slavjanite da govorim (na pyrvo vreme), to bylgarskija ezik bi bil idealen kato /_oficialen ezik_/ za tazi grupa ot narodi, bez da izkljuchva tehnija roden ezik, no kato pyrvi chuzhd ezik, kato ezik na kojto se prevezhdat vsichki tekstove za stokite, imena na hora i sybitija i drugi podobni. Ili, che vmesto anglijskija da izpylnjava tazi rolja (njama znachenie dali oficialno ili neoficialno), e kyde-kyde po-dobre tova da e bylgarskija ezik, ponezhe zasega druga alternativa njama! CHe tova e taka za vsichki slavjani (koeto shte reche za Evrazija ili bivshija Syvetski Syjuz zaedno sys satelitite im, pljus vsichki centralno-evropejski slavjani) az ne se symnjavam, no az mislja, che toj, otchitajki i nasheto chlenstvo v Evropa, e syshto taka pyrvi po vazhnost za vsichki narodi ot Blizkija Iztok, ottam i za osnovnata chast ot Afrika (zashtoto tova, vse pak e Evropa, ne zabravjajte), posle za juzhnata chast na Azija (Indijata), ottam i za Kitaj i JAponija (a az, syvsem mezhdu drugoto, imam podozrenieto, che specialno japoncite syshto imat dosta chista fonetika, kato nas -- tova e edna ot moite posledni hipotezi), zaedno s vsichki ostrovi iz Tihija okean barabar s Avstralija, a posle i za cjalata JUzhna (ili latinska) Amerika. V rezultat na tova ostanaha samo tevtoncite i latincite ot Zapadna Evropa, anglichanite (kato vechno razlichni ot Evropata), i Severna Amerika nachelo sys SASHT, koito rano ili kysno shte bydat syshto prinudeni da se prisyedinjat, ako drugite narodi i kontinenti sa prieli bylgarskija ezik!
-->Obache nejse, tova sa syvsem dalechni perspektivi (mozhe bi za sled vek), a zasega e vazhno, che za slavjanite i tezi koito ne stranjat (kato nas) ot Rusija, tova e idealen ezik za oficialen, ne otmenjajki tehnite nacionalni ezici. A za vsichki ostanali na pyrvo vreme e dostatychno da priemat moeto predlozhenie za nova azbuka (ot t. 3 i 4), i togava, ako se okazhe che ima drugi ezici za takova svetovno intelektualno gospodstvo, to te mozhe da se konkurirat (ponezhe anglijskija, primerno, ima tozi osnoven nedostatyk, che latinskata azbuka e syvyrsheno neudachna za nego, po-neudachna otkolkoto poslednata e za turcite, taka che s nova azbuka, mozhe bi toj ne bi bil syvsem za izhvyrljane -- i ako reshi malko da se /_ochovechi_/, t.e. da vyvede lipsvashtite kategorii, kato njakakva razlika mezhdu glagoli i syshtestvitelni, i drugi neshta). CHrez nashija ezik, nachelo s nashata chista fonetika, s ideite za dobra gramatika, vseki edin narod shte mozhe da napravi po-lesna krachka kym drugi ezici (kato vtori, ili dori treti), pa ako shte tova da e pak anglijskija! Edinstvenijat narod, kojto shte byde javno /_gubesht_/ ot mojata ideja za vyvezhdane na bylgarskija ezik kato oficialen ezik za goljam broj narodi po sveta, shte byde ... samijat bylgarski narod, razbira se! Taka che az ne sym pristrasten, ni naj-malkoto, no az mislja, che e po-dobre nashija dreben narodec (kojto e edva edno /_1 pro milja_/ ot svetovnoto naselenie) da byde prinesen v zhertva, a vsichki ostanali da specheljat, otkolkoto vsichki da se mychat, zashtoto oficialen ezik v momenta e tozi na njakoja silna dyrzhava, kojato rano ili kysno shte zaleze i znanijata im shte otidat na vjatyra (taka kakto vizhdate, che veche horata po sveta ne iskat da uchat ne samo ruskija, ami i nemskija, i frenskija). Ezikyt na kojto i drug narod da byde priet za oficialen shte porodi, rano ili kysno, nedovolstvo sred vsichki ostanali narodi (taka kakto tova vinagi e stavalo i stava v svetovnata istorija, no dosega oficialnijat ezik e bil tozi na hegemonnata nacija, a az predlagam korenno protivopolozhen podhod, taka che toku vizh izljaza prav); vyv vseki sluchaj tova oshte ne e probvano, i e edno neshto da izberem neshto po-hubavo, zashtoto to e hubavo (a tuk lesno), a syvsem drugo e da izberem tova, koeto ni se predlaga (uzh) kato dobro (no bez motivirovka za izbora, kakto i bez alternativa).
-->
==>*_2. Bylgarskata azbuka naj-nova i universalna_*
-->
-->Tova za men syshto e prakticheski ochevidno po hronologichni prichini, ponezhe nashata azbuka (i neka ja narichame bylgarska, zashtoto ima razlika v systava i upotrebata na razlichnite bukvi, a az imam predvid imenno nashata upotreba) e syzdadena ot bratjata Kiril i Metodij v 9-ti vek, a latinskata i grycka sa pone s edno hiljadoletie po-stari (che navjarno i poveche), evrejskata i arabskata sa oshte po-stari, i tyj natatyk, taka che ako schitame, che choveshkoto razvitie e, pone v obshti linii, pozitivno, to tova koeto e syzdadeno po-kysno trjabva da e po-dobro. ( Az njamam pogled vyrhu /_vsichki_/ azbuki, i mozhe bi, za da dam primer, tazi na tadzhikite, ili armencite, da e po-dobra, no prosto dylboko se symnjavam v tova, zashtoto tova sa azbuki na drevni iztochni narodi, i kato taka te trjabva da sa otdavna anahronichni, pone razglezhdani kato nov svetoven standart. ) Osven tova az shte priveda v sledvashtata tochka tochno kak trjabva da izglezhda, spored men, novata azbuka (koeto imenno e vazhnoto), taka che tuk shte razglezhdam neshtata po-obshto. Ta znachi nashata azbuka ima 6-te osnovni glasni (a, e, i, o, u, y), 16 osnovni syglasni bez koito ne mozhe nikoj ezik (ako ne obryshtame vnimanie na gyrcite, koito nikoga ne sa imali ednovremenno bukvite "b" i "v", i te sa: b, v, g, d, z, k, l, m, n, p, r, s, t, f, h, c,) pljus 3-te topli syglasni (zh, ch, sh), koito sa predstaveni v njakoi zapadni ezici, no ne vsichkite navednyzh, i ne v chist vid, i osven tova nie imame njakoi ne osobeno nuzhni zvuci, koito sa kombinacii i kato taka mozhe da se preskochat.
-->Pljus tova nie njamame slozhni modifikacii ili kombinacii ot glasni ili syglasni, i s tezi bukvi mozhe da se kodirat dostatychno dobre zvucite na vseki ezik, pri polozhenie, che -- kakto obiknoveno i se pravi, drug izhod njama -- se kombinirat njakolko bukvi za edin fonem (primerno: anglijskoto but mozhe da se zapishe kato 'byat', ruskoto "myi" kato 'myj', i tyj natatyk), kato edinstvenija problem idva ot tova, che trjabva da ima /_biektivno_/ syotvetstvie na novija zapis sys staroto proiznoshenie, i trjabva da e jasno koga sledvashtata bukva modificira ili se svyrzva njakak s predishnata, i koga ne. Predvid na tova az i pravja moeto predlozhenie za nova azbuka, kydeto vsichki problemi sa razresheni. Predimstvoto na bylgarskata azbuka pred kojato i da e druga e v tova, che pri nas (pone kakto tvyrdja az) vsichko /_osnovno_/ e predstaveno, chrez kombinacija na koeto mozhe da se gradi po-slozhnoto, a dali tova naistina e taka (ili ne e) neka byde provereno ot vseki edin narod. E, az schitam, che po-universalna ot nashata azbuka njama, i che dori ot vsichki slavjani nie ja izpolzuvame naj-dobre, njamame nito edna chuzhda bukva, i chetem vsjaka edna tochno kakto trjabva. V tozi smisyl pyrvijat etap za vseki ezik se systoi v njakakva transliteracija na dumite mu s bylgarski bukvi, no tyj kato pri tjah oshte njama dobra biektivnost, nuzhdaem se ot njakoi drugi simvoli, to neka se sprem na tova kakva trjabva da e transliteracijata v novata azbuka (kojato se bazira na bylgarskata, no, vse pak, i baja se razlichava ot neja).
-->
==>*_3. Koncepcija za svetovna azbuka_*
-->
-->Az spomenah njakyde v nachaloto, che fonetichnija aparat na horata ot vsichki narodi e edin i sysht, no chrez nego te proiznasjat syvsem ne malko mnozhestvo ot zvuci (fonemi, bilo to glasni, bilo syglasni, a to i polu-glasni). Tova mnozhestvo e krajno, razbira se, no e dosta goljamo, i primerno, samo v anglijskija se dava, che ima celi /_25_/ razlichni vidove glasni zvuci i kombinacii, i ako i syglasnite da ne sa chak tolkova mnogo, samo 21, to v arabskite ezici sigurno mogat da se namerjat oshte 20-tina vidove syglasni, taka che, edno na drugo, ako poglednem po celija svjat, to njama nachin da ne stignem do edno 50-tina i poveche glasni, i 60-tina i poveche syglasni (pljus mozhe bi 3-4 poluglasni, njakoi nosovki, i drugi osobenosti), taka che shte ni trjabvat edno 100 do 150 bukvi za zapisvaneto im (i pak neprekysnato shte vyznikva neobhodimost ot njakakvi modifikacii na veche syshtestvuvashtite zvuci), a tova pravi azbukata naistina slozhna (kakto i trjabva da e s kitajskata, a mozhe bi i s japonskata). Ta kakvo da pravim v takyv sluchaj, sled kato hem iskame da obhvanem vsichki vyzmozhni modifikacii, hem iskame da imame prosta azbuka (i az schitam, che v neja trjabva da njama poveche ot /_32_/ simvola, pljus syotvetnite znaci ot gornija registyr, ponezhe tova e stepen na dvojkata, no da se stremim kym 30 znaka)?
-->E, az njama da otkrivam Amerika za vas, shte pravim tova, koeto veche se pravi otdavna, shte izpolzuvame njakakvi /_modifikatori_/ (M), i shte slagame njakakvi znaci nad (neka da ne e pod, za universalizacija i za da ne se prechi na podchertavaneto) bukvite, samo che trjabva da se postaraem da vkljuchim vsichki /_vyzmozhni_/ varianti (dori te i da ne syshtestvuvat), i da napravim neshtata maksimalno prosti, koeto v sluchaja znachi da dopuskame nuzhda ot pogled /_samo napred_/ i to s /_1 znak_/ (vyv vseki sluchaj do sledvashtata realna bukva, a ne M-r). Za tazi cel trjabva da izjasnim pyrvo koi sa osnovnite bukvi (glasni – G, i syglasni – S), i da opredelim vsichki M-i. Predvid na ogranichenijata na izpolzuvanata azbuka, obache, samite M-i mozhem da zapisvame i po drug nachin (bilo to sys znaci, ili kombinacija ot bukvi, ili chisla, stiga da razbirame tezi oznachenija). I oshte neshto mnogo vazhno, bukvite trjabva da otrazjavat tochno kak dumite se /_chetat_/, a ne pishat, v azbukata ot kydeto sa doshli (koeto iziskvane v bylgarskata azbuka prisystvuva navsjakyde). Dokolkoto tuk izpolzuvame bylgarskija ezik njama nuzhda ot nikakvi objasnenija na fonemite, no M-ite shte pishem chrez chisla (kato predpolagame, che v dumite njama izpolzuvani nikakvi chisla).
-->Osven tova neka veche kazhem, che M-ni bukvi sa takiva, pri koito se zapochva da se izgovarja edna bukva (naj-chesto G), no se zavyrshva s druga bukva; dokato kombiniranite (K) G-i ili S-i, se proiznasjat zaedno, no kato chisti zvuci (fonemi; ako tova sa G-i to te /_ne_/ dobavjat srichki, a ako sa S-i to tam ne mozhe da se deli pri prenasjane); osven tova mozhe da ima i prosto posledovatelni (P) bukvi. Tyj kato slivane na G-i stava chesto pri posledovatelnoto im izpisvane nie shte predpolagame, che te vinagi (ako ne ukazhem tova sys specialen M-r) se chetat kato K-i, dokato pri S-te e tochno /_obratnoto_/, te vinagi (ako ne izpolzuvame specialen M-or) sa otdelni i se schitat za P-i. Tova, koeto e edva li ne revoljucionno iziskvane pri tazi azbuka (tyj kato ne se sreshta v /_nikoja_/ ot syshtestvuvashtite), e che vsichki M-ri trjabva da sa /_razlichni_/ ot bukvite, i posle (v okonchatelnija variant na shrifta) te shte se pishat otgore (ili, eventualno leko otstrani) na bukvite! Togava eto kakvo poluchavame.
-->
-->*_Glasni_* (G) – 6, a imenno: i, e, y, a, u, o (koito mogat da se razdeljat na dvojki kato: i-e, y-a, u-o, koito se poluchavat chrez po-goljamo otvarjane na ustata, ili inache na trojki kato: i-y-u, e-a-o).
-->
-->*_Syglasni_* (S) – 19, a imenno: b, p, v, f, d, t, m, n, r, l ; g, k, h, z, c, s, zh, ch, sh (kydeto specialno gi razdeljame za po-udobno i togava se vizhda, che tova sa 5 dvojki, ot blizki zvuci, i 3 trojki ot syshto takiva, kato poslednata trojka e "zatopljane" na predishnata i na Zapad chesto se pishe imenno taka, t.e. zh, ch, sh).
-->
-->*_Modifikatori_* (M) 10, maksimum 12, i ot 2 grupi, a imenno: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, (8); i 11, 12, 13, (14) (koito e udobno da oznachavame otgore taka: 1 tochka, 2 tochki, krygche, cherta, ygylche nagore, ygylche nadolu, tilda, 2 cherti; i za vtorata grupa: udarenie ot ljavo na djasno, horizontalna chertichka (="h"), vertikalna chertichka, udarenie ot djasno na ljavo, ili bihme mogli da izpolzuvame znacite: ` __ | `` [tuk 2-to e gorna cherta, a 4-to e obratno udarenie]).
-->
-->Togava imame bukvi 5 + 19 = 25 i modifikatori 10 (max 12) no za tjah njama smisyl ot goren registyr, taka che te mozhe da zaemat 5 ili 6 klavisha, koeto dava 30 klavisha, no maksimum 31, kato az ne samo ne stigam do 32, ami i ne znam tochno za kakvo shte se izpolzuvat M-ite 8 i 14, davam gi za vseki sluchaj. Malko po-podrobno za tjah (tyj kato s bukvite vsichko bi trjabvalo da e jasno). Znachi, idejata na M-ite e da promenjat dadena G (naj-veche) do druga, a sled kato vsichki G-i sa 6, to znachi do oshte 6 (elementarno, nali?), i togava, primerno, ruskoto "yi" shte byde 'yj', ili zapisano tuk kato "y1", posle anglijskoto 'y' kakto v dumata girl mozhe da se M-ra leko do 'ya', t.e. "y4", kakto v but, ili da vzemem klasicheskoto 'ea', t.e. "e4", kakto e vyv man. Osven tova, sled kato tochki otgore ponjakoga shte se slagat, to ot tuk sledva, che latinskoto "i" trjabva da byde /_bez_/ tochka, obache ako go zapishem s tochka, t.e. "i1", tova veche shte dade i-kratkoto i tova e ednata polu-G; a drugata (ot tezi, koito sa mi izvestni) e anglijskoto "w", kojato shte stane 'vy', t.e. "v3". I tyj natatyk, primerite (dori samo ot 4-5 ezika) sa strashno mnogo. M-a 7 e za nosovkite, a 8-ija e rezerven.
-->Pri syglasnite tolkova mnogo M-a ne trjabvat, no shte izpolzuvame syshtite, zashtoto njama nikakva nuzhda ot izmisljane na novi znaci, kato mozhem da se uslovim, che pone pyrvite 4 imat smisyl i toj se systoi ili v iztegljane na ezika ot dynoto na gyrloto napred, ili v pritiskaneto mu do zybite, sys slednite primeri: obiknoveno "r" si e taka, no tova e pri slavjanite, ala za Zapada to trjabva da se markira kato "r2" (s dve tochki) zashtoto pochti ne se chuva, no mozhe da ima i "r1" kato njakakvo meko "r" (da rechem v sanskrita), i syshtoto omekotjavane mozhe da se izpolzuva kato mjagkij znak sled /_vsjaka_/ bukva (primerno myishj shte stane "my1sh1", ispanskija kanjon shte stane "kan1on", i mnogo drugi), a pyk zahapvaneto na ezika shte byde s cherta (i, syotvetno, physic stava "f4zik", theos stava "t4eos", anglijskoto the stava "d4y", i drugi podobni. Estestveno i poslednata trojka syglasni syshto mogat da se zapishat taka, kato ot 'zh, ch, sh' stanat na "z4, c4, s4", no dokolkoto tova sa chesto izpolzuvani S-i v drevnite ezici, to az gi postulirah kato osnovni.
-->Za kakvo sluchat M-ite ot vtorata grupa? Ami te sa za /_proiznoshenie_/, kato No 11 e za udarenie (koeto /_ne_/ e simvol ot nikoj ezik, no v redica sluchai e nuzhen znak), 12 e za udylzhenie (primerno, pri anglijskite bird kato "by12d", i law kato "lo12"), 13 /_promenja_/ vida na /_slepvane_/ na G-i (i togava i srichkite) ili S-i (primerno, pianoto na bylgarski shte byde "pi13ano", no na anglijski shte e "pi1e4nou"; obache 'dzh' obiknoveno ne se razdelja, i togava trjabva da pishem "had13zhija" ili "band13zho", zashtoto inache shte mozhem da go razdelim na srichki kato had-zhija ili band-zho -- v koeto az ne vizhdam nishto strashno; tuk neshtata mozhe bi trjabva da se doobmisljat), a No 14 e prosto za otlichavane na dumata (primerno kato v italianskoto udareno-e za 3-to lice koeto shte byde "e14", za da ne se byrka s tjahnoto "i").
-->S izpolzuvaneto na M-i mozhem da poluchim 6 po 7 (s nosovkite) = 42 G-i (makar che M-ja kym No 3, 'y', e prakticheski neproiznosima, no obratnoto mozhe; kakto i kym sebe si ima smisyl samo za "j", taka che neka da sa 6 po 5 = 30), da rechem 50-60 vida S-i (teoreticheskoto 19 po 7 e v oblastta na fantastikata), no tova e bez da broim dvuglasnite i tri-glasnite, koito mozhe da dadat oshte dori 50-tina zvuka (i s udylzhenija, primerno v anglijskija ima razlika v 'i'-to mezhdu bit i see, i pljus tova te prosto njamat kratko 'a'). Taka che, edno na drugo, s nashata nova azbuka s 25 bukvi i 12 M-ra nie polozhitelno nadhvyrljame 100 bukvi, dosta nad tova. Dori za daden ezik spokojno mozhem da se vyzdyrzhim ot pisaneto na cifri za modifikatori i da izpolzuvame po-ponjatnija zapis chrez 2 bukvi za M-ja, kato predpolagame, che tam e jasno dali tova sa M-rani bukvi ili K-rani (a to i prosto P-ni). Taka veche mozhem dostatychno dobre da transliterirame vseki ezik do bylgarskija, imajki predvid i vsichko kazano tuk, a ottam natatyk ostava samo da se opredeli kak tezi bukvi shte se izpisvat s tehnite M-ri ot dvata vida, pljus razlichnite vidove podchertavanija (koito veche sa neobhodimost navsjakyde) i da se proektirat krasivi bukvi s koeto shte se zaemem (nadjavam se po-nakratko) v sledvashtata tochka.
-->Da, no izpisvaneto na M-rite chrez cifri ne e osobeno udobno, ne se vizhda do koja bukva se M-ra (s dopylnenija otgore), taka che mozhem da imame pak biektivno (vzaimno-ednoznachno, i v dvete posoki) syotvetstvie na tova, koeto se proiznasja, i tova kak to se pishe na bylgarski, kato izpisvame i vtorata bukva kym kojato se M-ra kato bukva, samo che ja davame kato dolen /_indeks_/, za da ja otlichavame ot vyzmozhnite sledvashti glasni ako imame K-rani (diftongi i triftongi). Bihme mogli da izpolzuvame syotvetno i goren indeks za K-ni bukvi, za da gi otlichavame ot P-nite, no tova nadali e nuzhno, sled kato imame M-r za razdeljane na G-i (kakto v citiranoto bylgarsko piano), a pyk toj mozhe da se izpolzuva i za slivane na S-ni (primerno ban/_dzh_/o), no ot gledna tochka na nashija ezik ne e strashno da se razdeljat kakvito i da bilo S-ni (dori i imeto "Dvorzhak", koeto na Zapad izglezhda komichno, ponezhe horata ne go pishat kakto se proiznasja, a spored bukvite no bez dobavkite, i to izliza Dvorak; ta pri nas toj bi mogyl da se razdeli spokojno kato Dvor-zhak; syshto i Bendrzhih mozhe da byde Ben-d-r-zhih). Eto njakoi primeri: ruskoto "yi" shte byde veche "y\j", anglijskoto 'ya' kato v but shte stane "y\a", man shte se kodira do "me\an", we shte byde "v\yi", "j" ili zapadno (no /_ne_/ i anglijsko) "j" shte stane "i\i" i prochee; ot druga strana by, buy, i bye (/_vsichkite_/ tezi dumi, osven ako anglichanite ne vzemat njakakvi merki da gi razlichavat i pri proiznasjaneto) shte stanat "bai\i", ili pyk njakakvo "joj" shte stane "i\ioi\i"; ili pyk nemskoto bo:se shte byde "bi\oze". I drugi podobni, primerite sa ot porjadyka na milion, no samo fonemite sa njakolko stotin.
-->
==>*_4. Grafichen dizajn na novite bukvi_*
-->
-->Tuk ambicijata mi e da mozhe da se izpolzuva edin ot naj-prostite matrichni printeri, s 12, no dori i s 8 iglichki, koito imat i polu-izmestvane v horizontalata (no da mozhe dori i bez takyv polu-hod), pljus tova i glavnite bukvi da izpolzuvat /_syshtija_/ shablon za obiknovenite (koeto bi bilo syshtestveno oprostjavane, i koeto mozhe da stane kato zaglavnostta im se markira syshto s njakakyv dobavychen znak kym tjah, kato edin vid nov tip M), pljus oshte vsichki bukvi da sa s ednakyv razmer (horizontalno i vertikalno), i dori da mozhe da pravim njakakvo /_podchertavane_/ ne otdolu, a /_otstrani_/ na bukvite (koeto e syvyrsheno nova ideja, no bi mogla da se osyshtestvi s oshte edin psevdo-M).
-->Eto variant za 12 iglen printer (a pyk ako pikselite sa, primerno, 512 h 512, to tolkova po-dobre). Osnovnata chast na bukvata e 5 h 7 (pyrvo po horizontala) tochki, tochno otgore e pole 5 h 3 za I-ija tip M (za M-ni bukvi), i otdolu ostavat dva reda, koito ne rabotjat nikoga (ponezhe podchertavaneto ne e tam), koeto dava po vertikala 12 tochki (ili piksela ako tova e naistina matrichen printer). Osven tova ot /_ljavo_/ na bukvata ima dve poleta, kato gornoto e na visochinata na I-ija M-r i e s razmeri 3 h 3, koeto se izpolzuva za II-ija tip M-ri (za proiznoshenie), a pod nego e novo pole 3 h 7, koeto se deli na 2 /_chasti_/, i otgore e pole 3 h 3 za markirane na glavnite bukvi (koeto pravi edno kvadratche, no to mozhe da byde napraveno i na krygche; vyv vseki sluchaj e dostatychno edro za da se vizhda otdalech), a otdolu e pole 3 h 4 za markirane na podchertavanija (kato ima /_vertikalno_/ slednite cherti: naj-otljavo za klasicheskoto nadebeljavane, do neja za podchertavane, i do neja, ili naj-otdjasno, e za italik, koeto trjabva da byde punktirano prez tochka, no mozhe da zaema i predishnata vertikalna cherta pri nuzhda i da se sliva s neja, vse njakak shte mozhe da se otlichava; osven tova underline + italic prakticheski ne se izpolzuva). Tova dava i na horizontala 3 + 5 + 1 (za otdeljane na bukvite, koeto tuk e syvsem dostatychno, tyj kato v osnovnata chast na bukvite shirinata e samo 5 tochki), ili 9 tochki; t.e. vsichki bukvi shte sa v pole 9 h 12, no v dejstvitelnost s razmeri 8 h 10, kato samata osnovna bukva shte e samo 5 h 7, koeto e poveche ot dostatychno za da se pozicionira tam krasivo izrabotena bukva.
-->Spored men, obache, tova e nenuzhno razhishtenie na poletata, i zatova sega davam variant za 8 iglen printer, kydeto rabotjat vsichki igli, no otdolu trjabva da ostavat 1 ili 2 tochki prazni. Tam imame, syotvetno: osnovno pole na bukvata s razmeri 5 h 5 (koeto trjabva da e napylno dostatychno; ne zabravjajte che samo pet tochki na principa ima-njama sa dostatychni za kodirane na 32 simvola), pole za osnovnija M-r 5 h 3 (to e syshtoto, tam njama promjana, no ako ima po-dobra preciznost na rastera, to visochina 2 tochki bi bila dostatychna i po-podhodjashta po sravnenie s bukvata -- tuk problema e samo za izchertavaneto na krygcheto, inache vsichki drugi znaci mogat da se imitirat s tochki, zapochvajki, primerno, ot dolnija red), pole za vtorija M-r (otljavo na I-ija i na syshtata visochina, pak ot 3 h 3 (respektivno 3 h 2 tochki), i pole za glavni bukvi i podchertavane otljavo na osnovnata chast na bukvata s razmeri 3 h 5 (kydeto znaka za glavna bukva shte e visok 2 tochki, a podchertavaneto samo 3). Tova dava po horizontala pak 3 + 5 + 1 (za razdeljane) = 9, i po vertikala 8 + 1 = 9 (no ako osnovnija M-r e s visochina 2, to togava i otgore shte ostava po 1 red prazni tochki, kakto i otdolu).
-->Ami tova e, mozhe da ima i drugi varianti, mozhe, v krajna smetka, dvata M-ra da sa otgore edin nad drug, podchertavaneto da stava po starija nachin v dve pozicii otdolu, da ima (ili ne) eventualno i shabloni za udebeljavane ili nakloneni bukvi v osnovnata chast, a glavnata bukva pak da stava s njakakva cherta s shirina 2 tochki ot ljavo na bukvata (no njama smisyl da udylzhavame oshte visochinata). Vsichko zavisi ot tova kak shte se reshi, zashtoto az davam samo idejata (tuk ima nuzhda ot kolektivno reshenie). I nabiraneto na M-rite trjabva da stava chrez /_naslagvane_/ na izobrazhenieto sys Bksp s predishnoto, ponezhe tova e klasicheskija variant na vsichki pisheshti mashini i printeri (tova, che sega ne se pravi taka, i za vsjaka bukva s neshto otgore ili otdolu ima otdelna kartinka prosto /_ne_/ e pravilno -- nie, po star navik, obichame da pravim ne tova, koeto trjabva, a tova, koeto mozhem); vyv vseki sluchaj v tablicata za nemskija ezik na klavisha za "=" (tochkata pri nasheto BDS) ima gorni shtrihcheta, koito, obache, se nabirat predi drugata bukva no ne se vizhdat, i se pojavjavat chak kogato naberete sledvashtija klavish. Samo che tuk shte ima 10-tina takiva M-ri, no tova e v standartnija variant, a pyk za vseki edin ezik shte mozhe pak da si ima specifichni klaviaturi, kydeto da sa slozheni vsichki nuzhni klavishi, kakto e i sega. Vyv vseki sluchaj ne zabravjajte, che na standartnata klaviatura samo na dolnite 3 bukveni reda ima 35 klavisha, pljus oshte 12 na reda na cifrite i znacite (no pyk to za cifrite si ima i otdelna klaviatura), a mojata nova azbuka ima samo 25 bukvi, i s M-rite stigat 31 klavisha, taka che trjabva da ostanat mesta i za oshte 10-tina /_gotovi_/ M-rani bukvi za lesno nabirane (nezavisimo ot vyzmozhnostta za nabirane chrez standartnite bukvi pljus M-rite). ( Vsyshtnost naj-gornija red sys znacite mozhe v goren registyr da e za vsichkite 12 M-ra, ot 35-te bukvi da se izpolzuvat 25 za novata azbuka, i ostanalite 10, koeto shte reche 20 v dvata registyra, da bydat za njakoi zadylzhitelni znaci, kakto i za 10-tina specialni za ezika M-rani bukvi. ) V syshtoto vreme, pri rykopisno pisane njama nuzhda ot takova neprivichno podchertavane na bukvite, nito na glavnite takiva (makar che ako vi e po-udobno da slagate po edna goljama tochka predi bukvata, to mozhe i taka). S dve dumi, nezavisimo ot universalnija harakter na azbukata za vsichki vyzmozhni ezici, az ne predlagam prakticheski nishto /_principialno_/ novo, koeto da ne se e prilagalo njakoga pri pechataneto.
-->
==>*_5. Zakljuchenie_*
-->
-->E, moi (neseriozni i symnitelni, kakto predpolagam, pone prizhive) chitateli, tova e v obshti linii idejata za universalna za celija svjat azbuka, kojato stypva stabilno na nashata azbuka, i to taka kakto nie ja izpolzuvame, no pozvoljava dopylvane (i dorisuvane) na nad 100-tina vida bukvi, koito trjabva da stignat za vsichki svetovni ezici, /_bez_/ da se nalaga da davame razlichni traktovki na njakoj M-r za njakoj specifichen ezik, a obshto za vsichki (no pyk, ako takyv osoben ezik se pojavi, to mozhe bi mozhe da se stigne i do izkljuchenija). Az sym daval njakyde podobni idei ot predi 10-tina godina pod osnovnija si psevdonim, no tova ne e na bylgarski, a i tuk ima redica dobavki, tova e /_posleden_/ variant, taka che toj e i po-finalen, no za smetka na tova sumata neshta sa dadeni syvyrsheno shematichno. No, v krajna smetka, az ne moga (dori i da iskam) da vyrsha rabotata na celi /_nauchni kolektivi_/ (da rechem, edno 100-tina choveko-/_godini_/ rabota, kojato posle mozhe da porasne i do hiljadi). Az davam ideite. Ako tazi azbuka, zaedno s tochen grafichen vid na vsichki osnovni bukvi i na vsichki M-ri, byde izgotvena u nas, to tja shte byde proekt za nova bylgarska azbuka (prakticheski bezproblemna, zashtoto bukvite ni dazhe malko shte namalejat, a nie njamame osobena nuzhda ot M-ri), no ako byde izgotvena, primerno, ot ... chukchite, to togava shte se nareche chukchenska, taka che az mislja, che vseki edin narod bi trjabvalo da e zainteresovan da napravi neshto v tova otnoshenie (stiga moite idei da ne ostanat glas v pustinja, kakto na praktika i stava dosega). Zatova az se obryshtam kym vsichki vi: gospoda, napravete /_neshto_/ za populjariziraneto na tazi ideja (nared s celija tozi rechnik i s vsichkite mi ostanali, minali i bydeshti, knigi), zashtoto tja mozhe da e prodylzhenie na idejata na Kiril i Metodij, no tja e dalech /_po-vseobhvatna_/ i universalna, tova bi izdignalo strashno mnogo slavata ni kato narod! Na mene shte mi e vse edno (na onja svjat), obache na vas njama da vi e, taka che: dejstvajte!
-->
-->07. 2020
--> -- -- -- -- --
-->
===>*_RECHNIKA -- CHAST VTORA_*
-->
-->== L ==
-->
-->J_lajka, J_camomile, J_Kamille, J_hameleon
-->------
-->Lajka, ochev., i s izvin-e, e la#njano cvete; kuchka\ njama nishto obshto tuk, zshtt nikoe zhivotno ne mozhe da ja jade tazi gorchilka, s 1stv-to izkl-e na gyrchava\ kamila, i ztv na Zap. tja e camomile (a na nem. e dori Kamille). Pokraj kimila\ sa navyrta oshte i, ha-ha, hameleona (lat.-gr- chameleon), koj\ shte reche "kamil-i lyv", koe\ e baja dryzko nazv-e, no nav-no e hem tolk. grozen kato kam-ta, hem chesto stava zhylt, shtom meni cveta si i zhivee sred pjasyk (no ne se chudete osob., sled kato i ... gluhar-to mozhe da stane na "lyvche", => g.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_lajno, J_latrine, J_leider, J_Leiche, J_laja, J_latro, J_lajla, J_dung, J_Scheisse, J_shit, J_schiessen
-->------
-->Sega, gospoda, cin-no ili ne, no tr. neshto da se kazhe i za tezi Dichki, zshtt tuk sa vlozheni razl-ni idei. Nashe\ cig-o (a kakvo inache?) l-no, tr. da e neshto leeshto se, techno, kato lat-o\ latrine-klozet, nem-o\ leider-za-syzhal-e, tjahno\ Leiche-trup, a che i ... laene\ kato neshto losho, ili pyk izliv-o se, pnzh latro v lat\ zn-lo laja, i dr. (imalo st.-evr. lajla kato nosht, koja\ mozhe bi zaliva vs. s /_tymnina_/); no smis\ mozhe ponjak. da se obyrne i 1o vreme imashe 1a nashum. pesen, Dilajla (a => i lady). Posle ang\ dung, e neshto deto kazva "dynn" kato padne, t.e. neshto tvyrdo, 1 vid raznov-st na ding /dang /dong ! Nem-o\ Scheisse pyk, otkdt e ang\ shit, e neshto izstrel-o, tyjkt glag-te: scheissen (schiss, geschissen) kato defik-m, i schiessen (schoss, geschossen) kato streljam, sa pochti nerazl-mo prepl-ni. Posle ima lat. caco no za nego dr-de, ima nashe sratj /sera, kato cyrkam (=> sram), i dr. A ima i kenef, syshto dr-de.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_lakej, J_lizha, J_lecken, J_lick, J_likjor, J_laguna, J_legen, J_lago, J_lacrima
-->------
-->Lakeja e ... lizach, zshtt tuk e nem-o\ lecken-lizha-blizha (s "velik\" laf na SHvejk, Leck mich am Arsch), ili ang-o\ lick, kdt e i likjora-liquor, i dr. ~ni; no po sysht-vo tova e i leg- / lag-, koe\ ni dava laguna\, legena, ezero\-lago i t.n. (prim., lacrima e sylza na it.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_lale, J_tulip, J_tulup
-->------
-->Lale\ e glupavo hileshto se cvete, koe\ byrzo precyv-va; na Zap. e tulp /-an (tulip na ang.), koe\ shte reche, che tam hora\ go hares-t na stadija na tulup (chuval), predi da se raztvori kato "havanka\" na stara parantija.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_lapa, J_lapam, J_lapti, J_Lappen, J_lapsha, J_labia, J_lapara, J_lapad
-->------
-->Lapa\ e neshto deto sluzhi za lapane, pone Jota\ da vi go kazhe. No ponjak. mozhe da se nahluzi i na kraka, sydejki po ruski\ lapti (cyrvuli no pleteni ot liko; tuk mozhe da se citira rus\ izraz "el laptem kashu", izpol-n za njakoj syvsem div i neobraz. chovek), a i nem-te, koi\ uzh ne znajat D\ kato takava, imat Lappen kato parcal (i Fusslappen kato partenka), no to e jasno, che lapa\ e neshto razkys-o, i po tazi prich. v rus\ lapsha veche e jufka. Ako minem v lat\ to tam labia / labium e vid usta, no ako stava D za zhena, to tam mozhe da ima 2 var-ta (if you see what I mean), i lapane\ pri dolna\ e mal. po-drugo. No tuk ima i st.-gr. Ki, tyjkt lapara bilo stomah (i dazhe laparos bilo diarija -- ot mn. lapane, mozhe bi), i ottam e i nash\ ... lapad (loboda na rus.), koj\ bil lapathon na gr.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_larva, J_lavra, J_lavatio, J_lava, J_lavatory
-->------
-->M -u tezi 2 Di njama nik-va log-ka V, no za nas te chesto se byrkat; pljus tova imajte predvid, che lavra\ e oshte i cyrk-na kripta, tja dava i laurea-te, i e neshto cenno i prijat. (i bl-uhanno), dkt larva\ e larva na lat. i e 1o chervejche; no, da rechem, tykmo shtoto njama V to nie ja pravim, kato ako mahnem r-to, to stigame do lavo /lavatio kato mija (i baptis-m), che i do lava\ i ang\ lavatory-toaletna.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_latinka
-->------
-->tova e 1stv-to lat. cvete u nas (e, pone Tashi taka kazva).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_leblebija
-->------
-->Tazi D sp. Beti e 1 vid ... /_(h)leb_/ (no => hljab) , zshtt arabi\ dosta ja jadat vmesto hljab (tja zasishta), a pyk Tashi dava 1a defin-ja na tango\ kato tova "da se strie 1a lebl-ja m-u 2a pypa".
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_levent, J_Levant
-->------
-->Levent\ tr. da e chovek ot Levanta, koe\ e Bl. Iztok, makar che az ne bih kazal, che arabi\ sa chak koj znae kakvi strojni ili snazhni myzhe, no mozhe da se ima predvid che sa razboj-ci, pirati, a takiva hora pone zheni\ mn. gi ljubjat (kak\, prim., hajduti\, => h.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_legis-, J_legalen, J_low, J_law, J_lawn, J_liga, J_legato, J_polegato, J_legnal
-->------
-->Legal-te neshta obshto vzeto sa /_nisko_/ postav-i, tova e izvoda, koj\ mozhe da se napravi ot sravn-to na ang-o\ low-nisyk i law-zakon, a ako njakoj se symn-a v tova to mozhem da dobav. i lawn-livada (koja\ e niska, no kachli e proizv-na ot law). Form-no neshta\ sa po-dylboki i tuk se namesva liga\, liga ili lega, koja\ svyrz. 1a grupa hora, i tazi gr. tr. da si ima njak-v kodeks, prav-o za poved-e na hora\ ot neja; osva ima oshte legato v muzika\ (neshto svyrz-o), koja\ D na it. zn. i svyrzan i prat-k, legat. Da de, no legato\, pone za nas, e i polegato, a to e neshto poleg-lo, taka che V\ ja ima, i po tozi povod imashe 1 star vic, za tova koj kak minava prez njak-va bariera, a imen.: lyvove\ ja presk-t, vlech-te minav. otdolu, a pyk ovce\ stojat i chakat da ja vdig-t! Prochee, => i finansi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_lezha, J_lyzha, J_liegen, J_lu:gen, J_lie
-->------
-->Tova e ochev-na V, m-u lezha i lyzha, no pone da vidite, che i v dr. Ei e taka, prim na nem., liegen e lezha, a lu:gen e lyzha, a na ang. lie zn. dori i 2e\ neshta, koe\ e taka zshtt hora\ ne obichat lyzha\ (no politici\ i medii\ `umrat da lyzhat, zshtt hora\ ne ja obichat, ama i ... /_ja obichat_/, stiga da im haresva).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_leopard
-->------
-->tova zhiv-no, sp. Tashi, e ... /_nap#rdjan_/ lyv, na kafjavi petna (=> prdj).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_leshta, J_Linse
-->------
-->Tuk po izkljuch-e ne stava ?s za etim-gija, a za tova che takova nenauchno nazv-e na optich-te leshti (lens na ang.) govori za sluch-no\ im otkriv-e predi njak-ko veka (ne v Dr. Gyr., kdt e bilo izv-no optich-to otrazh-e, no ne i prechup-ne\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_liliput
-->------
-->Liliput\ idva ot l-ka\! Spored 1a star-na /_bylg_/. prikazka, 1o vreme imalo 1a Lili, chija\, hym, bila < i ot napryst-k, i koja\ po tazi prich. razhdala (chrez vynshno osemenjav. s kutre\ si) samo miniat-ni kato zhelyd-ta dechica, narech-i liliputche\; po-kysno ang-nin\ Dzhoni Byrzaka (Swift) ja e chul ot njakyde i ja e pretvo-l po svoemu.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_limfa, J_limpha, J_limon, J_Leim, J_Linde, J_limb, J_limp, J_limit, J_lymos, J_lipa, J_lepkav, J_lepra, J_lepa, J_nelepo, J_lepitj, J_lepas, J_limpati
-->------
-->Okazva se, che limfa\ (limpha v lat\) bila svyrz. s limona, t.e. che toj puska 1 vid limfa, no tuk se pojav-t i dr. Di i idei, pnzh toj e lemon /lime na ang. obache Leim na nem. e glina, t.e. neshto lepkavo, a lime na ang. zn. oshte /_i_/ gas. var, che /_i_/ lipa, koja\ ne puska sok, no stava za lepkavo-kisel chaj, i koja\ na nem. e Linde, no lind tam zn. mek, blag, nezhen, a lindern e oblekch-m. Da de, no chudes-te na svyrsh-t tuk, tyjkt nerdene se pojav-a 1 nem. Lindwurm (kdt II-ta chast e chervej), i tova zn. ... zmej, koj\ hich ne e blag, ala, hym, e gyvkav. E, ama tgv, ako zalozhim na njak-vo slep-ne, mozhem da dobav. ang\ limb-krajnik, limp-kucam, limpid-prozr-n (nav-no neshto e izteklo), i dori i gran-ta-limit (zshtt neshto se raztjaga!). No ima i oshte, v st.-gr-ja lymos bilo glad (t.e. tekat ni ligi\), i osva v slav-i\ Ei ot lim- /lin- stig-me do lip-, t.e. lipa, koja\ veche se vizhda che e lepkava, nali? Tazi l`ipa na rus. e ne samo tova dyrvo, a i neshto falsh-o, podprav-o (t.e izkriv-o njakak), a pyk na Zap. e izv-na D\ lepra /leprosy (i lat. i gr.) kato bolest\ prokaza (zshtt pri neja kraj-ci\ prosto okap-li!). Da, no lepnene\ mozhe i da ne e losho, zshtt nie znaem sryb-ta D lepa, a pyk rus-ci\ imat tjahno\ nelepo, taka che tuk imame (resp. njamame) izlep-ne, a i sam\ glagol lepitj v rus\ zn. /_ne_/ lepja, a izvaj-m, model-m (vyv V s koe\ Jota\ e chuval 1a rus. cin-na chastushka, taka che dami\ da ne chetat po-natatyk, i tja glasi: "ja e#usja luchshe gusja/ i tebe sovetuju,/ u tebja p#zda boljshaja,/ /_zalepi_/ ... gazetoju", koe\ veche zn. uplatni ja). Taka de, ama zashto e tu lim-, tu lip-, ne stana jasno oshte; e, tova e zshtt v skr\ gi imalo i 2a\ var-ta ili Bi, a imenno: lepas bilo pomada, mehlem, a lepayati = limpati bilo mazha, smazvam.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_lingvistika, J_language, J_long, J_lang, J_lingam
-->------
-->Ling-ka\ e nauka za Ei\, no te sa dylgi neshta, language na ang., lingua na lat. (i kato strana, narod), long-dylyg na ang. = lang-syshto\ na nem., i tuk, ochev-no, e i skr-ija lingam, koe\ veche ne e E, ami onaja rabota na myzha.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_list, J_laso, J_lastik, J_Liste, J_listen, J_least, J_Last, J_lassus, J_lestnica, J_lassen, J_leave, J_leaf, J_elastique, J_lissom, J_lass, J_loza, J_listig, J_leisten
-->------
-->Nash\ list (bilo to na dyrvo ili ot tetr-ka) e neshto gyvkavo, i mozhe da ni otvede i do laso\ i lastici\, i do macki s kryshni stanove, a i do golemi ... tezhesti, koi\ go uvezhdat! Da cit-me njakoi Di, kato: nem-o\ Liste-spisyk, ang-o\ list izbrojav-m, tjahno\ listen-slusham (nav-no s ideja\ za dolav-e na neshto koe\ pada, kato eavesdropping, ot strjaha\), posle ang-o\ least-naj-malko (demek, pone 1o listche), a i last-posl-no (kato uvedem 1 klon, kato neshto deto tezhi, tykmo stigame do tjazhes-te), nem-o\ Last-tjazhest, i lat-o\ lassus kato umoren grohnal. Tyj, posle idvat: ruska\ lestnica-stylba (raztjaga se), nem-o\ lassen-ostavjam (da mi napravjat neshto), ang-o\ leave-napuskam (kato okapal list) pljus sam\ list-leaf (s mn.ch. leaves), nash\ lastik, fr-o\ elastique, ang-o\ lissom (s gyvkav kryst, naj-chesto macka) ili oshte lass-devojka, isp-o\ lasso, nasha\ loza, nem-o\ listig-hityr, tjahno\ leisten-staraja-se (demek, ogyvam gryb, vyrtja se i tyj i tyj), i mn. dr.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_lokomotiv, J_locare, J_locus, J_locust, J_lokum, J_lokotj, J_luk, J_look, J_luciti, J_lych, J_otlychvam, J_local, J_locate, J_movies
-->------
-->Hym, lokom-v\ e neshto deto smenja mjasto\ si, pnzh loco /locare e slagam (na njak-vo mjasto), a locus (s mn.ch. loci) e tochka ili geom-no mjasto na tochki. Da de, no tog. e jasno, che tuk e i ang\ locust-skakalec (byrzo se lokira), kak\ i tur\ ... lokum (njama kak, razteg. se kato lokom-v v dvizh-e), kak\ i lakyt\ (=> l.), koj\ e lokotj na rus., che i luk\ (zshtt e dylyg). Dobre, no i ang-o\ look-gledam tr. da e tuk (v smis. na vizhdam dvizh-e\ na neshto), zshtt K\ e sysht\, kato imalo i chesh. luciti kato hvyrljam, vkar-m, a tam e i nash\ lych /luch, otlych-m, lat-o\ local-mesten, i dr., i chak do skr\, kdt locate bilo vizhdam (lokiram ili alok-m). I zashto az vi razkaz-m vs. tova? Ami, zshtt ot 1a str. se vizhda lesno tova, koe\ myrda (pone pri nasek-te e taka, s tehni\ fasetni ochi), a ot dr. str. tova e ideja\ na ang-i\ movies, myrd-te kart-ki, kino\, obraz koj\ se prenasja ot 1o mjasto na drugo kato lych, smenja si lokal-t\!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_lotarija, J_lot, J_Los, J_lut, J_lotus, J_lotok
-->------
-->Lotar-ta e jasno kakvo e, no tja idva ot po-krat-to lot kato zhrebij, koe\ na nem. e Los, i koe\ ni vodi do razni ... lokvi i lake-ove (=> lago), kdt, nav-no, neshto se e hvyr-lo, pnzh na ar. ezero e lut (i tgv => ... bahar); tuk e i cvete\ lotus, koe\ idva ot skr\, kdt lota zn-lo stomna s voda (a na nego cveta mu e kato chashka; osva lotok na rus. e sergija, tabla).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_losh, J_lesh, J_low, J_plohoj, J_pljuja
-->------
-->D\ losh e nasha no ne i rus., tam e plohoj, taka che neka kazhem neshto i za neja, no to e lesno, tova e 1 vid ... lesh, neshto legnalo otdolu, kak\ pri ang-o\ low; a pyk plohoj e neshto deto go zapljuv-e, sig-no.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_lyzhica
-->------
-->sredstvo za lapane na /_lyzhi_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ljubov, J_Liebe, J_liberte, J_libido, J_livree, J_libra, J_Libelle, J_Leber, J_Leben, J_life, J_Leib, J_libel
-->------
-->Lele-male, bez mal. da izpusna ljubov\! A tja e inter-na i ima razl-ni svyrz. Di, kato: nem-o\ Liebe-ljubov, fr-o\ liberte-svoboda (mn. ja /_libim_/ pushtina\), lat-o\ libido (strast za libene), fr-a\ livree-livreja (nav-no hub. dreha), lat-a\ libra-kniga (koja\ tr. da idva ot ... vodna\ povyrh-t, tja e gladka kato voda; no => i kniga), nem-o\ Libelle kato vodno konche (hem leti nad voda\, hem e mn. krasivo), posle idva nem-ija Leber = ang\ liver kato cher drob (dzhiger, => dzh.), za1o s tehn\ zhivot-Leben (koj\ na ang. dava life-zhivot\ i live-zhiveja), a i sys tjalo\-Leib, a sig-no i dr., i se svyrz. s ljagane\ (prav da vyrshish onaja rabota mn. ne vyrvi, nali?), i kgt tazi l/_i_/bov /ljubov prevyrti, tja stava na libel-kleveta!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ljav, J_desen, J_levare, J_desios, J_desna, J_left, J_portboard, J_mean, J_gemein, J_sinistro
-->------
-->Eh, taja V shte izleze dosta dylga, no ne zrd Di\, a glavno zrd idei\. Stava ?s za ljavo\ i djasno\, i za sami\ Di, no i za tova deto stoi zad tjah v glavi\ na hora\ (no spec-no u nas tuk maj neshto ni lipsva). Ta ljavo\ idva, ili pone e svyrz., s lat-o\ i it. levare kato snemam, svaljam, no, vsysht-t, i vdigam (pnzh Ei\, komaj vsichki, sa netochni, i kgt mahame neshto, to hem go svaljame, hem naj-napred go hvashtame i povdig-e); djasno\, ot svoja str., idva ot gr-o\ desios kato syshto\ (a tam kdt tova ne zn. djasno, ima ~no zvuch-a D za /_venci_/\ v usta\, kak\ v rus\ tova e desn`a /desnyi v mn. ch. -- koi\ sa, vse pak, po-tvyrdi ot sama\ usta). No neka napomnja, che vyv vs. dr. Ei djasno\ e syshtevrem-o i pravo, vjarno (pravyij na rus., recht na nem., right na ang., i proch.), samo ne i u nas (prd gr\ iztoch-k), i tova maj baja ni obyrka kato dojde dem-cija\, zshtt nie prosto ne vkljuch-che, che djasno\ e pravo\ na silni\, koe\, sobst-no, i /_ne_/ e pravo, to e prosto tova, koe\ iskat silni\ (koe\ mozhe, po izkljuch-e, da se okazhe i pravo, no tova ne e zadyl-no); az ne tvyrdja, che njama izobshto nik-va logika v tova da se glasuva za silni\, logika ima, da si na str-ta na pobedit-te, no tova ne e pravo, i po-pravilno bi bilo za slabi\ hora (a bolsh-vo\ ot nas sa /_imenno_/ takiva) da izberat ljavo\. Posle tova ljavo e gore-dolu ~no i na dr. Ei (prim. links na nem. i left na ang., no obyr-te vnim-e, che left zn. ostanali\, ztv na ang. ne se kazva levi partii, a levo-"krili" takiva, leftwing). Sega, predi da minem kym tova, zashto ljavo\ ne e hubavo, neka vmyk-m objasn-e\, zashto dvizh-e\ po ulici\ e v djasno, a ne v ljavo (kak\ ne znam dali vse oshte ne e v typa..., iskam da kazhe v konserv-ta, Anglija, kdt hora\ kazvat, che: the right side is the wrong side, and the left side is the right side). V smis., che /_po princip ang-ni\ sa pravi_/, tr. da se dvizhim ot ljavo, koe\ e taka po prosta\ prichina, che hora\ sa desnjaci (nav-no 95 %) i e hubavo djasna\ ryka da im e svobodna, ryka\ s oryzhie\, kak\ e bilo ot dylb-a drev-t, i dazhe pri korabi\ (a i samol-te) ljava\ str. e portboard, kym prist-shte\, tam ima po-malko orydija, a djasna\ e starboard (uzh kym zvezdi\, no tam e bilo kolelo\ pri njakoi korabi s kolelo). E, da de, no za da se izbegne tazi kalambura, che prav-no\ e neprav-no, otdavna po cel\ svjat e prieto dvizh-e\ da e v djasno (a shto kasae oryzhie\, to syvrem-te oryzhija streljat nadalech i ne e syshtost-no kyde e nasresht-ja neprija-l). A sega za levi\: ami, hora\ prosto ne gi obichat i tova e! Az lichno si mislja, che tova e ot /_moral_/. syobr-ija, pnzh. vseki misli predi vs. za sebe si, i ne obicha da go pouchavat (ili zasram-t) s tova, che trjabva da se misli za drugi\. No kak\ i da e, fakti\ sa si fakti, i klasich-ja primer e ang-o\ mean kato sreden, no i nizyk, dolen, podyl, koe\ idva ot nem-o\ gemein, i tvyrde ~na e situac-ta i v it-ja\ kyde\ sinistro zn. ljavo, no syshto taka i vredno, losho, neshtas-e. Taka che, vari go, pechi go, hora\ sa egoisti, i prd tova ne obichat levi\, i /_po tazi prichina_/ posl-ni\ stavat oshte po-loshi, zashto\, bidejki slabi, vzemat merki da bydat silni, i izisk-t stroga discip-na pri tjah, koe\ kara hora\ oshte > da ne gi haresvat (no pyk se vrezhdat v uprav-ie\)!
--> -- -- -- -- --
-->
-->== M ==
-->
-->J_madama, J_dama, J_damba, J_dam, J_damage, J_damn, J_da:mlich, J_mad, J_Made, J_Ma:del, J_madeo
-->------
-->Tuk njama da kazhem nishto hubavo za zheni\, taka che te da ne chetat po-natatyk. Ami vizhte, tuk e naprav. pregled i na 2a\ K\ na madama\, dam- i mad- v zap-ni\ Ei. To e jasno, che madama zn. moja dama, no vse pak, za da ne sbyrkame. Ta dam- e prosto njak-vo natis-ne, trambov-e, uvrezh-ne, koe\ mozhe da se vidi ot rus-a\ damba kato nasip, koe\ e tochno dam v ang\, damage e vreda, shteta, damn e proklinam, damp e vlaga, i dr. ~ni, no kachli naj-otkrov-i tuk sa nem-te, kdt da:mlich zn. glupav (kato dama, ochev.). A pyk mad- ni vodi do ludost\, mad na ang., ili gniene\, pnzh Made na nem. e lichinka, chervej (obache Ma:del e momiche), madeo na lat. e mokrja i dr. pod-ni. E, a sega => myzh i man.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mazohizym, J_mazos, J_sistola, J_kista, J_stiskam, J_mazen, J_maslo, J_mazol, J_mastologija, J_masticate, J_machkam, J_mastakulki
-->------
-->Za I-ta D vs. znajat, che idva ot 1 Mazoh (evr-n), obache nikyde (osven tuk) ne se kazva zashto, adzheba, e tr-lo ime\ mu da stane naric-no, a to e zshtt na st.-gr. mazos = mastos zn. zh. gryd, taka che toj e bil, so to say, g-n Cicoranov, ili po-skoro Cicostiskachev, pnzh II-ta chast e pak gr., sistola ili histola ili kista /cista, t.e. neshto deto mozhe da se stiska. Pljus tova "mazosa" e i ... mazen, razb. se, taka che ot tuk e i nashe\ maslo i mas\, a che i mazol\, i rus\ mazj-mehlem, lat-a\ maza kato placenta (tuk kato neshto zh-ko), mas-log-ta (1 vid cicologija), ang. masticate-dyvcha, demek machkam ili maCkam, che i 1a stran. nasha D, mastakulki kato kozi topchenca-fashkii.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_maj, J_may, J_maybe, J_mozhe, J_major, J_maggio, J_magija, J_maja, J_machen, J_mashina, J_mein, J_majna, J_megdan, J_majtap, J_mayhem, J_maire, J_Magen, J_mo:gen, J_maimaoo, J_mochj, J_moshtnost, J_mucho, J_mnogo, J_magnit, J_maharadzha
-->------
-->Sr\ maj- e tolk. mas-o razpr-nena, che az prosto ne znam ot kyde da zapoch., oshte > che tja mozhe da stane i na mag-, mazh-, mah-, i to sys vsjaka glasna, no az shte pochna s meseca maj, koj\ e taka na vs. indo-evr-i Ei. I kakvo oznach-a tja? Ami byrza smjana na neshto, kato pri mahvane s ryka, ili s magich-a prychka, i ili njak-vo silno i mazhorno mozhene! Taka che da izb-im 2-3 duzini Di, kato: major /major, meseca maggio na it., i majus na lat., magija\-magic, nasha\ maja, koja\ e pers. maya, no v skr\ maya zn. iljuzija, magija, nashe\ maj i ang\ may kato mozhe (bi), nem-o\ machen kato pravja, mashina\-machine, samo\ mestoim-e moj /mein /my/ i pr. (vkl-aja i plovd-ka\ majna-moj-chovek), zshtt vseki byrza da grabne neshto za sebe si, star\ ni megdan-majdan (kato mjasto za sybir-e pri 1o mahvane s ryka), majtapa (tur.-ar.) kato 1o byrzo zatap-ne (tapa\ syshto e mn. star K), ang-ja mayhem kato sumat-a, haos, kmeta koj\ prilicha na majora (major, mayor, maire), nem\ Magen-stomah (mozhe bi kato magich. organ), nem-o\ mo:gen kato hares-m, obicham (demek iskam go), st.-gr-o maimaoo kato zhelaja silno, bujst-m, rus-o\ mochj-moga, nasha\ moshtn-t, isp-o\ mucho = nashe\ mnogo, magnit\, magnija /ezija, a sig-no i maharadzha\. Oh.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_majmuna, J_maimoy, J_monkey, J_monk, J_obezjjana, J_izyjan, J_abuzine, J_obscene, J_Affe, J_gaffe, J_effigie, J_Afrika, J_simia, J_similar, J_Simeon
-->------
-->Eh, bez mal. da izpusna majm-ka\, a i dr. ~ni nazv-ja, taka che na rabota.. Majm-ta idva njakyde ot Indija (i te naj-mn. mrazjat prerazh-to v majmuna), tja e gr-ja\ maimoy i tur-ija maymun, njama ja v rus\, no ja ima v ang\ kato monkey, koe\ kachli e poluch-o ot tehn\ monk-monah (ili obrat-to), v koe\ njama koj znae kakvo osob-o stran., pnzh ima 1a majm-a kapucin, a ima i monash-ki orden na kapuc-te, no cjala\ byrk-ija idva ot tova, che ang-ni\ sa izpus-li I-ta Sr maj- ( => m.), kato sa ja scheli za izlishna. Posle na rus. tja e obezjjana, koe\ te mozhe bi si misljat kato zhiv-no sys ... izyjani, tyjkt izyjan e nedostatyk, defekt, i po-rano ja narich-i /_oblizjjana_/ (t.e. neshto izplez-o), no D\ idvala ot ar-o\ abuzine, otkdt Jota\, s leko poches-ne po glava\, stigna do ang-o\ (lat.) obscene-nepril-no (ne e za scena, za pred hora), taka che i tuk ideja\ e jasna. Posle na nem. tja e Affe, koe\ e smeshno obraz-a D (kato grupa\ ABBA, ili pyk ot detsk\ zhargon), i az ja schitam za njak-v gaf (koj\ e fr., gaffe, kato kuka, greshka, propusk, i kato glagol gaffer zn. gresha), no za tova ima drev. Ki v lat\ kato efficio kato proizv-m, pravja, i ottam e fr-o\ effigie kato obraz, lik, kartina, prizrak, t.e. tja e s nash\ obraz i ~ie (vyv vs. sluch. ideja\ e syvsem log-na); v syshto\ vreme, obache, tja sig-no ima neshto obshto i s kont-nta Afrika (kato strana\ na majm-ki\). No ima i oshte 1 var-nt, lat-a\ simia-majm-a, koe\ +lno e var-cija na similar-~en, i tuk, shta ne shta, mi se natrapva ime\ ... Simeon (koe\ mozhe i da e bylg., no napisano kato Simeon biva pochti vinagi korig-no ot spell-checker\ kato simian).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_majmundzholyk
-->------
-->Tova e /_dzholyk_/ za /ot /kato /svyrzan s majmuni. Sam\ dzholuk e neshto, syshtina, obraz-na ot 2 /_sufiksa_/: tur\ -dzhi (chorbadzhi, chikidzhi, bostandzhi, i pr.) + bylg\ -lyk (ribarlyk, gadzhelyk, shashmalyk). Tova e genial. dogadka na Tashi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_majmunshebek
-->------
-->choveko-~na majmuna, arab. D, ot tam e doshyl lat. /_s_/ubect (t.e. chrez obich-na\ mutacija 'sh - s', sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_makaron
-->------
-->m-roni\ sa machkani "roni", a pyk zashto s tova okonch-e, ami, zashto pyk ne?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mama, J_am, J_jam, J_mammal, J_imam, J_imam, J_mam, J_haha
-->------
-->E, tuk riskuvam da se izlozha pred etim-zi\ kato objasn-m ochev-ni neshta, no pyk vie ne ste takiva profes-sti, taka che mozhe. Nomer\ e v tova, che deca\ uchat tova, koe\ majki\ im kazvat, a pyk te (koi\, inache, mozhe da sa baja glupavi, no sa po-/_prakt-ni_/ ot myzhe\), gi uchat na tova, koe\, sled mn-kratni prov-ki, im e naj-lesno, zshtt "mama" e hem Sr\ am /jam, koe\ e I-to umenie na deca\, hem pyk e ma-a, koe\ e II-to im umenie, da plachat! Ztv e i lat-ja mammal-bozajnik, i, sp. avt\, dori imane\, i tur-ja imam, v smis. na iman, pochitan chovek, a i cheshko\ mam te rad kato obicham, mn. te imam. Izobshto, D\ mama e izv-na na 50-tina Ea po sveta, dori na njak-ko eskim-ki, ili kato majka, ili kato zh. gryd, a to i kato matka-utroba; obache (goljam lapni, gol. D ne kazvaj, nali?) izliza che jap-ci\ praveli vyrlo izkljuch-e, pnzh za tjah majka\ (ako ne broim uchtivo\ -san) bila ... haha (taka pisheshe v 1 rus-jap. rechn. samo na rus.). No => i papa.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mameljuk
-->------
-->Sp. Tashi tova e chovek s /_gol-i mameli_/-cicki, koj\ prd tova e osob. zlovesht (zshtt go e jad, che go vzemat za zhena); tova, che sp. etim-te tezi hora bili osoben vid vojnici, ne oborva negova\ teza.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_manastir
-->------
-->mjasto za /_manasi_/, koi\ mozhe da sa i manafi (=> m.) vyv II-ja smisyl. Do tozi izvod stiga izv-ija Beti, koj\ spom-va 1n Manaski man-r, kraj selo Goljamo Malovo, koj\ bil maskiran kato "manasnica", kdt "s"-to bilo zadras-no i otgore napisano "f", koe\ e serioz. argum-t za takova svetilo na nauka\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_manaf
-->------
-->Manafi\ sa malo-aziat-i turci s gol.-aziat-i chlen-e, koi\ obik-li nasam-natam uzh da prodavat zelen-ci (obrabot-ni s mano-ryka), no gledali da izchukat njakoja bulka, ili dori njakoj myzh, ako im padne -- versija na Tashi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mangal
-->------
-->3-nozhnik za zatopl-e na pomesht-e chrez cherni kato mangovci (na)dyrveni vyglishta.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mangasar
-->------
-->car na cigani\, gol. rabota, gotin pich, ili pyk obrat\ -- gol. la#no (ako ne vjarvate, to pitajte njakoj cig-in).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mango, J_man, J_mangrove
-->------
-->Mango zn. man-myzh na cig. i toj e narech. taka zshtt mozhe da pravi ... chikii s manos-ryka. Majtap ili ne, no tazi D bila izv-na i v lat\ kato neches-n tyrg-c; po-inter-to, obache, e che tova e i vid plod, zhylto-zelen, stegnat i s kost-ka kato na sliva, samo che mn. po-goljam, i s njak-v trypchiv aromat (po-skoro na borova smola), koj\ raste v mangrovi gorichki, tochno mangrove na ang., i dori i Beti schitashe, che tova e taka, zshtt dyrv-ta prilich-i na hora, no sol\ ne e tam, sol\, sp. Tashi, e che tezi plod-e sa ... kato /_topki_/\ na myzhe\-manove (t.e. tova e "myzhka\ gorichka")!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mandarin /-a, J_mandala, J_mandalo, J_mandat, J_mantra, J_mandra, J_mandible, J_Mandel, J_mandzha, J_mangiare, J_manger
-->------
-->Tuk shte trygnem ot mand-na, koj\ prosto njama kak da ne e svyr-n s man-na\, no kak? Ami po naj-prost\ nachin, chrez kryga, ili tibet-ta mandala (svesht. kryg s razni simvoli vytre), ili skr-o\ mandalas kato krygyl, ili nashe\ staro mandalo, kdt tgv tr. da e i mandat\ (kato neshto deto idva i si otiva, vrem-no, no, vsysht-t, i zadyl-no za Zap\), posle relig-na\ mantra-mantra, kato neprek-to povtar-o se stihche, posle man/_d_/ra\, kdt zhiv-t razni prezhiv. zhiv-ni s mandibuli-mandible-cheljusti, posle nem\ Mandel-badem-ili-slivica (klati se), i drugi (kato nasha\ mandzha, koja\ e it-o\ mangiare-jam, no i ang-i\ manger-'mejndzhy' toja pyk kato jasli za dobit-a).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mandra
-->------
-->mjasto za otglezh-ne na mandrili (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mandril
-->------
-->zhivotno zhiveeshto v mandri, koe\ obicha da si mandaherca opashka\ (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_marabu, J_marabut
-->------
-->SHTo shte tuk nash\ ... Mara ne e jasno, no s tova plasheshto -bu na kraja se razb. che tova e njak-va grozna ptica (bila ot sem-vo\ na shtyrk-te), koja\ se vydi iz Afrika, i tochno tam gi ima i otshel-ci\-marabuti, taka che Di\ sa svyrz-i.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_margarita, J_margin
-->------
-->Tova e svet. razpros-nen K, koj oznach-a krasivo, veselo cvete, koe\ mozhe da idva ot njakoja Margarita, no ne se znae ot koja tochno. Izv-nija Ety izkazva predpol-to, che to mozhe bi cyfti obik-no po njakoi "margini", t.e. granici, bordjuri, (na sinuri, kraj ogradi, i pr.), no dori i toj ne e chak tlk siguren, che da kazhe: ako gresha, otrezhete mi onaja rabota.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_marmalad, J_Marmara, J_mramor
-->------
-->neshto sladko ot rajona na Marmara-Marmara (Sea), t.e. Mramorno more, arab`ija\, a ottam e i mramora, ala samo\ more e njak-vo myrkane, taka che (=> mare).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_masa
-->------
-->mn. drev. K, oznach-a neshto, okolo koe\ se sybirat /_masa_/ hora, kgt stava D za lapane (potyr-te iz rechn\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_masturbacija
-->------
-->orig-na\ D tuk e mana/_stir_/pacija, nevinno razvlech-ie na monasi (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_matador
-->------
-->chovek, koj\ smesva razbyr-ija ot toreadora tarator (=> tor-r).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_matov, J_mate, J_mat, J_materija, J_matematika, J_matin``ee, J_snoshenie
-->------
-->Tuk ima inter-ni Dichki i neochak-ni Vi. Matov\ cvjat e prosto smesen, ili v rezul-t na njak-vo ... /_snoshenie_/ ot roda na ang-o\ mate (koe\ zn. i matros, 1 vid kolega, buddy, arkadash), ili kato mata v shahmat\ (da zavresh carja v njakoj ygyl i da mu go otperish, so to say). No snosh-ie\ e ochev-no zrd majka\-mater, materija\, che dori i ... matematika\, kolko\ i stranno da vi se vizhda tova, zshtt posl-na\ e mat- na kvadrat! Syshto i fr-o\ matin``ee kato sled obed, kgt nebe\ e matovo, zshtt sutrin\ to se izbistrja, a posle pochva da potymn-a, obikn-no. A pyk tova, che se snosh-at i mater-ni\ chastici i hora\ (s majki\) i drugi neshta, e norm-no prenas-e na smis\ (kak\ rus-ci\ kazvat che te ne sa se snosh-li s nkg. v smisyl na obshtuvali, i nemci\ gov-jat za gesellschaftliche Kopulation, i it-ci\ izpolz-t D\ orgazym v /_prenosen_/ smisyl).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_medi-, J_meta-, J_med, J_medovina, J_meat, J_Met, J_madhu, J_methae, J_metilen, J_meta, J_meadow, J_mek, J_meek, J_medlar, J_mediocre, J_moderate, J_mediana, J_medicina
-->------
-->Tova e 1a medena ili sladka V, no nared s tova i silno umerena. Iskam da kazha, che K\ medi- /metha- e pone ot skr\, i e tolk. razpr-ranen, pnzh otgov-ja na drev-to dial-sko vizh-ne, che osnov-to zhizn-o pravilo e umer-st\ vyv vsichko, koe\ na ang. se naricha /_Moderation in everything_/, event-no sdvoeno s nem-to /_Eile mit Weile_/ kato Byrzaj bavno. Tuk sa prim. sled-te Di: nash\ med (mjod na rus.), medovina\ kato alk-no pitie praveno ot med, ang\ meat = nem\ Met = dr. Di na Zap. kato med-na, skr\ madhu kato i med i med-na, otkdt e st.-gr-o\ methae kato alk-no pitie, vcepenie, pijan-vo, otkdt idval metilena ili alkoh-a, i izob. predloga meta (kato m-u, za1o, s pom-ta na), i dr. Posle idvat: ang-o\ meadow-poljana (kato mjasto kdt pcheli\ sybirat med, sp. Beti), medta kato metal (medj na rus.) kato kovyk ili mek metal, nashe\ mek (nav-no), za1o s ang\ meek-krotyk, ang-o\ medlar-mushmula, mediocre-posred-ven, moderate-umeren, mediana, i dr. Ottuk se minava i na mese- /messe- kato ~no neshto (za koe\ dr-de), no naj-inter-to e, che tuk e i sama\ ... medicina, sp. Hipokrat, neshto koe\ oshte Ety razjas-va kato: nauka za umer-to iznos-ne na chov-ko\ tjalo! Samo deto po-rano tja mozhe i da e bila tova, no syvr-na\ med-na e vsichko dr., samo ne i tova, tja lekuva bolesti prich-ni osn. ot /_neja_/ sama\, tja ne syvetva za tova kak tr. da zhiveem, che da njamame nuzhda ot medi-menti!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_melanholija
-->------
-->kafe melanzh s malko alkohol/_ija_/ (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_menestrel
-->------
-->vid ... izstrel s ljava\ ryka, pone taka tvyrdi Tashi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_menstruacija
-->------
-->mjarka za technost, kolko\ 1o malko /_menche_/ (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_menta, J_mjata, J_mentis, J_mint, J_Parlament, J_parlama
-->------
-->Menta\ (mjata, menta, menthe, i proch.) e miriz-va trevichka, a pyk mirisa e neshto nevid-o deto se nosi iz vyzd-a, i po tazi prich. tova zn. i prosto neshto (mislovno, mens /mentis, no => i Mnem...), ili pyk mjasto za izgot-ne na takiva neshta, kak\ v avg\ mint-moneten-dvor, i v okonch-to -ment, s tipichen primer za Parlam-ta-Parliament-Parlament (osob. nash\), kdt samo se raztjagat lokumi ili menti, koe\ se vizhda pri sravn-e s tur-a\ parlama.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mersi
-->------
-->milost na fr., prieto e da se kazva u nas vmesto dylgo\ blag-rja, zshtt e milost kym drug\ da preod-esh ego\ si, za da se pokazhesh uchtiv (no => i gnet).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mesja, J_meta, J_mezhdu, J_meze, J_Messe, J_measure, J_menzura, J_mesec, J_mist, J_mess, J_myst, J_mischen, J_mix, J_mekshayati, J_mushkam, J_meschugge, J_pomeshennyij, J_micturio, J_mikstura, J_messa, J_mesa, J_masa, J_mesija, J_menza, J_meso, J_meat, J_mamsam, J_mean, J_meal, J_meet, J_mesto, J_maze, J_maison, J_massage, J_masal, J_Messer, J_miska
-->------
-->Ah, tova e uzhasno dylga V i pljus tova e svyrz. s medi- i meta-, no e redno da razgl-me i neja. Osn-na\ ideja e na izmesv-e, koe\ se pravi kato se svyrz-t kraishta\ sys sreda\. Da pochnem s mesja, mesti-meta (kato 1 vid mesene), mezhdu (koe\ tr. da e meZdu), tur-o\ meze (meselik) s ideja\ (koja\ nie izpus-me ot predvid, no Beti ja otbel-va) za slagane na zalyk /_m-u_/ 2 glytki, nem-o\ Messe-panair (pr. vsich. kato sredishte, no i kato mjasto za izmes-ne na stoki i hora, za sravn-e i izmer-ne), ang-o\ (koe\ e fr.) measure-mjarka, menzura\ kato neshto za izmer-ne, meseca kato porcija vreme, menzisa kato njakakva mes-na porcijka, ang\ mist-mygla, mess-byrkotija, nasha\ myst (mestj po rus.), kato vryshtane, vid izmes-ne, nem. mischen (-sh-) = ang. mix = skr. mekshayati = mesja, mushkam (pak vid smes-ne, butane v sreda\), njak-vo skr. michras kato izmesen, nem-o\ meschugge kato ... otkachen (koe\ e evr., no i na rus. takyv chovek e pomeshennyij), i poemane na dyh za malko. Posle idvat: lat. micturio kato ... uriniram, koe\ na ang. e micturition (kato bolez-no urin-ne), a na rus. mikstura e ... njak-v sirop (da rechem, za kashlica), i pr. Posle e lat-a\ mesa /messa /missa /mess i pr. (i nem-o\ Messe) kato mesa, t.e. neshto za masite, i tgv, est-no, i sami\ masi, dori i kato nasha\ masa za hranene, mesija\ koj\ dava (duh-na) hrana na masi\, menza\-mensa v koja\ se dava hrana\ , ottam ... meso\ kato osn-na hrana (mjaso na rus., meat na ang., mamsam na skr.), ang-i\ means kato sr-va za sysht-vane (v mn.ch., a inache tova zn. posred-n), tehn\ meal-hrana, meet kato sreshta (ottam mitinga), i pr. A-a, a idva i nasha\ 2ka mesen i mesten, koi\ chesto se byrkat, prd tova, che meso\ e sred-vo za sysht-ne, a mesto\ e sreda\ v koja\ zhiveem, i ... maze\, syshto kato vid sreda, no po-tochno fr-o\ maison-kyshta, che dori i masazha-massage, koj\ e vid mesene, a mozhe bi i tur-i\ masali kato razm-a na misli. Posle e nem-a\ 2ka Messer i syshto\, kato ot m.r. e izmer-n prib., a ot sr. e nozh, ruska\ miska-panica, i hajde stiga tlk.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_metal
-->------
-->tezhko neshto, koe\ sluzhi za mjatane; to obikn. blesti, i/ili chuvst-sh bljasyka mu kgt te halosa.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_metamorfoza
-->------
-->mezhdin. amorfno syst-ie na neshta\, koe\ obikn. izglezh. zagad-no.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_meteor
-->------
-->metalen tor /bor /zor /dvor /chvor, ili prosto njak-yv /_or_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_metyr
-->------
-->Tova e mjarka za dylzhina ravna na /_Pi * e_/ minim. myzhki chlena (!); s tochn-t do 6 znaka tova dava 8.53972, ili resp. 1 min. chlen e 1 m razd-n na tova chislo, ili 11.71 sm. (tova e hipoteza na avt\, no tja se syglas. s danni\ pomest.-ni v broj 14/'89 na Digest Of Penisology).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mehana
-->------
-->na tur. meyhane, hem e svyrz. sys hana (=> h.), hem mozhe da se raztjaga kato meh (=> kabak).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mecenat, J_meco-sopran
-->------
-->mec-, razb. se (sp. Tashi) e svyrz-o s nasha\ mechka, taka che mecenat\ e chovek s mech-ki ... /_inat_/, a pyk meco-sopr-no\ e zhen. glas zvuchasht drezgavo-razpran, kato mech-ki.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mizanscena
-->------
-->teat-no predstav-ie na /_mizerna_/ scena.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mikro, J_makro, J_Makel, J_Mac, J_Makedonija, J_makrelj, J_Makler, J_make, J_macadam, J_machkam, J_malyk, J_malarija, J_malign
-->------
-->Mikro i makro (mikros i makros na st.-gr.) e pouchit-na 2ka Di, pnzh te zvuchat blizko, no zvuka "i" e po-svit (usta\ sa po-sviti) ot "a" (koja\ e naj-otvor-ta glasna), i ot posl-na\ D ima redica proiz-ni v smis. na njak-vo parche, ili defekt, ili chupene, prav. na neshto, kato, prim.: nem-o\ Makel-defekt, ang-ja ili shotl. Mac kato dobavka kym ime\ v smis. na ar\ ibn-sin, demek parche ot bashta si (!), gr-a\ Makedonija (kato tehni\ naj-blizki rodst-ci), riba\ makrelj-mackerel-skum(b)rija, (prilichno parche, predpol-m, ne e kato cata\), nem\ Makler-tyrg.-posr-k, ang-o\ make-pravja, koe\, vsysht-t, e i chupene, taka che imame oshte macadam\-chakyl, i ako minem na "ch" se pojav-a oshte machk-to, mechove\, i prochee. V slav-te Ei mikro stava na mal(-yk), koe\ za Zap\ e ne tolk. malyk, kolko\ losh, mal chance, kdt e malarija\, malign-zlovesht, i dr. ~ni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_milion, J_miliard, J_billion, J_mil, J_mljaskam, J_mljako, J_Milch, J_mleh, J_meli, J_melimelum, J_malc, J_Melpomena, J_melody, J_melba, J_schma:ken, J_smakovatj, J_shmeker, J_Melisa
-->------
-->Ha-ha, golemi\ cifri prosto sa ni /_mili_/! Zashto? Ami zshtt si mislim za pari ili njak-vo imane, i se radvame (=> i hiljada). A tova, che zvuka ml- oznach. neshto vkusno, kato primljas-ne s usta, e ochev-no za takiva titani na misyl\ kato neocen-ija u nas avtor, zshtt tuk e K\ na mljako\, nem-o\ Milch i ang-o\ milk (syshto mild na nem. zn. mek, izpol-no za klimat). Amer-ci\ promenjat mal. K\ do billi- za miliarda, zshtt sa napravo stypis. ot tolk. mn. neshto. No tuk mozhe da se dobavjat i oshte "mlechni" Dchki, kato: ar. mleh kato dobyr, podh-sht, gr-o\ meli-med, i maelon kato jabylka, koja\ posle porastva do melon-dinja (=> m.), imalo lat-o melimelum kato vid sladka jab-ka, ima malc za bira\, Melpomena e muza na teatyra, melody-melodija\, melba\, nem-o\ schma:ken kato vkusno mi e, koe\ na rus. stava smakovatj, a nie pyk znaem D\ shmeker kato mosh-nik, no na nem. Schma:ker e chovek s fin vkus (t.e. nie sme go razb-li kato chovek, koj\ se prest-va), i dr. (prim. ime\ Melisa).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mina, J_minette, J_minimum, J_minuta, J_minavam, J_minalo, J_mimo, J_pomen, J_Minne, J_minare, J_manarah, J_miyate, J_mynkam, J_mislja, J_manyate, J_mind, J_men, J_mein
-->------
-->I tuk izskochiha baja Di. Znachi mina\ e fr. mine kato lice, no to e izrjaz-o, ot njak-vi minichki, krater-ta (kato povyrh-ta na Luna\), a pyk minet\ (eh, minet\!) belkim znaete kakvo e. No kato se ogled-e naok. izlizat suma\ uzh nesvyrz-i Di i, sl-no, tr. nie da gi svyrzhem. Eto njakoi ot tjah: lat-ija minimum ili min, oshte minuta\, nashe\ minavam, minalo\, rus\ mimo-pokraj (minalo i zamin-o), nash\ pomen, nem-o\ Minne kato stran-sht pevec Minnesinger, koe\ mozhe da e ot spomena i memory-to, no mozhe da e i ot minav-to), tur-o\ (i ar., izt.-az.) minare-minaret (dadeno ot ar-o\ manarah), i t.n., kato imalo i skr. miyate kato namal-m, izchez-m nadalech. Ta shvan-te li ideja\? Minav-to v prostr-vo\ ili vreme\ mozhe da se svyrzhe s dylbane\ nadolu ili nagore (dupka v nebe\, kato pri minaret\) samo chrez perspek-va\! Kym tozi K, obache, se primesi i mynkane\ kato mislene ili spomeni, kdt imalo pak skr. manyate kato mislja (mind na ang. i meinen na nem.), koe\ e chisto podrazh-e, i po vsjaka ver-st se svyrz. i sys men /mene /mein /my i pr. zshtt e norm-no imenno az da mislja (a ne njakoja hleb-ka, prim-no).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mindzha
-->------
-->cel za vseki nindzha.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_minzuhar
-->------
-->minzuhar ili mind/_zho_/har e dreb. cvetche razcyf-lo kato mindzha (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mir, J_more, J_mare, J_emir, J_mirza, J_merry, J_mirth, J_mitra, J_mitropolit, J_mihrab, J_mir`o /-pomazvam, J_mitras, J_mitkam, J_mirodija, J_admire, J_admiral, J_mirracle, J_mirror
-->------
-->Nash\ mir e inter-na D pnzh za rus-ci\ tja zn. i mir i svjat, a posl-no\, sp. Beti, e more\ (zshtt to razdelja strani\) i v takyv sluchaj tova tr. da e njak-vo shumolene, myrkane, kak\ i e pri lat-o\ mare. E, no ne biva syvsem da zabr-me i dovolno\ myrkane v mirni usl-ija (kato 1o kote), t.e. che sveta iska mir, s 1a D. I sega da dobav. njakoi po-inter-ni Di, napr.: izt\ emir-emir (koj\ bil amir na ar., i e hem vlad-l na njak-v mir, hem eminen-a figura), srod-ja ar. mirza (pak syshto\), ang-o\ merry (vesel, shtastliv) kak\ i mirth-veselie, cyrk-na\ mitra, i ottam m-polita, islam-to mihrab (oltar za molitvi), samo mar v redica Ei ot Levanta (Bl\ Izt.) znach-lo manastir, a i nashe\ mir`o /m-pomazvane, koe\ v tezi strani sa naricha mirrh, i tyj natat. dkt stig-m do skr-o\ mitras kato prijatel, i ottam, pochti sig-no e povlijano nashe\ mitkam (t.e. tyrsja si prijat-i), 1 st. pers. bog (predi Zaratustra) narechen Mitra, koj\ bil v 2ka s Kibela ili Kabala, taka che tova sig-no (sled pojava\ na bogove) harak-zira harm-ija\ na mirozdan-to. Oh, no nishto chudno tuk da e i nasha\ ... mirodija (koja\ e gr., 1 vid bl-vonie), fr-o\ i lat. admire /admirare, admiral\, zap-o\ mirracle-chudo, a che i ogledalo\-mirror, obache veche shte slozha tochka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mirmidon
-->------
-->lekar-vo srodno s piramidona, koe\ bilo izv-no oshte na dr\ gyrci (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mono-, J_mono, J_monde, J_moon, J_Monat, J_monah, J_monarh, J_monada, J_moj, J_mine
-->------
-->Tova e prost K, no da ne go propus-me. Mono zn neshto 1ichno ot vreme ono, i mozhe da se razgl-da kato var-ija na one (=> edno) , kato imame, prim-no: fr-i\ monde-svjat, nem\ Mond-luna (moon; vse neshto cjalo, planeta), meseca-Monat = month (toj se opred-ja ot Luna\), monaha-samot-k (monahos /monachus i pr.), monarh\ i -ija\, moneta\ kato 1en ekviv-t (=> moneta), monada\ kato fil-ska kateg-ja, moj /mine, i drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_moron, J_morus, J_moria, J_morav, J_Maulbeer, J_Mohr, J_morkov, J_mavyr, J_maroon, J_tut, J_tutyi
-->------
-->Morona e novovyv-e v ang\ i idva ot lat-ija i predi tova ot st.-gr\, kdt mooros (s omega), a v lat\ morus, zn. glupak, i syotv-no moria e glupost, ludost. Da, no `oti e izmis-no tova ime? A-a, okazva se, che v st.-gr-ija ima i 1a moria (s omikron) kato njak-vi svesht-ni maslini, no s ideja\ za dreben plod, koj\ e 1 vid za zalyg-ka, ne stava za nishto. Obache sig-no oshte ne stava jasno za kakvo govorja, nali? Ami az govorja za ... chernici\ i naj-veche za tehnija /_morav_/ cvjat! Tezi plodove sa Maulbeer na nem., koe\ ni kazva samo, che sa njak. dreben plod-Beere za usta\-Maul, no morav\ cvjat, kak\ i pri sini\-moravi domati, veche e tochno ot tozi K, koj\ na Zap. mutira do nem-ija Mohr-morkov (ottam i do ... mavyra, mozhe bi zrd fesove\ im), i do ang-ja maroon kato kestenjav. I sega, predst-te si njakoj da trygne po ulici\ s moravi drehi -- za kakyv shte go vzemete tgv, a? Taka che tova e morona, chovek koj\ se hvali s gluposti, no pri syvr-no\ konsum-no obsht-vo 1o, taka, 80 - 90 % ot hora\ sa si krygli moroni, zshtt se hvaljat samo sys stoki za masova upot-ba, a ne sys neshto svoe. Tyj, a pyk istin-to ime na tezi drebni plod-e, t.e. staro\ i avtent-no, e /_avgan_/-to tut (ottam na rus. te sa tutyi, a i u nas njakyde sa izv-ni kato dudi), i tova e taka, sp. avt., zshtt te kato uzrejat i kato gi napeche slyn-to i padat 1 sled drug, kato pravjat tut-tut-tut.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_motet, J_moket, J_motiv, J_motaja
-->------
-->I-to e star-na raznov-st na II-to (sp. Tashi), otlich-shta se s povtor-e na 1 cent-en /_motiv_/, koj\ kolko\ po kym kraishta\ se otiva tolk. po-razteg-t ili r-motan izgl-da; udoben e za sjadane na nego (po tur.) na laf-moabet; schita se che drev-te ar. letjashti kilim-ta bili, vsysht., moteti-moketi, no za tova njama preki dokaz-va (zshtt seg-ni\ moketi ne letjat, a ot star-ni\ sa zapaz-i samo parcheta, koi\, nav-no po tazi prich., syshto ne shtat da litnat).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mrak, J_murky, J_markas, J_Morgen, J_morgatj, J_morochitj, J_emerge, J_merge, J_Merkurij, J_mercury, J_merkantilen, J_merken, J_remark, J_marka, J_mrysen
-->------
-->Nash\ mrak dalech ne e samo nash, zshtt ima ang. murky kato tymen mrachen, a ima i skr. markas kato tym-na. No No-a tuk ne e v sama\ tym-na, a v /_smjana_/\ ot svetlo na tymno i obr-no\, pnzh v nem\ Morgen e = ang-o\ morning-utro, a na rus. morgatj e migam, mraka e st. morok, a morochitj (obik. golovu) zn. gl-bolja se s neshto, obyrk-m (t.e. zatym-m), a ima i ang\ (i fr.) emerge-pojav-m se, merge-smes-m, i sega veche izskacha i boga ... Merk-j, koj\ bil prat-k na bogove\, taka che bil 1 vid kato nash\ ... Levski, pokazhe se skrij se, bez znak i bez sled, i t.n.! Tam veche idva i zhivaka-mercury, merkant-st\ (zshtt Merk-j bil i pokrov-l na tyrg-ja\ i izmami\, i nem\ merken-zabel-m, ili ang\ (i pr.) remark, i nem-ta marka-Mark, kato znak i kato granica i kato mon-na 1ca, i mn. dr. Di (prim., nash\ mrysen i myrsja, sa syshto tuk).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_musaka, J_massacre, J_seka, J_sacro, J_saint, J_secare, J_saxum, J_sekta, J_secluded, J_Sack, J_saksija, J_Saksonija, J_sword, J_sabre, J_sekunda
-->------
-->Musaka\ e neshto kylcano (v drevn-ta ne e imalo meln-ki za meso i vs. se e kylcalo), i sig-no tr. da se svyrz. s ang-o\ massacre kato kasap-ca, kdt se pojav-a ne samo sechene na sac- (=> sekira) no i sveshteni neshta na sacr-, koe\ samo po sebe si e inter-o, t.e. zashto tr. za da osvetim neshto da ubiem neshto drugo? E tam e rabota\ ja, zshtt sme ... /_hora_/, i kato taka ne mozhem inache osven da ubivame, za da pokazhem che uvazh-me njakogo?! Ta eto njakoi Di: lat. sacro /-are (osvet-m, pochitam, uvazh-m) oshte sacrament, fr. sacre, ang. sacred-sveshten, i ottam mozhem da stig-m do sveteca-saint, sanctify-osvet-m, i drugi (pri vse che tuk ideja\ e za njak-vo sijanie, kak\ pri nash\ sveshten-k). No sechene\ go ima, prim., pri: lat-o\ seco /-are kato rezha, saxum kato kam-n nozh, imalo islan-o sax kato kys nozh, vseizv-na\ sekta, secluded-usam-n, nem\ Sack-sak (a v tur\ ima i saksi-saksija), oblast\ Saksonija (ne znam tochno zashto), mecha-sword, sabja\-sabre, sekunda\, i pr.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_muskul, J_musculus, J_mus, J_mouse, J_mishka, J_mechka, J_myishka, J_podmyishka, J_mys, J_muhs, J_musolitj, J_musso, J_musnati, J_moshna, J_moshonka, J_Maul, J_mouth, J_muka, J_mukha, J_muscus, J_muskat, J_misket, J_muskal, J_muha, J_Mu:cke, J_mosquito, J_midget, J_mizhiturka, J_mizerija, J_miserable
-->------
-->Tuk ima razl. Di i te sa svyrz., ta e vse 1o otkyde shte zapoch-m. Neka da e ot muskula, koj\ na ang. e muscle, a na lat. e musculus, obache tam mus e mishka\-mouse! Sega, tja e narech. taka zshtt izdava njak-vo pisuk-e, no neshta\ sa mn. /_otnos-ni_/, pnzh na rus. tykmo m/_i_/shka e mechka, i ako si mis-te, che rus-ci\ neshto sa se obyr-li, to pomis-te, che tja ne kazva i "me", tja reve neshto (kato "bee" po-skoro, zshtt na nem. e Ba:r), taka che tja mozhe da kazva i "mi" (ako se nalozhi), ili pyk da prilicha, gledana /_otdalech_/, na mishka koja\ bjaga po bairi (tyjkt ne e za syvet-ne da vidite mechka otblizo)! Dkt mishka\ za tjah e m/_yi_/shka. No po-inter-no\ e, che oshte drev-te narodi sa schitali muskula za 1 vid "mishka" (ottam i rus\ podmyishka-podmish-ca), koja\ bjaga pod kozha\ ni, i koja\ na st.-gr. bila mys = myos, a na skr. mu(h)s (taka che tam pyk e vikala "muu"). No tazi pakost-ca, osven che cyrka i grize neshto, oshte i krade, prd koe\ v rus\ ima musolitj kato pljuncha, ligavja, v lat\ ima musso kato prikaz-m, a v skr\ musnati zn-lo krada, ili po-skoro se mushkam njakyde, taka che tuk mozhe da se citira i rus\ moshna kato torba, ili moshonka kato "myzh-ta torbichka". Ot tuk mozhem da stig-m i do usta\ Maul ili mouth, taka che e jasno, che kak\ zhivotni\ muchat, taka i nie izpolz-me usta\ za kakvo\ mozhem, prim. muk`a na rus. e brashno (pri vse che m`uka e myka\), a v skr\ mukha e usta. Pljus tova okolo muskuli\ se vyrti i muscus-muskusa, koj\ na ar. e musk, i pnzh tova e i mirizma, to oshte i muskata, misketa, muskala, i dr. No i dreb-ta mushica si ostava, zshtt tja e, da rechem: muha pri nas (st. mouha), Mu:cke na nem., mosquito-moskito\ na isp. e neshto ~no, kak\ i ang\ midget-drebosyche (demek mizhiturka), a ottam e i mizerija\-misery ili fr-o\ miserable, kato nachina na zhivot na vash\ avt., koj\ zhivee taka prosto zshtt /_mnogo_/ e uchil na vreme\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_musulman, J_misyl, J_mit, J_masal, J_Muslim, J_Mojsej, J_Islam, J_salaam, J_salamandyr, J_Jerusalem, J_akyl, J_akala
-->------
-->Sega, ako s neshta\ tuk shte iznen-m njakoj, ami, da ne se iznen-va, zshtt Di\ ne lyzhat. I-vo\ tvyrd-e e, che musulmanin\ ili mjusjul-n\ e … mislesht man-chovek, zshtt nasha\ misyl e 1o my /ym /ami, neshto takova, ot tuk idva i mita, i dori sama\ B "m" na ukr. se narichala "mislite", a => i musso, dkt v tur\ imame D\ masal, koe\ si e njak-va misyl, nali? Ofic-no se kazva, che tezi hora bili Muslims, koe\ idvalo ot Mojsej ili Mozes (ili Mojshe), no az ne vizhdam s kakvo tova protiv-chi na moja\ (i na Beti) teza, zshtt tozi prorok mozhe da e narechen taka imenno po tazi prichina, che e mislil mnogo. Sam\ islam-Islam e is + salaam, kdt posl-no\ v ar\ simvol-ra ideja\ za mira i bl-den-e\, i ne e bash nash\ salam, no se sreshta v drev. Di, kato: salamandyr, Jerusalem, i pr. (ako shtete i pri cig-te Salem). Anal-no i nash\ akyl e tur. (akil), kdt akala v Korana ozn-va udov-e, fizich-o ili duh-no, i tr. da e svyrz. s gr-to kalo (=> k.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mutacija
-->------
-->izmenenie na ... mutra\, ottam i na dr. neshta.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mydi, J_muddy, J_mu:de, J_Mu:he, J_medlitj, J_mudnyij, J_modus, J_moody, J_umora, J_madeo, J_maedea, J_madati, J_moudo, J_mydrost, J_medha, J_mendade, J_mantra, J_munda
-->------
-->Gospoda, mydi\ sa mn. vazhno neshto, i az bez mal. shtjah da gi prop-na zalisan v dosta po-neznach-ni Dichki. Oshte Ety be otbel-l, che te se svyrz. s ang-o\ muddy-mrysen, ili prosto mud-kal (mrys-ja, koe\ e tevt. K, tam mudde zn-lo blato), no i dnes v nem\ mu:de zn. umoren (dosusht kato tjah, a, moi\ spec-no sa vse umoreni, osob-no na moi\ godini), i tova se svyrz. s tjahno\ Mu:he kato usilie, myka (muchish kato vol i pak ne pomaga). Tazi myka i umor-st, obache, ja ima i pri slav-te, pnzh na rus. medlitj e bavja se, mudnyij /muden e baven, i tova uzh vodelo do lat\ modus-nachin, ottam ang-o\ moody kato zamis-n, koe\ koresp-ra dobre s nasha\ umora, no modus\ ili moda\ ne e syshto\, tova e samo modif-ija, ne neprem. bavene, taka che ima i dr. idei. Tezi idei sa vizhdat nazad vyv vrem-to, kdt v lat\ imalo madeo /-ere kato mokrja (tochno tova, koe\ ?ni\ topki pravjat, m-u vproch.), posle v st.-gr\ ima madaoo kato teche, razvalja se, a imalo i njak-vo maedea (izpolz-no ot sam\ Omir) kato tozi pyt ... vagina (ama e mokra, de), i naj-nazad bilo skr-o\ madati /madate sega kato pijan (namokren, 1 vid). Pljus tova K\ v slav\ e masov i drev. (mudo na rus, mada na pol., moudo v st.-slav\), a v st.-rus\ imalo mouditi /zamouditi /myditi kato /_medlitj_/. No hajde, tova e izv-no, i Beti gov. neshto ~no, kato veche namekva za vyzm-na V sys -- vnimav-te -- mydrost\, pnzh tja e: mydyr /mudryij /moudryij /mondry (na chesh.), kdt imalo skr. medha kato misyl, razum, mandhatar kato mydrec, mendade kato pomnja (remember), izv-na\ mantra-mantra kato umna misyl, posle i got. mundon kato vizhdam, isl. munda kato cel (koja\ za bylg-te myzhe stava na ... shunda, => sh.), i drugi. E, tuk javno neshta\ se prepl-t s mandat\, nem\ Mund-usta, umer-st\-meta (=> med) i prd tova Beti ne e bil sig-n. No v posl. vreme az stavam vse po-ubeden, che myde\ sa svyrz. s mydrost\, che sa 1 vid /_simvol_/ na mydr-ta, pnzh te sa umoreni, bavni, otpusn. i proch., no te opred. prav-to resh-ie, ne onaja shtryk-la rabota, deto bez tjah nishto ne struva. Taka che gospoda, mislete, no tova e mydr-ta, da mislish, okljumal, moody (i s m/_yy_/di) a ne da izvyr-sh ekshyni, ot koi\ idvat samo strad-ja; pljus deto tezi topki sa imenno tova, koe\ vodi da umeren-ta na myzhe\, a umer-ta e mydr-ta, taka che ndl gresha.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_myzh, J_muzhchina, J_moga, J_mozhet
-->------
-->Tova e kvint(ova\)-esencija, che myzha, mazh\ ili muzhchina\ /_mogat_/ (belkim se setite kakvo) a pyk zhena\ ne mozhe i tova si e; za ~no mozhene => testis, a syshto i man.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mynenko, J_mnogo, J_mancare, J_Menge, J_mengeme
-->------
-->Tuk => mikro, zshtt ideja\ e ~na, na svyrz-e na malko\ s mnogo\, osob. v ostar-te mynenko, mynogo /mnogo, kato i v 2a\ sluchaja ima njak-vo mynkane, i tova uzh e samo slav-o, ama izliza, che ne e, zshtt i v it\ mancare zn. lipsva, i dori samo manca e ljava ryka (t.e. neshto ne `i dostiga); anal-no i mnogo\ mozhe da se otkrie na Zap., kdt Menge v nem\ e kolich-vo (ot neshto), koe\ kolich-vo mozhe da se stisne s tur-o\ ... mengeme, koe\ e m/_y_/nogo silno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_mjuedzin, J_Mu:he
-->------
-->Mjuedzina e nizshi cyrk-n sluzh-l pri mjus-ni\, i po tazi prich-a toj nav-no se svyrz. s nem-o\ Mu:he kato myka, usilie, taka che mozhe, sp. Beti, da se objasni, kato chovek, koj\ s mn. Mu:he vika "dzin" (zshtt te njamat kamb-i), ili vyv vs. sluch. vyrshi umorit-na rabota.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== N ==
-->
-->J_Navuhudonosor, J_musor
-->------
-->bukv. "/_nav_/ij si na/_vu_/shta\ be, divane, kakvo /_hod_/ish kachli si napylnil gashtite si sys ... (na rus. se kazva /_nasor_/itj i sor /musor e tor)"-- ime na ljubimo\ kuche na faraona /_Farofar_/-VII.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_nargile, J_gajle, J_nar, J_Narr, J_narration, J_Narajana, J_narcis, J_narkotik
-->------
-->Nargile\ e jasno che e ar-o, no po-inter-o e da go razlozhim na nar + gajle, kdt posl-o\ e gaile = gaire (i obyr-te vnim-e na tova obikn. za tjah premin-ne na "l" v "r" i obr-no) kato grizhi, trevogi, no tova tr. da se razb. v shegovit smis., che tova e gajle\ na myzha, da se izlegne na nara i da hvane narg-to! A sega neka da vidim nar\, zshtt toj ima 3-4 smisla, i te tr. da sa svyrz. njakak-si. I-vo ima nar kato glupak, tova e nem\ Narr-glupak, ottam vernarren e vljub-m se; posle idva ang-o\ narration-razkaz-m, koe\ e ot lat\ narro /-are kato govorja, inform-m, a v skr\ 1 ot prjak-te na Vishnu e Narajana, taka che toj sig-no e bil mn. sl-ohot-v; a osva e nalice i nar\ kato prosto leglo ot dyski; ama posle idva nara kato plod (granatum na lat., granat na rus.); posle e narcisa-narcissus, i narko-ci\; a imalo i njak-va krystoska na 1-gyrba s 2-g. kamila iz juzhna Azija. Kachli naj-prosta\ V e chrez 1a otvor-a usta s red zybi, koe\ e simvol na glupost (zshtt choveka e vechno zinal), i nar\ (kato se schupi na 2) mozhe da se schita za takava usta, a i narcisa e kato usta, i nara sa nared-i "zybi"-dyski, a narkot-te sig-no pravjat choveka na glupak, a za kamili\ ne e jasno (no naj-ver-no tova e pored-ta glupost -- s 1.5 gyrbici, a?).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_natura, J_natal, J_NATO, J_neissance, J_renesans, J_naitre, J_nacija, J_nee, J_nass, J_genesen, J_nanciscor, J_na, J_nahe, J_near, J_na:hen, J_erna:hren, J_Niet, J_nitka, J_now, J_nosteoo, J_nostalgija, J_nie, J_nos, J_nasa, J_natrij, J_nitron, J_nut, J_nutrition, J_nutro, J_vnutrj, J_entera, J_antaras, J_entrez, J_in = J_inter
-->------
-->Natura\ ochev. e lat., natura, no po-inter-no e s kakvo tja e svyrz., taka che eto baja Di: natal (ot rozhdenie), nascent (zarazh-sht se, ang.), nato (da prepluv., ottam e abrev-tura\ NATO -- no nie, nerdene, reshihme, che sme stignali do Atlant-ja o-n), fr-o\ neissance (rozhdenie, nachalo) i renes-sa-Reneissance, naitre-razhdam (i ne zabrav-te, che zhivota vyzn-va vyv voda\, ili naj-mal-to vyv vlazhno sreda), nacija\ (na vs. Ei), nee e mominsko ime, nass na nem. e mokyr, syshto genesen tam zn. ozdrav-m ili razhdam dete, oshte nanciscor na lat. e sreshtam sluch-no ili poluch-m. Posle ima i po-kratki Di uzh s po-druga ideja kato nashe\ ... na (vzemi go, vse 1o che neshto se e rodilo, ili si go nameril), nahe na nem. e blizo, = ang\ near, nahen e priblizh-m se, no na:hen e shija, ama na:hren /erna:hren e hranja, kyrmja, posle i Niet-nit, rus\ nitka-konec, ang\ now = nem\ nun kato sega (priblizh-ne no vyv vreme\), posle ... nostalg-ta, pnzh nosteoo na gr. e otivam v kyshti, vrysht. se, taka che i mestoim-e\ nie = noi e tuk, za1o s nash-noster. Sled tova, ne izv-no zashto, ala tuk e i ... nosa, mozhe bi zshtt vechno go nosim sys sebe si (sp. Tashi), no toj e Nase na nem., i nasa na skr. (i sp. Beti No-a ne e v nosene\, a v tova che nosa e /_nachalo_/\ na lice\ ni, to zapochva s nego -- osob. ako sme na 4 kraka). No ima i oshte, ostava lat\ natrium-natij, koj\ na st.-gr. e nitron, taka che tam e i azota N, i tazi D bila doshla ot dreven Egipet, kdt s tehni\ jeroglifi tr-lo da se chete "ntrj"! Tgv se pojav-t oshte: ang-ja nut-oreh i nutrition-hranene, rus-o\ nutro-vytresh-sti, predloga vnutrj-navytre, gr-o\ entera = skr-o\ antaras-vytr-en ili antram-vytr-ti, fr-o\ entrez-vlez, i pred-ga in = inter = intel. Sega obache, => i nosja, koe\ e 1 vid prod-e na tazi V.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_nebe, J_nebula, J_Nebel, J_nabhas, J_nabah, J_Navuhudonosor, J_Nabel, J_nab, J_nefas, J_nefela
-->------
-->Nashe\ nebe ne e nashe, a e pone lat., tyjkt sig-no ste chuvali za lat-a\ nebula, a syshto\ e i nem\ Nebel, mygla, -ina, i tyj natat. ta chak do skr\, kdt nabhas bilo oblak, para, nebe, ili aves-o\ nabah kato vyzd-no prostr-vo. Hym, okazva se che ot tam bilo ime\ na Navuh-sor, koj\ ne bil bash taka, ami Nebukadnesar, i tova zn-lo: O, bog Nebu, zashtiti nashi\ granici! Obache po inter-no\ tuk e V\ v nem\ m-u Nebel-mygla i Nabel-pyp (ili glavina na kolelo), koja\ e tolk. naprap-va, che ne mozhe da e sluch-na! I kak si mislite da objas-te tazi V osven s dial-ko\ vizh-ne, che centyra se svyrz. s perif-ja\ prosto kato protiv-ni ponjatija? I tog., sled kato znaem veche, che tr. da tyrsim i pyp se okazva, che v pers\ imalo nab kato pyp, syshto i st. prus. nabis kato syshto\, i lat. nefas kato ... tozi pyt nechest-st, podl-t, ili chud-shte (koe\ mozhe da se objasni samo s mygla\, no ne s pypa); nie imame i 1a D, nefela, koja\ e gr., i shte reche bolna ili nepodh-shta zhena, i (v tozi sluch.) sig-no se ima predvid che "pypa" `i neshto ne e nared.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_nevrastenija
-->------
-->nervno zaboljavane, pri koe\ chovek zapochva da se ... kateri po /_steni_/\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_neglizhe, J_nebrezhno
-->------
-->Neglizhe\ e neshto, koe\ ne e /_glizhe_/ (kakvo\ i da e tova), taka kak\ nebrezh-to neshto e ne na brezhno\ (pone taka schita Tashi); v tozi sluchaj mozhe da prod-zhim oshte, prim.: nevrastenija\ e ne + /_vrastenija_/, nemotija\ e ne + /_motija_/, nepokis e ne + /_kis_/, neseser = ne + /_seser_/, i dr. ~ni; pri zhel-e mozhe da se prod-zhi i na ni- pak v smis. na ne-, kato nikel = ni + /_kel_/, nikotin = ni + /_kotin_/, nihilizym : ni + /_hilizym_/, i drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_neljzja, J_lezet, J_me, J_I, J_srpska
-->------
-->Tova e 1a sladka V, do koja\ dori velik\ Ety ne /_dodumalsja_/, samo vash\ skromen Jota e najasno po ?a (kato za tezi deto ne znajat rus. e nuzhno kratko objas-e, a imenno, che neljzja na rus. zn. "ne mozhe", t.e. te kazvat: aeto mozhno, a aeto neljzja, i nikoga njama da kazhat: tak ne mozhno), ta No-a e v tova, che neljzja = ne + /_lezet_/ (vliza, ulazja kazano negram-no), no po-rano, predi njak-ko veka (pone v Taras Buljba tova go ima) sa kazvali "ne mozhno", taka che za vseki neprav-n izraz si ima njak-vo objasn-e! Koe\ ne zn., che rus-ci\ shte si priznajat tova mrysno podsyzn-e, v nik-v sluchaj, no drugo objasn-e prosto njama, ne vliza i tova e. Po sysht\ nachin si ima objasn-e i za ang-a\ vyrlo neprav-na upotreba na it's me, vm. it am I, i v sluchaja te prosto se sram-t da imat 1o bukv-a D -- no ne se sram-t da ja pishat s gl. B, nali? Taka kak\ i syrbi\ se sram-t ot B\ "y" i ne ja pishat, kazvat /_srpska_/ (skara, prim.), no samo da ne e s njak-va vmyk-ta glasna.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Nike, J_victory,
-->------
-->Mezhdu tezi 2 Di ima njak-va zagadka, zshtt fonet-no njama nishto obshto mezhdu gr. "n" i lat. "v", nali taka? No /_graf-no_/, kato izpis-ne, ima obshto, pnzh /_ni_/ prilicha na lat. /_ve_/, a ako vzemete predvid i tova, che po-/_bambashka_/ narod ot gr\ trudno shte se nameri (pnzh njama /_klas_/ gr-i Ei, te sa osoben E), to tgv takiva kuriozi mogat da se sluchvat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_nindzha
-->------
-->neverojat. izdyrzh-v dzhelatin.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_noga, J_nozhici, J_neigen, J_neglige, J_nagon, J_nagen, J_nagyl, J_nit, J_nitka, J_nyggoo, J_nudis, J_nudist, J_nag J_snake, J_snack, J_nagnika, J_naked, J_nogoj, J_nokyt, J_Nagel
-->------
-->Noga e krak na rus. i tazi D se svyrz., osven s nozhici\-nozhki, oshte (sp. Beti) i s nem-o\ neigen (s -aj-) kato naklanjam se (chovek kato hodi si nakl-ja kraka\, a i nozh-te taka rezhat), Neige kato ... ostatyk v njak-va chasha (koj\ ti se iska da gavryt-sh), s fr-o\ neglige kato neoblech., s nash\ nagon, koj\ go ima v rus\ no tam znachi neshto syvsem dr., napor na voda\, koj\ ja izkachva (taka che tam tova e ot gnatj), s nem-o\ nagen kato griza (ottam Nager /Nageltier e grizach), t.e. se imat predvid ogol-te zybi i ottam ima i ang-o nag v 1o znach. kato zajazh-m se, s nashe\ nagyl (naglyij na rus.) kato nahalen (nalita, naklanja se kym nas), a ako shtete i s ... nita-Niet i nitka\-konec (na rus.), koi\ syvsem "naglo" se navirat kato zybi na grizach, koe\ ne sa izmis-ci zshtt v st.-gr-ja imalo nyggoo kato boda, zaviram. E, v lat\ tova e nudis, otkdt sa nudisti\, no vse pak ima raz-ka, pljus tova ostana oshte ind-o\ nag kato zmija (a tja hem ima ostri zybi, hem si syblicha kozha\), i ottam ang\ snake-zmija, a zashto ne i teh\ snack-leka-zakuska (da go glytna nabyrzo cjalo\, kato zmijche)? Neshto >, v skr\ imalo i tochno nagnika kato golota, otkdt e ang-o\ naked-gol = rusko\ nog`oj ili nagij, a ostavat i nash\ nokyt = nem\ Nagel = ang\ nail.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_nosht, J_notte, J_Nacht
-->------
-->Nosht\, ochev-no, e njamame na svet-na, koe\ se vizhda ot it-o\ notte, nem-a\ Nacht, ang-o\ night, i pr. (no => i den).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_nula, J_nihilizym, J_nihil, J_nivat, J_nizina, J_niva, J_Nil, J_niveau, J_neven, J_nevicare
-->------
-->Tova che nula\, nihilizma, lat-ko\ nihil, i dr. var-nti, znachat nishto, i kato taka sa svyrz. sys ne/ not/ nicht, i proch., e jasno i na dobicheta\, so to say, no No-a e, che tova idva ot skr-ta, kdt nivat znachelo dolina ili nizina, otkdt tr. da e i nasha\ niva, i reka\ Nil, i fr-to niveau-nivo, che i ... nevena (sp. avt\), zshtt toj se krie pod snega, koj\ zvuchi ~no v lat\ (prim. nevicare v it\ zn. vali snjag, a i toj se steli v nisko\); a shtom e nishto, to tova e i zhen-ta cifra.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== O ==
-->
-->J_obitavam, J_okolo, J_obyichaj, J_abitare, J_abide, J_habit, J_obleklo, J_oblak
-->------
-->Nashe\ obit-ne bi tr-lo da e njak-vo vyrtene naokolo, koe\ e taka, imame obitelj, okolo (vsysht. samo o-), obichaj /obyi/_chaj_/ (k primeru, pitj /_chaj_/, a?), no ima i poraz-no tochna V s lat. Di, kato: fr. habite = it. abitare = ang. abide, i pr. kato obitav., zhiveja, imam navik, koj\ e habit na ang., a v it\ abito e ne samo tova, no i dreha, vynsh. vid, koe\ pri tjah se svyrz. s imane\ (avere, haben, have, => haben, no i sreda). E, shtom obichaja e svyrz. s dreha\ to da dobav. oshte obleklo i oblak (zshtt te ni obikaljat).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_oven, J_baran, J_barin, J_ram, J_Widder, J_wider, J_wieder, J_again, J_against
-->------
-->Ovena e sys ... ovedeni (po-prav-no e zaviti) roga, i v takyv sluch. ovca\, dori i da njama roga, tr. da e ot nego, a na rus. toj e baran, koe\, vari go ili pechi, e bliznak s gosp-na-barin; na ang. toj e ram, koe\ e i stenob-na mashina, a na nem. e Widder, koe\ prosto /_tr._/ da idva ot tjahno\ wider kato protiv, nasreshta (sys syshta\ ideja za udrjane na glava\ v stena\, kak\ v ang-ja, a i lat.), no po-inter-no\ e che tova wider na svoj red e bliznak s tjahno\ wi/_e_/der, koe\ zn. otnovo, pak! Sega, az ne znam dali vie chaktis-te, no No-a tuk e v tova, che koe\ e nasreshta to i se /_obryshta_/ sreshtu nas, tova e drev. dial-sko vizhdane, koe\ i drev-te ang-ni sa shvanali, zshtt te imat again kato otnovo, i against kato nasreshta (taka che Jota\ ne izm-lja).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ogorod, J_gradina, J_goroditj, J_gyrdi, J_Garten, J_Grat, J_gerdan, J_greda, J_girder, J_warten, J_gardien, J_varda, J_grhas, J_Haus, J_Gardine, J_garderob, J_grad
-->------
-->Tuk e naj-dobre da tryg-m ot rus-ja ogorod, koe\ e gradina, i da se zapit-e, zashto toj tr. da e ograden (goroditj)? Ami, zshtt inache ne samo che vs. divi zver-e shte go typchat, no i dr-te hora shte si misljat che e neshto svob-no, ne prinadl-shto na nikogo (po anal-chen nachin izt\ narodi obichat da kazvat, che njakoja madama bila produp-na /_perla_/, t.e. bila e v "gerdana".na njakogo, no se e "izniz-a" ot tam). I tgv ima suma\ Di po sveta, kato: grudj ili gyrdi (ohran-t syrce\ i proch.), nem. Garten = ang. garden, nem. Grat kato ostyr ryb ili plan-ki hrebet, nash\ gerdan, greda\, kdt e i ang-to girder-greda, nem\ warten-pazja (grad-ta), ang\ guard ili fr\ gardien kato pazja /-ch, nashe\ ... varda (pazi se), ottam i reka\ Vardar, njak-vo skr. grhas kato kyshta (otkdt mozhe da se stigne i do zap\ Haus = house, ako mahnem "lyv-to rymzh-e" v nach-to), i redica dr. (prim. nem-o\ Gardine-perde, garderoba kato pazitel na robi\, gradove\ syshto kato neshto zagr-no s krep-na stena, i t.n.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ogyn, J_ogonj, J_ignus, J_ignition, J_agnis, J_agne, J_agnus
-->------
-->Na ogynja (ogonj po rus.) ne mu lichi, che e i zap., no tova e zrd I-ta B, a tja e glasna, taka che eto vi 1 syvet ot men: ne se hvasht-te za glasna! (Hvasht-te se, ili za ... onaja rabota, ha-ha, ili za sygl-a B, pnzh tja e /_sygl-a_/, da se hvasht-e za neja). I naist., v lat\ ima ignus-ogyn i igneus-ognen, ottam ang-o\ ignition-zapal-ne, no K\ e ot skr\, kdt ogynja e agnis, a Agni = Wahni bila boginja\ na ogynja. Taka, obache ot tazi eksk-zija do skr\ stigame do izvoda, che tuk prosto e dlyzhno da e i nevin-to krotko ... agynce, koe\ e agne, jagne, i proch. pri slav-ni\, i agnus v lat\ (a v it\ agnello, 'anjelo', i v gr\ amnos). Sega, tuk ima relig-ni idei i nash\ Hristos bil agnus dei, no taka ili inache, agne\ e prednazn-no za og/_i_/nja, i K\ idva ot skr\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_odzhak, J_ocak, J_ochag, J_odaja
-->------
-->Neshto zhezhko kato badzhak (sp. Tashi), no tova e tur\ ocak (cheteno tochno taka), koe\ zn. dom. ognishte, pesht, dom, i e prieto prakt-ki doslov. v rus\ kato ochag (dom. og-shte), i pri nas kato odaja (koe\ mozhe da zn. staja, no ima neshto zhezhko v D\, Tashi e prav po ideja).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Odisej, J_Ulysses
-->------
-->Sp. Tashi tova bil chovek koj\ ne iskal da /_odi da sej_/ i da kopaj, i ztv trygn. da stran-a kato nehr-majko, ili kato ulichnik, koe\ toj (Tashi) argum-ra s ang-o\ mu nazv-e Ulysses, koe\ e izopach-o ot ... ulich-k!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_olovo, J_kalaj, J_svinec, J_Blei, J_plumbum, J_stagnum, J_staniol, J_pljunka, J_plum
-->------
-->Sega, tezi 2 metala, olovo\-Pb. i kalaja-Sn., javno sa se byrkali ot dylb. drev-t, navjarno zshtt si prilichat. Vyv vs. sluch., na rus. olovo\ e svinec, a kalaja e `olovo; posle kalaja e tur. (kalay), a na nem. Blei e olovo; posle na lat. olovo\ e plumbum, sykr-no do plumb na ang., i kalaja e stagnum = stannum, otkdt sig-no e staniola, no tova ne e vsichko. Po-inter-i sa idei\, koi\ stojat zad tezi Di, i te sa, che: kalaja e kalo-krasiv (ili pravi sydove\ takiva), plumb-a e tezhyk i e 1 vid ... pljunka, ili tgv kato sliva-plum (koja\ na svoj red pada kato pljunka kato uzree), stagnum-a e neshto zastinalo-stagniralo, a pyk pljunka\ e kato otvesa, zshtt I-ija otves e bila plju-ta. Tuk ima i dr. razsyzh-ja svyrz-i s molivi\, no hajde da ne zadyl-me.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ora, J_ar
-->------
-->Or`a zn. styrzha zemja\, kato pravja "or" ili "ar"; orane\ e lat. K, a pyk ara -- pers., arab`ija\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_oranzhev, J_orange, J_arancia, J_naranj, J_nahranja, J_narangas, J_portokal, J_apeljsin, J_Apfelsine, J_port
-->------
-->Tuk se pitame dali oranzh-ja cvjat idva ot port-la-orange, ili obr-no\, i se okazva, che tezi koi\ si misljat che ploda idva ot cveta greshat, a istina\ e, che za D\ orange ima drugi nepodoz-ni prichini, a cveta idva ot tozi plod! No neka priv-m njakoi Di: arancia na it. za ploda, naranj na ar-pers. kato var-cija na ploda ... nar (taka che => n.), nasha\ hrana, i po-spec-no da /_nahranja_/, i 1o skr. narangas, koe\ bilo port-vo dyrvo, taka che kakyv tochno e ploda ne e syshtest-no, vazhno\ e toj dobre da hrani (bilo to port-l, ili jab-ka, ili rajska jab-ka, ili nar), a cveta idva ot sam\ plod port-l. Hym, ama pyk tgv portokala, otkyde e, pnzh dazhe na rus. toj e apeljsin, t.e. vid jabylka-apple, koe\ e tochno nem-o\ Apfelsine (a Apfel e jabylka)? Ami, sp. Beti tuk No-a e v ... prist-shte\-/_port_/ + gr-o\ kalo (=> k.), t.e. neshto hubavo doshlo prez prist-shte\, i Jota\ se prisy1java kym tova.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_organ /-izym, J_organon, J_ergon, J_erg, J_Eros, J_ergonomija, J_orgija, J_orgazym, J_orkestyr
-->------
-->Tuk njama osob-no mn. Di, no ima idei pnzh organ\ ili -izym\ sa lat-i i gr., prim.: organon na st.-gr. zn. instr-t, no kakyv\ i da e, vkl-no i muzik-en, ottam e i organa po-kysno (event-no orgel), oshte ergon e dejst-e, erg\-erg e mjarka za energija, koja\ idva ot ... Eros-a, tam e ergonom-ta (kato nauka za usl-ja\ za rabota), orgija\, orgazym\ (ne samo v seksa, a i vyobshte, v pren-n smis., pone za it-ci\), i pr. (mozhem da stignem i do orkestyr\, a => i er). Taka che tuk hem imame neshto izprav-o koe\ rykov-i, hem imame dejst-e, hem njak-va orgastichna splot-st v 1 org-zym!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_orda, J_ordae, J_urdu, J_horda, J_horror, J_Beho:rde, J_ho:ren, J_crowd, J_Kraut, J_croitre, J_ordeal, J_Urdar, J_orden, J_order, J_ur-, J_Ural, J_urge, J_urbi, J_orbi
-->------
-->Tuk pak shte se syberat dosta Dichki, zshtt orda\ e baja drev. D (nasha i tur., gr. ordae, pers. urdu kato nomad-o pleme, i dr.), i tja uzh ne e organ-rana, ama pyk vyrvi pravo napred bez koleb-e, kato 1a syshta ... horda (hordae na st.-gr., koe\ e otsechka ot 1a tochka da okryzh-ta i do njakoja druga! I kak\ ne e organ-na, taka v tur\ urdu zn. armija, a armii\ vyrshat vsjak-vi horrors-uzhasi, i dori i da ne sa armii to sa pone razni instan-i ili uchrezh-ija, koi\ na nem. se narich. Beho:rde, i hora\ trjab. da gi slushat, koe\ e ho:ren na nem. No hajde, da ne otivame chak pri uho\, no tgv se pojav-a ang\ crowd-tylpa s ~no zvu-ne, kdt e nem\ Kraut-plevel, kato neshto deto znae samo da croitre-raste. No dori i tova da vi se vizhda vstrani ot orda\ to ima ang-o ordeal, ot fr. ordalie kato sr.-vek-en nakaz-len proces, i ima skand-a boginja na sydba\ Urdar; a da ne zabravjame i nashi\ orden (naj-chesto za hrabr-t v njakoja urdu-armija) i order (kato tova koe\ razpor-t nach-ci\ v armii\). Pljus tova ur- zn. neshto drevno, prast-o, kak\ e v nem-a\ predst-ka ur-, ima 1a planina Ural, 1 Urr haldejski (po dolina\ na Efrat), ima ang-o urge kato vyzbuv-m, prediz-m, ima ung. ural kato upravl-m i ur kato obrysht-to gosp-n. Ima oshte i lat-o urbi et orbi kato za grada i sveta, a i 1o\ i dr-o\ sa vse njak-vi ordi, no neka sprem do tuk.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_orient
-->------
-->orient\ e mjasto\ ot kdt Sl-ce\ izskacha ili se ... origva (=> oriri).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_oriz, J_ris, J_Reis, J_raz, J_rasta, J_rezha, J_raso, J_rasa, J_Rasen, J_Reise, J_rasieren, J_razor, J_reissen, J_raster, J_razum, J_raison, J_um, J_ohm, J_amen, J_omen
-->------
-->JA da vidim sega kak raste ... oriza, koe\ mozhe, v krajna smet., da ni dovede do neshto ... umno. Ami, toj raste mn. byrzo, raz i gotovo, koe\ se potvyrzh-va ot ris na rus. = Reis na nem. = rice na ang. = riso na it. i t.n., sravneni s raz, rasta, rezha, razmah, raso, riza (vse neshto dylgo), rasa\ (na vs. Ei, neshto nabolnjalo), Rasen na nem. kato livada, Reise na nem. kato pytuv-e (da drasnesh na njak-e), i prochee. E, ama ima oshte: rasieren kato brysna se na nem. = razor-brysnach na ang., reissen kato kysam na nem., raster, razst-nie, i mn. dr., dkt stig-m do nash\ razum i fr\ raison, pnzh razuma rezhe kato s brysnach! Da de, no razuma, ot dr. str., e komb-cija ot raz + um, taka che stigame do uma, koj\ e baja dreven, tova e svesht-ta skr. Sr ohm (ili oum na st. slav.!), otkdt e i amen, i omen. Pokraj uma e i misyl\, pnzh uma veche mynka, misli, ne rezhi, no za tova dr-de.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ornitolog, -/ija
-->------
-->spec-st po orient-ne; nauka za orient-ne v presech-a mest-st (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_os, J_axis, J_aksioma, J_lema
-->------
-->Aksioma\ e osn. polozh-e, 1n vid os-axis na neshta\, i tja e ot zh.r., kak\ lema\, pnzh ucheni\ myzhe obichat da izpolz-t Di ot zh.r., za da im e po-udobno da ... psuvat posle, kgt njakoj nauchen problem im se vizhda dosta truden.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_osjol, J_osil, J_asinus, J_Esel, J_ass, J_Arsch, J_ishak, J_magare, J_Megera
-->------
-->Osjol na rus. e magare, koe\ e taka zshtt to jade osili\ (-bodili\), no tova tr. da e izv-no otdavna, pnzh i v lat\ to e asinus ili asina, ottam na nem. e Esel i na ang. e ass (kdt tova zn. i zadnik, taka che se vyzdyr-te da izpolz-te tazi D, ili v prot-n sluch. ja podcher-te kato arse, koe\ e nem-ja Arsch). Ima oshte 1 rus. (i v juzhna Azija) ishak kato syshto\, za koe\ oshte Ety izkazva predpol-e, che tova tr. da e napuk na ... evr-o\ /_ime_/ Isak. No nashe\ magare e po-inter-na D (zshtt ne e rus.) i tam Beti schita che tova tr. da e ot gr-te megeri, zshtt to se schita za groz-ija.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_osem, J_eight, J_acht, J_okto
-->------
-->E, tova chislo e prosto chudno, to e ah /oh ili oj /aj, pnzh na ang. e 'ej' (eight), na nem. e 'ah' (acht, a achten e vnimavam, Achtung e vnim-e), a na gr. i lat. e 'okh' (okto, ili otto sega na it.). Tova e taka, zshtt to e I-ija kub (i 1-stven sred cifri\, ako ne broim trivial-ta 1ca), i ztv izg-zhda mn. usukano, tlk mn., che matem-ci\ sa go izbrali legnalo za simvol na bezkr-st\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ofis, J_off, J_oficer, J_officina
-->------
-->Neka, vse pak, podcher-m, che ofisa e prosto neshto off-izvyn kyshti, i ottam oficera e chovek koj\ sluzhi izvyn kyshti v /_njak-vo_/ uchrezhd-e, taka che syvsem ne e zadylzh-no toj da e voenen, i v it-ja, prim., officina zn. rabot-ca, zavod (a => i dom).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ocet, J_aceto, J_uksus, J_Essig
-->------
-->Ami, nash\ ocet si e achik-achik lat., kdt e aceto, i sig-no zn. neshto ne "ceto", no da ne zadylb-me; na rus. toj e uksus, a na nem. e Essig , koe\ sa vse njak-vi gadni Sri. Po-inter-na e 1a umna it. pogov-ka: Forte e l'aceto di vin dolce, ili silen ocet stava ot sladko vino, kdt ideja\ e, che krajn-ti\ se dopirat, koe\ e syvs. dialekt-ko vizhdane.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== P ==
-->
-->J_palamud
-->------
-->tova (sp. Tashi) e riba, koja\ oshte v drev-te /_trakijski_/ rykop-i bila schitana za usil-shta myzhka\ poten-st, i oznach-a bukv. "palavi\ mydi" (=> m.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_paleo-, J_palea, J_paleontologija, J_paljacho, J_pagliaccio, J_paliativen, J_plevel, J_palja, J_plamja, J_pluie, J_pluralis, J_plazma, J_pulja, J_pylen, J_plump, J_plenus, J_purnas, J_pieno, J_aplodismenti, J_plomba, J_aplomb, J_plevatj, J_blevatj
-->------
-->Paleo- neshta\ sa drevni (lat. palea kato slama ili pljava, novo-gr. palios kato star, iznosen, st.-gr. palaios kato star, dreven), kdt, syvsem jasno, e paleon-gija\ kato nauka za stari\ neshta, no i paljacho\, koj\ e pagliaccio na ital. kato napyl-n sys slama, pnzh paglia tam e slama. Ottuk sa i palliatives ili paliat-ni\ merki (kato 1 vid pljava, ne e ist-sko neshto), a mozhem da stig-m syshto i do pleveli\ i poljani\ (pri vse che tova sa i neshta steleshti se po plane-ravnina\). V syshto\ vreme, obache, slama\ gori, taka che tuk pasva i nashe\ palja, plamyk /plamja, posle fr-o\ pluie kato vali, lat-o\ pluralis-mn.ch., plazma\, rus-a\ pulja-kurshum, pylno\ neshto, kdt ima nem. plump-tromav (nedod-n), lat. plenus kato pylen, zakryg-n, silen, che i skr-o purnas syshto kato pylen, koe\ na it. stava pieno; tuk sa i aplodis-ti\-applaudissements, plombi\, aplomba, plevatj-pljuja i blevatj-povrysht., i drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Palmoliv
-->------
-->firmena marka na ostrilka za molivi; stavat tlk ostri, che kato drasnesh s tjah po hartija\, i tja plamva (chuh go ot Tashi, no ne sym probval)!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Pan, J_pandemija, J_pandemonium, J_panaceja, J_panaca, J_panica, J_banica, J_pan, J_pantera, J_pantof, J_panta, J_Pandora, J_pandishpan, J_pantalon, J_panair, J_Panagia, J_paner, J_panis, J_paniram, J_pain, J_panika, J_penis, J_pun
-->------
-->Tuk da zapoch-m s gr. bog Pan, i shte nagazim v 1 ogrom. klyster, zshtt tozi bog e vsysht-t seksa, i toj e razpr-n navsjak-e, tova e pandemija (kak\ tazi na korona-virus\ v 2020-ta). Ami da zapoch-m: pandemonium (= lat. pandemonium = gr. pandaimonion) kato adski shum, misleno kato sborishte na vs. demoni, vseizcel-shta\ panaceja-panacea (na lat., i -keja na gr.), koja\ bila dala 1a lat. panaca kato kupa (nav-no pylna s njak-va panaceja), otkdt e nasha\ panica -- ottam po vs. ver-st i ... banica\ --i ang-ja pan-tigan (zshtt stava za vsichko, ako e po-dylbok), posle nav-no i pantera\ (kato car na zhiv-te, ili mn. razpr-nen) i pantofa (syshto udoben za vs. den), nasha\ ... panta (na vrata\, koja\ e gr.), posle 1a Pandora (koja\ bila pusnala vs. zlini na sveta, zshtt rekla da pogled. v 1a kutija, za koja\ Zevs `i bil kazal v nik-v sluch. da /_ne_/ pogl-da), posle pandishp-to testo, pantalona (baja /_kosveno_/, chrez 1 it. svetec Panteleone, pokrov-l na Venecija), i vs. panairi po sveta. Ot panaira idvat: gr-a\ Panagia kato Sv. Bogor-ca v nov\ E, tehni\ pana/_g_/iri-panair i panairi-/_koshnica_/, koja\ na lat. stava panarium i dava ang\ pannier-paner, i razb. se panis\-hljab, koj\, nared s cirkove\, go iskat vs. narodi po sveta, samo deto diktat-ta nabljaga na hljaba, a demokr-ta na cirkove\, no nikyde njama dobro 1stvo ot dvete! Tuk e i panir-to, nav-no i bolka\-pain (zshtt hljaba nasyshten ne se izkarva lesno), ottam e i pol\ pan-gosp-r, i dr. neshta, no naj-inter-n kachli e ... panich-ija strah, zshtt kato te podgoni onja brad-al Pan-satir, s onja shtryknal "duduk" (pnzh toj mn. obichal da sviri na njak-va svirka-siringa), to shtesh-ne-shtesh shte pobegnesh! Taka che, v kraj. smetka, i penis\ izliza che e v tozi kjup, kato "malk\ Pan", kak\ go narich-i lit-rno; ottam i ang\ pun-majtap (kato da si pokazhesh onaja rabota -- vyv V s koe\ Jota\ ne mozhe da se sdyrzhi da ne citira 1a inter-na rus. chastushka, a im-no: mimo tjoshtinogo doma\ ja bez shutok ne hozhu,\ to ej h#j v okoshko sunu,\ to ej zhopku pokazhu).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pandishpan
-->------
-->bukv. "dvojna pandelka" (sp. Tashi), tesalonij. dialekt, testo tlk elast-no, che mozhesh da go vryzvash na pandelki i dzhuvki; ottam stanalo simvol za golemi chiflikchii, panove, gosp-ri, koi\ nikoga ne hapvali hljab, ako ne e vyrzan na pandelka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pantalon
-->------
-->Ionach-no /_talon_/, koj\ se slagal na zadnika na zhivotno za razplod (tvyrdi Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_papa, J_tati, J_chicho, J_lelja, J_njanja, J_djado, J_papo, J_pap, J_popara, J_pauper, J_tun, J_to:ten, J_totalis
-->------
-->I tova sa Di ot det-ija zhargon (=> mama), koi\ se harak-rat obikn. s 2 1akvi Sri (prim., bonbon), i ztv spomen-me tuk i rus\ njanja-lelja, i nash\ chicho, i djado\ (a na rus. djadja e chicho), i proch. No tuk ima i njakoi drugi idei. Prim-no papa\ dava papo\, koe\ e pap na ang. i proch. (ili popara i pauper-bednjak), kato neshto smljano (papier-hartija, da rechem); a pyk tati\ e dejst-nija chovek (chini mi se na men), prd nem\ K tun /tat kato vyrsha, a i ubivam kato to:ten ili lat-o\ totalis. E, stiga zasega.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_par /-a, J_per, J_pro
-->------
-->neshto, koe\ leti naokolo, i pyrpori, ili pyk pyrha s krile.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_para, J_paralel, J_parabola, J_paravan, J_paragraf, J_parad, J_paradoks, J_parazit, J_paraliz, J_parametyr, J_paranoja, J_paragon, J_parapet, J_parastas, J_parafin, J_parafraza, J_paritet, J_pariram
-->------
-->Tuk ima 1 biljuk Di, za koi\ se kazvat 2 Di na par, taka che => p., i /_jazeka_/ mislim da ne govorim >, kato osn-na\ ideja e za neshto naokolo, izpyk-shto (pri parada), poznav-o v sravn-e (paritet, paragon), izskach-o navyn (pri p-doks\, p-bola\), prenas-o chrez /prez (parafraza ili pere...), vynshno, i pr. No nejse, da dobavim neshto: parazita e neshto vynshno, koe\ izpol-va tova, na koe\ stoi, paraliza\ e svyrz-a s vynsh-te kraj-ci, paranoja\ e pojava na privid-ja v glava\, parastasa e stoene naokolo (pri pomin), parafina stava na para, a parira-to e otvrysht-e, izprasht-e navyn (ili pravi 2ka, kakvo\ povik-o, takova se obad-o).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_parvenju
-->------
-->chovek v Ionach-n stadij na zabrava ot drugi\ (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_parmezan
-->------
-->ital. sirene za /_partizani_/ (pnzh zaema mal. mjasto v ranica\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pastor, J_pastir, J_pastor, J_pasa, J_pasha, J_pystyr, J_Pasha, J_pastuh, J_shepherd, J_pasture, J_paese, J_pastyrma, J_pastoralen, J_passus, J_pustinja, J_pusta, J_pasta, J_pastil, J_pastino, J_pestik, J_pestnik, J_passion, J_patetichen, J_pasians, J_pacient, J_patior, J_patja, J_pyitka, J_patologija, J_pazar, J_pays, J_pejzan, J_pax, J_peace, J_pacifist, J_pazva
-->------
-->Tova, che pastora i pastira sa 1a i syshta D (v lat\ pastor oznach-va i /_2e_/\ neshta) nav-no go znajat vsichki (samo che na nikoj ne mu puka ot tova che toj, sredno pgled-to, e prost kato ovca, i si misli che tova dnes ne e vjarno, ama to si e achik-achik vjarno, syd-ki po rekla-te). I shtom pasene\ e tuk, to zn. i p`asha\, i pystri\ neshta (zshtt trevite i livadi\ sa pystri), i pash`a\ kato bash-pastir, tyj da se kazhe, i dr. Di do koi\ shte stig-m, no ?a e, che tuk e i evr-a\ ... Pasha ili Velik\ Den (Great Day na ang., ako ne znaete, kak\ mi napom-nja Tashi, koj\ se obazhda ponjak. ni v klin, ni v rykav), koe\ e taka, zshtt tova e vreme\ za izvezh-ne na zhiv-te na /_pasha_/! Taka che da pochnem s objasn-ja\, a i da dobav. oshte Di. Znachi Pasha\-Pascha se prazn-a na 2a\ nedelja sled pylnol-e, kgt toku shto e minalo prol-o\ rav-denst-e (tja pravi V m-u drevn\ lunen kal-ar i po-novi\ slynch-i). A Di kolko\ shtete, prim.: pastuh na rus., shepherd na ang. kato pastir (kdt posl-a\ D e obraz-a ot sheep + herd-stado, kdt posl-o\ e nem\ Hirt-pastir), pasture na ang. e pasishte, pystyr e ob.-slav. (makar i ne rus. sega) i vodi do skr. pechas kato cvjat ili forma, ili avest. paesa kato syshto\, no ne zabrav-te che na it. paese zn. (roden) kraj ili strana (t.e. smis-a e ~n, vseki si obicha rodn\ kraj). Posle pokraj pastira se pojav-a pastyrma\, koja\ e tur., past-alni\ neshta, premin-ne\ izob. kato pass (passus na lat. e krachka, dvizh-e), pustosh\ i ung-a\ pusta, posle sdyvka-te neshta (pasat se prezh-ni zhivotni, ne zabrav-te) kato pasta-pasta-testo, pastil, ili pyk sladka pasta, pastino na lat. e rovja, kopaja, greba, pestik-pistil e plodnik na cvete, a pestnik e shamar ili jumruk, posle idva tyrp-e\ i pokorn-ta na zhivotni\ kato passion-strast (strasti\ sa /_zhiv-ski_/ projavi, zapom-te), patetich-st\, pasiansa, pacient\ (toj tr. da e tyrpeliv), strad-ja\ (patior, passus, pati na lat. e stradam, koe\ pri nas e patja si; i obyrn-e vnim-e kak mutira 1 glag. v lat., i che "s" i "t" chesto e 1o i syshto), rus\ pyitka kato iztez-nie, patolog-ta (kato nauka za izmen-e\ na organi\ pod vlija-e na razni strad-ja), sled tova idva prostr-vo\ kato pazar-bazar, fr-o\ pays-strana koe\ dava pejzana-seljanin, posle pax = paix = pace = paz = peace kato mir, otkdt e pacif-ta, paza i pazva\, ako shtete, isp-o\ no passaran kato taja njama da mine, i oshte suma\ Di (i nebeziz-nija Pasi, koj\ ni /_pasna_/ na amer-ci\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_patladzhan, J_patlican, J_patlak, J_melintsana, J_aubergine, J_Herberge, J_uberechj, J_eggplant, J_ikra, J_caviar, J_hayvar, J_yakrt, J_iecur
-->------
-->
-->E, da kazhem njak-ko Di za patlad-na. V tozi si vid, toj e baklazhan na rus., patlican (tochno 'patlydzhan') na tur., koe\ e ot tjahno\ patlamak kato pukam, gyrmja, i ottam e nasha\ pataklama i patlak\, na gr. e patlintsana = melintsana (na hora\ im se vizhda napravo meli-sladyk), i tolkoz s tozi K. Posle na fr. toj e aubergine, koe\ shte reche ... ubezh-e za razni\ semenca (pnzh auberge e str-priem-ca, han), koe\ Beti svyrz. s nem-o\ Herberge kato hizha (v plan-ta-Berg), i ottuk, m-u dr-to, e rusko\ uberechj-zapazvam, a pyk v ang\ toj e eggplant ili rast-e s jajchica. Tazi versija za semenca\ kato drebni jajca ja ima v rus\, kdt te pravjat 1a ikra baklazhannaja (koe\ e tehen var-nt na kjopoolu\), i pnzh ikra zn. hajver (na ribi\), to neka pojasnim i tazi D, koja\ izgl-da dosta stranna. Zn. imalo irlan-i inchair (koe\ donjakyde prilicha na hajver\), koj\ za Zap\ e caviar, no za nas idva ot tur\ hayvar = havyar (obache na tur. -- tova e inter-o -- havari zn-lo posled-l, drugar, t.e. semenca\ sa kato drug-che\), i tova bil i/e K za ... chern\ drob (i tam ima njak-vi zrynca, alveoli\), koj\ v skr\ bil yakrt, a v lat\ iecur, otkdt na sryb. toj bil jetra; ideja\ na ikra\, obache, e za neshto naduto i izskochilo, tyjkt v rus\ ikra e ne samo hajver, no i glezen na krak (demek, zrynce\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_patriot, J_pater, J_potir, J_patera, J_potere, J_potencija, J_Posejdon, J_Pate, J_papa, J_papa, J_pauper, J_patricij, J_patris, J_patron, J_patriarh /-at, J_paterica, J_pati
-->------
-->Zapoch-ki s patrioti\ tuk shte pogov-m za bashti\, podkrepa\ i otech-to. Zn. vizhte, vs. idva ot lat. pater-bashta, ili ot cyrk-ija potir-patera na lat., koe\ e rit-na chasha, no tja e simvol na pomosht\, pnzh i dnes v it\ potere zn. moga, v syst-e sym, ili sila, vlast, otkdt e potencija\ (i, resp., impot-ja\). E, spec-no za potenc-ta, to tja e vyzm-ta da se napylni njak-v pot-gyrne (taka che tuk => putta, za da ne go kazvam na byl.), no neshta\ sa svyrz-i, pnzh toj i pater\-bashta ja mozhe tazi rabota, a i, sp. Beti, gr\ bog Posejdon-Poseidon (koj\, ako e bil rekal, bi mogyl da "posee" i reka\ Don, a?). Ta eto njakoi Di: nem\ Pate-krystnik, vseizv-ja papa-papa (i na rus.), i toj, obyrn-e vnim-e, dava papo\, koe\ e podrazh-e, taka che go ima navs-de. (prim. v pap-popara, pauper-bednjak, hartija\-Papier-paper, i dr.), patric-te (patris na lat. sa senatori\ v dr. Rim), patroni\ kato zashtit-ci, i ottam i kato municii, patr-hi\ i patr-hata (kato vlast na starite "patri"), i proch., i tova idva ot skr\, kdt syshta\ lat. patera veche ne e chasha, a ... paterica, a pati /pater /pitar e bashta\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pedja, J_piede, J_piedestal, J_pod, J_podex, J_popa, J_zhopa, J_pederast, J_zhupel, J_zhupan
-->------
-->Pedja\ idva ot komshii\ gyrci, i zn. neshto blizo do zemja\ kato lat-o\ piede kato krak, stypalo, ottam i piede-la, no tuk e nash\ pod, koj\ syshto go ima v lat-ija kato podex, koe\ e zadnik, ili dori sykrat-o na popo i po, koe\ e otishlo dir-no v rus\ kato popa = zhopa v sysht\ smis. JAsno e, che tuk e i peder-ta (sys ili bez -t), zshtt obicha pedi\-deca. A zhopa\ e chesto izpol-na D v rus\, i mozhe da se razgl-da kato var-cija na popa\, no v neja se krielo i njak-vo naduvane, ili vyzbuzh-ne, prd st.-gr-o\ 'zopireo', otkdt tr. da e i zhupela (lava) i ukr-ija zhupan kato goljam (t.e. nadut, kato bosa, => boss) nach-nik.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pensija, J_pensne, J_pincet, J_stipendija, J_shtipja, J_stipula, J_stipare, J_stiften, J_stipulate
-->------
-->Pensija\ e neshto shtipnato kak\ pri pensneto, pinceti\ i drugi, i ~na e i stipen-ja\, kdt shtipane\ veche e ochev-no (pri vse che v lat. njama tochno tova, ima stipula kato slamka, no tja sig-no e neshto tynichko, i stipo /-are kato pyham ili pylnja, ottam e nem-o\ stiften-uchred-m, i stipulate kato post-m usl-ie).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pentagram
-->------
-->korintska mjarka za teglo (kym 55 gr), sp. Tashi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_peon, J_peony, J_pionka, J_pawn, J_pioner, J_peu, J_few, J_pius, J_Pij
-->------
-->Peon = peony (paeonia na lat., paiooonia na gr., s omega i omikron) e cvete\ bozhur pnzh to I-vo e 1a syvsem mal. topchica, no sled tova razcyf. i stava baja goljamo cvete, taka che tuk ideja\ e za neshto drebno, i v tozi smis. mozhe da cit-me, prim.: ang\ peon kato platen vojnik v Indija, no mozhe da e i sel-stop-ki rab-k, ili vid stih (oshte ot Dr. Gyr.), pionka\ v shaha, koja\ na ang. e pawn, pionera (ochev-no), fr-o\ peu = ang-o\ few, pius na lat. = pious na ang kato nabozhen (t.e. drebna mushica, bozha kravica), otkdt idva i popul-no\ ime na papi, Pij, i dr. ~ni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pera
-->------
-->izkarv. na mrysotija\ na periferija\, per-chrez neshto-si (imajte predvid, che na rus. e stiratj, koe\ e dr.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_periferija
-->------
-->da go otperisht /(ti go otperat) taka, che da predizv-sh feerija (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_permanenten
-->------
-->vechno otpervane /otpirane, svyrz. s "mano\", koe\ oshte na dr. hindu/_kush_/ki zn. ryka, pnzh s neja se maha (za da te vidjat ot 1 bair na drug).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_permutacija
-->------
-->spermatichna variacija (sp. Tashi); sysht-va tvyrd-ie, che tova e obraz-no ot permanentna mutacija, no tova e sporno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_perchem, J_pervaz, J_perchatka, J_perec
-->------
-->Tova sa vse neshta deto se perjat napred, a tova che sa ot razl. Ei govori, che K\ e drev. (=> par), kato perchatka\ e rykav-a na rus., no s prysti, a i pereca kato piper e syshto neshto shtryk-lo (a kato cher piper bode E\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pesimist, J_optimist
-->------
-->Pes-sta e takyv chovek, koj\ vizhda vs. v /_prepikano_/ (pes- kato = na pis-) syst-e, dkt opt-sta e takyv "mist", koj\ vizhda vs. v ottimo (na it.) ili otlichno syst-ie; razl-ta m-u 2ma\ se iljustr-a dobre po sled-ja nachin: pri vida na 1o shishe pylno do sreda\, I-ja kazva "O, ama to e pylno samo do sreda\!", dkt II-ja kazva "JA, ami che to e oshte napol-na pylno!"; vizh, realista, ili oshte po-dobre cinika, konst-ra neshta\ tochno i bezpris-no.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pet, J_pendari, J_petalo, J_lukanka, J_lych, J_peta, J_petalon, J_talon
-->------
-->Za umnija i I-vi\ 3 Di stigat, i mogat da se objasnjat, che petica\ e, 1n vid, /_klateshta se kitka_/ (na rykata), taka kak\ i pendari\ sa zakacheni (i klat-shti se) pari, a i petalo\ e izvita kato /_krygche_/\ na 5-ta (i zakach. da syhne) nadenica (dkt lukanka\ e prava kato lych ili lyk /luk). No ako njakoj oshte hrani symn-ja po ?a, to da vi napomnja che i na byl. i na rus. cifra\ pet e prosto bliznak sys ... peta\ (na rus. e pjatj i pjatka), kak\ i sys zap-ija, t.e. gr., petalon, koe\ e cvetno listche, koi\ obik-no (i napuk na SDS-rite) sa s po 5 listche\, a pyk ot "petalona" idval i talon\, kato neshto plosko (kachli sples-no ot peta\ ni).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_petrol, J_petro-, J_Petyr
-->------
-->Petrola e zemno ili kamenno maslo, pnzh petro- ot lat-ja zn. kamyk, ottam petrification e vkamen-ne, i tova idva ot ... sv. Petyr, koj\ posluzhil kato kamyk za izgrazh-e na cyrkva\ (makar che ptr- zvuchi kato njak-vo tyrk-ne na kamyni).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_peshkir, J_havlija, J_kyrpa
-->------
-->Tova e 1o mn. spoluch-vo delenie na parcheta\ za zabyrs-ne, i dobre che Tashi me podseti za nego, a to az v zalisija\ si bjah zabravil. Ta, vizhte, peshkira, narichan pr-nar-no p/_i_/shkir, e za hora ... s pishki, ako izvinite moe\ neprikr-o nazov-ne (tova, che njakoi etim-zi mozhe da names-t tuk peshove na drehi ili piskjuli e mal. ver-no, ne mu vjarv-te); posle havlija\ e za hora s "havanche\" (gjuvechki, panici, i pr.), i na tjah im tr-t po-golemi kyrpi (za da mozhe da gi navrat vytre i da se zabyr-t i izotvyt.); dkt kyrpa\ /_idva_/ ot kyrpichka\, koe\ e izopach-o ot /_kurpichka_/, i e univ-lna, uniseksna, kak\ se kazva dnes. Az lichno vinagi izpolz-m kyrpi, makar che ako imam pod ryka i peshkir syshto ne bih se paentil da se zabyrsha s nego, no havlii -- prakt-ki nikoga (kyde da si gi pyham?).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pizhama, J_pyjamas, J_chemodan, J_jamaedan
-->------
-->Pizhama\, ako ne znaete, e ar. i pers., i se razbiva na pae + dzhama = jamah, koe\ shte reche gotino, kato na ptichence obleklo (=> p.), a "dzhameno\" obl-lo e redno da se svyrz. s dzhama (=> dzh.) kato neshto lyskavo i hubavo; vyv V s II-ta chast na pizhama\ mozhe da se citira rus\ chemodan-kufar, koj\ bil ot ar-ja jamaedan kato shkaf za drehi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pir, J_pyre, J_Feuer, J_fire, J_fira, J_phyra, J_pirog, J_Pirsch, J_pyrzha, J_feiern, J_Ferien, J_pirotehnika, J_burn, J_piramida, J_pyrgos, J_Burgas, J_burzhoazija, J_Burg, J_Berg, J_pharos, J_far, J_fakel, J_fokus, J_furija, J_furor, J_furna, J_fornacula, J_Pfarer, J_faraon, J_farisej, J_braman, J_brennen
-->------
-->A, tova e dylga, no inter-na V. Pir\, ochev-no, tr. da se svyrz. s ogynja pone kato ang-o\ pyre, koe\ e klada, po prosta\ prich., che hora\ piruvat okolo njak-v ogyn. Toj sam\ e, prim.: Feuer na nem, fire na ang., feu na fr., i proch., kdt e nasha\ fira (v smis. na neshto izpareno ili izgor-o), koja\ D v st.-gr\ e phyra (koe\ e tur. i ar.), obache leko oprost-a do pyra veche e ogyn (no => o.), i v takyv sluch. nishto ne ni prechi da spom-m tuk i rus\ pirog i pirozhki\, nem\ Pirsch, koe\ veche e ... lov (t.e. ochak-ne na pir), nashi\ pyrzha, i -ola, posle nem-o\ feiern-prazn-m, oshte Ferien-vakan-ja, koe\ na lat.e feriae, piroteh-ka\, i dr. Tova e podrazh-e na pyrpor-to na ogynja (pyr-, fyr-) i mozhe da stane i na burn, no No-a e v tova, che tuk e i ... piramida\-pyramid, razb. se, koe\ veche e geom-na figura, pnzh taka se redi klada ili goljam ogyn, i tgv tuk sa: st.-gr-o\ pyrgos kato kula, zamyk, posle grada ... Burgas, burzhoazija\-bourgeoisie, nem\ Burg-zamyk, bliznaka mu Berg-planina, i dr. Eh, no kato se vyrnem na f-to se pojav-a gr\ pharos kato far, fakela, fokusa, furija\, furora-furor, furna\, koja\ e lat-a fornacula, i dr., a v pren-n smis. e nem\ Pfarer-svesht-k, faraona, farisei\, a che i ... bramani\ (svyrz. s nem-o\ brennen-gorja).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_piron, J_Pyrron, J_protiv, J_pretitj, J_pryc, J_trotz
-->------
-->Nash\ piron e samo nash (na rus. e gvodzj), taka che e norm-no tuk da ima neshto gr. (nie sme im komshii), i Beti izkaz. predpol-ie\, che tuk e names. gr. filosof Pyrron-Piron, ot 3 vek pr. n.e., koj\ bil skeptik, t.e. bil protiv vsichko, 1 vid, taka che pirona se protivi na tova v koe\ go zabiv-e. Tova ne e etim-gija, no ima logika v takiva asoc-ii, i tova zvuchene e ~no na rus-o\ pretitj kato neprijatno mi e, gadi mi se, i na izskach-to pryv (kato ... prydnja, kdt ima mn. Di: perec, i proch.), i na nem-o\ trotz-protiv.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pica
-->------
-->spleskano testo kato kraveshko ... i pokrito s razlich. hranit. parchenca, kachli gybki poniknali po nego (popul-no objasn-e na Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pich, J_pich, J_bitch, J_turn, J_roll, J_pitch, J_picem, J_pishleme, J_pishka, J_pisha, J_pisane, J_pikaja, J_pisatj, J_pishman, J_pishkin
-->------
-->Pich\ e jasno, che e tur., pich, no losho\ e, che tam tova zn., ami, kopele (son of a bitch na ang. -- i vie vizhd-e, che tozi pyt 'bich' e kuchka, ot zh.r.), dkt pri nas tova e goljama rabota. E, smis\ mozhe chesto da se meni na obrat-ja, no ideja\ e za neshto shtrykn-o, kato prychka, pnzh v ang\ ima 3 vida /_dvizh-e_/ na 1a lodka, turning-vyrtene (v ljavo - djasno) rolling-klatene (stran-no, okolo naprav-e\ na dvizh-e), i pitching-povdig-e (nagore - nadolu), taka che tova ne e sluch-no, picha tykmo tova i pravi, vdiga go nagore - nadolu. Ot dr. str., obache, mrys-ija\ ja ima, i tova e lat-o\ picem ('pichem', pone dnes za it-ci\) koe\ zn. katran, taka che i tur-te sa pravi. Po tazi prich-a te kazvat pi/_ch_/leme, dkt za nas e pi/_sh_/leme, zshtt e oshte malko i si ima samo pishka (ako dami\ mogat da me izvinjat), a pyk pish- /pis- e svet. izv-n K (=> i kastorka za njakoi podrob-ti), otkdt idva i pisane\, ochev-no -- da teglish edna dylga piknja na prjasno navaljal snjag, a? --, koe\ e i pisha i pisah /pisane, a drugo\ e pikane, no v rus\ e vse pisatj, samo che p`isatj (p`isaju, p`isaeshj) e pikaja, a pis`atj (p`ishu, p`isheshj) e pisha, no pisarja stava p`isarj, taka che vsichko e karashik! I pnzh picha pri nas si go vdiga (e, ponjakoga, de), to toj e gotin, dkt pich-ta ne mozhe, i ztv tja e katrana i mrys-ja\. Osva => i bich, pnzh tova e pochti syshto\, kak\ i bik (koj\ e "pich" sred zhiv-te, sam\ Zevs se e javjaval v obraza na bik za da syblaz-va njakoi bogini). M-u dr-to neka pojasnim, che nasha\ D pishman, e tur-ar-o\ pishman, koja\ +lno shte reche prepikan man-myzh, t.e. syshto\ kato ang\ izraz I am pissed off (by this); ot dr. str. pikae-to mozhe ponjak. da ne losho, koe\ se vizhda ot D\ pishkin, koja\ e pak tur., pishkin, no zn. srychen, opiten (koe\ tr. da e ili v smis., che mozhe da ... pikae sreshtu vjatyra, ili pyk neshto ot sorta na tova, koe\ se pee v nasha\ pesn-ka "Kato go turna, i shurna").
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pishleme
-->------
-->mlado momche, koe\ oshte raboti na ishleme (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_plezja (se), J_plaisir, J_pleasure, J_piacere, J_piangere, J_placha
-->------
-->Ha-ha, znaete li zashto deca\ se plezjat? E, az shte vi kazha -- zshtt tova im /_haresva_/, of course, pnzh ima fr. D plaisir kato radost ili udov-ie, koe\ e pleasure na ang. i piacere na it., i ako tova zvuchi kato plachene, to hich da ne vi puka, tyjkt takyv e zhivota, nali? V smis., che tuk sig-no se imat predvid deca\ (ili zheni\, event-no), pri koi\ placha chesto stava na smjah i obrat-to, i po tazi prich. v it\ ima 2 glagola-bliznaci -- piacere-kefja-se i piangere-placha.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pljokvam, J_pluvam, J_plosyk, J_ploshtad, J_plita, J_platka, J_planka, J_plecho, J_pljuja, J_plut, J_Pluto, J_plashtam, J_payer, J_plakna, J_plakat, J_plot, J_plat, J_planina, J_plateau, J_plain, J_plot, J_plan, J_place, J_Platz, J_plage, J_plant, J_plantacija, J_plaudern, J_pljampam, J_pleite, J_plityk, J_piano, J_floor, J_piastra, J_platea, J_plytos, J_plutas, J_flow, J_fliegen, J_Flotte, J_flot, J_Floss, J_flood, J_fluidus, J_fleur, J_flower, J_Blume
-->------
-->Tova e tip-n podrazh-len klyster, koj\ e naj-dobre da zap-em s glag-a pljokvam, zshtt toj syd-zha kak\ splesk-ne\, taka i techn-st\ koja\ pljokva, no imajte predvid, che mozhe da zap-va i na fl- (prd njak-vo predpol-mo fi v drevn-ta). Ta eto I-a porcija Di: pluvam /plyitj, plosyk, ploshtad, plita (i kato kotlon na rus.), platka, planka, plecho /pleshka, e, pljuja, razb. se, rus. plut-moshen-k (zrd boga Pluto-Pluton, na podzem\ svjat), plashtam (kato pljokvam na masa\, na ang. e pay, a na fr. payer, kdt ideja\ ndl e mn. razl-na, nav-no ot njak-vo "pat"), plakna, plakat-placard, plot i plat, i hajde mal. poch-ka. II-a porcija: planina, plateau-plato, plain-javen, plot-plan (i dr.), plaid-nametalo, place-mjasto, nem. Platz-ploshtad (ili piazza, placa i pr.), fr. plage-plazh, plant-rast-e (oshte ot lat\, ne e izv-no zashto, no mozhe bi na ravno po-/_lesno_/ se see i kopae) i ottam plantacija, nem. plaudern-byrborja (ili pljampam, ako iskame da zapoch. pak taka -- mozhe bi kato puskam mehuri?), nem. pleite-bankrut-l (demek izpus-l vyzduha), plityk, piano-piano(koe\ v it\ zn. i etazh-floor), piastras-piastri-plochki, st.-gr. platea-ulica, platae-pleshka, plytos-izmit, i t.n. do skr-\ plutas-pluvasht ili plutam-reka-potok. A ima i III-a porcija, sys: ang. flow-teka, koe\ se svyrz. i s fly-letja (pnzh letene\ e vid pluvane, no vyv vyzd-ja okean), anal-no na nem. fliegen e letja, a Flotte e flot (fleet na ang.), posle Floss e sal ili plot, flood na ang. e navodn-e, fluidus v lat\ e techen, i t.n. A pnzh i cvete\, ne che se spleskva, a obrat-to, se razpuk. to tuk e i to, bilo to kato fr-o\ fleur ili it\ fiore, ili ang-ija flower, koe\ na nem. stava dori na Blume.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_podir, J_dirja, J_dirnik, J_derriere, J_derono, J_drjan
-->------
-->Kgt 1o zhivotno vyrvi, to ostavja dirja sled sebe si, kato neshto prodrano, no i sys zadni\ si chasti, ili s dirnika si, koj\ hem e tur., hem e fr. (tochno derriere). Ne e vazhno koj ot kogo e zaimst-l, zshtt K\ e dreven (ima njak-vo derono v st. gr\, vzemete i nashi\ drenki, dripi, dyrzyk ako shtete, drebolii, i proch.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pozor, J_pozorishte, J_vonja, J_Wonne, J_Wolle, J_divak, J_divno, J_deva, J_devas, J_diva, J_devka
-->------
-->Hym, tuk citir-me Di, koi\ mogat da se izpol-t v prot-lozhni smisli, zshtt pozora za nas e neshto losho, no etim-chno toj idva ot gledane\-sehen, i mozhe da e hem neshto deto ne e za gledane, hem neshto deto /_e_/ za gledane, tyjkt pozorishte e teatyr na njakoj slav. E! Posle vonja\ za nas e losha, no tja e prosto silno zhelanie ili /_ne_/zhelanie, svyrz-na s nem-o\ wollen = ang-o\ will, a spec-no Wonne zn. blazh-stvo ili naslada (kdt e dobre da spom-em Kurt Vonnegut -- t.e. njakoj ot predci\ mu sa /_voleli_/ mnogo silno dobro\), a sroden smis. ima i v`ylna\-Wolle. Anal-chno na pozora stojat neshta\ i s D\ divak, koja\ uzh e neshto divo, no to pyk e i div/_n_/o, koe\ idva prez lat\ ot skr\, kdt devas ili devi e bog /-inja, koja\ v lat\ stava na diva, a v rus\ i ukr\ na devka /divka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pol, J_pole, J_pole, J_poljus, J_polis, J_kolos, J_klas, J_Polsha, J_polovina
-->------
-->Abe zashto nash\ pol zvuchi dosusht kato ang-ja pole (koj\ e lat.) i koj\ znachi pryt, stylb, kak\ sever\ poljus? V smis., che tova e lat\ polis, koj\ e st. gr. i zn. grad, no e 1 vid kato /_nakolni_/ zhilishta, a mozhe da e i zhitno pole s klasove (ottam i 1akvo\ zvuch-e v rus\ na k`olos kato zhiten klas i kol`o/_ss_/ kato neshto goljamo), ala za slav-te e ost-lo pole\, zemja\, nisko\, dkt na Zap. e otishyl pryta, no zashto? Ami, tova tr. da sa prosto svyrz-i, makar i prot-polozh., ponjatija, zshtt pryti\ tr. njakyde da se zabuch-t, i obratno\ (=> i shish). No, taka ili inache, tova e fakt, i prim. Polsha e ravn-na strana (Poland = Pol + Land), no pyk trygva ot pole-pryt (kogato e s lat. Bi, ama v slav\ e ot pole\). No ne si mislete, che pola-sex se namesva tuk zrd myzh\ "pryt", nito pyk che na rus. pol zn oshte pod zshtt rus-ci\ ... go pravjat na poda. Ne, ne e ztv, a zrd polovina\! CHaktisahte li? T.e. polove\ sa 2a, i vseki 1 ot tjah e polovina = pol (prim., pol litra e 1/2 l.), a pyk pola-pod tr. da e ot pole\ (a nash\ pod ima tochni gr. Ki, => p.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_poliglot
-->------
-->neshto kato polu-idiot, sysht-vo nagyltalo se s tolkova mn. Di, che te mu izlizat prez ushite.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_poliklinika
-->------
-->prav-no\ e pol/_u_/kl..., izmislena ot komun-ti\ D, kato neshto polovin-to, predi da te vzemat v klinika; sega tazi D e zamen-a s DKC (koe\ sig-no znachi /_neshto_/, no to e slozhno za objasn-e).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_polis
-->------
-->v drevn-ta nakolno zhilishte, no razras-lo se neimov-no mn. v posl-te 4-5 hil-letija.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_politik
-->------
-->popul-na lichnost, koja\ navsjak. se /_tika_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_policaj
-->------
-->"caj" v polisa, ot gorno frizijski, kdt oznach. drebna mushica; ne biva da se byrka s chaja.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pompadur
-->------
-->obsht rabot-k ot pompena stancija (ochev-no; a okonch-to -dur podcher-va tova, che e baja glupav, => durak).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ponedelnik, J_srjada, J_sybota, J_sabbat, J_shabash, J_sabotiram, J_nedelja, J_voskresenje, J_Montag, J_Wednesday, J_Sonntag, J_Sonnabend, J_Dienstag, J_Donnerstag, J_Freitag
-->------
-->Poned-nika zn. da ima pone 1 delnik, nali taka? Zshtt kato se zaredjat vse praznici, to tr. njakoga i da se raboti. E, nejse, tova zn. /_posle_/-nedelnik, pri vse che nedelja\ e nasha a ne ruska (no pyk tam tova zn. s`edmica, taka che e pak v tozi smis.). Vtornik, chetv-k i petyk sa jasni, srjada\ e sreda (makar i samo na rab-ni\ dni), a sybota\ e evr-ija sabbat, kato na rus. e izv-n zhargona shabash kato pochivka, no nared s tova e i svet-no izv-o\ ... sabotir-e (na rabota\)! Nedelja\ syshto e jasna, a za rus-ci\ e voskr-nje, zshtt te se pisheli mn. nabozhni, i vsjaka nedelja se seshtali za vyzkr-ne\ na Hristos-spas-lja (koj\ izobshto ot nishto ne ni e spasil, no e imal dobro\ zhel-ie). V dr-te Ei ima razni osob-sti, no naj-prav-no e da gledame nem-te, kdt samo pon-ka-Montag /_mozhe_/ da se razg-da kato moj den, drugi\ sa gore-dolu taka, v srjada\ neshto se smenja ili obryshta (Wednesday v ang\), syb-a\ i nedelja\ sa slyn-vi dni za nem-te (Sonntag i Sonnabend), i tova e syvsem nakr-ko. No v lat-i\ Ei oshte stojat imena\ na planeti\, ot koi\ za tevt-te samo Luna\-Mond e ostan-a za pon-nika. No Beti otkri 1a dosta inter-na osob-st v nem\, kdt vtor-ka e Dienstag ili "den za rabota", srjada\ e sreda, chetv-ka e Donnerstag ili hvyrljam grym i mylnii (zshtt veche mi pisna da rabotja), i petyka e svob-n den, Freitag! S drugi Di, te pochvat, ili mn. im se iska da e taka, da rabotjat vyv vtor-k, srjada\ e sreda\, v chetv-a veche im pisva, a petyk e svob-n den, pljus syb. i ned., t.e. rabotjat 3 dni, mozhe bi i pol-na I az si mislja, che to v skoro vreme nav-no taka i shte stane (ako ostane tozi kal-ar).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ponezhe, J_nezheli, J_ne
-->------
-->Tova zn., che choveka e ponechil da kazhe neshto, no ne e uspjal (sp. Ety), kato okolo nego se vyrti st. slav-o\ nezheli kato otkolko\. Po vsjaka ver-st tuk "ne"\ e v smis. na syglasie (sravni s gr-o\ ne kato da!).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_porno
-->------
-->sykr-no ot fraza\ "por[edno laj]no", izpolz-na obik-no v pren. smis. (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_porcelan, J_porcella, J_farfor, J_fajans
-->------
-->Hajde sega da vidim razl-ni\ Di za porc-n, pnzh te sa njak-ko, i imat svoi\ idei. Spec-no tazi D ne zn. -- kak\ vednyzh podmetna Tashi -- porcija l##no, ne, no pak bila lat-a, i idvala ot svinja\-porca, ama po-tochno ot umal-no\ porcella, koe\ shte reche prasence. Da de, no tova na vas nishto ne vi govori, a No-a bil v tova, che ot tova chudo se praveli prasenca-/_kasichki_/, koi\ po-kysno se chupeli za da izvadjat moneti\, a pyk cepka\ (predpol-m) e bila otdolu na mjasto\ na onaja `i rabota na svinja\. Osva na nem. izraza Schwein-svinja haben-imam zn. kysmet-ja sym, spech-l sym s neshto. Posle idva rus\ D farfor (koja\ ja ima i pri dr. slav-i, no ne i pri nas) idvala ot pers-ja 'fajfur', koe\ uzh bilo drev. titla na kit\ imper-r i rajon kdt praveli porc-na, no ako pitate Jota\ toj misli, che tuk stava D za njak-vi ptichenca, deto sa gi praveli ot porc-n, i te pravjat fyr-fyr! A pyk fajansa idval ot 1a ital. oblast, Fajenca, kdt go proizv-li.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_prerogativ
-->------
-->vid ... prezevvativ, s /_rogche_/ (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_protuberans
-->------
-->prostashka forma na relig-en trans (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_profesor, J_prophesy, J_profane, J_majstor, J_magister, J_maestro, J_aspirant, J_aspire, J_spiritus, J_aspirin, J_esperanto, J_bachelor, J_bacil, J_ergen, J_ergile
-->------
-->Tuk shte spom-em njak-ko Dichki za zvanija, za1o s idei\ skriti v tjah. Ivo D\ profesor, idva ot prof-ja\, ochev-no, no tja pyk idva ot ... predskaz-ne\-prophesy (ot dr.-gr\), koe\ e syvsem prav-no gledishte (vazhno\ e da mozhesh da predsk-sh neshto); syvsem blizko do tozi K stoi antipoda profana-profane, koj\ se dava prez fr\ ot lat-o\ profanare kato oskvern-m (no sp. Beti tova e v smis. na gol vyzduh-fan). Posle majstora /mastera, magister, maestro-maestro idvat ot magich-ko\ mahvane kato s vylsh-na prychica (=> maj). Kandidati\ sa aspiranti, koi\ se stremjat-aspire kym neshto skrito kato duh-spiritus (i v izv-en smis. sa srodni s ... aspirina, a che i s E\ esperanto). Ima i bakalavri-bachelor, koi\ sa prosto njak-vi ... babunki, kato bacili\-bacillus (kukichki i koki), koe\ zn. oshte i ergen, koj\ pyk e veche goden za /_razplod_/, kak\ koncheta\ v edno ... ergile.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_profil, J_file, J_anfas, J_face
-->------
-->Profila e hem izrjazan kato s pilichka-file, hem e za fajlove kato po-izraz-en pnzh e gledan ot strani; dkt anfasa ili fasa, e gledano nasreshta v lice\-face (koe\ e lat. facetus, ili it. faccetto).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_psevdonim
-->------
-->psevdonima-pseudonym e izmis-no ili falshivo ime, koe\ na rus. v njakoi krygove se naricha /_pizdonim_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pterodaktil
-->------
-->daktil (=> d.) s operenie, okichen s pystri pera na ptici.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ptiche, J_ptaha, J_petit = pti, J_appetit, J_pyrham, J_patati
-->------
-->Ptichka\, ili oshte ptaha na rus., e neshto malko, petit na fr., koe\ te chesto sykr-t do pti, a ottam idval i apetita appetit = a + petit, t.e. neshto malko, za da zapochne stomaha da otdelja sokove; tova ne zn., che nashe\ ptiche idva ot fr\ D, no te prosto sa svyrz-i, a samo\ letene e njak-vo pyrhane i v skr\ tova bilo patati, za koe\ => petel.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_putka, J_putain, J_putta, J_pudendum, J_Putana, J_put, J_potentia, J_pot, J_potenten, J_amputate, J_deputy, J_dispute, J_Pute, J_putty, J_pudore, J_boot, J_obuvka, J_boti, J_botush, J_boutique, J_budka, J_Bude, J_boute, J_Boot, J_poturi
-->------
-->Tova e cin-na V, taka che az ne znam otkyde da ja zap-na, dali ot cin-ija K ili ot prenos-te Di. E, shte izvin-te, no prav-no\ e da se hvane bika za roga\, a ne da obik-me naokolo. Taka che D\ putka e mas. razpr-na na Zap., glavno ot fr-o\ putain ('pjuten')-kurva, koe\ e ot lat-a\ putta, i mozhe da se schita che idva ot tehn\ pudendum kato zhen. genit-i, no nikoj ne kazva /_oti_/ tova e taka, dkt oshte Ety na vreme\ si se e setil za 1a skr. demonica, Putana ('P`uutanaa', cheteno prav-no, zshtt v skr\ ima udyl-ni glasni, koi\ izpyln-t rolja\ na udareni), koja\ bila ubita ot bog Krishna (you bet it che za amor-no poved-e). Mozhe da se otbel., che tuk ima nak-vo zaplju-ne (a mozhe i ta da zn. "taja", znam li?), i tova e vsich. za prjaka\ chast, no v pren-n smis. ideja\ (ochev.) e za njak-vo navir-e, pyhane, natik-ne v tjasno mjasto, njama kak da e inache, i sega shte vidite tova. Taka che pren-ni\ Di sa, prim.: ang-o\ put-pyham (slagam), lat-a\ potentia-poten-ja (razgl-na kato spos-st\ da se napylni gyrne\, koe\ na ang. e pot), potere-moga kato vazhen glag. v it\, potenten-potent na ang., amputate (maham neshto "putnato"), deputy-deputat (slozhen vmesto njakogo), dispute (izvazh-m go ot putta\), Pute kato amurche v nem\, ang-o putty kato madzhun, it\ pudore i pudicizia kato sram, a sig-no i drugi. Dobre, a sega da varir-e leko Ia\ B, i poluch-me: boot-obuvka (pyhame si kraka v neja, kato v onaja rabota), nasha\ obuvka (ochev-no, o + butj), boti, botushi (kato boti sys ... /_`ushi_/), fr-ija boutique-butik, dal nasha\ budka i nem-o\ Bude-syshto\, fr. boute kato varel ili sandyk, nem. Boot = ang. boat kato lodka, tur-i\ poturi (kato gashti s pot-gyrne otzad), a i drugi, razb. se.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pchela, J_bich, J_vcela, J_bee, J_Biene, J_bech, J_bite, J_Peitsche, J_boda, J_apis, J_apiary, J_hapja
-->------
-->Pchela\, kak\ znaete, zhili ili bode, ili pyk ima njak-v bich (taka che => i ... pich), i po tazi prich. tja zhuzhi dosta stran., kazva psh- /pch-, prim.: pchjolka na rus., vcela na chesh., pszczola ('pshchola') na pol., no na Zap. ja uprost-t do bee na ang. i Biene na nem., no imalo irl. bech, i tja syotv-no bode kato bite /bit na ang., a pyk bicha na nem. e Peitsche ('pajche'). Tova bodene vodi do inter-n kurioz ot drug K v lat\, kdt apis zn. pchela, ottam apiary e pchel. kosher na ang., no sysht\ Apis s gl. buk. kato bog e svesht-ja st. iran. i egip. bik, pnzh toj, toja pyk, /_ape_/ /hape.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pypesh, J_pepoon
-->------
-->Tuk obichaj-ta etim-gija e, che tova e vid /_pypka_/ (koja\ e porasla gol., pepoon na gr.), no Tashi osporva tova i tvyrdi, che pypesha e sykrat-o ot "/_pi_/tam, zshtt iskam da znam ti kakvo shte jad/_esh_/", koe\ izglezh. pravdo~no.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pyrdja, J_prdj, J_perdeoo, J_fart, J_farthing, J_furzen, J_fars, J_farsh
-->------
-->Pyrdene\ e vid "pyrhane" (puskane na "gylybche"), idva pone ot skr\ kdt bilo prdj; no nejse, da dobav. oshte Di: na st.-gr. bilo perdeoo, na ang. e fart (koe\ ni vodi do 1a drebna moneta, farthing), na nem. e furzen, i t.n.; ottuk v pren smis. idva i fars\-farce, kak\ i brat mu farsh\ na rus. (koe\ e kajma).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_pyt, J_path, J_putj, J_Pfad, J_pontis, J_pontos, J_point, J_Punkt, J_potamus, J_ponton, J_apatija, J_putatj
-->------
-->SHTom kato nash\ pyt syvpada s ang\ path, to zn. K\ e dreven, pone gr., i naj-ver-no vodi do skr\. I naistina, toj e na rus. putj (otkdt, by the way, idva ime\ Putin, kato putevoj chelovek, t.e. hodil mn. po pytishta\, demek vs. vidjal i razbral, schita Jota\), na nem. e Pfad, na lat. e pons = pontis, na st.-gr. e patos = pontos, na avest. e panta = pathi, taka che toj hem e neshto deto e razpr-neno navs-de (=> pan), hem e neshto deto e polucheno s natisk, t.e. e njak-va dupka, pnzh nashe\ CH. more e bilo po-rano Eucsinos pontos, taka che tuk e tochka\-point ili Punkt /punctum, i pungo /-ere na lat. zn. boda. Kgt "dupka\"-more-pontos e udylzh-a, to se poluch-a reka\-potamus, i tgv mogat da se dobav. oshte: hipopotama-rechen-kon (=> h.), pontona-pontoon, apatija\ kato umora ot pytja, rus-o\ putatj-byrkam (pytja), putyi-bukai (za spirane na kon), koe\ mozhe da ni zavede v kr. smet. i do putta\, no za neja dr-de.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== R ==
-->
-->J_rabota, J_vyrtja, J_Arbeit, J_work, J_Werk, J_otverka, J_fabrika, J_fabbro, J_lavorare, J_laboratorija, J_lejbyrist
-->------
-->Tuk neka hvyrlim pogled v-u rabota\, kakvo hora\ razb-t pod tova. Ami, v obshti linii tova e neshto s koe\ se vdiga prah, svyrz-o s /_vyrtene_/ i styrzhene, koe\ e tevt. vizh-ne, kdt tja e Arbeit, a na ang. stava work, no tova e nem-o\ Werk kato delo, rabota (a Werkzeug e instr-nt), koe\, estest-no, mi napom. za otverka\, koja\ se vrytka. Pod-ni idei v lat\, vse pak ima, i tova e fabrika\, kdt (v it\) fabbricare zn. stroja, gradja, no spec. fabbro zn. kovach (taka che s vdig-ne\ na pushek ne lyzha). Da de, no tova "r", kolko\ i da e stran., v lat\ stava na "l", kdt glagol\ e lavorare, i tam e labor-ija\, a che i dupka\-labia, koe\ shte reche che veche baja dylgo sa vyrteli svredela (ili kakvo\ i da bilo), i sa naprav. dupka! Vyv vs. sluch. ottam sa i lejbyr-te. E, ima i oshte, ima djalane, no za tova dr-de.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ravnec
-->------
-->rast-ie, koe\ nikoga ne raste na bairi, a samo na ravno mjasto; sysht-va predanie, che to s Ki\ si taka razroh-a zemja\, che ja izrav-va; ako ne vjarvate, to posejte stryk ranvec na 1o mal. samotno bairche ili mogilka, za da vidite, che sled ima-njama 2-3 hil. godini i bairche\ shte se izravni sys zemja\ naokolo (tova e predl-e na Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_razbiram, J_razobratj, J_ponimatj, J_discussion, J_smisyl, J_smjatam, J_smilam, J_sumiram, J_tolk /-ovatj, J_talk, J_tolmach, J_Talmud, J_talmuz, J_tlaka, J_verstehen, J_understand, J_explain, J_capire, J_shvashtam
-->------
-->Tova e dosta pouchit-na V, za tova kak hora\ ot razl-ni narodi razb-t neshta\, no tova (kak\ i v redica dr. sluchai) ne mozhe da se proumee ako se stoi samo v 1 E, taka che i tuk shte bjagame po Ei\. Ta nashe\ razb-m, estes-no, zn. razglob-m, pnzh tova zn. rus-o\ razbir`atj /razobratj; posle tjahno\ ponimatj (pak est-no) zn. po/_d_/nimatj (za da se vidi kakvo ima otdolu, ili pyk inache poemam, poglyshtam, ot ponjatj, no to e pochti syshto\). Sled tova diskus-ja\-discussion e razkys-ne na kysove (=> kusok), a pyk smisyla, a i smjatane\, sa vid smilane, smachk-ne, nasybir-e (=> summa i sinus). Posle minav-e na ne mn. poznat u nas K, tolk- /talk-, kdt e rus-o\ tolkovatj kato besedvam i tolk kato smisyl, no i ang-ija talk kato razgov-m, i dr. po-drevni Di, kato dial-to rus. tolmach-prevodach, st.-evr\ Talmud, koe\ e tjahna\ svesht-a kniga (kato premil-e na bozhija\ istina), syshto i 1a ar-a var-ija, talmuz, kato posled-tel, uchenik, che i (come to think about, ili shtom stava D za tova) i nasha\ dial-a tlaka, koja\ nie razb-me kato sedjanka, no tam hora\ -- pardon, zheni\, naj-chesto -- se sybirat da svyrshat njak-va rabota (prim., da ljushtjat car-ca), no i da pokljukar-vat, t.e. /_potolkovatj o tom o sjom_/. Sled tova pri nemci\ razbir-to e verstehen, koe\ shte reche oglezh-m se kdt tova neshto /_stoi_/, premest-m go, i proch., na ang. to e understand, koe\ e tozi pyt tochno povdig-e (za da se vidi kakvo ima otdolu), posle tjahno\ explain shte reche izvazh-m go i go trysvam na masa\-plosk-ta-plain, a ital-o\ capire (capisco, capisce, i t.n.) e razb-m kato shvashtam (za "kapa\"), koe\ pri nas e ot hvashtam.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_raj, J_raja, J_ray, J_Ra, J_reja, J_rejka, J_red, J_Reich, J_radius, J_rajon, J_rot, J_rudhira, J_rex, J_republika, J_paradise, J_paridaeza, J_Firdousi
-->------
-->E, i tazi V tr. da ja ima, pnzh malcina ot vas shte svyr-t raja s raja\, ili s ang-ja ray-lych, no te sa svyr-ni. V\ e edin lych, koj\ idva ot ... boga Ra, i tgv raja e tozi kraj na lycha otkym Slynce\, a raja\ e na drugija mu kraj, i ottam idvat i rejka\ i rejda, reda, nem\ Reich (kato car-vo na svetl-ta!), a che i st.-gr\ rei (ot Panta rei). Tuk sa oshte i: radiusa, rajona (kato ocher-n ot njak-v radius), cherv\ cvjat (rot na nem., red na ang., raudoz na st. tevt., rudhira na skr., i proch.), lat-o\ car-vo rex, republ-ta (kato upravl-e na "publika\"), i mn. drugi. Dkt zap\ D e paradise, koja\ idva ot skr-o\ paridaeza, koe\, sp. Ety, shte reche njak-vi paral-ni /_diskove_/. Dori oshte neshto, ime\ no 1 drev. pers. avtor, Firdousi, bilo tuk, pnzh to znachelo rajski, i ako vzeme\ samo /_sygl_/-te na ime\ mu te shte dadat "frds", koe\ ako imate predvid gr-o\ fi, tr. da e syshto\ kato "prds".
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ramo, J_Rahma, J_armuku, J_Arm, J_armory, J_amr, J_irma, J_Armenija, J_art
-->------
-->Za ryce i kraka gov-me (=> ryka), no spec-no nashe\ ramo pravi mn. hub. V sys skr-ija bog Rahma-Rama, koj\ e 1o ot prerazh-ja\ na Vishnu (=> V.), a pyk te vs. ind. bogove imat mn. ryce. No tuk ima i oshte Di, prim.: armen. armuku kato kitka na ryka\, nem\ Arm-ryka (=> pak A.), lat. arma kato oryzhie, dospehi (armory na ang.), ar. a/_mr_/ kato cel, namer-e (oshte rabota, dejst-e, zhelanie, i dr.), skr-a irma (a ima i nem. ime Irma) = aves. 'aryma' kato ryka, str-ta Armenija (sig-no hora\ tam sa mn. izkusni), e, i izkus-to pod vida na art ili ars (na lat.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_reka, J_river, J_Riviere, J_rina, J_riba, J_Rinne, J_run, J_Renault, J_rumor, J_Rona, J_Rejn, J_Rim, J_rondo, J_round, J_ruina, J_rana, J_ritual, J_Rutte, J_rozgi, J_ru:hren, J_ruhen
-->------
-->Tova e prakt-ki ochev. V, no napos-dyk az reshih da se staraja da ne propus-m izcjalo nishto, a pone da go zagat-m. Ta reka\ ni e ang\ river i fr-a\ Riviere-Riviera (oshte rio na isp. i rue na fr. kato reka), i tova e tochno nashe\ rinene (ryitj na rus., ottam ryitvina e prolom), a ottam mozhem da stig-m i do ribi\, zshtt te, hem sa v reki\, hem ripat, no ima i oshte Di, kato: nem. Rinne kato kanavka, ang. run-bjagam (= nem\ rennen), fr-o\ Renault-Reno (+lno, s njak-va tjahna ideja), nem. Rummel kato karan-a (ot lat-ja rumor), njakoi reki kato Rhone-Rona, Rhein-Rejn, grada Rim sys Romulus i Rem, it-o\ rondo-rondo-romol-e, ang-o\ round /around (naokolo), it. rondine-last-chka, ruini\, rani\, rituali\, prychki\ Rutte ili rozgi, reka\ Ruhr, nem-\ ru:hren-byrkam, i ruhen-pochivam (sled byrk-ja\), i mn. drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_reklama /-cija
-->------
-->Tova ot 1 str. e aklamacija (=> a.), no ot dr. str. e vryshtane na "klamacija"-ta, v smis. na obratno izisk-ne (tuk na pari\); tova sp. avt\ e taka, zshtt pari\ za reklama\ idvat ot klienti\ (i firma\ posle si gi pribira ot tjah chrez vdigane na cena\, taka che da pokrie reklama\!).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_religija, J_rely, J_rele, J_relacija, J_relef, J_relief, J_worship, J_Glaube, J_vjara
-->------
-->Religija\ idva ot nadezh-ta ili upov-to, /_opora_/\, pone v ang\ ot glag\ rely (on-na neshto-si), koe\ e lat. K, i tuk e rele\, t.e. obrysht-e, prevkl-ne, smjana na linija\; pri tova polozh-e mozhe da spom-m oshte i relacija\ (kato V m-u razl-ni niva), relef\ (kato smjana na niva\, kato relief v ang\ zn. i uspok-ie, t.e. svaljane na nivo\), i drugi. Dobre, to tgv neka prosl-m i drugi ~ni Di, prim. ang-o\ worship-bogotvorja, koe\ se svyrz. ne s vojna\-war, a s njak-vo oh-ah-o (kdt, prim-no, e Alaha). Nem-o\ Glaube-vjara, ochev. (sp. Beti) tr. da e neshto deto sme gotovi da go ... glytnem (kak\ njakoj macki gyltat onaja rabota na ljubimi\ si pichove, ako mi pozvol-e tova lirich. otklon.). Dkt nasha\ D vjara (=> v.) e svyrz. ne tlk s vjara\, kolko\ s prov-ka\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_rende, J_rendere, J_renta, J_rent
-->------
-->Nashe\ rende ne e slav. ami lat., kato v it\ rendere zn. mn. neshta, kato: vryshtam, nosja dohod, davam, predavam (se), snemam, izglazh-m, presyzd-m, i dr., i go ima v ang\ kato rend-kysam i render-plashtam-vryshtam, a ottam idva i izv-na\ renta-rent (koja\ svaljame vseki pyti kato struzhki!), i rentab-no\ neshto (kato "abilno" da nosi renta).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_reputacija
-->------
-->obratna "putacija" (v obr-na posoka), za koe\ => budka s "p".
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_restorant, J_restaurant, J_ristorante, J_gostinica, J_hrana, J_hru, J_hruskam, J_pishta, J_rancho
-->------
-->Restorant\, restaurant na fr., e inter-na D, zshtt tja, vsysht., ne e 1, a 2 Di, pochivka-rest + hrana-rant, ili neshto ~no, koe\ se vizhda naj-dobre v it-o\ ristorante, a koj\ oshte se symn-a v tova da sravni s rus\ /_restoran_/-r-nt, i tjahna\ gostinica, koe\ e samo hotel, dkt pri nas gostiLnica veche e vid rest-nt. E, to tova posl-no\ ne kasae rest-ta, to idva ot gosta (=> g.), no takava e ideja\, na 2te neshta, kak\ v drev-te karavan-serai (kdt kervani\ se otbivat kato dojde sera\-vecher). A po otnosh-e na rest-ta, tuk e lat-o\ restauro kato vyzstan-m se, ili it-o\ restare kato pochivam ili ostavam, a nasha\ hrana ne e tochno tova, tja uzh e ot njak-vo aves-o hru kato surovo meso, demek neshto za /_hruskane_/, imalo i st.-gr. hraoo kato nuzhdaja se (no to mozhe da e ot ... hares-to), i obyrn-e vnim., che tova ne e rus. D (tam e pishta, t.e. neshto za /_piene_/, bozaene, 1 vid). E, rante ne e tochno hrana, no => renta, a ima i isp. rancho-rancho, kdt se proizv-t neshta za jadene.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_rech, J_retch, J_oriri, J_origvam (se), J_ryigatj, J_Rede, J_red, J_rima, J_rhyme, J_hrachka, J_Sprache, J_sprihav, J_speech, J_spit
-->------
-->Ha-ha, nasha\ sladka i omajna rech za ang-ni\ e prosto 1o orig-ne, povrysht-ne, pnzh tova zn. tjah-to retch! Tova e taka zshtt v lat\ oriri zn syshto\, otkdt e nashe\ orig-m se, ili ryigatj po rus. (/_ne_/ r/_u_/gatj, no kazhi-rechi pak tova). Nasha\ D tr. da e svyr-na s nem-o\ Rede kato razg-r, Di, no pyk tova prilicha na nash\ red (koe\ e objasn-o, pnzh nem-te imat baja slozhen sl-red). Obache, vizh-te li, takiva neshta se sluch-t mezhdu Ei\, tyjkt vseki narod si hares. svoja E a ne chuzhdi\, i, eto, rima\, koja\ e ang. rhyme i gr. rymae, e 1 vid ... hrachene! Ili pyk da vzemem nem\ E, Sprache, otkdt e ang\ speech, ami tova si e chisto pljuene (posl-to se svyrz. sys spit-pljuja), a pyk I-to ni vodi do nashe\ sprihav kato izbuhliv (t.e. govori kato nemec). Vyv vs. sluchaj asoc-ii\ sa smeshni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_rod, J_narod, J_razhdam, J_poroda, J_rodina, J_roden, J_rovja, J_rod, J_Irod, J_izrod
-->------
-->E, da hvyr-m pogled i v-u nash\ rod /narod, ili razhdam, ottam poroda, rodina, i dr., pnzh V\ s reda i redica\ (=> red) e ochev-a, no ima i dr. idei i Beti ukazva na relac-ta roditj - roden na nem., kdt posl-to zn. ... izkor-m ili vadja kartofi! Tazi nem. D ne e sluch-no popad-a tam, pnzh rodent na ang. (no ang\ e tevt. E) zn. grizach (kato mishki\, zajci\, kater-ki\) i te neshto rovjat /izravjat, ili rinat /ryitj na rus. (=> reka), kdt ima styr-ne, i kanali, a mozhe i pryti (kato dualen obraz, prim. ang\ rod-pryt), a ima dori i 1o drevno ime, Irod, koj\ si bil chist izrod (sled kato bil reshil da ubie nash\ ljubim Spas-l oshte kato mlad-c, ala ne mu se "otvoril parashut\" a samo uspjal da zatrie kym hiljada nevinni dechica -- ako chovek ima tolk. mal. akyl, ta da vjarva na takiva izmis-ci). Kak\ i da e, tova e razhd-to, vadene na razni grudki, koi\ myzha e posjal predi tova.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_roza, J_zora, J_azur, J_gjul
-->------
-->I-to e rozovo azurno cvete s cveta na zora\; na tur. e gjul, koe\ zn. neshto mn. hubavo -- ot zvuka "gyl", t.e., iska ti se da go glytnesh --, i redica antrop-zi i soc-zi sochat, che turkini\ (i arabki\, de) dori kgt pravjat, s izvin-e, minet, vikat "gyl-gyl" (za da zaradvat myzha, predpol-m). Zasluga\ na velik\ Ety, obache, e che toj /_obryshta_/ roza\ do azor, koe\ hem dava zora\, hem ni vodi do Azorsko more, kdt e pylno s rozi; koj\ ne vjarva, da otide tam -- imalo gi vyv vseki dvor (potvyrzh-va Tashi, toj vednyzh chukal i tam).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_rubla, J_rubitj, J_rupija, J_rupee, J_Raub, J_rob, J_rub, J_rajber, J_ryb, J_rebro, J_reef, J_river, J_ruina, J_ruin, J_rutina
-->------
-->Rus\ rubla e neshto otsecheno-otchekaneno, t.e. kato moneta, pnzh rubitj zn. rezha, seka (prim., dyrvo). No inter-no\ e, che prakt-ki syshto\ zn. i ind-a\ rupija-rupee, taka che tova zn-nie s tova zvuchene oshte otdavna zn. njak-vo otsich-e, taka che mozhe da potyr-m srodni Di na Zap., i tova sa, prim.: nem-ja Raub-krazhba, ang-o\ rob-krada (i robber e kradec), ang-o\ rub-trija-styrzha, nash\ rajber ako shtete, koj\ zvuchi baja nem., pnzh tam reiben e = rub. Tuk ima i dr. ~ni Di, no neka spom-m samo: ryb, rebro, reef-rif, a che i river-reka (zshtt tja ima bregove). Njakyde nablizo stojat i ruini\-ruins, kak\ i rutina\-routine.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ruka, J_rukav, J_sleeve, J_litj, J_trousers, J_through, J_Hose, J_brjuki, J_Bru:cke, J_breeches, J_camicia, J_Socke, J_chorap, J_chuchur, J_shurtja, J_Strumpf, J_Strom
-->------
-->Hym, ruka\ vliza v rukava, ochev-no, obache kdt e ruka-ryka, tam e i ... reka\, ne e li taka? T.e. prez rykavi\ neshto teche! E, hubavo, tova mozhe da e rus. izmish-na, ja da vidim ang-ni\. Ami tam rykava e sleeve, koe\ njama nishto obshto s arm ili leg, no pyk ima s nashe\ leja (litj, slivatj na rus.)! Ama, shte kazhete, rus - ang., che to i sega rus-ci\ ne gi vkljuch-t v NATO, a kamo li predi vekove. E dobre, ja da vidim ang-i\ kracholi, trousers (te tam vyrvjat na chif-ve, ne kato 1i gashti ili pant-ni), ami ne vi li se struva ge te sa odrali kozha\ na pred-ga through-prez? CHe dazhe ang-o\ hose, koe\ zn. markuch ili polivam, obache v nem\ (a ang\ e tevt. E, sp. vsich. etim-zi, `ako toj i da ima 1/3 fr. i lat. Ki), syshto\ Hose zn. pant-ni! A pyk dali nemci\ spec. narichat gashti\ kato ang\ markuchi, ili ang-ni\ izpolz-t nems-te kracholi za da si polivat prez tjah gradini\, ne e tlk sysht-no. Eh, dazhe i rus\ brjuki, shtat ne shtat zvuchat kato nem-o\ Bru:cke koe\ zn. most, che i v ang\ ima breeches-brjuki! A-a, ama ima oshte, na it. riza\ se kazva camicia ('kamicha'), i prez neja (t.e. rykavi\ `i) sig-neshto caminare-minava, nali? Ili pyk nem-i\ Socke-choratpi smuchat njak-v sok? Koe\ e syvsem norm-no dopus-ne, pnzh tur\ chorap-chorap polozh-no e svyr-n s teh\ chuchur-chuchur, prez koj\ neshto shurti, taka kak\ i nem\ Stru:mpfe-chorapi (Strumpf v ed.ch.) sa svyr-ni s tehn\ Strom, koe\ e potok, reka (i el. tok). E, da se nadjav-e che se ubed-te kolko naivni sa hora\, ili, inache pogled-to, s kakvo gol. vyobr-ie sa nadareni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ryka, J_krak, J_rak, J_karkatas, J_Krebs, J_cancer, J_carcinoma, J_Kralle, J_Krake, J_raka, J_rakija, J_arak
-->------
-->Nasha\ ryka spok-no mozhe da se svyr. s kraka, koja\ D e osn-no bylg. (v rus\ e noga, => n.), kato neshto styr-shto navyn, i tgv e naj-dobre da otidem pri ... rak\, koj\ e drev. K, i osva tam ima i razmjana na Sri\. Sega, etim-zi\ davat njak-vo alb. 'krahjo' kato ramo, balt. 'ranka' kato greba, i dr., no tova ne sa nadezh. Ei, vazhna e skr\ D karkatas kato rak, koja\ prilicha i na rak i na ang\ crab ili nem\ Krebs, i na lat\ cancer i carcinoma, a pyk che rak\ kato zhiv-no i kato bolest, zlokach-en tumor, e 1o i syshto njama smis. da objasn-me, tova se e vizhdalo i na zhiv-ni i na hora pri autop-i. Obache ima oshte, ima nem. Kralle kato nokyt, lapa na zhiv-no sys zakriv- nokti, oshte tjahno Krake kato oktopod, imalo i njak-va evr. raka kato gruba psuvnja (koja\ ne znam kakvo e zn-la, no sig-no e bilo neshto perverz., zshtt raka se dvizhi na obr-no), a che i dobre izv-na\ ... rakija popada tuk, koja\ e ar. raki, no idvala ot teh\ arak kato pot (polozh-no ot podmish-ca\)! Hym, a => i ruka za 1a inter-na V.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== S ==
-->
-->J_saga, J_sagen, J_sa:gen, J_saw
-->------
-->Saga\ e skand-o skaz-e, koe\ idva ot prikazv-to kato nem-o\ sagen, koe\ pyk e 1 vid rjazane s bichkija, pnzh tova zn. bliznaka sa:gen, koj\ v ang\ stava na saw.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_salam, J_salata, J_insalata, J_solonina, J_sol, J_solum
-->------
-->Tuk osnov-to e sol\, koe\ e taka, zshtt v ital\ salata\ e insalata, t.e. da se slozhi sol, syshto i v salami\. Ne e izob. izkljuch. pod slanina //_solonina_/ (rus.) da se razbira i njak-vo vtvyr-no parche ot neshto, buca loj, t.e. lat\ solum-utajka, no pyk naj-obich-na\ utajka-sol e obik-na\ gotv. sol.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_samar, J_shamar, J_sap, J_shap, J_Schmarotzer
-->------
-->Hym, samara, koj\ e tur., prilepva kym gyrba kato ... shamar, ili pyk obr-to. Izob., s - sh e chesta mutacija i drug ~n primer e sap i shap, koe\ e 1o i syshto, zarazna bolest pri zhiv-te, svyrz. s kryvotech-e ot nosa, na njak-v sok, koe\ e i lat. K, pnzh tam e sapuna (=> s.). A sap\ e oshte i dryzhka na neshto, pnzh tja se pravi ot styblo\ na dyrvo, a po nego teche (ili e tekyl po-rano) sok. SHTo se kasae do shamar\, to pri nemci\ ima pochti taka zvu-shta D, Schmarotzer, koe\ zn. parazit, tyrtej, i kato gadina si e tochno za shamar-ne.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_samolet
-->------
-->neshto deto mozhe da leti samo, no e po-dobre da ima motor, za vs. sluchaj.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sapun, J_sapone, J_myilo
-->------
-->neshto, koe\ puska sok /sos, (lat. D, sapone na it., ztv ja njama v rus\, tam e myilo); predvid na soka njakoi deca obichat da jadat sapuni, kak\ tvyrdi izv-na\ pogov-ka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_svyrshen, J_syvyrshen, J_perfekten, J_perfect, J_cheten
-->------
-->Tuk njama Di, no ima idei. Stava ?s za tova, che svyrshen i s/_y_/vyrshen sa srodni neshta, dkt neshto e zhivo, to se razviva, a spre li, stava svryrsh-o i syvyrsh-o. Pod-ni sa neshta\ i sys lat-o\ perfect & imperfect, i perf-o\ e veche svyrsh-o (a etim-chno perf-no\ tr. da e neshto s naj-gol. efekt, izskoch-o naj-navyn). Ot gl. tochka na chisla\ nechet-te sa njakak nezav-sheni i ztv na zhivi hora se podar-t samo nechet. broj cvetja, a na umreli\, ne neprem-no syvyr-n broj, no pone cheten.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sedem, J_sept, J_sepsis, J_cyipljonok, J_osem
-->------
-->Sedmica\ e evrej. chislo (zshtt te mn. go pochitat, ne rabotjat v tozi den, oshte ot Star\ zavet e taka), a negov\ obraz, sp. avt\, e prosto 1o ... zname (noseno napred i razv-shto se nazad)! Da, ama za Zap\ tova e losho chislo, /_septichno_/, sydejki po fr-to sept, koe\ za nas pyk /_cepljaetsja_/ (sp. rus-ci\) za vsichko, taka kak\ pilenca\-cyipljata (cyipljonok v ed. ch.) se vlachat podir mama\ si! Ako shtete mi vjarv-te, a ako shtete nedejte, no tova njama kak da ne e taka, Di\ go potvyrzh-at. Pri tova dkt za Zap\ 7-ca\ e losho chislo, a 8-ca\ e chudo na chudesa\, to nie pyk svyrz-me 6-ca\ sys 7-ca\, koe\ dobre se vizhda v rus\, kdt 1o\ e semj, a drugoto e vosemj, t.e. oprjano /_do_/ (a pri nas "o") /_semj_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sezon, J_zona, J_zona, J_prolet, J_printemps, J_primavera, J_proletariat, J_prole, J_vesna, J_vasantas, J_vernal, J_verdure, J_ljato, J_laetus, J_letatj, J_esen, J_jesien, J_senj, J_essere, J_zima, J_zyzna, J_heman, J_zimo, J_inverno
-->------
-->Tuk shte pogov-m za sezoni\, kato sama\ tazi D idva ot st-gr-a\ zona, i tova sp. Beti e dostat-no, pnzh te, naist-a, se razpol-t na pojasi po zem-to kylbo (ofic-no\ objasn-e e za njak-vo lat. satto-seene, no tova ne mi se vizhda ubed-no). Posle nakr-ko (kolko\ mozhe) za sami\ sezoni. Prolet\ e ne samo predi ljato\, i, prim., na fr. e printemps (t.e. predi vremena\), na it. e primavera (t.e. predi ist-sko\-vero neshto), no i ni vodi do ... prolet-ata, koe\ v lat\ zn. hora godni samo za prirast, pnzh prole e dete, potom-vo, a prolepsis e ochak-ne za narast-ne na nasel-to. Sysht\ sezon na rus. e vesna, koj\ e i pol. wiosna, i tr. da zn. neshto veselo (sp. Beti), no na skr. bila vasantas, koe\ e id-no syvp-ie, obache na zap. K\ se prom-ja do ver-, pnzh na fr. vernal e prol-en, vert e svezh, zelen, verdure e zelenina, i pr. (a => i virus). Ljato\ e ... tlysto i ugoeno, sp. ofic-na\ etim-ja, pnzh laetus na lat. zn. tlyst, pylen, shtastliv, no tuk ima i dr. idei, tyjkt tova e naj-hub-ja sezon. Prim-no ima njak-vo letene, ili tyrkal-e, zshtt znaete, che tova zn. oshte i godina (letyi na rus., spom-te si pone za Mnogaja Leta), a i prilicha na fr-o\ l'ete kato syshto\, no kato glagol etre e sysht-vam. Esen\ e osenj na rus. i jesien na pol., i Beti kazva, che tova e vyzk-ie\ "o, senj-sjanka (naj-posle)", no e tvyrde vyzm-no tykmo tuk da se namesva lat-to sysht-ne, pnzh essere e sysht-vo na it-ki. Vizh-te li, tova e taka pnzh tova e naj-plodor-ija sezon, no hajde tova da go objas-m na autumn, zshtt Di\ stanaha mnogo. I zima\ e vreme\ za zyznene, ochev-no, no vse pak e inter-no, che imalo st. prus. semo kato zima, i skr. heman kato zimyska, koe\ veche tr. da vi napom. i za Himal-te, makar che tam ima i dr. ideja, no imalo i dr. ~ni Di po sveta kato: aves. zya, zim, zimo, st.-gr. heima, fr. hiver, it. inverno (koe\ mozhe da se objasni i kato obrat-to na ljato\), i dr. vse kato zima.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_seme, J_semen, J_seed, J_same, J_samyij, J_sammeln, J_vzemam, J_zaman, J_summa, J_sezam, J_semit, J_Sejm, J_semi-, J_similar, J_simple, J_symmetry, J_semjja, J_semper, J_samah
-->------
-->Seme\ e baja drev. K, i zn. mn. neshta, pnzh to hem e sam`o, hem e obrazec ot koj\ stavat mn. ~ni neshta, t.e. e syshto\, hem mozhe da se sybere na kup zshtt e drebno, hem e /_polov-ka_/ ot neshto, hem go ima vinagi i navsjak-e, eto takiva neshta. Da dadem sega razni Di: semen na lat., seed na ang., Samen na nem. vse kato seme, same na ang. kato sysht, nashe\ sam /samyij, samoten, sammeln ('za...') na nem. kato sybiram, zemam /vzemam (ot neshto sybrano), zaman na tur. kato period ot vreme, vseizv-ta summa-suma, consume-izpolz-m (syb-m semena\), sezam, semit, pol-ja Sejm (kato seme\ na nacija\), semi-kato polov-ka, similar-~en, simple-prost /-icity, symmetry (kato ot syshto\ seme), semjja /-stvo (kdt se see seme\), lat-o\ semper-vinagi (vsjako vreme e udobno), i mn. dr., kato naj-drev. e skr-a\ D samah kato same-sysht. Njakoi etim-zi cit-t tuk i gr-o\ homo, koe\ ne e izkl-no, no e presil-o.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sera, J_serija, J_serviz, J_service, J_sergija
-->------
-->Sega, za tozi K govor-me (=> srane), no ?a e, che toj ima i drug aspekt, na njak-va serija (na ang. e v mn.ch., series), kdt e serviza-service, sergija\ i dr. (predvid na cyrkane\, izliza na tynka strujka).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sestra, J_sister, J_Schwester, J_soeur, J_sorella, J_sistola, J_stiskam
-->------
-->Ha-ha, sestra\ e sysht-vo udobno za ... stiskane! Majtap n/_e_/ma! Tova go kazvat vs. zap-ni Ei, kato: ang-a\ sister, nem\ Schwester, fr\ soeur ('sjor'), it\ sorella (-/_cicorela_/), i dr. ~ni, a pyk stisk-to idva ot st. gr-a\ systole-sistola. Obache ne zabrav-te da pogl-te i kaka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sila, J_silly, J_strength, J_Seele, J_soul, J_silex, J_silva, J_silencio, J_silazh, J_silage, J_chelic, J_syllable, J_secui, J_sacate, J_sakam, J_sibarit, J_srebro, J_Silber, J_syllogismus, J_stil
-->------
-->Abe nasha\ sila uzh e nishto i nik-va Dichka, no shte vidite, che shte izkara suma\ srodni Di. Prim-no: ang-o\ silly (s ideja\, che siln\ obikn. e glupav, pone v prik-ki\ tova e chesto sreshtano), ang-o\ strength i nem-o\ stark kato silen sa tuk prd znach-to si, no po zvuch-e sa baja razl-ni (osven ako ne pri=m 'r' sys 'l', koe\ na Zap. chesto se sluchva), posle nem-o\ Seele = ang\ soul kato dusha (koja\ v nem\ ... zee, vizhda se -- => zeja --, no ot moral. gl. toch. e neshto silno), posle lat. silex kato tvyrd kato kamyk, ottam siliceus zn. naprav. ot silicij, no i silva\-gora syshto e neshto tvyrdo, a sileo zn. mylcha (silencio e mylch-e) i v tova hem ima smis. (zshtt koj\ mn. pljampa na nego ne mozhe da se razchita) hem ideja\ e na zastinal, vtvyr-n, sled tova idva fr\ silazh-silage kato hrana za dobit-a (usilva gi), no pyk si/_ll_/age veche e skorost, byrz-a, vodna struja sled korab, a ima i tur. chelic-zheljazo, i Sr\-syllable (syllabae na st.-gr., syllaba na lat., Silbe na nem., i pr.). Etim-chno tuk davat njak-vo lat. secui i skr. sacate kato sled-m, otkdt e sequence-posled-st\, no tova sled-ne tr. da e rez-t ot njak-vo stjagashto ili privl-shto vlijanie (kak\ v Sr\), pnzh ima sryb. sakam-iskam. A ima i dr. Di, kato: sibarit (neim-no bogat), srebro\-Silber na nem. ili silver na ang. i to (t.e. para\) e sila, ima lat. syllogismus doshyl ot Arist-l kato tykmo silno razsyzh-ie, ima stil i stil`o za pisane, i redica drugi. Taka che nasha\ sila, pri vse che njama obshto sys zap\ power, ima mas. razp-nie na Zapad.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_silikon
-->------
-->bukv. silen kato kon (sp. Tashi), lat. D s nejasen proiz-d.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_silogizym
-->------
-->osob. silna forma na ... onanizym (tvyrdi Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sin, J_sinij, J_syin, J_Sohn, J_Sonne, J_son, J_sun
-->------
-->Za tova, che sina e hub. neshto ne e dostat-no da go svyrzhem sys sin\ cvjat na nebe\, a oshte i sys Slynce\! Vyv vs. sluch. tazi V e natrap-va v mn. Ei, prim.: na rus. e syin i sinij, pri nas D\ e 1a i syshta, na nem. Sohn (s dylgo "o") e sina, a pyk slynce\ e Sonne, i syshta\ e rabota\ i v ang-ja sys son i sun. Osva vsjaka majka naricha sina si (pone dkt e malyk) slynchice, no za shterki\ tova ne e razprost-no. E, => i dyshte.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sinij, J_sijae, J_scheinen, J_cyamas, J_cyan, J_cian, J_cheren, J_chiaro, J_chjort, J_cherta, J_certo
-->------
-->Tuk shte spom-m njakoi cvetove, no imajte predvid, che pri tjah vs. e obyr-no. Prim. sin\ cvjat, sinij na rus., e cveta na nebe\ (=> s. v drug smis.), koj\ e sijaen (scheinen na nem. i shining na ang.), no etim-zi\ go izv-dat ot skr-o\ cyamas (mozhe bi 'chi...') kato cveta cian-cyan, koj\ e syshta\ D za cian\, koj\ uzh bil bezcv-n gaz, no e otroven, i kato taka cveta e otr-no sin. V syshto\ vreme, ob., cyamas se dava i kato zn-sht cheren i ottam izvezh-t nash\ cheren cvjat, koj\ sig-no ne e sin, a pyk toj kato D baja prilicha i na it-o\ chiaro ('ki...'), koe\ zn. svetyl, jaryk (i, estes-no, ne e cheren). Ot dr. str. chern\ cvjat se svyrz. s rus\ chjort-djavol kato cherna\ sila, v koe\ ima logika, no nishto ne e sig-no; pljus tova tuk idva i cherta\, koja\ mozhe da se pravi s cheren cvjat (tova syshto e log-no), no mozhe da e i obrat-to, t.e. cveta cher da e cveta, s koj\ obikn. se chertae. A v rus\ ot cherta imame chert`yi v mn. ch., no umal-no chjortochka, a ot chjort mn\ ch. stava ch`erti, taka che tezi neshta sa baja prepl-ni. Osva Beti po 1o vreme izkaza hipot-ta, che chjort\ mozhe da idva ot it-o\ (ili lat.) certo-tozi, v smis., che za djavola e po-dobre da ne se govori (da ne se proizn-ja ime\ mu, za da ne vzeme da dovtasa pri nas), i ztv hora\ kazvat "onzi". Taka che djavola mozhe da e onzi, no toj i sijae (!), pnzh e Lucifer -- => L. --, car na podz-to\ car-vo, poddyr. kotli\ za gresh-ci\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Sinod, J_Sinedrion, J_Sindik /-at, J_sinonim, J_synonim, J_sintez, J_sinhronizacija
-->------
-->Tuk K\ mn. prilicha na sinusa (=> go), no pnzh na Zap. e s igrek, go davame otdelno. Ideja\ pri Sinoda, Sinedriona, i Sindika /ata e che stava D za neshto vazhno, beljaz-o s bozhi znak, prim-no, i tova e v smis\ na sign, a i sinonima mozhe da e 1o po-hubavo ime, no mozhe da se ima predvid i njak-vo svyrz-ne, kak\ pri sinteza-synthesis, ili pri sinhron-ija\, ili pyk se premin-a kym ~ie\ chrez ... seme\ (=> s.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sinus, J_sinus, J_sign, J_signore, J_sine, J_sinew, J_singen, J_song, J_sum, J_sinekuren, J_Sinagoga
-->------
-->Eh, tova e dylga V, i iziskva matem-ko obraz-e, no e inter-na, zshtt tuk ima njak-ko aspekta. Ot 1a str. tova e neshto dato zvyni, ili po-skoro trepti kato struna, i tykmo na struna\ hora\ tr. da sa vidjali naj-napred sin-va\ funk-ja (predi da sa vzeli da proekt-t dvizheshta se po okr-st tochka vyrhu osi\ na koord-na\ s-ma)! Osva tja e i njak-va zavryng-ka, koe\ mozhe da sluzhi kato znak za otlichie, kak\ e pri podpisa-sign ili signature\, a ot tam i pri sinjori\ (kato otlich-i s neshto ot boga)! I sled tova idva dupka\ ili padina\, mjasto kdt chovek mozhe da propad., koe\ mozhe da se vidi, ako shtete pri lat-ija predlog sine, koj\ zn. "bez"! A sega da dadem i oshte Di: ang-o\ sinew kato suhozhilie (izviva se), nem-o\ singen /sang ('zi-') kato peja, i ang-ja song-pesen, suma\-sum zshtt tja nasyb-a, 1 vid nabrych-a, lat-ja sinus sys suma\ znach-ja (krivina, gynka, gryd, skut, oshte zashtita, sladka ljubov, kryg, brjag, i dr.), sinekur-ta dlyzh-st kato rabota sine-bez nik-va cura-grizha (t.e. mozhe da se vyrshi i ot chovek bez da si habi mnogo onaja rabota, nali?), Sinagoga\-Sinagoge kato mjasto kdt se pee-singen i ima pekani /_gogi_/-sveshten-ci (=> g.), i mn. drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sit, J_satt, J_satisfaction, J_satori, J_sattva, J_sato, J_satir, J_Saturn, J_satyr, J_sekira, J_satrap, J_Saturday, J_vakhanalija, J_Bakhus, J_venerdi
-->------
-->Nasha\ sitost e tolk. drev. K, che njama nakyde >. Na rus. tja e syityij, na nem. e satt ('zat'), na ang. imame satisfaction (satisfactia na lat.), a v skr\ satori bilo zadov-vo v dzen-bud-ma (dazhe sati bili ... vdovici\, koi\ /_iskali_/ da bydat izgoreni na klada\ za1o s pochinal\ si syprug -- inache njamalo da bydat zadov-ni?!), a sattva bilo prosvet-ie, istina, no v smis. na udov-vie\ na mydr\ chovek (syshto kato vash\ Jota\, koj\ p`ari n`ema, ama sattva ima i bil`ja). Osva sat e III-ta svesht. Sr (ohm, tat, sat), taka che razpr-nie\ na Ka e jasno; mozhe da se nameri i v lat\ sato kato seja (da rechem, za da sme siti), no Beti schita che tova e po-dobre da se razg-da pri seme\. Obache eto che se pojav-a i st.-gr\ satir-satyr (ottam i satira\), koj\ namira udol-vie\ v polov aspekt, no kakvo ot tova? Ot nego sa vyzn-li i saturnalii\, no pyk te idvat ot Saturn, koj\, osva (kato planeta) e i 1 (dvuostyr) ... sat/_y_/r! Sechene\ za arabi\ obikn. e na sek- ili sech-, prim. sekira, no mozhe da e i na sat-, otkdt e i iztoch\ satrap-vladetel. A saturn-ii\ naj-chesto stavat v ... Saturday-sybota, of course, koi\ ponjak. se narich. vakhanalii, ot Bakhus, no mozhe da stavat i na venerin\ den, venerdi za it-ci\, koe\ e petyk. No vsich. tova e zasisht-e, nali taka?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_skala, J_scale, J_skele, J_skeleton, J_skilidka, J_skill
-->------
-->Skala\ e neshto slepeno i taka izdig-to nagore, kato stylb-ka, prd koe\ mozhe da e skal`a i sk`ala pri nas (a na rus. i shkala). K\ e st. gr., i ako pitate Jota\ tja e naprav. ot ... kal (=> k.) -- zshtt, ot kakvo drugo, sled kato i chovek\ e naprav. ot tova? Srodni Di sa: skele, koe\ e scaffold na ang., skelet\-skeleton, nasha\ skilidka (chesyn), koja\ ima st.-gr. Ki, mozhe bi i ang-ja skill kato njak-vo izkustvo za slep-ne, no da sprem do tuk.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_skandal, J_scandalum, J_scandula, J_Skandinavija, J_eavesdropping, J_SHotlandija, J_skot, J_oskyden, J_skynda, J_skapan, J_skafandyr, J_shkaf, J_sky, J_skat, J_skidka, J_chandala, J_shudra
-->------
-->Skandal\ e mn. inter-na D, tyjkt ima mn. st. Ki i obyr-ni znach-ja. Ot 1a str. tova e lat\ scandalum (i st.-gr\ skandalon) kato skandal, no v lat\ tova e i prechka, izkush-e, ama do nego v lat\ ima scandula kato pokriv, i ottam e syvsem norm-no da se stigne do ... Skand-vija, koja\ e 1 vid pokriv za Evropa! Da, no kakva e V\ mezhdu skand-a i pokriva ne e jasna, mozhe da e da go potulim, da ne se razchue, ili pyk obrat-to, che se sticha ot pokriva i se chuva, zshtt ang-ni\ obichat da izpolz-t izraza eavesdropping kato shpion-m, podslush-m. Posle nedalech ot tuk e i SHotlan-ja i skoti\-Scots, kdt se dava njak-no scattus ot /_neizv-n_/ proiz-d, obache V\ s nash\ skot e taka natrap-va kak\ chaj - Kitaj, prim. (ili china-shop za porc-n). Taka, no pri skota vyzn-vat i dr. Vi, zshtt imalo njak-vo pra-slav. skod /sked, kato pazja syhran-m, grizha se za neshto, ot kdt idva nashe\ oskyden (oskudnyij na rus., oskundzik na pol., i dr.), a i njak-vo avest. skynda kato schupvane, negod-st (i dazhe skandajejnti kato ruin-m), a pyk zhivot-te sa negodni sysht-va srav-ni s hora\; pljus deto skandala mozhe da e neshto negodno, losho, skapano. A sled tova mozhem da se vyrnem na pokriva, kdt ima ~no zvuch-i Di, kato shkaf, st.-gr\ skafandyr, ang-o\ sky, rus\ skatitj, i nash\ skat (naklo-n kato pokriv!), rus-a\ skidka-namal-e (na ceni\). I na vsichko\ otgore v skr\ imalo D chandala oznach-shta never-no kr-smesh-e, na shudra, naj-niska\ kasta, s braman-o momiche. Taka che skandala e neshto oskydno i pozorno, ot koe\ se pazim pod naklo-ni pokrivi, something of the kind.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_skara, J_skara, J_barbekju, J_barbacoa, J_scarlet, J_skarlatina, J_scarifo, J_scarce, J_skarabej, J_scarf, J_Schal, J_shark, J_sharka, J_scharf, J_fire, J_fear, J_skorpion, J_skirt, J_scarpa
-->------
-->Skara\ syshto e drev. D, kato ideja\ e hem za gorene, hem za dras-ne, styrg-e, prim-no: gr. skara /shara kato barbekju (koja\ D, m-u vproch., idvala ot njak-vo ... haitsko barbacoa kato syshto\), scarlet-cherven i scarlatine-skarl-na, lat. scarifo kato chertaja chert-ki ili ivichki, ang. scarce-rjadyk (razprys-t, mozhe da e na tochki i tgv tova e 0-meren obekt), brymbara-skarabej (scarabeus na lat., koj\ mislja, che e na chert-ki, 1-meren obekt), ang\ scarf-shal (tochno Schal na nem., koj\ veche stava po-shirok i 2-meren), ima 1a shark-akula (koja\ ndl e na sharki -- => shar --, no ima scharf /sharp-ostri zybi, na nem. /ang.), ima fire-ogyn i fear-strah na ang., ima scorpio-skorpion (koj\ syshto ima ostyr szip-ship, ili neshto ~no na pol.), ima nasha karfica (=> k., koja\ bode i izrjazva, kato carve-nozh na ang.), ima skirt-pola v ang\ (koja\ e 1 dosta shirok shal), ima it-a scarpa-obuvka (mozhe bi zshtt te se pravjat ot ivichki kozha), a sig-no i drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ski, J_skin, J_skinutj, J_Schi, J_Schnee, J_Schnitt, J_skos, J_askew, J_Skat, J_scarto, J_charta, J_shkarto, J_skat, J_sky, J_skiff, J_skivam, J_skrin, J_screen, J_skrjaga, J_scrounge, J_shrink, J_scrotum, J_skrivam
-->------
-->E, hajde da ne izpus-me i ski\, koi\ se pyrz-t, kazvat shshy- i dim da gi njama, no pravjat i nebe\, to e izvito, kato shkaf ili skafan-r, to sijae, i dr. idei. Prim.: skin e kozha na ang., a skinutj na rus. e svjalam (mozhe bi kozha\, kato zmii\), posle ski\ sa ski, na ang., no na nem sa Schi ('shi'), a do tjah Schnee e snjag, Schnitt e razrez, posle ima rus. skos-otkos i ang. askew-nakrivo, ima nem. igra na karti Skat, koja\ idvala ot it-o\ scarto kato karta, ot lat-a\ charta, i tova e hartija\, no pri igra\ karti\ se izhvyr-t, t.e. stavat shkarto, a ima i riba skat, koja\ se pyrzalja po dyno\, posle ima nebe-sky, skaf-r-scaphander (ot st.-gr-o\ skaphae kato lodka, bure, legen) a i shkaf (=> sh.), ima i ang. skiff kato lodchica, t.e. dorde ja ... /_skivash_/ i tja izchez-la, ima i nash skrin i ang. screen-ekran, ima rus. skrjaga-skyp-k i ang. scrounge-otmykvam, ima shrink-svivam se, a i scrotum kato onaja torb-ka za /_skriv-e_/ na myzhki\ topche\, i mn. mn. dr. ~ni Di.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_skleroza
-->------
-->skalisto obraz-ie razcyf-lo kato roza (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_slavjanin, J_slava, J_Slav, J_slave, J_solavus, J_slow, J_slawan, J_sleda, J_slovo
-->------
-->Ah, bez mal. da propus. slav-te, koi\ sa mn. ... slavni hora, chestna D! Iskam da kazha, che /_nie_/ si mislim taka, dkt Zap\ 1odushno ni schita za ... robi, pnzh (da vzemem ang\, tam) Slav e slav-n, a slave e rob (a v nem\ sa Slawe i Sklave)! Demek gola voda hora, koi\ ne iskat da se /_bijat_/ -- tam e No-a, tam e losho\ gr. nasled-vo, koe\ Zap\ e priel ot gyr-te i s koe\ mn. se gordee, che sa gotovi da se bijat za shtjalo i neshtjalo (zshtt tova bila bozha\ povelja, da se systez-me vyv vsichko, za da se vidi koj e po-dobyr) --, dkt te sa gotovi da go pravjat edva li ne vinagi (dori i da njama za kakvo). Sega, az njama da se vpusk. v razsyzh-ja, no slav-te, kato prav-o, /_ne_/ napadat, a samo se zashtit-t, tova idva ot Kitaj i Indija, i Rusija\ go potvyrzh-va. Ta etim-no imalo lat. solavus oznach-to i slav. i robi, a za slava\ se kazva, che tova za V\ sys slav-te /_ne_/ bilo vjarno (koe\ za Jota\ vinagi e povod da se usymni), a imalo got. slawan, koe\ bilo dovelo do ang-o\ slow-bavno, i imalo oshte njak-vo slowien kato bavno rastjasht len (kato e never-no chudno zashto shte krysht-t taka spec-no njak-v len, no da rechem, che tova e neshto sleg-to, ili slabo, tova e log-no). Kak\ i da e, az mislja, che istorija\ govori dost-no dobre za tova, che slav-te ne sa hora s robska psihika, a sa dalech po-ulegnali i /_umereni_/ ot cel\ Zap. vzet na kup. Drug e ?a s kakvo se svyrz. slava\, kdt mozhe samo da se gadae, no az mislja, che tova e neshto koe\ ostava sled nas, sleda\, slovo\, slozhenie\-sybirane, i dr. ~ni, koe\ e neshto leko i meko i proch., no tova e ideja\ na mydr-ta-s`ofija (=> S.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sled, J_sleda, J_sljagam, J_pred, J_pre, J_pryv
-->------
-->Nash\ pred-g sled e neshto slegnato sled kato sme minali, sleda, dkt pred /-i e ochev-n, ot lat-o\ pre, koe\ e i gr., kdt ideja\ e za 1a ... prydnja, of course (=> pryc), pnzh tja izliza I-a.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_smugyl, J_schmuggeln, J_smuggle
-->------
-->Abe tozi smugyl cvjat, koj\ go ima i v rus\, smuglyij, izglezhda baja strannen, a? I shte izglezh., pnzh toj i /_ne_/ e cvjat, tuk cveta e sleds-e ot tezi hora, koi\ sa s takyv cvjat, t.e. razni izt. narodi, kato: cigani, turci, arabi, indusi, i tova ne go izmislja Jota\, tova e fiks-no v Ei\, napr. v nem-o\ schmuggeln = ang\ smuggle = dat\ smugle vse kato kontrab-m, izvyr-m neches-a tyrg-ja, t.e. tochno tova, koe\ i pravjat cig-te u nas (a i navred).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_soldat, J_soldier, J_private
-->------
-->Soldata-soldier e prosto solta na zemja\, I-ta myzhka prof-ja, kato tazi na prostit-ka\ e resp-no I-ta zhenska. Njakoi mozhe da se opitvat da tvyrdjat, che soldata e solo, sam po sebe si, nezav-m, no tova ne otgov-ja na dejst-st\; anal-no na ang. toj e private ili chasten, no tova syshto ne e vjarno, zshtt toj e maks-no obezpr-en-deprived. S dr. Di, tuk e vyzm-no da se ima predvid neshto tendenc-no, koe\ na prakt. ne e vjarno.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_somnambul
-->------
-->synlivec, koj\ zaspiva oshte predi da se e sy/_bul_/ (izv-no v etim-ni\ sredi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Sofija, J_sophism, J_sofa, J_soft, J_sanft, J_Samt, J_soffiare
-->------
-->E, ama tr. da kazhem neshto i za grada Sofija, nali? V smis. za lat-gr-a\ sophia, koe\ zn. mydrost, nahodch-st, otkdt sa sofisti\ i sophisms-sofizmi\. Hubavo\ na tozi K e, che tuk njama mn. Di, no te sa vazhni, napr.: fr-a\ sofa-kanape, ang-o\ soft-mek, za1o sys software, nem-o\ sanft kato mek, nezhen, prijat-ski, oshte Samt-kadife (nav-no i Saft-sok), a i it-o\ soffiare-duham. Princ-lna\ vazhnost na tozi K e, che tuk njama nik-va sila, a obrat-to, slabost, fino pipane, 1 polyh, i sofis-te ne tvyr-t neshto kategor-no, a razgl-t i 2e\ strani, govorjat i pro i contra, i v tova se systoi mydrost\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_spektyr, J_spectre, J_specchio, J_spekulant, J_spirt, J_spiritus, J_spirto, J_spirala, J_sperma, J_spora, J_inspire, J_spermaceti
-->------
-->Da pogov-m malko za duhove i ogledala, a? Znachi spektyr\ e lat. spectrum (spectre na ang.), i tova e neshto deto ne e mater-no, duh, ztv se gov-ri za razni spektri v nauka\, pnzh tova sa neshta premin-i prez razl-ni preobraz-ija, te ne se vizhdat I-nach-no (kak\, prim., razlag-to na svetl-ta chrez prizma na cvet-te na dyga\). V syshto\ vreme v it\ specchio ('spekkjo') e ogledalo (zshtt tam vizhd-e njak-v nesysht-vasht obraz, svoja prizrak!), i ot nego idvat vs. ... spekul-ti (pnzh te ne pravjat neshto realno, te razmishl-t, "razgov-t" s duhove, 1 vid, prd tova se gov-i za spek-vno poznanie). Anal-chen smis. ima i spirta ili spiritus-a, a v novo-gr\ spirto zn. ne samo alkohol, ami i ... kibrit (zshtt v tezi klechki se krie duha na ogynja); osva spiritusa obikn. se vie na spirali (za da ima neshto zasukano). Da de, no do tozi spirten duh stoi i ... sperma\, koja\ e st.-gr-o\ sperhoo kato fors-m, izrast-m, vyzbuzh-m ("sperko - otperko", a?), kdt posl-no\ na Zap. se kazva inspire-insp-ram, ili 1 vid davam mu spirit! Ta v tozi smis. sperma\ e nadezhda\, i dazhe sperm-zoid shte reche zhiva nadezhda, srodno s tova e i spora\ (syshto e nadezhda za razpr-nie), a pyk tova, che drevni\ sa schitali, che ... kitove\ sa pylni sys sperma (spermaceti na lat., kdt ceti e kit), da ne vi smushtava, togava mn. ponjatija ne sa bili tochni kolich-no, no hora\ se imali idei za kach-vo\ (a dnes e, komaj, obrat-to, merim kolich-no, no ne vizhd-e idei\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sperma
-->------
-->1 vid super /_otpirane_/ (sp. Tashi), rezul-t ot udachno otpirane, simv-zira nadezhda (za bydeshti otp-nija).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_spina, J_spinal, J_spin, J_Spinne, J_spider, J_shpilka
-->------
-->Spina na rus. zn. gryb (no => i g.), i tova e chisto lat. D, spinal zn. gryben, no po-inter-to e zashto tova e taka, a tova etim-zi\ ne kazvat. Obache No-a e prost, na gyrba ima njak-vi bodli ili naj-malko\ preshleni, a te sa s ostri vyrhove; tova pri nas mozhe da idva ot ribi\, a posle ot razni\ -zavri, no te sa imali shipove po gyrb-te si. Ta ako spin zn. ship, a to zn. vyrtene v ang\, no vsjako vyrt-e stava okolo njak-va os koja\ e ship, taka che eto kak tuk idva nem-o\ Spinne-pajak (zshtt toj tyche, vyrti vreteno\, nav-no), koj\ stava na spider v ang\. E, tuk ima oshte Di, kato shpilka, shpulka, i proch., no da ne zadylb-me.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_spichka, J_stypica, J_stipula, J_Spitze, J_spit
-->------
-->Tazi rus. D (kibrit. kl.) idvala ot ... spica\, spichica, t.e. klechica, no tova ne prechi na Tashi da tvyrdi, che tuk, vse pak, sa names-i p#chki\ (sorry), pnzh shtom im go pyhnel i te plam-li ot strast. SHTo se kasae do etim-ja\ na D\ se dava st. stypica, koja\ e vid styblo, koe\ na lat. e stipula, i se kazva, che ne e prav-no tova da se svyrz. s nem-o\ Spitze-ostrie, i /_tykmo_/ tova me kara da si mislja, che e tochno taka, zshtt spici\, ochev-no, sa ostri prychki, i te, vsysht-t, se izpljuvat (spit na ang.) ot centyra, no tova sa podrob-ti.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sport, J_divertimento, J_razvlechenie, J_Delikt, J_delikates, J_skuchen, J_skuchennyij, J_kucha
-->------
-->S tazi V Jota\ iska da podchert., che hora\ gledat da pravjat kakvo\ i da e, samo i samo da krivnat ot prav\ pyt, kato ne e kato da ne znajat koe e prav-to, v >\ sluchai znajat, no to ne im haresva i te tyrsjat, ami, s 1a D, ekshyni i trilyri! Prim-no za D\ sport se dava proiz-d ot njak-vo staro disport (razgl-no kato dis + portus), koe\ bilo var-cija ot divert (koe\ pyk e dis + vert-vyrtja se), i e achik-achik ideja\ na it-o\ i lat. divertimento, ili na nashe\ razvl-ie! Did you get it? Di-to ot disport-a e otpad-lo zshtt hora\ go misleli za opred-n chlen, no dali se izvyr-me kym neshto drugo, ili se /_otnasjame_/ (portare e nosja) nanjak. e vse syshto\, vazhno\ e da smenim aktiv-st\ si s neshto drugo i po-prijatno, njama znach-e, ili dori /_vprk_/ che, tova drugo neshto mozhe da e opasno ili neredno! Zshtt e jasno, che "diverti-ne\" idva ot diversija\, koja\ e napad-e, ataka, a taka e i s rus\ ohota (=> o.), ili lova-game. Ili pyk vzemete nem-ija (koj\ e fr.) Delikt kato narush-e, prestyp-e, no toj e bliznak sys ... delikatesi\, nali? A se okazva, che e ostan-o i oshte neshto, nasha\ D skuchen! I koga si mislite, che njakoj e skuchen, a? Ami kgt e /_podreden_/, zshtt na rus. ima D skuchennyij kato sybran na kupchina-kucha, te ztv; t.e. ideja\ e vzeta tykmo ot malki\ deca, ot /_bebeta_/\, koi\ `umrat kato im podadesh njak-va igrachka i te da ja hvyrljat na zemja\ i da se zalejat ot smjah, ili pyk kato vidjat njakyde neshto podred-o da vzemat da go razrushat. Da, ama vie maj oshte ne chaktis-te zashto te pravjat tova? E, az shte vi kazha, tova e ne zshtt te sa tolk. loshi, ne, te prosto predpoch-t da rushat, zshtt /_ne mogat_/ da syzd-t, t.e. /_razrush-to e naj-lesno\ syzid-ie_/, te se opitvat da syzd-t neshto, t.e. da promen. sreda\, no sp. tehni\ vyzm-sti!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_srane, J_slana, J_serana, J_cyrkam, J_sirene, J_syir
-->------
-->CHe nashe\, scusate-excuse, sr#ne, se svyrzva sys ... slana\ be stanalo jasno na Jota\ predi, maj, 20 godini, pri srav-nie s njak-vo pamirsko serana, oznach-shto syshto slana. T.e. tova e vid cyrkane, kakvo\ mozhe da se zabel-zhi i pri sirene\ i rus\ syir-kashkaval., a i pri vecherta-sera (=> s.) v lat\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sreda, J_middle, J_environment
-->------
-->Tuk => Nebel /Nabel, zshtt ideja\ e syshta\, sreda\ se svyrz. s perif-ta, pnzh ako tyrsite prevod na ang. na nasha\ D sreda, to tam te sa /_dve_/ Di, middle, i environment (t.e. 1a\ defin-a druga\ i obr-no).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_stalagmit
-->------
-->izstiskan sok ot smachkan luk kromid (e, taka tvyrdi Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_stalaktit
-->------
-->myzh s mn. dylyg chlen, ot st. pers., kdt oznach. bukv. "sto-lakten cheshit" (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_stalakton
-->------
-->schukani kosti ot riba ton (sp. Tashi), koi\ bili prilag-i v drev. Egeja kato lekar-vo protiv akne; tazi D neprav. se byrka sys st-tit\ i st-mit\, koi\ zn-at syvsem drugi neshta.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_star, J_star, J_astrum, J_astronomija, J_Stern, J_Stirn
-->------
-->Nashe\ star, ochev. (oshte ot Ety), tr. da se svyrz. s ang-o\ star kato zvezda, i tova stava chrez ideja\ za sveteca (taka che => san), t.e. star\ chovek e edva li ne svet`i, no neka pogled-m po-podr-no. Prim.: astrum na lat. e zvezda (astaer na st.-gr.) i dava i ang\ star i cvete\ astra, ottam astron-ja\ (tochno astronomia na st.-gr.), ast-logija\, ast-idi\, i pr., posle Stern na nem. e zvezda, no Stirn e chelo (tam e akyla deto sveti), i razni dr., no Ki\ se prepl-t.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sto, J_stop, J_ekaton
-->------
-->Sto e tlk goljamo chislo, che stiga tolk., dotuk, /_stop_/, prim., tojagi boj (etim-no se izvezh. ot gr\ ekaton, i lat\ centum, no tova e razvih-na fantazija, to izob. ne zvuchi ~no; dkt ideja\ na stopa e hem ... svaljane na disagi\, njak-vo ssy- kato ot spukan meh, hem skr-o\ sat dalo zap-a\ "satis-cija").
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_stobor
-->------
-->origin. bylg. D, oznach. bukv. "sto bora" prilezhno izdjalkani (tvyrd-e na Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_stomah, J_stomach, J_stomna, J_stomatologija, J_stomana, J_stamina, J_stalj, J_steel, J_still, J_shtilj J_zheljazo, J_zhele
-->------
-->Stomah\ e gr. (stomahos, che dazhe i na ang. e stomach), taka che toj njama kak da ne se svyrz. s nasha\ (i samo nasha, ne rus., i ne zap.) stomna (stamnos v st.- gr\ E i stamna v nov\), i ottam sys stom-logija\, zshtt usta\ e kuhina, kak\ i stomaha. Obache kakvo tyrsi tuk stomana\, koja\ syshto e st.-gr. (stoomosis e tvyrd-t, zdr-na, a v nov\ E ima tochno stomano) ne e jasno (zshtt `ako i v ustna\ kuhina da ima zybi, to v stomaha njama, nito vyv stomna\, koja\ obikn. e ot glina), i tazi tvyr-t ja ima v ang-o\ stamina kato izdyrzh-st. Po tozi povod Beti predpol-a, che tuk No-a e v zastiv-to kdt stoja, stay, stand, i pr. sa svet-no razpr-neni Di. Tova se potvyrzh-va i ot stalj /steel /Stahl (stomana na rus., ang., nem.), kdt tr. da e nalice V\ sys zastoja ili zastiv-to (nem. i ang. still kato tih, rus. shtilj kato zatishie na vjatyra), t.e. stomana\ e bila I-nach-no techna, no posle se e vtvyr-a. A syshta\ e rabota\ i sys zheljazo\, koe\ e naj-napred 1o ... zhele!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_student, J_studeo, J_skudnyij, J_stud, J_Stute, J_stado, J_shkolo, J_school, J_scola, J_okolo, J_scholasticus, J_skolia, J_skoljzitj, J_skolasvam
-->------
-->Tazi V e inter-na za hora\ na nauka\, ili pone za uchili\, zshtt i tuk ima njakoi neochak-ni mom-ti. D\ trygva pone ot lat-o\ studeo /-ere, na nem. e studieren, na ang. e study, i proch., no Jota\ se inter-va ot stran-te Vi, i eto vi 1a takava, s rus-to skudnyij-oskyden, t.e. beden, goltak, i tova naj-chesto e taka. Posle v ang\ stigame do D\ stud, koja\ znachi dosta neshta, vkljuch-no i kopche na rykaveli, no naj-chesto konezavod, kdt se razvyzh-t konche\, mladi zhrebche\, i oprilich-to na stud-ti\ sys zhrebche\ (a na st-ki\ s mladi kobilki) e neshto syvsem po vkusa na avt\. I, dejstv-no, tova e tevt. K i v nem\ Stute zn. tykmo kobila (za koja\ avtora toku-shto se beshe razmech-l); no pyk tgv, s leko poches-ne s kutre\ po vasha\ umna glavica (e, ako e kato tazi na Jota\, de), izskacha nashe\ stado, razb. se. V tozi smis. izliza, che studieren e redno da se prevede na bylg. kato "/_stadiren_/", ili hodja sys stado\, i ha kazhete sega, che tova ne e taka -- pnzh tova e i celta na vs. obuch-e, da se nauchi chovek na njakoi obshti za 1o "stado" neshta, da ima obsht E s hora\ ot dad. prof-ija. I tgv neka minem kym srodna\ D, shkolo ili Schule ili school ili `ecole ili scola (ili shola na st.-gr.). Ami tuk syshto se vizhda, che tova e mjasto za sybir-e na mnogo indiv-i, koi\ mozhe da sa ribki (school of fishes na ang.), ili dyrve\ (Baumschule na nem. e razsad-k za dryvche\), ili za neshta accola-akkoladvani, ili naokolo. (Okazva se, che na hindu stud-ta bil shisha, koe\ ne e dalech ot nem\ Schu:ler.) No ima i dr. mom-ti, tova e, che ot mn. uchene goljama fajda njama, zshtt se stiga do otkys-ta ot zhivota sholastika (scholasticus na lat.), pnzh na st.-gr. skolia bilo /_lyzha_/, koe\ e njak-vo zaobik-ne na istina\, srav-te s rus\ skoljzitj-pyrzalja-se; nared s tova oshte svet-na hvyrlja i nasha\ D skolasvam, koja\ bila achik-achik gr., i zn. imam vreme, no s ideja\, che sled kato sym si svyrshil rabota\, to tgv mozhe da sedna njakyde i da naucha neshto! CHaktisvate li, znachi oshte sp. drev\ gyrci chovek ima pravo da se zanimava s uchene chak kgt si svyrshi druga\ rabota (a pyk Jota\, prd prekal-i grizhi na "Partija\ i Prav-vo\", be reshil da uchi mn. bez da si e osig-l naj-napred stabilen dohod s neshto drugo, no kato dojde demokr-ja\ i mu se razkata familija\, zshtt ot mn. ucheno njamashe nuzhda, takiva mi ti raboti, m-u drugo\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_subekt, J_obekt, J_indukcija, J_dedukcija, J_duco, J_viadukt
-->------
-->Tuk njama etim-gija, tova sa samo objasn-ja za njakoi Di, koi\ ponjak. mogat da se byrkat, makar che sa protiv-lozhni. Ta subekta trjabva da lezhi otdolu, su (ili /_za_/ koe\ se govori), no nikoj ne vi prechi da narechete i njakoj subekt obekt; dkt ot obekta se iziskva da e obekt-n, da ne zavisi ot neshto drugo, no vseki obekt mozhe da stane i subekt na razgl-ne. Anal-no /_in_/dukcija e dvizhenie /_kym_/ celta, a dedukcija e ot neja, koe\ idva ot lat-o\ duco, ducere kato vodja (spom-te si za viaduk-te), i v matem-ka\ chesto (da ne kazha /_vinagi_/ kgt mozhe) se prilaga prav-to na mat-ka\ induk-ja (prim., chisla\ 1, 2, i 3 sa prosti, sled-no /_vsichki_/ chisla sa prosti -- koe\ /_e_/ njak-va indukcija, no ne e tochna), kato se ima predvid, che celta e po-obshto\ tvyrd-e, a pyk dobre izves-ja SH. Holms prilaga dedukc-ta, kato trygva ot fakti\ i iska da stigne do prichini\ za tjah (no ako schitame, che celta e da se ulichi njakoj prest-k, to toj se dvizhi kym celta, indukt-no). Kak\ i da e: /_greshete_/, no kato znaete prav-to, a ne kato ne go znaete.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sugestopedija
-->------
-->pederaslyk v osob. tezhka forma (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_supa, J_chorba, J_zuppa, J_soup, J_soap
-->------
-->Da me proshtava baj Aleko, no i supa\ i chorba\ vse se syrbat, samo che na turci\ med im kape na Ei\ kato chujat zvuka "ch", dkt za Zap\ vs. zapoch. sys "s" (event. cheteno kato "z" pri nem-o\ Suppe), ili dazhe s "c" kak\ e pri it-a\ zuppa. No syrbane ima, i po tazi prich-na v ang\ se byrkat soup-supa\ sys sapuna-soap (oshte > prd tova, che toj se chete 'soup', tochno taka, kak\ se pishe supa\ -- obache ako njakoj ang-nin vzeme da prochete neshto taka kak\ e napis-o, s izkljuch-e na 1no "e" ili "i", to toj veche e na pyt da si napravi hara-kiri, toj ne e tipich. sluchaj).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sura, J_sutra, J_surat, J_mug, J_Fratze, J_rozha, J_zurla
-->------
-->Sura na tur. e glava na kniga, i syshto\ e sutra na skr., kato pri tova polozh-e, syvsem estes-no, tuk e i surat\ kato ne syvsem kult-no nazv-e na fizion-ja\ na byl. (mug na ang., Fratze na nem., rozha na rus.). Drug e ?a zashto hora\ narichat taka glavi\ si, i tuk Tashi predpol-a V sys ... zurla\, kato mjasto ot kdt izlizat zvukove.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_susam, J_sezam
-->------
-->drebno no vkusno /_sumu_/- /shumo- ljashto semence (t.e. seme /zame, => seme), koe\ njakoi etim-zi izvezh-t ot fraza\: "/_sus_/ bre, semence, sega shte te iz/_jam_/".
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sutien, J_sutenjor, J_bjustgaljter, J_Bu:stenhalter, J_brassiere = bra, J_lifchik, J_lifting
-->------
-->Sutiena e neshto deto poddyrzha zhenski\ "mameli\", taka kak\ sutenjora podd-zha macki\ (malko v pren-n smis., pnzh te go izdyr-t, no toj uzh gi zashtit-a). Syshta\ dzhadzha na rus. e bjustgaljter, koe\ e vzeto dir-no ot nem\ Bu:st(en)halter, na ang. e sykr-no bra ot fr-o\ brassiere kato zheleza, a na byl. e redno da se kazva cicodyrzhatel (ili c-zhach), no tazi D, koj znae zashto, njama shiroko razpr-ie; osva v rus\ se izpol-va i D\ lifchik, koja\ tr. da e ot ang-o\ lift, otkdt e moderno\ lifting kato plast-na operac-ja po povdig. (na vsich. koe\ mozhe da se podv-ne, s malki izkl-ija).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_shizma, J_shizofrenija
-->------
-->Tezi 2 Di sa svyrz. chrez nachalo\ im na skiz- kato njak-vo razdel-e, razkol, raz2enie (no ne mi se tyrsi zap-o\ izpis-ne).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_syrbi, J_syrbam, J_hyrvati, J_krpanas, J_carpo, J_karp, J_kyrpja
-->------
-->Tuk shte se zaemem sys syrbi\ (i shte im razkat-m famil-ta). Znachi, ima 3 versii za tjahno\ nazv-e, i vie si izbir-te koja\ vi haresva >. I-ta e che hora\ prosto gi syrbjat ryce\ (za da se sbijat s njakogo), i te tova go dokaz-t suma\ pyti (prim., imalo e njak-v atentat tam, koj\ e posluzhil za povod za objav-ne na I-ta svet. vojna, imalo e posle M-u-syjuzn-ka vojna s-u nas, vodena glavno v Syrbija, ima i prodyl-lni problemi s Maked-ja, kojato i sega e podel-na na 3 chasti, kato 1a sega e otdelna, no po-rano beshe v JUgosl-ja, II-ta e u nas v zap. Bylg., i III-ta e v Gyr., a i v 91-2 godina na minal\ vek mnozina mozhe oshte da si spom-t boeve\ im s hyrvat-te -- koi\ syshto imat neshto styrzh-o v ime\ si, te sa si lika i prilika s syrbi\, samo deto ne sa hrist-ni). II-ta versija e, che te obichat da si srybvat, no tova ne e ser-no, pnzh vseki narod obicha tova. I III-ta versija e, che ime\ im idva ot ... syrpa, samo che ne kato instr-t za pribir-e na rekolta\, a kato mech ili sabja, kato neshto za rjazane na gyrla (v koj\ smis. te si prilich. etim-chno s hyrvati\, pri koi\ ima hyrkane, predsmyrt., mozhe bi, na vragove\, ili vzemete ime\ Croatia, koe\ e chisto kryc na grycmula), i tuk Ki\ sa drevni, kato imalo skr-i krpanas kato mech, ili krpani kato kinzhal. Ako ostavim nastrana I-te 2 versii, to tazi e naj-ver-na\, i tam ima oshte razni drev. harpii (za koe\ => arfa), a ima i lat. carpo kato kysam, sybiram, shtipja (koe\ mi napomnja lat\ misyl: Carpe diem, ili Lovi miga), imo oshte i sharan-karp (na suma\ Ei), a i dr. D. Pri tlk mn. etim-ni dokaz-va za syrbi\ vseki bi tr-lo da se otnasja s podozr-e kym tjah, no tova, uvi, ne e taka, i hora\ ne haresvat nas, b/_u_/gari\. A, i ot carpo-kysam idva i protiv-zhno\ dejst-e, kyrpene\ na "razk/_a_/rpeno\" (no => i kyrpa s neshto smeshno)!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_sjuita, J_suit /-e
-->------
-->Tazi D oshte ot lat\ zn. neshto tolk. hub., che chak da si ... svirkash (!), t.e. neshto deto te ustrojva, to mozhe da e kostjum pri myzhe\, apart-t, syd-en proces (s lafa, as it suits you ili kak\ iskate), i sig-no oshte neshto.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== T ==
-->
-->J_tabu
-->------
-->Tazi kratka D uzh njama kyde > da se razbie, no Tashi dava mn. udachna razb-ka na Sri\ `i kato: (za) ta-tova (ni) bu-(bu), t.e. nito D po ?a; tova e tvyrde vyzm-no, pnzh ta /toj /ton i pr. zn. ti ili tozi ili tova na suma\ Ei, a pyk ni bu-bu na rus., dejstv-no, zn. nito D.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tajga, J_taet, J_Tau, J_dew, J_tow, J_Teig, J_Teich, J_topja, J_topka, J_utajka, J_tajna, J_tide, J_tier, J_tajfun, J_tycoon, J_twig, J_tojaga, J_tweed, J_Tajland, J_Taube, J_topatj, J_Tal, J_talveg, J_talaz, J_tair, J_tire, J_type, J_tau, J_tavtologija, J_taj, J_tadzhik, J_tacha, J_touch
-->------
-->A, tuk ima mn. Di, no ideja\ e che tajga\ ... taet, topi se! Eto sega njakoi ot tjah: nem-o\ der Tau kato rosa (= ang. dew) + das Tau kato debelo vyzhe (= ang. tow, oshte i kato teglja), nem\ Teig-testo i Teich-ezerce, nashe\ topja (= rus\ tajatj), rus\ topka-pesht (ili toplene), nasha\ topka (mozhe bi, no kak?), toplina\ (a tja ne tupka kato topka), posle nasha\ utajka (= o + Tau-rosa), tgv i tajna\, ang-i\ tide-priliv, tidy-spretnat, tier-redica (stolove), tie-vyrzvam (ili V), i t.n. Sega, vizhte, voda, toplina, topki, vyzhe\, i proch., sa baja razl-ni neshta, taka che vie po-dobre => dve i two, zshtt No-a e v njak-vo raz2ojav-e, ogyvane, osukv-e, prishtip-ne, izvivka nagore ili nadolu, i dr. ~ni. Tgv neka prod-m, ima oshte: typhoon-tajfun, tycoon-magnat (razhvyr-sht hora\ kato tajfun), twig-tojaga, tweed-plat (ot osuk-i vlakna), Thai-Tajland i Tajvan (ili tam ima planini, i/ili se razliva voda), nem. Taube-gylyb (s vylnoobr-i krila), oshte tjahno taub-gluh (ne chuva top-top na topka\, koja\ e izvita, kato raztop-a), rus. topatj-stypam (podskach. kato topka), nem. Tal-dolina, ottam talveg kato dyno na reka, a i tur.-gr\ talaz-vylna, njak-vo tur.-ar. tair kato ptica, ang\ tire-obrych (cheteno 'taiy', po-ogynat ot kylbo\) ang-o\ type-pechatam (koe\ e njak-vo top-top), posle gr-a\ /_B_/ tau (a dori i teta-theta), tavtologija\-tautology (kato povtor-e), posle ima njak-vo taj-tadzh, koe\ dava tadzhiki\ i Tadzh-Mahal (Velik\ Kupol), nashe\ tacha (mozhe bi kato preklan-m se?), ang-o\ touch-dokos-m (kato var-nt na top-), oh, i sig-no mn. drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_talant
-->------
-->Tova e drev. mjarka za teglo okolo 20 kg., kato se podrazb. zlato, zshtt tolk. mozhe da nosi 1 chovek na gryb v ranica; talant\ na Jota\ v mom-ta nadhvyr. 1 talant, a pyk sled vreme vsichki plateni zap. sajtove kdt toj se publ-va shte kjarjat pone po 1 t-nt zlato, ama u nas -- grynci, pnzh v Bylg. az sym tabu (=> t.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_talasym, J_vodjanoj, J_vurdalak, J_werewolf, J_karakondzhul
-->------
-->Talasym\ e voden duh, vodjanoj na rus., koj\ se vydi kdt ima talazi voda; vurdalaka e pobylg-n var-nt na zap-o\ werewolf (kato chovek-vylk, neshto takova); a karakon-la e prosto cherna sila (pnzh kara na tur. e cheren, resp. kara-biber e cher piper).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tara, J_tara, J_star, J_tarama, J_tarator, J_dzhadzhik, J_cankurtaran
-->------
-->Tara ili dara (kgt e na ar.) oznach. opak-ka, vynshna obviv., i spok-no mozhe da si mislite, che tova e neshto deto trjabva I-vo da se ... otyrka! V syshto\ vreme, obache, tova e i zvezda, pone v dnesh\ ind-ki (tara), otkdt mozhem da stig-m i do ang-ja star (pri vse che toj e ot nem-o\ Stern). Nared s tova tyrk-to si ostava, koe\ se vizhda ot tarama hajvera, a i ot taratora, koj\ pyk na tur. e dzhadzhik (te go pravjat s dzhaskane -- 1n vid kato ang-o\ jerk, no bez pojasn-ja). Hym, a pyk cankurtaran-'dzhankurtaran' na tur. NE zn-lo "skyp chlen kato taran", ami byrza pomosht! Idi che gi razberi tija hora!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_taratanci
-->------
-->topki\ na mlado biche, ot tatar. proizhod (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tarator
-->------
-->ljatna razhladit. supa (no ne chorba, tova ne e civil-vano nazv-e) v juzhno-pravoslav-te rajoni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Tashi, J_Tashakjan
-->------
-->Tova e naj-novo\ svetilo na bylg-ja etim-n nebosvod, otkrito ot sam\ Jota\, a syshto taka i naj-mlado\. Roden e v 1978 g. v selo Kriva Krusha (no ne kazva koj okryg) v sem-vo na armenec, Tashakjan, i bil narechen Aramej, no po pasport Armen, i s pobylg-ena familija Tashkov. Toj e primer za tova kak v sreda\ na /_dumo-kylvachi\_/ chesto popadat samouki lica, no s vroden talant kym chuzhdi\ Ei, tyjkt toj bil obikn-no momche- ... zhigolo (prd prirod-te si dad-sti), i edva dochakal da poluchi pasport v demokr-te vremena i huknal v chuzhbina, za da oshtast-va zamozhni\ kapit-ki. Po tozi nachin za 10-na godini toj uspjava da obikoli prakt-ki vs. evrop. i mn. drugi strani, i tvyrdi che mozhel da razbere kakvo iska 1a zhena na 22 E\ i 33 dial-ta! Pri 1a sluch-na sreshta s Jota\ toj ostava porazen ot V\ na chislo\ 6 sys seksa (=> sex) i reshava da posveti ostatyk\ ot zhivota si na tova poprishte (oshte >, che e dobre osiguren kato seks-n kons-nt i za 2a pola).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tele, J_tjalo, J_telefon, J_tel, J_detajl, J_talija, J_taille, J_Teil, J_tailor, J_Italija, J_dolina, J_delja, J_djalkam, J_tynko, J_thin
-->------
-->V tazi V ima mn. Di, no shte se opitam da presk-m po neshto. Ideja\ e prosta, che tele\ e njak-vo /_tjalo_/ otdeleno ili oteleno ot tjolka\ (koja\ e dojna krava\ v rus\) i K\ tuk e st.-gr.; ottam i telefona i t-portac-ta i dr. ~ni, a pyk v 1omeren vid tjalo\ stava na ... tel (koja\ maj e tur. D). Posle idvat raznite detajli, kato chasti ot "tajli", kdt e fr-a\ taille i nem-ja Teil (pak 'tajl'), a i ang-ija tail-opashka, che i tailor-a kato shivach (koj\ razrjaz. plata na parcheta). Kdt e talija\, tam e i ... Italija\, kato strana s tynka talija (obikn. se opril-va na botush), koe\ mozhe da ne e etim-no tochno no e pravdo~no. Da, ama tuk e i dola /dolina\ (i dr.), i tova stava s delene ili djalkane, koe\ pyk e iztynjav-e, ili thin na ang., ili teneke na tur. i pr. i pr.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tenekija, J_tin, J_thin, J_denjgi, J_danag, J_damga
-->------
-->Tenekija\ e tur-o\ teneke, ili ang-to tin, koe\ e bliznak sys thin-tynyk, i ottuk mozhem da stig-m i do rus-te ... denjgi, za koi\ se davat st. pers. da:ng i danag, no tyjkt iztyn-ne\ stava s udrjane, to tuk e i damga\-klejmo, koja\ e tur. i aziat-a.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tenis, J_tenir
-->------
-->Tenis\ e vid ... penis, no s 1o topche (sp. Tashi); samo\ nazv-e idva ot fr-o\ tenir v smis. na ang-o\ take ili dryzh, vzemi (demek, hvani mi topche\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_teo-kal, J_tli, J_Huicilopohtli, J_zikurat
-->------
-->Hym, tuk stava ?s za njak-ko stran. syvpad-ja na D ot E na ... acteki\, s poznati i/e K, chii\ objasn-ja davat pole za fantaz-ta na chitat-te. V smis., che mozhe da si mislite, che tova se dylzhi na posredni-vo\ na mitich-ta Atlantida v drev-ta, ili na zimno premin-ne prez zamryz-lija Berin-v proliv do Aljaska, ili pyk na bozhija\ namesa, znam li, no naj-prav-no\ e da se potyrsi log-no objasn-e, chrez njak-vo paral-no razvitie, poradi estestv-ni umozakl-ija na hora\. Ta I-ta D (t.e. 2jka Di) e teo-kal, zn-shto "bozhi dom" i to tochno teo bil boga (=> Theos-bog), i dori sigla\, s koja\ tazi D (po-skoro Sr) se izpis-la izgl-la tochno kato gr\ teta (priemana tam kato otvor-a usta s E po sreda\, kakvo\, vsysht-t, i tr. da zn. tazi B v gr\), a pyk kal\ bilo kyshta, koja\ i se pravi ot kal, ili na katove (=> kyshta, kat)! Posle ima D tli znach-a stypki, i tja se risuv-a kato vylnichka (=> tau), i ot tam te imali 1 strashen bog, na koj\ prinas-i chov-ki zhertvi i toj se pri=val na satana\, a imenno Huicilopohtli, koj\ zvuchi mn. intrig-shto s tova nachalo, i s tezi "pohot-vi" stypki na kraja. Taka, a logich-te zakljuch-ja sa, che teta\ mozhe da e strash. B, i pred neja chovek da si prehapva E\ (kak\ pred 1 bog), kal- /kyl- mozhe da e njak-vo slep-ne (=> klej i kljuch), tli- mozhe da e njak-vo tlask. ili natisk-e, a tuk-tam mozhe da ima i syvpad-ja. Analog-n e sluchaja i s piramidi\ (=> p.), koja\ e syvsem estes-na geom-na figura, tja njama nachin da ne e bila otkrita, i ~ni na pir-di hramove sa se stroeli i v Asiro-Vavilon (shumeri\), koi\ se narichat zikurati i predstav-t stesn-shti se nagore etazhi (zshtt taka zdanie\ e ustoj-vo). E, s tova Jota\ vi pokaza, che razb-a donjak. i E\ na acteki\, nali taka?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_termo-, J_termit, J_termin, J_Terminus, J_terminal, J_termos
-->------
-->K\ termo- se svyrz. s toplina\, koe\ shte reche, che tova e var-cija na temper- (=> temper...) poluch-a chrez obrysht-e na syglas-te (koe\ ponjak. se sluchva), no ot dr. str. tova trygva i ot zemja\-terra, pnzh imame: (rim.) termi (podzem. topli izvori), termiti (kato zhiveeshti v zemja\), termin ili term kato ponjatie, no tazi D idvala ot st.-gr. terma kato granica, a v lat\ Terminus bil bog-pazitel na granici\. V tozi smis. termina e njak ogran-o ponjatie, ottam i terminala kato krajno ust-vo, a i termosa kato syd za zapazv-e na temper-ta. Pri polozh-e, che ideja\ na temp-tura\ e v sybir-to na razni chastici, to te tr. s neshto i da se ogran-t.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_testo, J_testa, J_testis, J_test, J_atestat
-->------
-->Nashe\ testo e lat-o, kdt (v it-ija, testa) to zn. glina, ottam kratuna kato glava, grynci, zshtt se vajat s prysti, testisi\, zshtt se pipat a i sluzhat za /_testvane_/ -- dali myzha mozhe da zabremeni njakoja zhena ili ne --, a pyk sam\ test e probvane, opipvane, ochukvane, i t.n. A za da ne se oplache njakoj, che tuk njama nishto smeshno, to neka dobavja izv-na\ (na juristi\) lat. fraza: Testis unus, testis nullus, koe\ shte reche, che edin svidetel ne stiga (ne e svid-l, koe\ e 1o ot znach-ija\ na tazi lat. D), t.e. drevnite juristi sa vzemali primer ot Djado Gospod, i shtom toj e zakachil na myzha 2 testisa, to znachi tlk tr. da bydat i svidet-te v syda! Kakto i atest-cija\ shte reche, v tozi smis., opip-ne na testisi\ (ili kakvo\ ima vmesto tjah).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tehnika, J_technicus, J_teknae, J_teka, J_teche, J_ticha, J_tek, J_tekme, J_tykmo, J_tok, J_takym, J_thaekae, J_biblioteka, J_tekke, J_tokmak, J_takt, J_tik
-->------
-->JA da vidim kakvo shte ni kazhe tehnika\. E, etim-chno neshta\ sa jasni, idva ot lat-o\ technicus, koe\ e ot st.-gr\ teknikos, pnzh teknae bilo izkustvo. E da de, no to ot tam trygvat neshta\, ot tova "tekvane" ili "(v)tykvane" ili natik-ne, tova e izkus-to. A to mozhe da ima razl-ni aspekti, kak\ i rabota\, i pri lat-o\ ars (=> a.) to mozhe da e njak-ho hryc-kryc, no tuk e natikv. ili natykmjav-e, ili djalkane, ili syshto techene, zshtt tuk e nashe\ teka ili teche ili ticha, nali taka? Posle idva tek\ (v onja smis.), toj\ hem e techene, hem vtyk-ne, posle e tur-o\ tekme-ritnik, nashe\ tykmo, tok\, takym\ (kato instr-ti) i tykmene\, gr-o\ thaekae kato sklad, kutija, dazhe i grob, otkdt sa vsich. bibl-teki, disk-teki, i proch, ili pyk tur-o\ tekke kato kilija na otshel-k, tehn\ tokmak kato chukalo, takta, tiktakane\, i prochee. Taka che ako rezjum-me s tova, che tehnika uchi, za da znae kak da hvyrlja razni tekove, to njama da sbyr-me mnogo.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tigyr
-->------
-->Tova e gol. /_sgyrcheno_/ zhiv-no ot roda na kotki\, koe\ mozhe da zhivee i na jug i na sever, pri tajga (s koja\ D mozhe i da ima neshto obshto), pnzh e snabd-o s dobra kozina. Tolkoz po ?a, no neka, za raz-obr-ie, da vi cit-m 1 klas-ki limrik na ang., namely: There was a young lady of Niger\ Who went for a ride on a tiger.\ They returned from the ride\ With the lady inside\ And a smile on the face of the tiger.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tikva, J_pumpkin, J_Ku:rbis, J_Ku:rbel, J_kurban
-->------
-->Hym, tikva\ e narech. tyj zshtt navsjak. se ... natikva, osob-o v rus. var-nt tyikva; dkt v dr-te Ei e ili neshto deto lesno se pryska, kato ang\ pumpkin (koj\ mozhe da se razgl-da i kato proiz-na ot pompa\-pump, t.e. neshto napomp-o), ili kato neshto zakryg-no, kak\ e v nem\ Ku:rbis (kdt Ku:rbel e manivela, a Korb e koshnica, kdt se nosjat i ... kurbani, koja\ D ja ima i v lat., corban).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tiran, J_tyrannos, J_tiranti, J_tire, J_tire, J_tirbushon, J_bouchon, J_bushon, J_tir
-->------
-->Ha-ha, tirana, koj\ e st.-gr\ tyrannos, se okazva, che bil ideja\ za nashi\, koi\ bili gr., tiranti (zshtt na dr-te Ei te sa dr-jache), t.e. tiraniz-t myzha (zshtt mu ... trijat topki\, shte vi kazha az). No ima oshte, pnzh tozi tiranin nav-no e dyrpal ... ushi\ na hora\, znam li, no neshto e dyrpal, pnzh na fr. tire zn. dyrpam, ottam idva i nashe\ tire kato dryp-ta chertichka, a i tirbushona, koj\ e tirebouchon na fr. (i, zn., pravi tyr-tyr na "bushona", koj\ e njak-va babunka, naj-chesto zalyk, neshto da zabuchish ili da zapushish, no pyk ottam e nash\ bushon, razb. se). E, tir na rus. zn. strel-shte, pnzh tam hora\ dyrpat spusyci, i tiranina mozhe da e nalagal s bich, no tova umorjava hora\, pnzh tire na ang. zn. obrych i umor-m (demek, svivam na obrych).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_toalet, J_toilette, J_toil, J_tovaglia, J_towel, J_ubornaja
-->------
-->Da kazhem neshto i za toaleta /tualeta (na rus.), koj\ e fr-o\ toilette, koe\ zn. hem dreha, hem kenef -- ah, sorry, no => k-f. Znachi No-a e v /_kyrpa_/\ za zabyrs-ne na ryce\ sled kato s tjah, prjako ili ne syvsem, ste si izbyrs-li guano\ ot zadno\ otver-ie (nali objasn-m dobre?). Pnzh, majtap ili ne, no hartija se izpol-va ot 2-3 veka, a predi tova e imalo razni byrsalki kato chukala za havanche\ s dryzhka (az sym vizhdal v njak-v muzej takiva neshta), i izbyrs-ne\ e stavalo na porcija, tyr otzad, top v syda s voda\, pak tyr otzad, i t.n. repeatedly (obache ako ne objasn-m podrobno kazhete, shtoto az moga i oshte po podrob.), taka che bez kyrpa v nik-v sluchaj v kult-na kyshta. Ta na fr. toil zn. tezhyk trud (ili tova e na ang.), ili platno, a v it\ tovaglia e pokrivka za masa, i ottam se izv-da ang\ towel-kyrpa. Posle tazi ideja za kyrpa\ ili plata minava i v rus\, kdt ubornaja zn. 1ovrem-no i toal-na i teatr-na grim-na; osva => i sortir za pylnota po ?a (a mozhe i kyrpa).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tomahavka
-->------
-->izopacheno ot /_domahapka_/ (sp. Tashi), jahnija ot domati s kakvo\ oshte slozhite tam.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ton, J_Tonne, J_tone, J_Thunfisch, J_tunec, J_tunny, J_thynnos, J_tunken, J_sink, J_tango, J_entangle, J_tunkvan, J_Tinte, J_ink, J_tinctura, J_tunika, J_tigan, J_teggoo
-->------
-->Ton\ e jasno che e neshto tezhko, no toj i kynti, kato gol. bychva, pnzh Tonne na nem. zn. bychva, a pyk Ton e glina (za prav-e, ako ne na bychvi, to pone na delvi i kani) pljus muzik-n ton (tone na ang.). Ot dr. str. ima riba ton, koja\ e Thunfisch na nem., tunec na rus., tuna /tunny na ang., tonno na it., thunnus = thynnus na lat., i thynnos na gr., koja\ syvsem uporito se vyrti okolo tona, pri vse che ne e chak tolkoz tezhka, no i ne e leka, ne e kato caca\ (=> c.). A ot treta str. tuk ima i potyv-e, pnzh tunken na nem. e = ang\ sink i zn. potyvam, i koe\ bilo ot njak-v in-ger. K teng- kato oplit-e (tam e tango\, ang-o\ entangle, i proch), taka che tuk se vmyk-t i nashi\ ... tunkvani vafli! No ima oshte, ima nem. Tinte-mastilo (koe\ na ang. stava ink), lat-a tinctura (poluch-a chrez nakis-ne na neshto naj-chesto v spirt), tunica\-tunika (pnzh tjalo\ kachli se potapja v neja), a na vsichko\ otgore idva i nash\ ... tigan (koj\ ne e slav., na rus. e skovoroda), koj\ bil gr., kdt teggoo bilo mokrja, navlazh-m.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_topola, J_poplar, J_populacija, J_populus, J_poppa
-->------
-->Tova e dyrvo za naprava na ... topove, osob. dal-bojni, dostiga do top-vyrha; na Zap. tja stava na "popola" (poplar na ang.), zshtt e mn. /_pop_/ul-na i hora\ si sadjat 1 na drug topoli (prim. Ivancho na Marijka, i obrat-to); tazi ideja tr. da e s dylb. Ki, zshtt po topoli\ svivat gnezda shtyrkeli\, a te, kak\ e izv., nosjat deca\, pravjat popul-ja\ (populus na lat., popolo na it., a osva tam poppa e kyrma na korab kak\ i zhen. gyrda).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_toreador
-->------
-->chovek, koj\ razbyrk. hubavo kis\ mljako za taratora (no => t.).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_travers, J_tra, J_fra, J_fraskam, J_traverso, J_freza, J_fraktura, J_frakcija, J_fraction, J_fraktal, J_travestit, J_zwischen, J_between
-->------
-->Travers\ e naprechno neshto ili dvizh-e (resp. zhel-pytni\ traversi se slagat napreki na linija\), koe\ v it-ja e jasno, pnzh tam pred-ga tra = fra zn. m-u (s ochev-na\ ideja za tras-ne /pras-ne /fras-ne s njakoja tojaga), i traverso e napreki. Ottam idvat frezi\, frakturi\, frakcii\ ili fractions-drobi\ (a naposl-k i fraktali\ kato takiva obrazi, koi\ se izgrazh-t ot povtor-e na njak-yv po prost obraz bezbroj mn. pyti). Idva syshto i traves-ta kato preob-chen, ili vyobshte obraten, napreki na dr-te, kato dori sam\ Jota edva naskoro razbra, che imalo i spec-ni ... flejti /_za_/ takiva hora (traves-ni fl.), koe\ izdava fakta, che traves-te syvsem ne sa mal. hora (nali?). Za nashe\ mezhdu => syotv-ta V (stava D za sreda\), na nem. to e zwischen (koe\ gov-i za cvyk-ne v rez-t na razdel-e ili prishtip-ne, => zwei), a na ang. e between, koe\ shte reche, mozhe bi, be twain (stani 2en), kato perefraz-ka na zwischen.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_trankvilizator
-->------
-->pra/_slav_/. D, idva ot pros-narod-to "drynkam" (sp. Tashi) i oznach. nachin da se nakara 1o drynkalo da mlykne; posle vyzpr-ta v lat. i iz cel\ svjat.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_trap, J_trapec, J_trapeza, J_trapper, J_trepja, J_trepanation, J_trypaoo, J_trup
-->------
-->Sega, kato gledate tezi I-vi 3 Di, chaktis-te li neshto, a? A No-a e prost, trapeca legnal na dolna\ i po-gol. osnova e 1a vid trapeza (koja\ e st. gr., trapeza), i tam e i gimn-skija trapec, no pyk obyrnat naopaki i izkopan v zemja\ veche stava na trap, koj\ e osn-no sred-vo na lovci\-trappers ot dylb. drev-st i do sega. Taka stigame do trepane\, koe\ syshto go ima po sveta, tyjkt nav-no ste chuvali za trapanacija\-trepanation, vyv fr\ ima trepas kato smyrt, a v st.-gr\ ima trypaoo kato probivam, pravja dupka. Taka stigame do ob.-slav\ trup, no => i trupa.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_traur, J_trauern, J_trauen, J_treu, J_troyer, J_try, J_trosha
-->------
-->Okazva se, che i traura e inter-na D, pnzh ja njama v lat\, no ja ima v nem\, trauern; da, ala tochno do neja stoi tjahno\ trauen kato dover-m i treu kato veren, taka che: kakvo obshto ima m-u vjara\ i traura, a i otkyde e D\? E, otkdt e ot evr\ (a toj ima ar. i pers. Ki), zshtt tam troyer bilo tyga, a V\ tr. da e, che nie tyguvame za hora, v koi\ sme imali doverie, ili che izraz-me svoi\ syzhal-ja i predan-t kym pochin-ja chovek. A inache tova treu-veren e blizko do nem\ wahr-veren (i fr-o\ verite-istina, taka che => vjara). Ot dr. str., obache, ima ang. try-opit (ili op-vam), koe\ e vid ... troshene, razrush-na proba.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_trahatj, J_trakam (mamata), J_mama-mu-stara
-->------
-->Tuk samo shte pojas-m njakoi ne syvsem pril-ni nashi izrazi. I-vo nash\ laf (ako tova mozhe da se nareche laf) "mama\ si traka", pri koe\ izob. ne e jasno zashto trjab. da traka tazi majka, i s kakvo, i tja li traka ili njakoj drug, no kato privl-m na pomosht rus-o\ trahatj, koe\ e tochen ekviv-nt na nashe\ chukam (no ne orehi), stava jasno, che njakoj nashenec e vmyk-l pored-ja rusizym u nas, no posle vsich. sa zabr-li za tova (obache go povt-t kato papag-che\). Sled tova izraza "mama mu stara", ochev. (sled leko zamis-ne) shte reche, che ?na\ majka e baja stara, inache toj bi ja /_trahnul paru raz_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tri, J_three, J_treva, J_tree, J_trija, J_trade, J_trive, J_treiben, J_try
-->------
-->Sega, tuk pojasn-me njakoi idei skriti v 3jka\-three (za koja\ ima i oshte 1a V). Ta ako vi e smeshno, che nasha\ treva dkt stigne pri ang-ni\ stava na tree-dyrvo, to smejte se, vasha rabota, no tova e chista istina (sp. avt\). I tja /_ne_/ se dvoi, vgledajte se v drebna treva, tam lista\ ne sa protivop-ni, te izskachat 1o po 1o, i s njak-vo tyrkane, dkt si probivat pyt nagore, a i tova e ideja\ na zhivot\, ne na samo\ dvoene-kopul-ija (no => k.), a na prityrk-ne\ na tela\, kak\ e i pri tyrg-ija\-trade (kdt stava D za ryce\). No naskoro avt\ prozrja, che tuk e vyobshte i razvitie\, ang-to trive, koe\ e nem\ treiben, ili pyk vzemete opita-try. I sled tova ne zabrav-te da pogled-te theta, koe\ objasn-va i /_kartin-ta_/ na cifra\ 3.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tri, J_triumf, J_trivialen, J_tribun, J_tribute, J_Trinity, J_tron, J_yard
-->------
-->Cifra\ 3 dava nachalo\ na mn. Di, pnzh, ot matem-na gled. tochka, 3 tochki zadavat ravnina, t.e. obraz-t neshto ustoj-vo (inache to se klati). Ta eto njakoi Di: triumf, triumvirat, trivialen (systojasht se ot 3 discip-ni; v minalo\ tova sa bili gramat-a, dial-ka ili logika, i ritorika), tribun i /-al, tribute-uvazh-e, (Sv.) Troica-Trinity, ruska\ trojka-karuca, mozhe bi trona, i redica dr. (kato mozhe bi, sp. Beti, po tazi prichina v 1 ang. yard ima 3 futa-feet).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tribunal
-->------
-->triyg-n kanal (prokar-t se v blat-ti mest-sti), sp. Tashi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_triptih
-->------
-->raznov-t na /_striptiz_/\ no s /_3_/ macki, a svyrsh. na -ptih pnzh macki\ sa ptichki (pri vse che pri nas obikn. B\ "t" se izpuska), sp. Tashi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Trifon, J_Traube, J_Tropfen, J_Rosine
-->------
-->Ha-ha, nash\ Trifon, i spec-no Zarezan se bil pozavyr-l pokraj nemci\ (ili obr-no\), pnzh na nem. grozde\ e Traube, koe\ se svyrz. s kapka\-Tropfen, i koe\ te osobeno obichat, tyjkt narichat stafidi\ Rosine-"rozichki" (ili raisin na ang.); vproch. rosine maj go ima i v it\ kato zyrna na broenica.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tropik
-->------
-->afrikanski naroden tanc, njak-vo hopa-tropa (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tuman, J_tamas, J_dumm, J_tame, J_time, J_taman, J_teme, J_temple, J_sonm, J_syn, J_somnolent, J_tempus, J_temper, J_temperatura, J_tenebres, J_tenj, J_senj, J_team, J_tim, J_teem, J_tjma, J_tuman, J_dunman, J_thymiato, J_tamjan, J_temerut, J_temane
-->------
-->Eh, i tuk ima mn. Di, i to uzh syvsem dalechni, no te se okaz-t svyrz. sys skr. Ki. Napr.: tuman na rus. e mygla, no imalo njak-vo skr-o tamas kato tymnina, skuka, neznanie, i nem. dumm kato glupav (i Dummkopf e glupak), i ang. tame-opitomen (zn. ne misli a slusha), ima ang. time kato vreme, tur. taman-mnogo, ima i teme /temja na rus., koe\ e temple na ang. no zn. veche i hram = Tempel na nem. = templum na lat. kato hram = evr. templ, i samo V\ na hrama s teme\ zvuchi obyrk-shta, a shto shte tuk i vreme\, i mnogo\ i proch. ne e jasno. Da de, no Jota\ ej sega shte grejne kato slynce i vsich. shte stane jasno, pnzh No-a e v tova, che tymnina\ se e schit-a za nasyb-ne na njak-vi chastici, koi\ zaslon-t svetl-ta, i kgt te stanat mn., prim. sonm na rus. to chovek mozhe i da izpadne v ... son-syn! E, ama to sega se pojavi i synja, koj\ e somnolent-synliv na ang. (koe\ e ot sonno-syn na it.), obache tuk ideja\ tr. da e jasna, v synja nie vizhd-e cjal sonm ot obrazi. Ah da, i vreme\-time sa njak-vi chastici-hronosi, taka che da prod-zhim. Ima, prim.: lat. tempus-vreme-epoha (cjal kup hronosi; ottuk e kril-ta fraza "O tempora, o mores" ili "O vremena, o nravi"), oshte lat. temper kato temp-nt i temperirane-zakal-ne na stomana (tuk syshto ima razni chast-i, koi\ pochvat da shtykat nasam-natam kato se nagrejat), ottuk e i temp-ra\, ima oshte fr. tenebres kato mygla-tuman, ima slav. tenj /senj kato sjanka, a teme\, m-u dr-to, e kato hrama (ili obr-no\), kdt se sybirat mn. neshta (hora, misli, i proch). Posle ima oshte: ang. team kato tim (Tiem na nem.) i teem kato gymzha (ot neshto) nared s rus-to tjma-mnogo (narodu tjma), ima tur.-tatar. tuman kato mygla, no i kato /_chislo_/\ 10 hil., ima i avest. dunman kato mygla, ima gr. thymiato = thyme = tamjan (koj\ pravi mygla), ima oshte tur. temerut kato syrdit chovek, no i ang. temerity kato grubost, losho vyzpit-e (i koe\ mozhe da e s ideja\ za neobshtit-n i zatv-n v sebe si chovek), ima tur.-ar. temennah-temane (kato poklon kato se dokosva glava\-teme i choveka se poklanja), i sig-no oshte kup Di, no stiga tlk.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_tumbak, J_tummy, J_tulum, J_puzo
-->------
-->Tova sa njak-ko podrazh-ni Dichki, koi\ se sreshtat v razl-ni strani, prim.: nash\ tumbak, koj\ na ang. se naricha tummy, a na tur. tulum; anal-no v rus\ toj e puzo (ot puzyirj-mehur).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_turniket
-->------
-->raznovidnost na bereket (sp. Tashi), no e izmenchiva.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_turchin, J_Turkey, J_Truthahn, J_trytlest, J_pujak, J_indjuk, J_pavo, J_paun, J_peacock, J_Pute, J_Pfau, J_favyn, J_fauna, J_fowl, J_fawn, J_fond
-->------
-->Tuk shte zap-nem s 1a smeshna V na turci\ s pujaka v zap-te Ei (ang\), kdt str-ta e Turkey, i tova zhiv-no e syshto\ (samo che s mal. buk.), no nikoj ne ti kazva zashto; v smis., che ptica\ na nem. e Truthahn, zn-shto, nav-no "trytl-to pile", a tur-te sami sa se narekli taka, no az ne vjarvam v sluch-ni syvp-ija, taka che predpol-m, che ideja\ e v cherv\ cvjat (na fesove\ im), koj\ te obichat (i bez da sa komun-i), a i meso\ na pujaci\ e slabo cherveno. No da vidim kak e pujaka i na dr\ Ei: ami u nas sig-no e taka zshtt vika "pu", ili neshto takova (a mozhe bi nie vikame taka, pnzh toj e grozen), na rus. e indjuk kato doshyl ot Indija (ama zap., t.e. Am-ka), koe\ e zaims-no ot fr\ (dinde), ama na isp. e pavo, t.e. za tjah toj prilicha na paun-peacock; da no pyk nemci\ izob. ne se sram-t da go narekat Pute (ako e tja) ili Puter (ako e toj). Taka, a pauna e Pfau na nem. i syvsem ochev-no tr. da e ot drev\ favyn (faun na ang.), koj\ idva ot lat.-gr\ fauna (ili obr-no\), i tuk ima i dr. ~ni Di v ang\, kato: fowl-dom.-ptica, i fawn kato bezhov cvjat ili galja (a ottam, nav-no, e fond kato radvam se i fondle-laskaja -- naj-chesto njakoja mlada cica, ako mi pozv-te da izpol-vam tazi D).
--> -- -- -- -- --
-->
-->== U ==
-->
-->J_Ungarija, J_Vengrija, J_Hungary, J_Magyar, J_junak, J_Junge, J_Hu:ne, J_magus, J_mongol
-->------
-->E, az ung. ne znam (nito smjatam da ucha), no moga da kazha neshto za ime\ im, koe\ baja varira kato: Ungarija, Vengrija na rus., Hungary na ang., Magyar po tjahnomu, obache ideja\ e za njak-vi gol. junaci, koj\ (v ed.ch.) na nem. e Junge, a pyk Hu:ne e po-skoro vel-an (bogatir), posle magus na lat. zn. velik (ot skr-o\ maha-, no => magija), i e srodno s razni mogoli /moguli ili mongoli (az mislja, che oshte ima njak-v Mongol SHu/_n_/dan, no shto shte tuk II-ta D ne sym mislil).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_unison, J_anason, J_garson
-->------
-->Tova sa 3 vida /_synuvane_/ /son (po rus), kato /_uni_/to e edinen, lek i spokoen syn, kgt vs. organi si pochivat, /_ana_/ta e treskav, nespok-n, presech. syn, 1n vid kato na syn, a pyk garson (oshte /_har_/son) e dylbok syn syprov-n s hyrkane. E, pone takova objasn-e dava Tashi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_unitaz, J_tas, J_unita
-->------
-->Unitaza, ochev-no, e ... univer-len taz ili tas, kdt posl-ta D e tur., a pyk e univ-el pnzh stava i za mal. i za gol. nuzhda (sp. Tashi); pljus tova se svyrz. s lat\ unita-1ca, prd tova, che e za 1 chovek (pak ochev-no), no ako vzemat da pravjat unitazi za vljub-i 2jki, to te shte se narichat duotas-duotazi (az lichno ne sym vizhdal, no mozhe oshte da ne sa se setili za tova).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_urva, J_kurva
-->------
-->urva\ e mn. dylboka ... kurva, tolk. dylb., che kato vlezesh v neja nach-no\ "k" veche ne se vizhda (pnzh e ostanalo na ryba na kurva\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ucha, J_chast, J_uchast, J_chestota, J_chasto
-->------
-->I pri nashe\ uchene ima sporna etim-ja, ztv az shte dam moja\ teza, koja\ e v tova, che nie stavame /_chast_/ ot njak-va (uchena) grupa hora, koe\ az baziram na razsyzhd-ta pri student\ (=> s.), a sama\ chast e njak-vo otchup. parche (=> chal), koe\ za men zvuchi sravn-no dobre. Tova, koe\ se dava za uchitj e njak-vo skr. ucyati ('uchjati', predp-m), kato imam navik, namir. udov-ie, koe\ sp. men ne pasva, a syshto i vyzm-na V s vyikinutj, kato izvazh-ne na znanija, koe\ za men e gadaene (na kafe). No syvsem nablizo e uchast\, i chestota\, kdt tezi idei izgl-t ne na mjasto\ si, kak\ i chest\ (za koe\ => tacha), ala i tuk mozhe da se nameri izhod, tyjkt uchast\ e tazi chast, koja\ ni se e padnala, a pyk chesto (koe\ na rus. e chasto) sig-no shte reche v njakoi chastni sluchai; kak\ i da e, pochet-me i uchene\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== F ==
-->
-->J_falus, J_phallus, J_fallen, J_Pfahl, J_phalanx, J_palec, J_omphalos, J_fiala, /-ka, J_phial, J_flakon, J_Flasche, J_oval, J_whale, J_valjak, J_valitj, J_svaljam, J_valati, J_vyrgaljam, J_valeo, J_hvalja, J_evala
-->------
-->Ami, da pogov-m i za falusa, a? To jasno, che toj e lat. phallus i st.-gr. phallos, no kakva e ideja\ zad nego? E, kolko\ za majtap mozhe da se kazhe, che toj e ... padnal, pnzh fall na ang. (koe\ e nem-o\ fallen) zn. tochno padam, i ako priemem, che toj /_ne_/ e takyv sredno 15 min. dnevno (koe\ otgov-ja gore-dolu na istina\ kym 40-tina godini, i ako na 20 mozhe da stoi i po 2-3 chasa, to na 70 hora\ sa shtast-vi, ako im stane vednyzh v meseca, taka che smetki\ sa verni), i ako vzemem da umnozhim 60 * 24 = 1440 min. dnev., to izliza, che toj e prav edva /_1 %_/ ot vreme\, obache tova ne e ser-no. Prav-no\ e da go svyr-m s nem\ Pfahl kato kol ili stylb, ili s lat\ phalanx kato falanga (naj-chesto na pryst, no mozhe da e i vojska), koe\, vsysht., e rus\ palec (palec-falec, a?). No ot dr. str. toj e ne samo prav, no i nadut, i tgv izlizat na preden plan Di\: st.-gr. phalos (s 1o "l") kato vryh na shlem, oshte omphalos (amm, falus!) kato pyp, ostyr vryh, centyr, krajpyt. kamyk, sem-na kutijka na cvete, ili oshte omphalion kato borova shish-ka, i dr. ~ni, a to i napravo kato funijka-fiala (otkdt e rus\ fialka-temen-ka), koe\ e gr. phialae ili ang.-lat-ja phial, a syshto i fr-ja flacon-flakon = nem-o\ Flasche-butilka (no => F.); sled kato tova e sosud na rus., to tam vyrvi kalamb-ta, che potomu ego i /_sosut_/-smuchat. Obache ima i drug aspekt, toj e i "valen" i ovalen, t.e. tuk sa i Di\: oval-oval, ang\ whale-kit (Walfisch na nem.), val, valjak, valitj-povaljam /svaljam, kdt imalo i skr. valati kato vyrtja se, ili po-skoro vyrgaljam se! Tam e i lat-o\ valeo /vale kato slava, nashe\ hvalja, tur.-pers-o\ evala, i dr. (mozhem da stignem i do ave, Eva, evrika, i t.n.). A vizhte, za sravn-e, i vagina.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_fashizym, J_fascio, J_fishek, J_fas, J_fyskam, J_fascination, J_feast, J_fiesta, J_Fasching, J_festival, J_swastika, J_sweet, J_sviden
-->------
-->Fashizma idva ot snopa prychki, koj\ e fascio na it. (fascis na lat.), kdt mozhe da cit-me tur\ fishek i nash\ fas, taka che K\, syvsem ochev-no, e podrazh-len, fyskane\ na ogynja (ako ima zeleni prychki, kakvi\ obikn. ima). Po-inter-no e da objas-m zashto ot 1i prychki shte dojde groznija fash-m, no tova se razb-a ot proizv-ni\ Di, kato: ang-o\ fascination-vyodush-nie, tehn\ feast-guljaj /prazn-vo, koe\ na it. e fiesta, pri nem-te e Fasching, a do nas e stignal samo festivala. S dr. Di, tova e povod hora\ da se syberat okolo ogynja i da se veseljat, i fashisti\, ej Bogu, tova i pravjat, te kladat ognjove, razmah-t znamena, i dr. ~ni. No ideja\ za snopa prychki, koja\ nie svyrz-me s pritcha\ za han Kubrat, che ako e 1a prychka to tja se chupi, a ako e na V, to taja rabota stava trudno, e aktu-na i izv-na na vs. narodi (samo deto njakoi ja spaz-t, a nie ne -- no pyk ztv i ne sme ser-zni s fashizma, samo si igraem). Ot fys lesno se stiga do pyr- /fyr, taka che => far, a tuk shte dobjav-m oshte samo, che D\ swastika-svastika e drev. skr. simv. za shtastie, koe\ pravi V s ang-o\ ... sweet, a i s nashe\ svidnyij /sviden.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_fen, J_fan, J_fjon, J_Phoenician, J_fon, J_phone, J_fonetika, J_feniks, J_fanatik, J_fantastika, J_fantom, J_fenomen, J_vjatyr, J_Wind, J_vint, J_vanity, J_vanus, J_vsue, J_fiord
-->------
-->V tazi V shte duhat razni vetrove. Na rus. fen e vent-tor, koe\ e ang\ fan kato syshto\, a syshto i zapal-ko po neshto, koe\ navl-e veche i u nas, posle e vjatyra fjon (Fo:hn na nem.), koj\ idva ot finik-ci\ (Phoenician na ang.), kdt e i fona hem kato background za nas, hem kato phone (s telef-a i pr.), posle e fonetika\, feniksa (tova sa i lat-i i gr. Di), i fanatik\, i fantas-ka\, i razni\ fantomi i fantazmi-privid-ja, i fenomeni\, i vs. vetrove (vjatyr, Wind, i pr., barabar s razni vintove), i vanity-sueta\ ili lat-o\ vanus-vane (naprazen ili sueten -- sue i vsue e pak duhane, duet), i suma\ oshte Di. Ah da, i fiordi\, zshtt tam sig-no duhat vetrove, to se chuva; i ptica\ feniks se vyzrazh. ot nishto, t.e. ot vjatyra; tova e podrazh-n klyster, ztv Di\ sa mnogo.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ferma, J_firma, J_ferme, J_firma, J_firmament, J_firn, J_Farm, J_Farn, J_fahren, J_fern, J_ferman, J_ferment, J_farmacija, J_Christophorus, J_forage, J_furazh, J_fermentum, J_fervour
-->------
-->Tuk sym slozhil njakoi dosta srodno zvuch-i Di (razlich-t se samo po sred-ta glasna, koe\ ne e sig. beleg), no s baja razl-no znach-e, a tova e naj-malko\ ozadach-shto, taka che si struva da se tyrsi obshta ideja. Da pochnem ot ferma\, koja\ bi tr-lo da e vid firma, no nikoj ne ti go kazva (pljus deto v nash\ tyrg. zakon sel.-stop-ki\ predpr-ja ne se brojat za firmi, a i plod-zel-ci\ syshto -- ne che tr. da se vjarva na neshto nashe, a i No-a tuk e vyv vida /_danyci_/, pnzh te ne sa tolk. dohodni, che da gi plashtat kato vs. dr. firma). E, ama sega shte vidite kak glas-ta se meni, zshtt imame: fr. ferme-firma = lat-a\ firma, koe\ sa zdravi neshta, kato ... neb-nija svod, firmament, i fermez kato glag. zn. zatv-m, ima oshte firn kato pres-n snjag, obache v it\ f/_e_/rmare e spiram, a f/_i_/rmare e podpis-m (kato garant-m, zazdr-m) i njama nishto obshto s firma\, koja\ e azienda, a v ang\ ferma\ e farm (= nem-a\ Farm). Da no v nem\ Far/_n_/ e paprat, koja\ kachli e s izduh-i i otvjati lista, neshto na fyr- /pyr-, i se svyr. s fahren-pytuv., nav-no na dalech, koe\ e fern (ottam Fernsehen e telev-ja). V syshto\ vreme imame tur\ ferman, koj\ hem e neshto utvyrd-o, hem vazhi i nadalech (nav-no), imame ferm-tacija (na rast-ja\, nezav-mo dali tova zn. okisl-ne, zshtt po-rano hora\ ne sa ucheli himija, te sa ucheli, hym, /_al_/himija), a ima i farmacija-pharmacia (pharmakeia na st.-gr.), koe\ e svyr-no s njak-vi trevi, no se dava ot tjahno\ pharmakooo (svyrsh. na omega) kato otravjam (otkdt e emblema\ na tezi hora, zmijska\ otrova, taka che neshta\ pak se zapli-t. Pljus tova tuk se names. i forma\ (=> f.), koja\ kachli mozhe i da se prenasja, pnzh ... Bosfora-Bosforus zn-l kozi brod (=> ... bos), a i Christophorus zn-lo "tozi, koj\ bil prenesyl Hristos" (prez njak-va reka), a ima i ang. forage (otkdt se stiga do nash\ furazh) kato snabd-m, pretyr-m (t.e. hodja i nosja). Taka che, sp. Beti, far- /fer- vse pak zn. neshto dalechno, otvjato s vjatyra, no koe\ e stab-no i neizm-no po syobr-ja za ... perspek-va (t.e. tova deto e nadalech to ne se izmenja, no blizko\ da)! A i pri ferm-te ima syshto njak-vo "fyrkane" zshtt v lat. fermentum bilo maja, a fervere bilo kipja (i v ang\ fervour e plam-st, stras-st).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_fig, J_figue, J_sikofanti, J_figura, J_wig, J_figovina, J_hujovina, J_fiksiram, J_fiktiven
-->------
-->Fig ili figa, ili fic = figue na fr., a ottam i navsjak. na Zap., e onzi zhest s pyhnat palec m-u sysedni\ 2a prysta, koj\ mozhe bi se razbira ot >\ hora kato izlizane na neshto ot zadno\ ni otvyr-ie -- predpol-m, che objasn-m dobre --, no ne e syvsem taka, i za rus-ci\ tova e "sdelatj ptichku" (ako si myrdate i 2a prysta). Negova\ istorija e drevna, ot predi nova\ era, ot njak-vi-si sikofanti, koi\ uzh prod-li smokini, koi\ sa figi, i koi\ bili sveshtenni, njakoi gi pazeli, zn. tova bili loshi hora, i proch., koe\ e cjala pritcha, no istina\ tr. da e v tova, che stava D za myzh-te "smokinki", koi\ prosto ne e prieto (az ne znam zashto, otkrov. kazano, moi\ izglezh-t krasivi) da se pokazvat na publ-no mjasto. I pokraj tezi topcheta (provis-li kato smokinki, tova e taka) se pojavjava i jak seks (=> fuck), no tuk shte pojasnim samo njakoi po-bezobid. mom-ti. Pojavjava se ... figura\, zshtt smok-vi\ lista sa dosta figur-vno izrjazani, i uzh s takiva lista Adam i macka\ mu Eva vzeli da se prikriv. sled kato hapnali njakoja-druga rajska jabylchica ot dyrvo\ na pozn-e\. Po tazi prich. tuk se pojav-a i ang-ija wig kato peruka, a pyk v rus\ se izpolz. masovo D\ figovina kato njak-va dzhadzha, ili po-skoro chukundur (no => ch.), kato po-prilich. zames-tel na hujovina (hujovina na byl.), koja\ D, ako ja kazhete pred zheni ili deca, tr. da se izcherv. ot sram (no zheni\ i deca\ mozhe i da ne se izcherv-t kgt ja izpolz-t). Ta v pren-n smis. ot tazi figa-peruka spok-no mozhe da idvat i sledni\ Di: fiksiram, i fiktiven /fikcija (a => i fyskam).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_fide, J_vermishelj, J_vermicello, J_fide
-->------
-->Rusko\ fide se naricha vermishelj prosto zshtt v it-ija vermicello ('-che-') zn. chervejche, a i nasha\ D e fidelino na it., no zashto tova tr. da e svyrz. s ... vjara\ i doverie\ (fide, fidelio, fiducia, i dr.) ne e mn. jasno, mozhe bi vjara\ e vryz-ne s njak-vi nevid-i nishki?
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_fizika, J_physica, J_fizionomija, J_futuo, J_fu:gen, J_fuga, J_fucha, J_fukam, J_fuck, J_ficken, J_figue, J_foetus, J_fit, J_fyskam, J_viking, J_vycken, J_future, J_funkcija, J_function, J_fungere, J_pizda, J_pitka, J_pida
-->------
-->Fizika\ e hub. D, no tja shte ni dovede do njakoi ne syvsem hub., taka che svenl-te chit-li da si zatv-t ochi\ ili zapu-t ushi\ vrem-no. S etim-gija\ vs. e jasno, tova e lat-a\ physica ili st-gr\ physikae (oshte physique na fr.), no tyjkt znaete, che tova zn. ne samo nauka\, a i vynshn\ vid, a ima i D fizion-ja-physiognomy, to bi tr-lo da e jasno, che tuk stava D za njak-vo naduv-e (pnzh zhivo\ raste, nabybva). Inache kaz-o, pone v atom-ta fiz., ima 2a vida dvizh-ja, na svyrz-ne ili nabut-ne, natik-ne, ot 1a str., i na razprys-ne ili razcep-ne ot dr., kato v I-ja sluch. imame lat. futuo kato pyham, nator-m, a che i oplozh-m (fertilize na ang.), ili fu:gen na nem. (otkdt sa nashi\, a i muz-i\, fugi-fugues), i v takyv sluch. mozhe da se dobavjat oshte: fucha, fukam, nafukvam, ang-o\ (vseizv-no) fuck, koe\ na nem. zvuchi po-kult. ficken (i Ficke se dava kato dzhob), i taka se stiga do figa\-fic = figue (=> fig), lat-ija foetus-zarodish (kato rez-ta ot nafukv-to), ang-o\ fit-goden (za nafuk-ne), i dr., a vyv II-ja sluch. na razcep-ne pri nas njama Di, no tova e njak-vo fyskane. No ima i oshte, ima ... vikingi-Vikings, pnzh imalo njak-vo norv. fik(l)a kato byrzo dvizh-e, i vycken kato udrjam s prychka (koe\ e tochno syshta\ ideja na nashe\ shibam), a che i ang-o\ ... future-bydeshte, t.e. lat\ futurum, e neshto deto se poluch. ot tova, koe\ sme "posjali" dnes! I sega, pri smokinja\-figa ne se vizhda nafuk-ne\, no to se e pravilo /_pod_/ neja ot Adam i Eva, nali? Pljus tova Jota\ (kato matem-k, po princ.) se seshta i za funkcija\-function, koja\ e sravn-no nova D i se dava ot lat-o\ functio /fungere kato izpyln-m, koe\ hem kato mahnem "n"-to stava na fuct- /fug- (a tova e vyzm-no tyjkt "n" ponjak-a mozhe da e nosovka), hem funk-ta ne tlk izvyrsh.neshto, kolko\ pravi syotvet-e, t.e. ot 1o mnozh-vo v drugo, t.e. pak njak-vo nafuk-ne na tochki ot 1o mjasto v drugo. A, ama ostana i oshte neshto, rus\ D pizda (vagina, ili po tochno budka s "p" v prek\ smis.), koja\ oshte Ety svyrz. s fizika\, t.e. s golo tjalo), i koja\ ima redica proizv-ni (kato pizdetj, pizdervanec, pizdjulja, pizdjushka, che i pizdjushechka kato naj-milovidno, pizdojob, i dr.); e, v kraj. smet., ako iskate po-proza-no objasn-e na tazi D, to privlech-e na pomosht pitka\, koja\ na tur. e pida.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_filija, J_filial, J_fajl, J_fille, J_filet, J_file, J_file, J_filtyr, J_film, J_defile, J_phylum, J_familija, J_phyllon, J_filosofija, J_viel, J_phyleoo, J_philander, J_flirt, J_Volk, J_polk, J_filiz, J_flora
-->------
-->Tazi V e lesna, no hora\ nav-no ne znajat tezi neshta. Znachi nasha\ filija e takava, zshtt te ljagat 1a do druga, kato filiali na firma, ili kato neshto nared-o vyv fajl. Eto oshte Di: fr. fille-dyshterja (= figlia na it.), fr. file-red, filet-konec /nishka, ang. file no oshte i kato pila (Feile na nem.), ottam profil, filtyr, film, defile, lat. phylum (v mn.ch. fila) kato familija, koe\ e st.-gr. phyllon kato list, klon ot dyrvo i pr., posle razni "-f`ilii", kato filos-ija (=> Sofija), f-logija, f-lantr-ja, f-dendron, i dr., sled tova nem-o\ viel-mnogo, st.-gr. phyl /-os kato skyp, rodnina, prijat-l, phyleoo kato hares-m, philander kato uvyrt-m se, flirt-m, nem. Volk-narod, a syshto taka i polk, tur. filiz, flora\-flora, i kakvo li oshte ne. A i sama\ familija-family e tuk (bilo to ot phylum, bilo ot femme).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_forma, J_morphae, J_amorfen, J_morfin, J_Morpheus
-->------
-->Hym, lat\ forma-forma tr. da idva ot st.-gr-o\ morphae, koe\ zn. syshto\ ( chrez obryshtane na Sri\), v koe\ mozhe da se ubedite, ot D\ amorfen (bez forma), no toga\ kakvo pravi tuk morfina, a? E, toj idva ot gr\ bog Morpheus-Morfej, no kakvo mu e formeno\ na tozi bog? Ami, toj bil syzdatelja na /_formi_/\, zshtt synishta\ sa pylni s njak-vi beztel-ni formi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_foto, J_fosfor, J_phosphorus
-->------
-->Foto\ e nova D, no sys st. Ki, gr. phos kato svet-na, v koe\ njama nishto chudno, tyjkt vsich. znaem za fosfora-phosphorus, koe\ zn. nositel na svet-na, a za idei\ na tazi D => fyskam.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_frak, J_Frack, J_Schwalbenschwanz, J_pidzhak, J_pigeon, J_pea-jacket, J_jaquette, J_ZHak, J_sako, J_zhiletka, J_pizhon, J_frant, J_Pizho, J_Pendo, J_pendeo, J_pandelka, J_Pidgin, J_pingvin, J_golubchik, J_golubj, J_ornament, J_ornis, J_chikchiryi
-->------
-->S tazi D vyvezh-me njakoi Di za drehi s ideja\ za ... ptichenca. Pnzh e jasno, che fraka, `ako i da e nem. Frack, ne mozhe da ne e povlijan ot njak-vo fyr-fyr (chrez tjahno\ fahren-pytuvam); prochee toj e na ang. tail-coat (kato opashato sako) a na nem. oshte Schwalbenschwanz (ili last-cha opashka). Anal-no ima 1 rus. pidzhak kriesht ideja\ za pigeon-gylybche, i idvasht ot ang-ja pea-jacket (pea e grah. zyrno, pri vse che rus-ci\ ne razb-li tova i si go objasn-li kato /_spindzhak_/, t.e. neshto za spina\-gryb), a sam\ zhaket e fr-o\ jaquette, koe\ njama nachin da ne se svyrz. s ime\ ZHak (i tova mozhe da /_ne_/ znachi dir-no ptiche, no az sym chuval za njak-v papagal s tova ime). Inache tova stava na sako /Sakko kato byl. /nem. var-nt na zhaketa, a oshte i na zhiletka. No ima i oshte neshta, prim.: rus. pizhon, pochti = na frant, koe\ na byl. se naricha fryc-pryc (if you'll excuse me), 1a\ polov-ka na ... marten-ta, g-n Pizho, kato dr-ija e Pendo (ot lat\ pendeo kato klatja se, kato mahalo-pendulum; tuk mozhem da vmyk-m i nasha\ pandelka, kato neshto deto se vetree), posle ima Pidgin-English kato silno upros-n E (za hora s um na gargi), ima pingvin (koj\ e ptica), ima rus. golubchik kato obrysht-e\ skypi, no to e jasno, che idva ot gylyba-golubj (koj\ e dal i cveta na nebe\, ili obrat-to, da ne se formal-me). Osva ima i ... ornamenti, obache na lat. ornis e ptica (a ornare na it. zn. dekor-m), i v tozi smis. ima 1n letjasht dinoz-r ornitopteriks; ah, imalo oshte i 1ni st. rus. kavaler-ki pantal-i narech. ... chikchiryi!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_frenski-kljuch, J_wrench, J_clef-anglaise
-->------
-->Tova e smeshna V za raznogl-ja\ mezhdu fr-zi i ang-ni po ?a za 1 nishto i nik-v fr. kljuch, koj\ fr-zi\ narichat ang., clef-anglaise (ili tgv kriv, yglov -- => ygyl), a pyk ang-ni\ go narichat wrench, koe\ zn. usuk-m, no zvuchi dosusht kato 'french' (te kazvat dori i monkey-wrench, koe\ zvuchi oshte po-obidno za fr-zi\), a nie go narich. fr., pri vse che toj e ang!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_friz, J_frizer, J_freeze, J_friseur, J_frizura, J_fry, J_braten, J_pruina, J_pruna, J_prishka, J_prysvam
-->------
-->Tova uzh e neshto drebno, no da go vmyk-m njakyde, pnzh ima pouchit-ni izvodi. Znachi friz\ v arhit-ta e neshto zamryz-lo, kachli slozheno vyv frizer, t.e. freeze, no syshto\ neshto pravi i frizjora-friseur, taka che i frizu-ta syshto e zamryz-la. Obache, ot dr. str., tova ne e samo zamryz-lo, a i razvjano, letjashto-hvyr-shto, duhano ot vjatyra nadalech (=> fern), i mozhe da se okazhe, che e i goreshto kato pri fry-pyrzhene (koe\ e braten na nem)! Did you get it? V tozi sluch. etim-zi\ cit-t njak-v i-evr. K preus- oznach-sht /_1ovrem-no_/ zamraz-m /_i_/ izgarjam, kato spec-no v skr\ pruina bilo zamraz-ne ili snjag, a pruna veche bilo plam-shti vyglishta ili zhar, koe\ syvsem estes-no ni vodi do nasha\ prishka, koja\ se poluch-va kak\ ot izgar-ne, taka i ot izmryz-ne, i koja\ posle mozhe da se prysne.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_furma
-->------
-->dreben kisel plod, raste po hrasti iz afrik\ pustini, silno cenen zrd razhlazhd\ efekt, kato uzree ne stava za nishto drugo, osven za iznos (e, taka tvyrdi Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_furunkul
-->------
-->goljama (bukv. kato kula) furma, simvol na shtastie i izob-e za drev\ ibisijci (pleme ot strana\ na ibisi\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->== X ==
-->
-->J_hazart, J_zarzala
-->------
-->hazart\ /azart\ e vlech-e kym zara, koj\ e pers. (nared sys ... zarzala\, => zar).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hajduk, -tin, J_high, J_hajmana, J_hajlazin, J_hajka, J_hawk, J_haw, J_howl, J_hajlajf, J_Hajdar, J_Geige, J_gajda
-->------
-->Hajduk\ ili -tin\ e, vsysht-t, razboj-k, chovek ot njak-vi high-zemi, bairi, pustoshi (ili oshte hej-, gej-, gjaj-, i pr., njak-v vik, s koj\ se podkar-t goveda), no za nas te sa hubavi hora. E da, no okolo tazi D se vyrtjat oshte i hajmana\-bezdel-k i hajlazin\-myrzel-c i hajka\-gonitba, syshto i ang-ja hawk-jastreb ili haw-gloginka, nav-no i howl-vija, hajlajf\-highlife (koi\ hora, m-u nas da si ostane, sa bezdel-ci), ar\ ime Hajdar (ili Gajdar na rus.), a pyk sp. Beti oshte i nem-a\ Geige-cigulka (no => i Heide, kdt st. D za varvari), kak\ i nasha\ ... gajda (zshtt njama kak inache, tja naj-mal-to vie ~no na Geige\).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hal, J_hala, J_halos, J_Helios, J_halal, J_helij, J_helix, J_halosvam, J_haljuciniram, J_halogen, J_helikopter, J_holokast, J_halka
-->------
-->Tuk shte dobav. njakoi "svetli" Di, idvashti ot gr.-lat\ Helios-Slynce (no => hele). Ami, da rechem: hal-polozh-e, hala-zmej (ili vihrushka), hal`o-oreol (ot lat. halos, ot st.-gr. heilos kato ryb, kraj, usta, no sig-no sveteshti), halal (davam go ot syrce, da vidish svet-na, nav-no), helij, helix (spirala ili ohljuv, zavisi na kyde stava razvyrt-to), halos-m (taka che vizhdash zdezdi pred ochi\ si), haljuc-ram (s ~na ideja), halogen, helikop-r, holokast-holokaust, halka (kato naprav-na ot njak-va blest-a med, predpol-m, pnzh ima ruda halkopirit), a sig-no i drugi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_haos, J_chaos, J_ha, J_hazeyoo, J_hazos, J_halazi, J_hail, J_talazi, J_causa
-->------
-->Haosa e pouch-lna D, pnzh nie vse oshte si mislim i se opit-me da razresh-me kakvo\ mozhem, ili po-tochno tova, koe\ /_ne_/ mozhem, kato go ostavim na haosa da svyrshi tova (prim-no svob-ja pazar vmesto plan-o\ stop-vo). Sama\ D e lat. (chaos) i st-gr. (haos), i idvala ot tjahno\ kratko ... ha, kato da si otvorja usta\ (da kazha "aa"), ili oshte hazeyoo s ~no znach. (t.e. zejvam), hazos kato … glupak (t.e. s otvor-a usta, kato simvol na glup-ta), a njakyde nablizo stojat i tehni\ halazi = ang-o\ hail-grad-ka, i pochti = tur\ talazi-vylni. Taka che ideja\ na haosa e, che toj e 1a ogromna usta, koja\ izjazhda vsich., i koja\ e nachalo\ i kraja na vsjako razv-e, taka che az podoz-m, che dosta hora, pone na Zap., pravjat V\ s lat-a\ ... causa (=> koz)! I kolko\ i da mu e zhalko na Jota\ da se sygl-i s tova, to izliza che to, v obshtija sluch., e vjarno, no ..., ami vizhte, tova e taka v sveta na /_ne_/zhiva\ materija, no zhivoto, ztv e zhivo, za da se prot-post-i na tozi elem-ren mehan-m, kato iznam-i njak-v po-dobyr! Nali sym jasen? Samo deto nie ne go pravim, i vmesto da tyrsim po-dobra organiz-ja (takava, che da /_vkljuch_/. v sebe si elem-ti na haosa ili sluch-st\, no da e, vse pak, po-organ-na, chisto i prosto vdigame ryce i se predav-e). Taka che, mislete mu gospoda, haosa shte ni go vyrne, ako ne go ozaptim!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hara-kiri, J_hryc, J_hirurg, J_chirurgia, J_haraggoo, J_surgeon, J_karfica, J_carve, J_grafika, J_harakter, J_carne, J_caro, J_karma, J_krava, J_kravis, J_karnache, J_kryv, J_carnalia, J_carrion, J_carpenter, J_sepuku, J_pukam
-->------
-->Ami tuk shte uchim japonski. V interes na isti-ta avt\ znae maj samo tazi jap. D, no e gotov da spodeli sys svoi\ (/_malo_/- a ne mnogo-) -brojni chit-li dori i neja. Ta ideja\ e prosta, tova e 1o hryc (event-no s -kryc), nali? Ili pyk tova e hirur-ta, koja\ e lat-a\ chirurgia, koja\ e st.-gr-o\ haraggoo kato rezha, dylbaja, izostrjam, otkdt na fr. stava chirurgie, a na ang. surgeon e hirurg. Tuk ima dosta Di, v koi\ ne bih zhelal da zadyl-vam, no shte spom-a njakoi, prim.: nasha\ karfica, ang-o\ carve (dylbaja, grav-m), grafika\, st.-gr-o\ graphoo (styrzha, pisha, dylbaja), ... harak-ra-character (neshto izdylb-o dylb. v nas), i suma\ drugi ako minem na kr-, kato: fr-o\ carne-meso, lat-o\ caro-meso, ind\ karma, krava\ koja\ idva ot skr\ kdt kravis zn-lo /_meso_/ (ne neprem-no krav-ko), nashe\ karnache, syshto kryv\ (krovj na rus.), lat-a\ carnalia (mes-ski mag-n), ang-o\ carnal-plytski, posle carrion-myrsha, posle carpenter kato dyrvod-c (rezhe dyrvo\), i mn. dr. (a => i karnaval). Obache az ne svyr-h syvsem s jap-ja, pnzh tam ima i sinon. za tova "kiri", seppuku ili sepuku, koe\ shte reche, che chovek\ prosto se /_puka_/, nali taka? Taka che jap\ ne e chak tolk. truden E, stiga chovek da znae kak da podhv-e neshta\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hashish, J_hashish, J_Heu, J_hay
-->------
-->Hashish\ e ar. hashish, koe\ zn. seno ili suhi lista, i se poluch-a s njak-vo shatkane, kdt sa nem-o\ Heu ('hoj') = na ang-o\ hay-seno, kato hew na ang. zn. seka, otsicham, djalam, i zvuchi pochti kato nasha\ 3-bukv-a D deto zapoch. s "h" (no ne znam dali se seshtate za koja stava D).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hegemon, J_aegemoon, J_ego, J_ego, J_aego
-->------
-->Hegemon\ e osoben sort gol. ... limoni, idvat ot st.-gr-o\ aegemoon kato vodach, kom-dir, t.e. takiva lim-i, koi\ stojat pred vsich. drugi (sp. Tashi); ottam idva lat-o\ ego, koe\ e aego na rus. i ego pri nas, zshtt vseki, estest-no, iska da byde vodach.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Heliogabal
-->------
-->bukv. "hele naj-posle te namerih, kyde se beshe za##al?" (sp. Tashi) -- ime na ljubim\ kon na lat\ imper. Cic/_orij_/.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_heliograf
-->------
-->stara keltska grafska titla (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hemoglobin
-->------
-->Sega, tuk ne stava D za globi a za globuli, koe\ shte reche topchenca, a pyk nachalo\ na ruski e gemo-, koe\ /_ne_/dvus-leno pokazva, che tuk stava D za malki ... gemijki, koi\ prenas. neshto v kryv\ (ja kislo-d, ja vodo-d, ja limfena vodica), taka che => hemor... .
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hermafrodit
-->------
-->hermetichno zatvarjashta se frontalna chast na sgrada (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_Hermes, J_hermetichen
-->------
-->Hermes e st.-gr. bog pokrov-l na tyrg-ja\ i kakvo li ne oshte, koj\ na lat. stava Merkurij (=> M.), no zashto toj tr. da e dal i herm-zacija\ nikoj ne ti kazva. Obache tova /_tr._/ da e taka -- naj-veliko\ dokaz-vo na vs. vrem-a, koe\ se izpol-va kgt ... njama dr. dokaz-va, ha-ha --, pnzh toj bil narichan Hermes Trismegistus (trizhdi velik), i zn. e spos-n na vsichko.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_heruvim
-->------
-->bukv., s hegemonirashto razvito /_vime_/, sp. Tashi, st.-gryc. izraz izpolzuvan za gotini macki, no v posled-ie sa vzeli da go izpolz-at i za mladi myzhe, v rezult. na koe\ na vime\ veche ne se e obrysht-o vnim-e.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hiks
-->------
-->CHe tova e 1a ot krajni\ lat. Bi e jasno, no zashto s x, y, i z tr. da se oznach-t neizv-ni\ v mat-ka\, a? Ami zshtt chovek kato pochva da uchi neshto, toj pomni nachalo\, no chak do kraja rjadko stiga, ta ztv. Osva tazi B e i 1o krystche, neshto zadras-no, posle za igreka => auto, a zet\ e njak-v zigzag oshte v st.-gr\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hiljada, J_hilja (se), J_tyisjacha, J_hilarious, J_lachen, J_laugh, J_Naulakha
-->------
-->Hiljada\ e tlk gol. chislo, che chovek napravo se /_hili_/ ot radost (da ima tlk pari)! Syobrazh-ja\ za tova sa mnogo: ot 1a str. tova ne e rus. duma (tam e tyisjacha, koe\ e variac. na nem-o\ tausend = ang-o\ thousand), ot dr. str. tova e izv-a\ veselost pod forma\ na lat-o\ hilarious-vesel, ot III-a str. ~no\ nem. lachen = ang-o\ laugh (koe\ zvuchi tochno kato tur\ laf) zn. smjah (a hil- e pochti obr-no\ na lah-), i ot IV-ta str. imalo (avt\ syvsem sluch-no prochete tova v 1a kniga) /_pakis. ime_/ Naulakha zn-shto 900,000 (i ako nau tam e kato nem-o\ neun-'nojn'-devet, to smeha tam "struva" dori 100,000)!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_himen, J_hymenaeus, J_himn, J_hym, J_himera, J_himija, J_chemie, J_himicha, J_alchemy
-->------
-->Himen e jasno kakvo zn. -- neshto kato ... lepenka\ na akciz-te stoki, slozh-a ot D. Gos. -- no neka, vse pak, kopnem naokolo. Zn. v Dr. Gyr. e imalo ymenas, koe\ dava ime\ na bog\ na braka, Hymen na lat., resp. hymenaeus kato brachna pesen, i ottam idva himn\-hymnus po cel\ svjat. No vizhte, neka sme najasno, che tova e prosto njak-vo mynkane ("hym", samo che s igrek kato grycko "i"), pnzh za taja zhenska rabota obikn-o se gov-i samo s hymkane. Tova (neizb-no) ni vodi do njakoi ... uch-ni zaved-ja, no za tova => gumno, a tuk shte dobav. oshte njakolko srod. Di, napr.: himera (njama znach-e kak tochno sa si ja predst-li v Dr. Gyr., no tova e neshto nerealno), a posle ... himija\-chemie, koja\ syshto e neshto nejasno, neshto za koe\ mozhem da gov-m samo s himichene, pnzh tja e doshla baja naskoro ot drev\ alhimija-alchemy, koja\ sig-no shte reche, che /_vsichko e_/ nejasno i skrito /_himichene_/!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hiperbola, J_hyper, J_perja, J_perimetyr, J_peris, J_meris, J_merja
-->------
-->Hiperbola\ e neshto hyper - yper (ili super) nad "bola"-topka, i tova e naj-lesno\ objasn-e (inache yperballoo zn. hvyrljam nad, presk-m). No i samo\ yper (s tova gr. "i", ili pochti syshto\ rus. magar-ko "yi" otpred), trygva ot tova, za koe\ u nas se kazva p`erja /(ot)piram (njakoj), nali? E, ama to myzhe\ sa svik-li da otpirat chat-pak po njakoj tek /kjutjuk i pr., i taka e poluch. i perimet-a, chrez otpir-e naokolo i merene, otpir-e i merene, koe\ na st.-gr. e: peris-naokolo (i peri kato kym, naokolo, pri, i t.n.), i meris = meros kato strana, chast, sloj, a syshto i sydba (Gosp. go e otmeril), t.e. njak-va m`era.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hipnoz /-a
-->------
-->naj-prosto\ objasn-e e ... "hop za nosa", t.e. izpadash v takova syst-e, che mogat da te vodjat za nosa i ti da ne go zabel-sh; idva ot gr\ hypnos kato syn-m /blen-m, koe\ se vyrti okolo hylcane\ i himera\ (no tova za nosa go podskaza Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hipopotam
-->------
-->hilesht se peloponeski kon, gotov da /_umre ot sram_/ (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hipotenuza
-->------
-->pipotet-na ogromna mitich-ka ... merluza (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hlebarka, J_tarakan, J_cockroach, J_piattola
-->------
-->Pnzh 1nst-ni\ zhivotni, koi\ moja milost si gleda v kyshti sa ... hlebarki\, to neka kazha njak-ko Di i za tjah v razl-ni\ Ei. Zn. pri nas tja e hleb-ka tyjkt, naist., se navyrta pokraj filii\ hljab, na rus. 1 "hlebar" e tarakan, zshtt (I guessed) te chesto skachat ot masa\ na zemja\ kato gi podgoni njakoj, t.e. pravjat tyrr i ne im puka, che shte se udarjat (shtoto zhivota im e mil, a i te sa leki, nishto ne im stava, ili pyk sa s hitin-i cherupki ako sa ot gol-te), na ang. /_to_/ (ang-ni\ +lno njama da vzemat da odush-vat nasekomi\, naj-malko\ pnzh ne im znajat roda) e cockroach, na isp. e cucaracha (koe\ az znam ot 1a pesnichka, La cucaracha), za nem\ var-nt => ... shvabi, na it. tja e la piattola, koe\ shte reche "chinijdzhijka" (pnzh il paitto e chinija), i te sa osob-o intel-ni, no si patjat prd tjahno\ ljubop-vo (i ako ne gi gonish spokojno se zavirat v chinija\ ti da /_proverjat_/ kakvo ima tam).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_homo-, J_homogenous, J_homeopatija, J_hetero-, J_heterogeneous, J_hombre, J_umbra, J_umrbella, J_eter, J_aether, J_eternity
-->------
-->Bi tr-lo da e jasno che homo\ /_ne_/ zn. myzh, a syshto\ neshto, ottam i homogenen (homogenous na ang. i fr., omogeneo na it., pnzh tezi hora ne uvazh-t buk-ta "h" v nach-to na Di\, a i na st.-gr. e omogenaes), ottam e oshte i homeopatija\ kato lekuv-e s ~ni metodi (po-tochno s metodi prediz-shti ~ni rezul-ti, no v slabi dozi). V syshto\ vreme hetero- zn. razl-n (ottam heterogeneous, resp. eterogenaes), a tova che oshte v Dr. Gyr. e imalo njak-vi si heteri-kurvi e sledst-e ot tova, che hora\ sa se syb-li v myzhki komp-ii i zheni\ -- ama of course -- ne sa gi broeli za hora. Po-inter-ni sa idei\, koi\ stojat zad tezi Di, i sp. Beti choveka e prosto sjanka (na Boga), pnzh toj na isp. e hombre (chet. 'ombre'), a umbra v lat\ e sjanka, tymnina, duh, i ottam v ang\ umrbella e chadyr; vyzm-ni sa syshto njak-vi Vi i s uma (=> um), koj\ idva ot skr\, no e neshto drugo. Za hetero\, ot svoja str., e vyzm-na njak-va V s ... eter\, koj\ e aether na lat. (aither, chet. 'eter' na st.-gr.; ottam e vechnost\-eternity), tyjkt tova e neshto razl-no ot drugi\ elem-ti (a tuk ot myzhe\-hora). Njakoi etim-zi spom-t, che bilo vyzm-no homo da idva ot skr-o\ samah kato seme, no tova dori Tashi ne go vjarva, da ne gov-m za Ety.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hora, J_hor, J_chorus, J_choir, J_horo, J_horos, J_hoorion, J_horizont, J_hora, J_era, J_Uhr, J_horoskop, J_hronos, J_sinhroniziram, J_aria, J_area, J_air
-->------
-->Nashi\ hora ne sa rus. (tam sa ljudi), i tgv tr. da sa ... gr., kdt e hor\, koj\ na ang. e chorus /_i_/ choir, a i nashe\ horo (koe\ syshto ne e rus., no maj go imalo v evr\), i tam stava 1a dylga i shiroka. Eto samo malko ot Di\: gr. horos-tanc, gr. horeia-grupa-hora, gr. hoorion (s omega) kato selishte, oshte hooros-prostr-vo, posle hoorizoo-razdeljam, i ottam hor-nt\, posle gr. oora = lat. hora = rum. ora kato vreme, nasha\ era, nem\ Uhr-chas, posle horoskopa (ooroskopion na gr.), posle hronosi\ kato chastici na vreme\ (a s gl. B bil boga na vreme\), ottam sinhron-zija\, a i dr. (prim., ang-i\ aria-aria i area-oblast, a che i vyzduha-air).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hormon
-->------
-->hormoni\ sa, sp. Tashi, tanc-shti /_hor_/o li/_mon_/i (no => horo, za vs. sluchaj).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hrizantema
-->------
-->skypoc-en kamyk s /_anem_/ichen cvjat (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hrizopraz, J_hrizoberil
-->------
-->Prav-no\ e hri/_sto_/praz, vid abis-ki ... praz, koj\ Hristos mn. obichal da si hapva (e, pone Tashi taka kazva); anal-no i hri/_sto_/beril\ sa njak-vi drebni jagodki, koi\ toj mn. hares-l i chesto hodel da gi bere (=> b.). (I obyr-te vnim-e, che tuk izob. /_ne_/ izmis-me, pnzh ne gov-im za hrizomandril ili hrizokrokodil, prim-no kazano, a takiva zhiv-ni nav-no sa se vydeli po vreme\ na Hr-s naokolo.)
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hrom, J_chrome, J_colour, J_krooma, J_kroshitj
-->------
-->E, v tazi V Jota\ ne mozhe da kazhe: ako gresha neshto otsechete mi onaja rabota (zshtt tja mu trjabva, pone da pravi pish), no e ubeden, che e na prav pyt! Znachi vizhte, hroma kato metal se izpol-va za pokriv-e na drugi metali, pnzh gi zazdra-va, a i vliza v sys-va na razni boi, osva hroma- /hromo- e predst-ka za njak-vo ocvet-ne, i pljus tova toj zn. syshto\ kato cveta-colour, koj\ e lat\ color, no m-u tezi Di uzh njama nishto obshto, ili to e dost-no samo za hora\ ot grupa\ na Jota\. Malko po-podr-no, imalo st.-gr. krooma kato cvjat, no tazi D ne gov-ri (v zv-podrazh-l smis.) za nishto drugo osven za troshene -- kroshitj na rus. --, i hich ne prilicha na color\, a pyk posl-ija se dava ot njak-vo colos kato pokrivam, i ottam etim-zi\ obikn. razt-t 1i /_lokumi_/ za vidove pokriv-ija i stigat i do skr\, no sys syvsem never-ni hipot-i za pokriv-e, obache ... . Obache ideja\ na cveta ne e v skriv-to, a obrat-to, v razkras-ne\, izpykv-to, osven ako njama dr. po-silna ideja, a to ponjak. ima (=> hudozhnik), koja\ se vryzva s gr\ krooma-troshene. Pljus tuj pri color\ ideja\ (pak v podrazh-n smis.) tr. da byde na slep-ne, i to e taka, cvet-te, boi\ lepnat (dori i da sa postni, te ni capat prysti\), i osva, ako chovek se napyne, to mozhe da stigne njakak ot krm- do klr- (prez krl- -- zshtt opred-shti sa sygl-te), t.e. lat-ci\ mozhe da sa tryg-li ot trosh-to, no da sa reshili da izmenjat ideja\ do lepnene (zshtt i samo\ pokriv-e, v kraj. smet., mozhe da se svede do polep-ne na neshto po povyr-ta).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_hudozhnik, J_hudoj, J_painter, J_pain, J_zograf, J_zor, J_Sorge, J_bojadzhija, J_boj, J_Maler, J_malus, J_malchance, J_malarija, J_malko
-->------
-->Sega, tuk ima 1a mn. inter-na ideja, do koja\ stiga oshte Ety, i tja e v tova, che rabota\ na /_vs_/. hudozh-ci e svyrz-a s myki i tegla! Sega shte vidite, che e taka, pone na 4-5 mesta. I-vo nash\ hud-nik se svyrz. (bezusl-no) s rus\ hudoj-slab (ili hudo kato losho), posle ang\ painter-hud-nik idva ot tjahno\ paint-boja, koe\ ima fr. Ki, no i v ang\ se vizhda jasno, che do nego stoi pain-bolka\, na III-to mjasto nash\ star zograf (ot st.-gr\ soographes) ochev-no idva (e, za nas pone e taka, prez tur\) ot D\ zor, koja\ e ne samo tur., i na nem. Sorge e grizha (i na evr. bila tsouris), posle bojadzh-ta pravi boja\ (boya na tur.), no pyk ne zabrav-te nashe\ bija /bitj (koe\ e svet. K), ili jam boj, a ima i V-ti K, nem\ Maler-hud-nik, a mal- na suma\ Ei zn. neshto losho, pnzh idva ot lat-o\ malus ili malum (spom-te si za fr-ja malshans-malchance, malarija\, nashe\ malko, i mn. dr.)! E, po-trudno\ veche go svyrsh-me, postav-me ?a, ostava samo da se dade otgov-a, i toj e v tova, che izrab-ne\ na boi\ ot dylb-a drev-st e bilo trudna rabota, za tova tezi hora sa imali chiraci, koi\ sa chukali i striv-i na prah razni estes-ni minerali, cherupki, i prochee.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_human-, J_humanism, J_humus, J_humus, J_humor, J_humor, J_haemarrhoids, J_Gomora, J_humiliate, J_Sodom, J_sod
-->------
-->Sega, tuk razgl-me 3 razl-ni po znach-e Ki, no koi\ zvuch. ~no, taka che mozhe i da ima njak-va /_asoc-ija_/, koja\ da gi svyrzhe, no naj-malko\ shte nauchite neshto inter-no, pnzh Jota\ gleda majtapa, no s nauchna cel. Ta da zap-nem s ang-o\ human, koe\ ofic-no se svyrz. s ... gnoma, no tova e baja napud-no, i sp. Beti tuk ideja\ e za K\ man- (=> m.) predshes-n ot neshto homo (=> h.); v tozi smis. humanizma-humanism mozhe da se okazhe sroden s komunizma, koe\ i beshe ideja\ na kom-te. Dr-ija K e humusa-humus, koe\ e prystta, za koja\ nie gov-m dr-de (=> pak humus) no choveka, kak\ znaete, se obryshta tykmo v humus, v prah, taka che asoc-ja ima. I ostava humora-humor (= umor), kdt ofic-na\ versija (koja\ priem-e) e, che tova e ideja\ za zhizn-te /_sokove_/, koi\ form-li vseki 1 ot prieti\ predi 4 tipa lichn-ni harak-ri: holerici ili lesno razpal-shti se, melanh-ci ili tyzhni, flegma-ci ili bavno dejst-shti, i sangv-ci ili pyl-kryvni (kym vseki ot tezi tipove ima inter-ni Di, no neka ne zadylb-me). Taka che humora sa sokove, technosti, i kato taka te mozhe da se svyrzhat s humusa, koj\ pyk e pryst. No ne e samo tova, humo /-are na lat. zn. pogreb-m, i vizh-te, che neshta\ se izmes-t. Osva, smeshno ili ne, no tuk sa i hemoroidi\-haemarrhoids, koi\ idvat ot st.-gr\ haema-kryv, i tja e techn-t (pljus deto zvuchi kato humo-). Da, obache tezi babunki na rus. stavat gemo..., i tgv se seshtame za bibl-ja grad Gomor(r)a, kdt sa stavali razni kryvosmesh-ja (ili spermosmesh-ja), koi\ sa unizit-ni neshta, a pyk na ang. (lat.) humiliate zn. unizh-m, koe\ se vyrti pak okolo tozi K i okolo zemja\-humus; nared s tova za1o s tozi grad vyrvi i Sodom, a sod na ang. e pryst. Taka che gordi\ /_humani_/ prodyl-t da pravjat tova, koe\ sa prav-i v Sodom i Gomora, i nakraja stavat na pryst, bidejki dylech ot dostoen komun-en zhivot.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== C ==
-->
-->J_car, J_cyrkam, J_circle, J_cirkulj, J_cirk, J_cycle, J_cikyl, J_Caesar, J_Keiser, J_kryg, J_Kreis, J_cherkva, J_cyrkva
-->------
-->Ami, tuk neshta\ (pri carja) uzh sa prosti, no boja se che moi\ chit-li sa ... oshte po-prosti, ha-ha. Iskam da kazha, che bi tr-lo da e jasno, che kato vzeme chovek (e, i zhena mozhe da e, i dazhe nevryst. otroche) njak-va torb-ka /tulum /meh, i pr. pylni s njak-va technost (voda, vino, po vash izbor), i ako na tova neshto njakyde ima dupka, to ot neja zap-va da cyrka, nali taka? I tova cyrk-e stava ravnom-no /_v kryg_/, koj\ na ang. se naricha circle, otkdt e rus\ cirkulj-pergel (zshtt pravi "cirkuli"), i cirka, i cikyl\-cycle, i cezar\-Caesar-Keiser (posl-no\ e na nem. i tam kryga e Kreis), i pokraj nem-te stigame i do nash\ kryg (ako v lat\ se chete "c" za "k"), a che i vsich. cherkvi ili cyrkvi (zshtt te, po ideja, sa krygli -- no kyshti\ ne sa takiva --, osven ako ne sa vyv forma\ na kryst, koj\ pak ima centyr), a sig-no i redica dr. Di. Taka che, ot gl. tochka na mat-ka\, kryga e carska\ figura.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_carevica, J_kukuruza, J_mamaliga, J_mamul, J_maize
-->------
-->Carevica\ e obraz. ot car + trevica i e /_samo_/ bylg. D (ili inache, che zyrna\ `i sa tolkoz mn., che kato gi ronish i te cyrkat). Ot dr. str. ruska\ kukuruza e za tezi deto vikat kuku /koko, rum-a\ mamaliga e za mamali-boz-nici (praseta mozhe bi), na tur. e mamul kato za muchashti zverove ili kato pri rum-ci\, a na ang. e maize, koe\ ne e za mouse-mishki, ami e doshlo ot mai\ v Am-ka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_caca, J_cjacja, J_cunkam, J_Zunge
-->------
-->I taja nishto i nik-va ribka mozhe da ni kazhe neshto, zshtt tja bila slav. D, na ukr. cjacja, na chesh. chacha, i proch. i zn-la detska igr-ka! E, ama tgv stava jasno, che tuk No-a e v ... cunkane\, koe\ pyk e i nem., tyjkt tam Zunge zn. E (koj\ vzema akt-no uchast-e v cunk-to).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_cvjat, J_cveklo, J_two, J_cvycka
-->------
-->Tazi V shte reche, cha cveta e neshto razdvoeno, kak\ i stava pri rast-ija\, kdt vsichko se dvoi; na pol. toj e kwiat, a na ang. 2jka\ e two; v syshto\ vreme toj e i neshto cvyknato, kato prishtip-o.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_cena, J_cenz, J_census, J_centyr, J_centrum, J_kentein, J_ocenjavam
-->------
-->Gospoda, tuk ima smeshni neshta, koi\ nie podhvasht-e i na kon i na ... kenef, i shte prod-zhim i tuk, pnzh cena\ se svyrz. s cenza, koj\ e lat-o\ census, kdt uzh stava D za broene, no shto shte tuk i centyr\, koj\ syshto e lat-ija centrum? I ako pri cent\ ima drynch-e, to pri cen-ra njama, a pyk pri kenefa -- sorry, girls -- ima izvazh-ne, i shto shte to pri ?ni\ Di? Ah, vs. na toja svjat e vza-no svyrz., i v tozi sluch. po-vazhno\ e /_bodene_/\, koe\ na st.-gr. e kentein (a kentron e ostyr vryh), i za da opishe chovek 1 kryg toj tr. I-vo da zabie 1ija kraj na pergela (a krygove po pjasyka hora\ sa si chertali pone ot 5 hil. godini) v zemja\, taka che eto go bocva-to, a syshto\ neshto se pravi i pri ocenjav-to-cenz, kdt se vadjat znanija\, taka che, gospoda, ne preneb-vajte kenefa i kon-ija bik, kentavyra!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_civilizacija, J_civilis, J_Rechtanwalt, J_people, J_pile, J_civciv
-->------
-->Tuk mal. shte pofilos-me za civil-cija\, koja\ idva ot lat-o\ civilis, i tr. da e neshto civ-no, t.e bez voenni, no dosega ne e imalo strana, kdt da njama armija i polic., t.e. dosega nie njamame /_nito 1o_/ civ-no upravl-e? Az sym dalech ot misyl\ che tezi struk-ri ne trjabva da gi ima, no tova ne e civ-cija, i spec-no pravo\ navsjak-e se nalaga sys sila, koe\ se vizhda dobre ot nem-o\ Rechtanwalt kato advokat, no I-ta chast tuk znachi pravo, a II-ta e nasilnik (!); anal-no i v ang. se gov-i za law enforcement v sysht\ smis. na nalagane na zak-te. Pljus tova nikoj ne ti kazva otkyde, adzheba, se e pryk-lo tova civilis pri lat-ci\, i ztv oshte Ety zapoch. da misli kakvo stoi zad D\ people-hora, i stiga do izvod\, che tova sa ... pilenca\, pnzh te kazvat pi-pi! Da, ama te kazvat oshte i chiv-chiv ili civ-civ (=> cyipljonok), a spec-no na tur. pile e civciv, koe\ vseki norm-n chovek bi prochel kato 'chivchiv', no te go chetat (nav-no prd losha\ za tjah lat. azbuka) 'dzhivdzhiv' (vprk che 1o pile nikoga njama da mozhe da proizn-e B\ 'dzh'). Ta tova tr. da e civ-cija\, da se rad-me na zhivota kato mal. pilenca, no ne bi, zshtt sme gol. majmuni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_ciganin, J_cigara, J_cigarro, J_cikada, J_Zigeuner, J_Ziege, J_civrja, J_cigulka, J_viola, J_skripka
-->------
-->Cigani\ idvali ot rekata Gang (maj che Ganga na skr.), kato zhiv-shti kraj neja, no tuk ochev. st. D za neshto izdylzh-o, kato cigara, koja\ pyk e kato ... skakalec, i se dava ot isp-o\ cigarro kato cikada-shturec. Tezi hora i na nem. sa Zigeuner, i njama kak pokraj tjah chovek da ne se seti za tjah-o\ Ziege kato koza, ili nashe\ civrja se, cigulka, i pr. cigu-"migashti" raboti, zshtt te sa izv-ni cigu-ri. Analog-no i viola\-viola nosi syshta\ ideja, ili pyk rus-a\ skripka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_cinik, J_cynicus, J_kyoon, J_cionist
-->------
-->Tuk vs. e jasno, no toku vizh njakoj ne znae tova, t.e. che cinici\ idvat (ne ot cici\, nali, a) ot posled-li\ na Diogen, koj\ zhiveel kato kuche, syvsem nepret-zno, no bil umen chovek, a v gr\ Di\ bili: kynikos-cinik, i kyoon-kuche. Da de, no kucheta\ sa umni zhiv-ni, ne zabrav-te tova! Dr. neshto sa cionisti\, koi\ idvat ot njak-vo evr. cion, a s kakvo tolk-a im e hares. na hora\ tazi D Jota\ ne znae (za da ne si pomis-te, che toj vsichko znae -- obache koe\ toj ne znae, to i ... ne si struva da se znae, ha-ha).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_cifra, J_shifyr, J_sifir, J_zero
-->------
-->Naj-prosto kazano cifri\ sluzhat za ... shifr-ne na njak-vi kolich-va! Tova e taka, zshtt imalo fr., ar., a i evr-o 'shifr /cefr', koe\ mozhe da stane kak\ na vsjaka cifra, taka i na 0-ta, koja\ i ne se e smjatala za cifra do Dr. Gyr., no pyk na, na tur. sifir zn-lo tochno 0, kak\ ang-to zero.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_col, J_djujm, J_inch, J_zahlen, J_tsoln, J_thumb, J_Daumen, J_foot
-->------
-->Tezi 3 I-i Di zn-t vse 1o i syshto, kym 2.53 sm., kdt cola e nem. Zoll kato malka prychica, i toj bil ot lat.-gr. proiz-d sys znach-e na danyk, nalog, koe\ se svyrz. s nem-o\ zahlen kato plashtam, koe\ pyk e ot evr\ tsoln sys syshto\ znach. (i pljus tova za:hlen v nem\ e broja, a bezahlen e poluch-m). Posle djujma e neprav. rus. proizn-ie (sp. Beti) na ang\ thumb, koj\ e nem. Daumen, i shte reche palec, no ne (sp. avt\) kato dylzh. na I-ta falanga na paleca ami negova\ /_shirina_/ (tyjkt merene\ na mal. dylzh-i stava sys slagane na palec do palec -- opitajte, no po-lesno e palci\ da sa obyrn-i 1 s-u drug). A pyk incha e ang. i sig-no shte reche to put it /_in_/ neshto si. I oshte neshto, 12 incha-palci pravjat tochno 1 fut-foot-stypalo (pri men, mozhe bi zshtt sym slab, izlizat kym 11.5, i si merite stypalo\ ot prysti\ do peta\). Te takiva mi ti raboti s njakoi stari merni 1-ci.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== CH ==
-->
-->J_chadyr, J_shatra, J_chateaux, J_cottage, J_zontik
-->------
-->CHadyr\ e vid ... shatra, koe\ e aziat. D, no e minala tuk-tam na Zap., pnzh ima fr. chateaux-zamyk i ang\ cottage-vila (koliba); vyv vs. sluch. chadyr\ ne e slav., pnzh na rus. e zontik (za da se pazjat s nego naj-veche ot nem-o\ Sonne-Slynce).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chakyl, J_chakal, J_jackal, J_chak, J_chakam, J_chekija, J_cherdak, J_cherga, J_cheshma, J_chiflik, J_chok, J_chunk, J_chift, J_chatal, J_chardash, J_chat, J_shake, J_shock, J_check, J_chuck, J_shatatjsja
-->------
-->Tuk prosto shte izbr-m njakoi izt. (tur.-ar.) Di, koi\ se vyrtjat okolo chal\, no znachat neshto, koe\ e rez-t ot chukane, trosh-e, styrch-e i dr. ~ni. Prim.: chakil-chakyl, chakal-chakal (jackal na ang.), nashe\ chak i chakam (neshto da nastypi, da se pukne ili stroshi, zora\ da rechem; v rus\ tova go njama, tam ozhidajut-zhazhdajut; pljus tova mozhe chakala tochno tova i da pravi, da chaka lyva da svyrshi s lapane\, ta i toj da se vredi), chaki-chekija, chardak-cherdak, cherga, cheshma, chiflik, chok (goljam, neshto kato ang\ chunk; ottam chok seljam kato dobra sreshta, no vsysht-st gol-a bl-slovija, dal Bog dobro -- ili kak\ njakoj zevzek bi mogyl da kazhe: dal Bog /_bedro_/), chift, chatal, i dr., pljus ung\ szardas-chardash, ang-i\ chat, shake, shock, check, chuck, rus-o\ shatatjsja, i dr. Cel\ No e, che izt-i\ narodi `umrat za zvuka 'ch' ili 'dzh', dkt lat-ci\ samo cykat s E, koe\ e baja bedno, no taka im se pada (i na suma\ zap. narodi), sled kato sa trygn-i po uma na gyr-te s tjahna\ silno ogran-na vyv fonet-no otnosh-e azbuka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chalga, J_chalgici, J_kylcha, J_Galgen, J_kylka, J_Kalkuta
-->------
-->Mozhe li da presk-m chalga\ /-dzhija\ (chalgici) v tozi never-ten rechnik? Ne, razb-ra se, no pak shte stig-m do never-ni izvodi, zshtt tja ot 1a str. se svyrz. s ... kylchene\ (tur. kalcha) chrez obrysht-e na Bi\ (a => i chalma) , a ot dr. str. ima proizv-ni na Zap., pri nem-o\ Galgen (= ang\ gallows) kato ... besilo! Osva kylchene\ e dvizh-e na kylki\ (koi\ sa tur.), i takiva "kylki" Tashi otkri v Dal. Izt., v gr. ... Kalkuta (narech. tochno Kolkata na ind., i tja se namira tykmo m-u "kylki\" na Beng-ja zaliv!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chalma, J_shlem, J_Schal, J_chalmak, J_chalym
-->------
-->CHalma, e tur. (chalma), no tja e vid shlem (Helm na nem.) ili shal (Schal na nem.), i idva ot tur.-pers\ chalmak kato udrjam ili pyham (taka che => chalga); v smis., che tuk ne se pyha a se /_obviva_/ neshto (pyhnato vytre), no tova e obr-no\ dejst-e, taka che K\ mozhe da e sysht\. Da de, no shtom ?a e v njak-vo pyhane, to tuk e i chalym\ (tochno kak\ se pee v onazi grad. pesen, che: kato go turna i shurna).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_char, J_charme, J_charisma, J_shar, J_Schar, J_sharen, J_sharada, J_cjar, J_character, J_harakter, J_harizvam, J_karman, J_karman, J_karashik, J_crumena, J_karma, J_hayir, J_karmin, J_krasiv, J_krasnyij, J_sharman
-->------
-->Tova e vazhen klyster i razpr-nen po cel\ svjat. Imame, prim-no: nash char, fr. charme kato syshto\, ang-a\ charisma-privlek-st (tochno st.-gr. harisma), rus. shar kato kylbo (koe\, izgl-da se predpol. mn. hub., zshtt se vyrti, a i ot sled-shti\ Di), nem. syshto Schar kato svita, tylpa, koe\ se objasn-a s privl-ne\ na D\ sharen (koj\ e i krasiv, tykmo zshtt e raz-obr-n), a ima i rus. sharadyi-gatanki (kato neshto inter-no, zavyrt-o), nash\ cjar, razb. se (koj\ e chare na tur.), znaka-character (st.-gr. haraktaer, koe\ za nas e i harak-r na chovek, t.e. ne samo znak, a neshto izrjaz-o, => grafika), oshte tjahno harizoo kato nashe\ (no ne i rus.) harizvam, davam neshto za nishto (nav-no prd njak-v char v drut\, vyv vs. sluch. tova e neshto bl-rodno, harizma-chno), rus. karman-dzhob, koj\ e /_tur_/., kdt ima karman-korman ili karashik nato neshto izmes-o, lat. crumena kato torba za pari, lat. carmen kato stih, pesen, saga, i pr. (neshto hubavo i pystro), oshte tur. karma kato smesen, razl-n, i skr. karma kato bud-ki princ., che vs. hora sa smes-a ot dobro i losho, ot razl-ni har-ter-ki, posle tur. hayir-hair (pechalba, kjar, bl-syst-e), cveta karmin (fr. charmine) ili karmazy na tur., koj\ e prosto krasiv ili krasnyij-cherven (zshtt tova e cveta na kryv\, koja\ opred-ja karma\ -- a ne zshtt komun-ti\ sa go hares-i, t.e. te sa go hares-i prosto zshtt e krasiv, ala da se vtylpi tova v glavi sys SDS-ski mant-tet e nevyz-no), i mn. dr., no da zav-m sys skr.sharman kato bl-sloven.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chengel, J_change, J_cambiare, J_Schenkel, J_gamba, J_kambi, J_kambuz, J_kjumbe, J_schenken, J_Geschenk, J_Schinken
-->------
-->I tur\ chengel-chengel na neshto shte ni nauchi, ako go podhv-m kak\ tr., pnzh na ang. toj stava na change-smenjam, koe\ vse pak zvuchi ~no, no syshto\ neshto na it. e cambiare, i chovek baja trudno shte useti prilika mezhdu 'cheng-' i 'kamb-', kdt njama /_nito 1a_/ obshta B! (No kakvo da pravish, gr. vlijan., az ne napraz. ne gi hares-m tezi hora, okjopa-li sa cel\ zap. svjat, zshtt sa obyrk. lat-ci\, a posle i vs. roman. Ei, koi\ sa se opitali da /_izbjagat_/ njakak-si ot ogran-ta fonet-a i nenuzh-ta slozh-st na lat\ E, a i vsich. ostan. evrop. narodi, koi\ sa iskali da se ottyr-t ot losho\ nem., fr., i ang. vlija-e, koe\ e losho, tyj kato tezi narodi sa se mychili da se otyrvat ot lat-o\ vl-nie po tehen, ala nepodh-sht nachin.) Kak\ i da e, chengel\ ni vodi do nem-ja Schenkel kato bedro, kylka, ramo na pergel (koe\ se chupi), a syshto\ bedro (ili po-tochno krachen muskul) na it. e gamba (i viola da gamba e viol-chelo), i ot tam mozhem da stig-m dori do nashi\ ... kambi chushki, koi\ sa naduti (kato gamba), a mozhe bi i do kambuz\ na korabi\ (kuhnja, ot nider-ki, no tja sig-no e neshto naduto, ili pyk se ima predvid njak-va naduta pechka, kato tur-o\ kjumbe, v neja). A da dobavim i 1a inter-na podrob-t v nem\, kdt nared sys Schenkel\ idva i tjahno\ schenken kato ... podar-m (resp-no Geschenk e podaryk), t.e. otchup-ne na 1a (pil-ka) kylka, neshto ot sorta; i ne samo tova, ami i Schinken-shunka\ e sys syshta\ ideja!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_cheresha, J_cherry, J_ceresia, J_Kern, J_cero, J_ceresin, J_kerosin, J_keracuda, J_cereal, J_zyrno, J_Cerera, J_cherep, J_cerebral, J_ceremonija, J_zer-, J_Cicero, J_keramika, J_cream
-->------
-->CHereshki\ sa zrynca, ako ne znaete, to Jota\ da vi kazhe. Te sa cherry na ang. i ceresia = ceresea na lat., kdt zrynca\ sa njak-vi "kern"-cheta (Kern na nem. zn. jadro, jadka, semka). Tezi chast-ki mogat da se poluch. ot tyrkane, pone sp. lat-ci\, kdt cero /-are zn. tyrkam, i na takiva zryn. stava ponjak-a i vosyka, ili pone tozi planin\, narech. ceresin, ot koj\ e doshyl i aviac-ja benzin na rus., t.e. kerosin\. V tazi V nie kopaem na koren, taka che => k., a tuk shte prod-zhim sys: gr. vino i grozde keracuda, ang-o\ (lat.) cereal kato zyrn-i hrani, nashe\ zyrno, bogina\ Cerera (Ceres na lat.) na plod-die\, nash\ ... cherep i cherupka, lat. cerebral-cherepen, cerem-ja\ kato prazn-va posv-ni na Cerera, nem-ta predst-a zer- kato razkys-m, Ciceron-Cicero, keramika\, krem\-cream, i t.n.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chetiri, J_vier, J_quatro, J_catvaras, J_tessera, J_tetra-, J_tetradka, J_skverj, J_square, J_chervej, J_cheverme, J_gevrek
-->------
-->S chetvorka\ neshta\ sa baja zapleteni, zshtt tja silno se promenja (prim. na nem. e vier, na fr. e quatre, i pr.), no v skr-ta e bila catvaras (a tuk ima njak-ko Sri), na gr. e tessera, a chesto se izpol-a i tetra-neshto-si (prim. tetragon ili tetraedyr, kak\ i nasha\ tetradka, kato 1 list sgynat na 4), a pyk na rus. skverj e malka grad-ka (koja\ se predpol-a kvadr-na, square). Da de, no No-a tuk e v tova, che tja chesto zapochva da se ... vyrti i stava na kryg (koj\ mozhe da e "cirkel", na tova ne e dalech ot "katr"), i tuk idva nash\ chervej (chervj po rus.) i tur-o\ ... cheverme, a ako shtete i gevreka! Za obikn-te hora tova mozhe da zvuchi neser-no, no za giganti na misyl\ kato avt\ v tova se krie drev-ta ideja za kvadrat-ta na kryga. Gr-ta tessera mozhe da vi prilicha na 'tri', no s gyrci\ chovek tr. da vnimava, zshtt tjahna\ fonetika e silno ogran-na, i izopach., tja dosta se otdal-va ot arab-ija ili skr-ski orig-nal.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chesha, J_cheshit, J_cheh, J_chesyn, J_chesna, J_scezhsh, J_chest, J_chaste, J_chesotka, J_ka:chus, J_kesheon, J_resha, J_reshavam, J_rechnen, J_ciao, J_Tschuss, J_chum, J_cheta, J_erlesen, J_lesen, J_chtitj, J_pochitam, J_tacha, J_chislo, J_chist, J_cetati, J_chisti
-->------
-->CHesane\, gospoda, e vazhno neshto, s negova pomosht se izches-t umni misli, az taka pravja, no tova sa zabel-li drugi hora predi mene, pnzh ima tur. cheshit-cheshit, a ima i cjal 1 narod, ... chehi\, koi\ sa vse otbrani hora, uzh nishto i nik-vi slav. kato nas, no predi II-a\ svet. vojna sa bili I-vi v Evropa, i sega sa maj njakyde sled nem-te, taka che majtap njama, Di\ ne lyzhat. A sega eto njakoi dr. Di: chesyn (koj\ se chesne, koe\ e var-nt na chesane\), pol. scezhsh (obikn. stary) kato zdravej (tehn\ obich-n pozd-v), posle chest(j), chestit /chestitja (che ti si izbran za da bydesh pozd-ven), ang-o\ chaste-celomyd-n (tova e /_tochno_/ ideja\ na chestit\ chovek, ili na njak-yv car ot prik-ki\), rus\ chesotka-krasta (koe\ ne e neshto hub., no e v tozi kjup), skr. ka:chus kato syshta\ bolest, st.-gr. kesheon (s-h), lat. casta-kasta (vse izbr-i hora), nashi\ r`esha /sresvam, a ottam i ... reshavam, koe\ na nem. e rechnen ("ch" v nem\ vinagi se chete 'h') i mozhe i da e ot drug K, no pasva tuk po smis., oshte njak. ~ni pozd-vi kato it-o\ ciao ('chao') = nem-o\ Tschuss ('chuss'), ang\ chum-pich (bliz. prijatel), i dr. No ima i oshte, ima 1o spec-no izbir-e, koe\ nie narich-e chetene, koe\ e im-no tova, pnzh na nem erlesen zn izbiram, no lesen e cheta (legere na it., tova e dr. kor., no ideja\ e syshta\), ima ja i D\ ch`eta, koja\ syshto se systoi ot izbrani hora, a ako minem v rus\ to tam dosami chitatj stoi chtitj-pochitam (koe\, vizh-te, che pak e vid chetene), koe\ nie kazvame i sys ... /_obr-ne_/ na Sri\, kato tacha, ima pochit kato ~no na prochit, ima razni proiz-ni kato otchet, schjot, raschjot, i pr., ima oshte chislo, koe\ e prosto 1a chista ideja (!), i njakyde v nach-to stoi skr-o\ cetati /cittis (nav-no 'ch-') kato mislja, sledvam, namiram, i aves. chisti (i obyr-te vnim-e na tochno\ syvp-ie s nashe\ chist) kato misyl ili znanie! Taka che Jota\ ne lyzhe, nego tr. da go gledate pravo v usta\ (deto se vika) kato vi kazva neshto (oshte > sled kato cjala\ ofic-na bylg. obsht-nost ne mu obryshta nik-vo vnim-e).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chinija
-->------
-->chinija /cinija e neshto, koe\ kazva "chin", ako go chuknem 1o s drugo, no mozhe hem da leti (dori i v kosmosa) ako go hvyrlim silno, hem da si sedi /_chinno_/ na masata i da pozvoljava da naliv. goreshta supa v nego.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chiflik
-->------
-->mjasto za chiftos-ne na zhivotni (a i na hora).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chiflikchija
-->------
-->ot /_k_/iflikchija, chovek koj\ se hrani samo s kifli (=> k.) , i to kozun-ni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chovek, J_choluk, J_chekna, J_chekmedzhe, J_chip, J_chal, J_chelik, J_chedo, J_child, J_chelovek, J_cheljabi
-->------
-->Tuk stava D za raz2jav., razdel-e na 2; chovek\ e rez-tat na otdel-e, choluk-choluk /chokuk-chokuk e dete na tur., neshto se otchekva (kato ... chekmedzhe\), da spom-em i ang-ja chip, a i tur-ja chal i chelik, taka che chek- /chok- e prosto zdrava otdel-a chast. Pri tova polozh-e e jasno, che tuk e i nashe\ chedo /chado, i ang-ija child, a choveka kato stara D e /_chlovek_/, otkdt e rus\ chelovek, a ima i 1o tur. cheljabi kato gosp-in, taka che opiti\ za izvezh-ne na cheloveka ot chelo\ (=> ch.) sa obrech-i na neuspeh, no njak-va obsht-st na idei\ vse pak ima. Dokol-to ang\ dete se izvizh-a ot nem-ija Kind to => K., ili po-skoro koljano, no fonet-no tova e neshto po-drugo.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chuk, J_chukundur, J_zelenchuk, J_chukane
-->------
-->CHuka e bylg. D, koe\ naj-chesto zn. -- ha-ha, -- tur., v smis., che pri rus-ci\ ja njama (tam /_st_/uchat), i ottam chukundur, koe\ e doslov. 'chjukjundjur' na tur., zn. neshto grubo, kato onaja myzh. rabota, koe\ toj i znachi v tur\ kato zhargon. Dobre, no tgv zelenchuka -- koj\ syshto ne e rus., tam sa ovoshti -- shte reche zelen chukundur, pnzh -- ami zashto da e vse cherven kato domat? E, sega sig-no razb-te zashto u nas hora\ se chukat, nali? Zshtt sme turci (po duh)!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_chush, J_cuh, J_cujka, J_chushka, J_cokatj, J_cykam, J_zu:chten, J_sivrija, J_chiba, J_cibum
-->------
-->E, tuk I-vo se pitame zashto hora\ vikat na magare\ chush? Ami, nav-no zshtt ako mu kazhete neshto drugo (prim., konst-cija, demok-ja, ili pazarna ikon-ka) to njama da vi razbere, nali? Koe\ e taka, no s 2 dopyl-ija: I-vo che ne e zadylzh-no da e samo tazi D, mozhe i cuh, prim., ili neshto ~no, i oshte che tova vazhi i za drugi zhiv-ni (kone, praseta, i proch.). Ta v juga na bivsh\ SSSR hora\ vikali na praseta\ cujki, ili pyk chuhi, otkdt se bila pojav-a stran-ta za nas D chushka, samo che za prase! V syshto\ vreme rus\ konjari otdavna vikat na kone\ nuu, a to i cokajut jazyikom, t.e. neshto tr. da shtraka, cyka, neshto takova. Ot tova cykane v nem\ zu:chten zn. razvyzh-m, kultiv-m (a Zuchthaus e izprav-en dom). SHTo se kasae do nasha\ chushka to tja e nasha, no ne i rus. (tam e perec, kato neshto shtryk-lo), i ideja\ tuk e za njak-vo chuchurche (kak\ pri prav-to na chish, ako dami\ me izvinjat), koe\ e izt. K (nav-no tur., no njakyde okolo Pamir chushka zn-lo kuha tryb-ka), i spec-no sivrija\ bila tur. v smis. na svirka. A ima i oshte 1o ~no vyzklic-e pri zhiv-ni\, kazvane\ na chiba na kucheta\, koe\ syshto si ima objasn-e, i to e che cibum na lat. zn. ... hrana; t.e., ako shvan-te, nie neprav-no sme razb-li tova, koe\ sme chuli otnjak., nie sme reshili, che taka kucheta\ se gonjat, a pyk hora\ gi kytkat, privik-t, za da im dadat hrana.
--> -- -- -- -- --
-->
-->== SH ==
-->
-->J_shaman, J_semantika, J_chramanas, J_SHamash, J_semaphore, J_shamandura, J_saemadi, J_saemantikae, J_znak, J_zname, J_znanie
-->------
-->CHe shamana e chovek, koj\ uchi prost\ narod na njak-va seman-ka, e, obshto vzeto, prost izvod, no da kopnem, vse pak, naokolo. Ta da pochnem: shaman\-shaman e izv-n v cjala\ juzhna Azija, budistki monah, guru, magjos-k (izves-n dazhe na eskim-te evenki, ako Jota\ ne greshi neshto -- no tova e prakt-ki nevyzm-o), i se dava ofic-no ot njak-vo skr. chramanas (koe\ baja namir-va na char\, taka che => ch.), osva imalo njak-v vavil-ki (shumer.) bog SHamash. No da minem kym seman-ta, kdt imame: semaphore-semafor (kato sema + phore v gr\, => far), shamandura (na tur. sys 'sh', na gr. sys 's', oshte kato saemanteras), st.-gr. saemadi kato znak, mishena, beleg, predzn-nie, oshte saemaia kato zname, flag, i estest-no i saemantikae-seman-ka\ kato nauka za smis\ na znaci\, taka che se dobav-a oshte znaka, zname\, i znanie\.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_shest, J_seks, J_sex, J_six
-->------
-->Ami tova e, 6-ca\ e simvol na seksa, zshtt Di\ zvuchat syvsem blizko na >\ zap. Ei (prim. v ang-ija te sa sex i six)! A zashto tova tr. da e taka, to chovek tr. da e matem-k kato avt\, i da znae, che 6 e /_syvyrsheno_/TO (kato 1stveno, ili naj-malko\ naj-malko\ ot tezi chisla -- zavisi ot definic-ta na Evklid). Tova shte reche, che pri 6-ta kak\ suma\ ot prosti\ mu mnozh-li (1, 2, 3), taka i tjahno\ proizv-ie, sa ravni na samo\ chislo. A tova e simvol na seksa, zshtt se ima predvid myzh\ polov organ, koj\ /_prilicha_/ na 6-ca (t.e. obratno\)! Ne znam koj drug tvyrdi tova, no az sym tvyrdo ubeden, che tr. da e taka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_shest, J_shestj, J_shastisvam
-->------
-->6-ca\ ni podnasja i drugi (=> pak shest) iznenadi, zshtt tja ima i 1a zakr-na chast, koja\ e baja zdrava, kato pryt ili tojaga, nali? Vyv vs. sluch. na rus. tochno shest zn. pryt, dkt chislo\ e sys -j na kraja! I ako si mislite, che tova e samo rus. izmishljo-na, to neka vi pripomnja i tur-o\ shastisvam, izvest. ot djushesh\ (oshte shesh-besh e 6 i 5 pri igra\ na tabla). Tova tr. da e taka navjar. prd fakta, che s tojagi ili prytove chovek mozhe da pravi 'shat' ot vreme na vreme, t.e. kato podrazh-ie, no si struva da se otbelezhi.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_shef, J_chief, J_chef, J_sheikh, J_shejh, J_sherif, J_Schaf, J_sheep, J_shepherd, J_shile, J_Schaft, J_Stab, J_shtab, J_staff, J_schaffen, J_Gescha:ft, J_Schaffner, J_conductor, J_shofjor, J_shafer, J_shetam, J_shat, J_Schiff, J_ship, J_bastimento, J_shube, J_Schub, J_schu:chtern, J_shubler, J_shablon
-->------
-->Tuk ima dosta Di, i az reshih da zapoch. s shefa, da go uvazhim choveka. Ta eto: ang. chief kato shef, glaven, ili fr. chef, ot kdt e dobre izv-nija chef d'oeuvre kato shedjovyr, majst-ko parche (capolavoro na it.), ili pyk ar\ sheikh -shejh, a i sherif\-sheriff, obache No-a e v tova, che tozi chovek e prosto /_pastir_/, koj\ pase ovce\ (ili goveda\, ako tova > vi hares.), taka che neka sega stig-m do ovce\. E, te sa, prim.: Schaf na nem., sheep na ang. (i koj zane zashto samo v ed.ch., za tjah tova e kato naric-no ime, /_njama_/ sheeps), resp. Scha:fer e ovchar /pastir, i na ang. toj e shepherd (sheep + herd-stado), posle ima 1o byl. shile, koe\ ne e ovca, no prilicha po zv-ne, posle idva nem\ Schaft kato ovch-ka tojaga, koja\ na ang. e shaft, samo deto znachi mn. dylgi neshta, kato tojaga, kopie, strela, che dori i shahta (kachli probita s njakoja tojaga), posle nem\ Stab ('shtab') kato tojaga, a ottam i kato shtab (t.e. mjasto\ kdt stoi tozi, koj\ razmahva tojaga\), ottam ang\ staff-pers-al (koe\ ne sa bash shtabni rabot-ci, ne, tova sa po-skoro krotki ovchici pred istin-te bosove), posle nem-o\ schaffen-syzd-m (ili s gl. buk. kato tvor-ie), posle izv-ija Gescha:ft-biznes (t.e. njakoj razm-va tojaga\, a ovce\ rabotjat), sled tova konduk-ra, koj\ na nem. e Schaffner (no pyk conductor na ang. e ne samo tova, a i dirigent, che i el-ki provod-k; tova e drug K, no toj e povlijan ot nem\ ideja), sledvan ot anal-ija shofjor-chauffeur na fr., i ot rus\ shafer-kum, a predpol-m, che i nashe\ shetam e tuk, koe\ shte reche, che imame i obikn-no podrazh-e, njak-vo shat (na patka\ glava\), no da sprem za malko. Ala pnzh ovca\ e bila I-to dom-no zhiv-no koe\ iska gledane (kokosh-te sami se gledat, a krava\ e gol. zhiv-no za Bl. Izt.), to tja stava osnova za prakt-ki vsjaka rabota i dava 1 masov sufiks -schaft i -ship kato prosto neshto-si (prim. Bruderschaft i scholarship), i ottam (trudno e da se izjasni tochno zashto) tova neshto stava na naj-vazhno\ neshto za krajmor-te strani, koraba, koj\ na nem. e Schiff a na ang. e ship (no ideja\ za koraba e, che toj e vid ... krepost, koe\ se vizhda dobre v it-o\ bastimento kato korab). No i tova ne e vsichko, pnzh pryta stoi v osnova\, a s nego se shiba (nali taka?), taka che tuk se pojav-t oshte dosta Di, kato: tur-ar-o\ shube-shube-strah, nem-o\ Schub-tlaskane, schu:chtern-strahliv, Schubfach-chekmedzhe (no => ch.), oshte shubler, shablon (mesti se, buta se), i dr. ~ni.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_shish, J_shish, J_shishko, J_shisharka, J_shashlyik
-->------
-->Ha-ha, zashto shisha, koj\ e taka v mn. strani na Izt\ (shish, ama cheteno kato shish, t.e. s neshto pod /nad s-to), hem e gol (kato pushka, so to say), hem e shishkav, zshtt i shishko\ e hem tur-i, hem rus., hem nash (shish, shashlyik, shishko, shishka-shisharka, i dr.)? Ami (tuk i Beti tvyrdi syshto\) zshtt tova e ne samo drev. dialek-ka (svyrz-ne na prot-polozh-ti\), no i hora\ si go predst-jat s neshto nabuch-o na nego, prosto taka im se iska!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_shunda J_schinden, J_Schlund, J_Schund, J_shun, J_Mund, J_shudra, J_kunt
-->------
-->/_JAz_/ mislim, che byl-ri\ tr. da sa najasno za proiz-da na D\ shunda, a ne da se zadov-t samo s tova che tja e neshto cig. (ili tur. -- pnzh otkak\ chuh, che cig-te glas-li za tur-a\ partija, veche i az pochvam da gi byrkam ponjak., sled kato te sami\ se chuvs-t blizki). Ta tova, koe\ e blizko do akyla e da se pogl-ne v nem\, kdt ima njak-ko ~ni Di, kato: schinden /schund kato odiram kozha\ ili izmych-m, Schlund kato gyrlo ili propast, tochno Schund kato losha ili brak-na stoka (ili bulev-na lit-ra), da vmyk-m i ang-o\ shun-stranja, pak nem-o\ Mund-usta (mouth na ang., mun na shved.), i tova e gore-dolu vsich-to na povyr-ta. Pri izv-no tyrsene mozhe da se stig. do ind-a\ i skr. shudra kato naj-niska\ kasta v Indija. Osva njakoi mozhe da sa chuvali ang\ zhargon kunt kato vagina, za koja\ Ety nishto ne kazva, no Beti namira ot izv-ni\ etim-gii, che tova bilo st. ang. cunte, oshte norv. i st. friz. i st. nem. Kunte, no nishto predi tova, i tgv toj vkljuch., che tova tr. da e nasha\ shunda, njama kak da e inache! I sega sledva naj-pik-nija moment, pri koj\ az molja vsich. otjavl. patr-ti da si zatvor. ochi\ i da ne chetat po-natat., pnzh az, syvyrsh. sluch., otkrih v edna kniga na Dzhon Yrving (na ang.), che v 1938 v gorni\ klasove na kolezha v Prinston bil objaven za naj-dobyr sledn\ limrik (koj\ ima prjako otnosh-e kym nas): "There was once a Queen of Bulgaria,/ Whose bush had grown hairier and hairier,/ Till a Prince from Peru,/ Who came up for a screw,/ Had to hunt for her cunt with a terrier./" Tova dejst-no e bril-na miniat-a i az ja privezh-m naj-veche, za da oprav-ja cjala\ bylg. obshtes-st za tova, che ne mi obryshta nik-vo vnim-e -- ami, kak mozhe da se obryshta vnim-e, na chovek koj\ e gotov po takyv nachin da huli nashe\ rodno i bylg-ko (kakvo\ i da e to, ako shte i nechija shunda)?!
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_shut, J_shoot, J_shutka, J_parashut, J_shega, J_shaka, J_ridere, J_Scherz, J_shake, J_smjah, J_fool, J_fill, J_foul, J_joke, J_clown, J_clod
-->------
-->Tuk shte razgl-me njakoi Di za smeshki i sm-nici. Prim. shut\ e chovek koj\ jade ritnici po zad-ka, pnzh shoot na ang. zn. streljam, ritam, i otam e rus\ shutka-shega, a (v drug smis.) i parashuta (parachute na fr., t.e. neshto deto /_parit_/-ree-se vyv vyzd-a, pnzh e "shutnato" baja navis-o). Posle nasha\ shega e tur. shaka (koja\, na majtap ili ne, no se rimuva s ... tashaka), koe\ e vid podozr-no kashljane, ili rjazane s trion (sp. nem-o\ sagen, => s.), no pyk na it. hora\ napravo si derat gyrla\ s tjahno\ ridere (smeja se), a na nem. smeha e Scherz ('sherc'), koj\ idva ot it-o\ scherzo ('skerco', syshto i v muz-ta) kdt neshto skribuca, no pri nem-te ima i streljane (=> schiessen) kak\ pri shoot\, a i klatene ili tres-e (ot smjah) kak\ e pri ang-o\ shake. Nash\ smjah /smeh /smeshitj govori za njak-vo smakch-ne ili smilane ili smjana (na nastr-ie\), koe\ ne e inter-no, no ima ang. fool-glupak, koj\ e prosto ... pylen (fill, mozhe bi sys slama, ili nadut), no oshte i foul ('faul') ili razv-n (koe\ e njak-va var-ija na fu- /pu-). Ima i joke i joker kdt pak se krie skach-to (srav-te sys: jockey, jog, jolt, jump i dr), a ima i kloun, koj\ e clown na ang., ot st.-fr. cloine i lat. Colon, s event-ta ideja za neshto scepeno, ili skapano, a srav-te i s ang-o\ clod-dryvnik. E, ima i drugi po-stari Vi, kato sys fr. sot /sotie i aramej-o shote-shut, no da ne dylb-m tlk.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_shushon
-->------
-->raznov-t na bushon, no se izpol-t /_po 2ki_/, za da mogat da si ... shushukat za1o (sp. Tashi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->== JU ==
-->
-->J_jubilej, J_jubeln, J_likuvam, J_nalizatjsja, J_lik, J_losk, J_joyou, J_juvenalis, J_jovial, J_JUpiter, J_Jove, J_bizhu, J_bijou, J_juwel, J_jebel, J_dzhebel, J_Gibraltar
-->------
-->Da zapoch-m s jubileja, kgt hora\ likuvat, koe\ na nem. e jubeln, no to e lat. i tova e vikane na jub- /juh- /uha- /ihu- i pr. (ne e kato pri nas da mislim da se ... naleem s njakoj likjor -- => lizha --, /_naliz`atjsja_/ po rus.; pri vse che mozhe da se vyzrazi, che No-a tuk e v lik\, koj\ e mn. lichen i prili-n, lyshti i sijae -- losk na rus. e bljasyk --, i t.n., koe\ e dr. K, no go davam za sravn-e), ili, vsysht-t, stavame veseli, koe\ na fr. e joyou ('zhojo') a na ang. joy. Da, no nie pravim tova obikn. kgt sme mladi, juvenalis na lat., i tova, estst-no, e svyrz. s tjahno\ jovialis (jovial na ang.) kato vesel, koe\ pyk, na svoj red se svyrz. s boga Jupiter-JUpiter ili Jove (zrd tova jup- /dzhjup-). Ala i tova ne e dostat-no, nie obikn-o si kupuv-e ... bizhuta, koe\ e fr-o\ bijou, koe\ (da vi kazhe Jota\) e 1o 2jno (bi-) veselie (zhu- /zhou-)! Obache s kakvo sa svyrz. bizhuta\? Ami s zhylt\ cvjat (=> zh.), ot 1a str., oshte s juveliri\-juwelers, koi\ pravjat tezi juwel-i, kdt pak se vrysht-e na tova ju- /dzhu-, koi\ bizhu\, ot 3ta str., se namirat po planini\, tyjkt na ar. jebel zn-lo plan-a (ottam dzhebel e sort plan-ki tjutjun, i ottam Jebeltar-Gibraltar zn-lo plan-ki vrata -- Tor na nem.). E tolkoz po tozi ?s.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_jurvam, J_vtjuritjsja, J_jurgan, J_jurta, J_jurush, J_jura, J_Jurassic, J_ujut, J_prijut, J_jour, J_giorno, J_zhuri, J_zhurnal, J_jurist, J_juratus, J_jurea, J_dzhurkam, J_urina, J_shurtja, J_urna, J_Uranija, J_uro, J_urologija
-->------
-->Tuk syshto zahap-me 1 drev. K (=> Ural), no v smis. na njak-vo byrzo dvizh-e, pnzh tova i znachi nashe\ jurvam se (koe\ ne e rus., no tam ima vtjuritjsja kato hvyrljam se s glava\ napred, osn-no vljub-m se), posle jurgana, mongol-ta jurta (kato mjasto za jurvane pri losho vreme), tur\ jurush (jurjush, po-tochno), geolog-ja period jura (Jurassic na ang.), i dr. Vsysht. mozhe da se dobavjat i ruski\ ujut i prijut, i posle mozhem da minem na Zap., kdt ima: fr. jour = it. giorno kato den, pnzh slynce\ ... zhuri, a ottam sa i zhurnali\-journals, no v syshto\ vreme ima i zhuri ot hora, koe\ e ang-o jury = fr. jureour kato chlen na zhuri, no oshte i ... kylna, prokli-m (t.e. bylvam "zmii i gushteri", a v chasten sluchaj polagam kletva, koe\ juristi\ i pravjat), koe\ na lat.e juratus, obache jurea e ... hrana za kuche\ (t.e. neshto dzhurkano!). E, nadjavam se, che shvan-te ideja\ za byrzo\ jurvane, taka che da prod-zhim nanatyk sys ... urina\-urina, koja\ (hajde ne mi kazv-te, che ne) shurti, a che dazhe i urna\-urna (kdt sipvame praha na ur-predshes-ci\). No urina\ e oshte (pone pri zhiv-ni\ e taka) i sperma, taka che tova sa i geni\ na stari\ pokol-ja. Posle ima i muza Uranija (gr. Oyrania, na astron-ja\) i planeta Uran, i tova sa vse vyzbuzh-shti neshta, koe\ e taka, pnzh uro /-are v lat\ zn.: gorja, vyzplam-m, vyodush-m, razbyr-m, taka che ako si pomis-te za nasha\ 3 bukv. D deto zapoch. s "k" mn. njama da sbyr-te (no za neja dr-de); vyv vs. sluch. urologija\ spok-no mozhe da zapochva s tazi B (zshtt tam osnov-te pacienti sa myzhe).
--> -- -- -- -- --
-->
-->== JA ==
-->
-->J_jabylka, J_apple, J_hapja, J_hapche, J_hap, J_diploiden, J_haben
-->------
-->JAbylka\ e mas-o razpr-na D, no za neja njama dobra etim-ja, obache Jota\ ima kakvo da kazhe. Tova che ang\ apple e nem\ Apfel (=> i apeljsin), e oche/_iz_/vadno, imalo tevt. Ki ablu- /aplu-, a v lat\ Abella bil njak-v grad i abellana bilo ... njak-v oreh, no nishto za ideja\, a tja e ochev-na (sp. avt\). V smis., che tova e hubav plod da go /_zahapesh_/, ama hapane\ i hap\ sa ar., hap, a ima i nauchni term-i oshte ot Dr. Gyr., aploiden i diploiden, kdt I-vo\ e kletka s pol-na\ hromozomi (njakoj e othapal ostan-te), a II-o\ si e s 2e\ pol-ki; ottam mozhe da stig-m do fr\ apetit-appetit (=> app.), kak\ i do osn-ija nem. glag. haben-imam (zshtt sym go othapal). Taka che jabyl-ta e prosto 1 hubav-bell plod, koj\ si struva da zahapesh (An apple a day keeps the doctor away).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_jagoda
-->------
-->slav. D, rus., obich-na\ etim-gija e ot "ja ugodil (uluchih)", no Ety izvezhda D\ ot jagodicyi (=> ja-cyi).
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_jagodicyi
-->------
-->JAgodicyi na rus. sa zadni chasti (po-skoro polov-ki); no vprk razpros-to shvasht-e, che te idvat ot jagodi\ Ety osporva tova. Po-tochno toj tvyrdi, che ja-ci\ idvat ot "ja ugodil" (zshtt ped-slyka e drev. porok), a jagoda\ idva ot ja-ci\ pnzh kgt chovek gi jade si omazva usta\ taka, kak\ zadnika sled upotreba. Osva toj namesva tuk i ... baba JAga, koja\ kato stara zhena njamala zybi, i obichala da si hapva gorski jagodi; neshto >, toj tvyrdi, che tja gi berjala /_bez_/ da izliza ot kyshtichka\ si na kokoshi kraka, kato prosto protjag-a 1o krache, koe\, destv-no, e genialna dogadka.
--> -- -- -- -- --
-->
-->J_jajce, J_Ei, J_egg, J_oeuf, J_ovo, J_ovacija, J_avis, J_oko, J_eye, J_Auge, J_oculus, J_uho, J_Ohr, J_ear, J_orecchio, J_karna
-->------
-->Znachi, ima pone 3 neshta na tozi svjat, koi\ budjat udivl-e\ na hora\ ot vsich. narodi ot dylb. drev-st, i tova sa: jajce\, oko\, i uho\, pnzh tehni\ nazv-ja sa vse njak-vi ah, aj, ej, i dr. ~ni. Da zapoch-m s jajce\, koe\ e, syotv.: Ei ('aj') na nem., egg na ang. (no go schit-te za "eh"), oeuf ('jof') na fr., ovo na lat. i tova sa ovacii\ (a i avis e ptica, koja\ dava jajca\), nashe\ jajce, rus\ jajco, i prochee. Posle za oko\ imame: eye ('aj', kato nem-o\ jajce) na ang., Auge na nem., aksha na skr. (i akn na arm.; no => aksha), oko /`oko pri nas /rus-ci\, oeil ('joj') na fr., oculus na lat., i dr. I pri uho\, syotv.: Ohr na nem. (i ho:ren e chuvam), ear ('iy') na ang. (otkdt hear e chuvam), oreille ('orej') na fr., orecchio ('orekkjo') na it., nashe\ uho, i v skr\ e bilo karna (tuk ima njak-vo kashljane, kato simvol na chuvane\). Taka che ne lyzhem.
--> -- -- -- -- --
-->
--> -- -- -- -- --
-->
===>*_SLEDGOVOR_*
-->E, kakto i predpolagah, az nadminah ochakvanijata si i rechnika chist izleze syvsem vnushitelen s celi /_860 vryzki_/ (syvsem razlichni, njakoi kudoshlijski i s po edna duma, povecheto s 5-10 dumi, no njakoi i s po 20-tina), /_5370_/ indeksirani /_dumi_/ (koeto znachi, che realno spomenatite sa pone dvojno poveche, i oshte tolkova sa nameknati iz drugi ezici), /_400_/ javni /_prepratki_/ (i 30-tina nejavni), kato njakoi dumi narochno se povtarjat (a njakoi mozhe i sluchajno, ne sym proverjaval za vsjaka duma, tova e nevyzmozhno), i kato golemi /_stranici_/ izleze kym /_150_/ samo toj (no, gospoda, s tezi ludi sykrashtenija brojte stranicite pone za 250, i kato pechatni stranici, po 1800 znaka, te trjabva oshte vednyzh da se udvojat), ili kato /_znaci 490 hiljadi_/. I tova e kym juli 2020 kogato prikljuchih, no osnovnata rabota padna sled nachaloto na 20-ta godina.
-->Sega, vizhte, tuk ima neshto, koeto ne vi objasnih v nachaloto (zashtoto tova ne beshe nuzhno), no az, ochevidno, sym polzuval njakakyv /_moj_/ rechnik, s podobna klysterizacija na dumite vyv vryzkite, bez kudoshlijskite neshta. Kazvam ochevidno, ponezhe izvyrshenata tuk rabota e ot porjadyka na /_10-tina godini_/, tyj kato nikyde ne se pravjat tezi asociacii, tova navyrzvane na dumite, tova tyrsene na ideite, i prochee, taka che kato kazvam, che tozi rechnik e unikalen, I mean it. Samo che tozi moj rechnik oshte ne e publikuvan na bylgarski, pljus deto e pod syvsem druga forma (ili formi), i pod osnovnija mi i star psevdonim, i tyj kato se nalozhi na stari godini az da si syzdavam nanovo renome (kato inteligenten chovek, kojto /_zatova_/ poluchava absoljutno mizerna pensija i zatova nikoj ot oficialnite organi ne mu obryshta vnimanie), to reshih da "poharcha" edno polovin godina vreme, za da napisha tozi nov rechnik. No dori njakoj ot moite chitateli i da uspee da otkrie istinskija mi psevdonim (koeto vse njakoga trjabva da stane, bylgarskite pisateli, osobeno na non-fiction i v chuzhbina, sa, vse pak, kraen broj), to nishto njama da zagubi ako e prochel tozi rechnik, zashtoto tova e edna nova redakcija (a materiala e, prakticheski, otvoren, vinagi mozhe da se dobavi neshto novo), i v po-shegovita forma, taka che e i kyde-kyde po-lesen za chetene.
-->S drugi dumi, tova e seriozen material, i specialen, predstavljava rechnik, no tyj kato e napisan populjarno i neseriozno to mozhe da se chete ot vseki i to /_posledovatelno_/, kato prochetna kniga! Razbrahte li? Dokato nikoj normalen chovek ne sjada (a oshte poveche ljaga) da chete rechnik podred, no tuk mozhe da se procedira taka pyrvonachalno, i chak pri po-natatyshna upotreba mozhe da se izpolzuvat indeksite na dumite za konkretna spravka. Koeto shte reche, che ako az samijat bih iskal da naucha neshto interesno za dumite ot prakticheski /_vsichki_/ indoevropejski ezici, za nachina na mislene na horata ot vsichki nacii, to az bih si stroshil krakata da tyrcha da si kupja tozi rechnik, ej taka, za raztuha! Toest az, otnovo, pisha (i predlagam na chitatelite) tova, koeto az samijat bih iskal da namerja, no ponezhe ne moga da go nameri, to si go pravja sam! E, az, estestveno, i si zapylvam po tozi nachin vremeto, tyj kato na stari godini tova e mnogo vazhen moment za choveka, no i zashtoto az pravja tova veche celi 30 godini, ot idvaneto na demokracijata, kojato /_ne_/ pozhela da me /_eksploatira_/ spored kvalifikacijata mi, i az bjah prinuden da se samo-eksploatiram, za da zhiveja interesno.
-->Taka, obache, az dylzha da vi informiram, che na bezplatnite sajtove /_ne_/ vyznamerjavam da publikuvam pylnija tekst na tozi rechnik, a samo 10 % ot nego, pljus celija Predgovor i Sledgovor (dazhe Sredgovora njama smisyl da davam, toj e tvyrde seriozen). Zashto taka li? Ami zashto horata, koito predlagat /_typa_/, podchertavam, masova kultura ot kakyvto i da bil harakter, da iskat da im se plashta, a az, kojto predlagam vse umni, ili pone vazhni, ili pouchitelni, dori i razvlekatelni chetiva ili poezija, da njama takova zhelanie, a? Osven tova ne zabravjajte i tozi fakt, che az se publikuvam na Zapad s vyzmozhnostta za prodazhba na moi Ebooks, i dori i tam prakticheski /_njamam_/ chitateli, no tezi umni biznesmeni tam si zasluzhavat svojata chast ot moite neshta, i te vse njakoga (sled mojata konchina, naj-verojatno) trjabva da si ja poluchat, a pyk potencialnite bylgarski izdateli da si ostanat s pryst vyv ..., e, kydeto pozhelajat da si go slozhat! Tova e oshte poveche spravedlivo, zashtoto to /_njama_/ da se namali informiranostta na moite chitateli, ponezhe te i /_ne sa_/ istinski chitateli, ne, tova sa debilizirani ot masovata kultura mladezhi (naj-chesto), koito i ne iskat da nauchat neshto polezno, a prosto da proverjat dali ne sa izpusnali sluchajno neshto novo; taka te shte mogat da si proverjavat i 10 % ot teksta na tazi kniga e mnogo nad tova, koeto te shte si napravjat truda da prochetat. Ami tova e. Baj-baj.
-->
-->07. 2020
-->
=>*_KRAJ na knigata_*
-->
--> -- -- -- -- --
-->